[როზი ჯღამაია]
23 მარტის განცხადებამ, რომელიც „ოპოზციურმა რვიანმა“ გააკეთა, სრულად ასახა ის განწყობა, რაც 5 თვის განმავლობაში სუფევდა საარჩევნო გარემოზე მომუშავე ჯგუფში. დაძაბული სამუშაო შეხვედრები, პრეზენტაციები, შეთავაზებები, უსაშველოდ გაწელილი ლოდინი და მაინც, ოპოზიციის უპასუხოდ დარჩენილი კითხვები – ზუსტად ასე შეიძლება დავახასიათოთ.
„რვიანი“, რომელიც მთელი ამ ხნის განმავლობაში ცდილობდა ულტიმატუმის ენით არ ესაუბრა, უკვე იძულებულია საკუთარი პირობა წაუყენოს ხელისუფლებას. „რვიანი“ ხელისუფლებისგან ადეკვატურ ნაბიჯების გადმოდგმას ელის, ხელისუფლება კი, ჯერჯეობით, დუმს. ერთი შეხედვით, მოლაპარაკებების პროცესი ჩიხშია შესული.
ახლა ყველაზე აქტუალურია კითხვები – რას აპირებს „რვიანი“ და როგორ შეიძლება განვითარდეს მოვლენები? პრესაგე.ტვ შეეცადა ამ კითხვებზე პასუხები საარჩევნო გარემოზე მომუშავე სამუშაო ჯგუფის ერთ–ერთი წარმომადგენლისგან მამუკა კაციტაძისგან მიეღო.
განცხადება, რომელიც „ოპოზიცურმა რვიანმა“ გააკეთა, აშკარად წინასწარ იყო მომზადებული, ვიდრე საარჩევნო გარემოს ცვლილებასთან დაკავშირებული სხდომა ჩაიშლებოდა. ანუ, სეიძლება ითქვას, რომ ამგვარი ფინალისთვის მზად იყავით?
–ნოემბრიდან დაწყებულმა მოლაპარაკების პროცესმა დასაწყისშივე განსაზღვრა ჩვენი მუშაობის ეტაპები, პერიოდები და დათქმები. ანუ, ორგანიზაციული საკითხები – როგორ ვთანხმდებით, ან ვერ ვთანხმდებით, როდის ვაკეთებთ პრეზენტაციებს, მსჯელობებს და როდის ვაკეთებთ კანონებში ამის იმპლიმენტაციას თავიდანვე განისაზღვრა. ამიტომ, ჩვენ ერთმანეთს ყურადღებით ვუსმენდით გასული წლის ბოლომდე, მათ შორის ხელისუფლებას.
ხელისუფლებამ იმთავითვე თქვა, რომ მათ პრეზენტაციები არ ჰქონდა და დისკუსიების მეორე ნაწილში აპირებდა გააქტიურებას. ამას მოჰყვა ორი ტაიმ–აუტი, პირველი 21 იანვრიდან შუა თებერვლამდე და მეორე – თებერვლიდან 9 მარტამდე. 9 მარტს კი, გაჩდნა მოლოდინი რომ ჩვენს მიერ გაკეთებულ პრეზენტაციაებზე ხელისუფლება თავის ხედვებს მოიტანდა. თუმცა, ამის ნაცვლად, ხელისუფლებამ მოიტანა რაღაც გაურკვეველი და დამცინავი დოკუმენტი, რომლის ადრესატიც იყვნენ საერთაშრისო ორგანიზაციები და ამ დოკუმენტს დაარქვეს საკუთარი პრეზენტაცია.
ამის მიუხედავად, ჩავყევით, კითხვებით შემოვიფარგლეთ და მაშინვე ვიკითხეთ მომავალი შეხვედრა როდის უნდა გამართულიყო. მაშინ გაჩნდა წინადადება, რომ ერთ კვირაში შევკრებილიყავით, მაგრამ მე ვიყავი ინიციატორი შეხვედრა ორი კვირით გადაგვედო. იმიტომ, რომ ერთი კვირის შემდეგ, ახალი საბაბები იქნებოდა მოძებნილი, რომ რაღაც ვერ მოესწრო და ა.შ.
მოკლედ, ხელისუფლებას იმაზე მეტი დრო მივეცით, ვიდრე თავად ითხოვდნენ, მაგრამ ჩვენ დავსხედით და ვთქვით, რომ თუ ისინი, ისევ ცარიელი ხელებით მოვიდოდნენ, ან მოვიდოდნენ ისეთი ტიპის წინადადებებით, როგორიც 9 მარტს გააკეთეს, ბუნებრივია, ამ პროცესს შედეგამდე ვერ მივიყვანდით. იმთავითვე გვქონდა განწყობა, რომ ჩვენ სიცარიელის ლეგიტიმაციას არ მოვახდენდით და გაურკვეველ გადავადებებს არ ჩავყვებოდით.
ასე მოვიდა 23 მარტი, რომელმაც, საერთოდ, ყოველგვარ მოლოდინს გადააჭარბა, როცა მინისტრების პარლამენტში მისვლის გამო, ხელისუფლებამ უარი თქვა სხდომაზე მოსულიყო. როცა, პოლიტიკურ ძალას ხელისუფლებაში ყოფნაზე გაქვს პრეტენზია, როგორმე ორ პარალელურ პროცესს უნდა გაართვა თავი. ამიტომ, ჩვენ აბსოლუტურად ობიექტურად ჩავთვალეთ, რომ ესეც იყო იმ ფანდების გაგრძელება და გავაკეთეთ ის, რაც გავაკეთეთ. ჩვენი განცხადება სულაც არ ყოფილა 23 მარტით განპირობებული, 23 მარტი ბოლო წვეთი იყო ამ სიტუაციაში.
„რვიანი“ აცხადებს: „მზად ვართ გავაგრძელოთ ეს პროცესი მხოლოდ ხელისუფლების მხრიდან ადეკვატური ნაბიჯების გადმოდგმის შემთხვევაში.“ ადეკვატური ნაბიჯებს შესაძლოა, „რვიანი“ და ხელისუფლება სხვადასხვაგვარად აფასებდეს. კონკრეტულად რას ელოდებით ხელისუფლებისგან?
–ჩვენი განცხადების მე–3 პუნქტში კონკრეტულად გვაქვს ჩამოყალიბებული რა შეიძლება ჩაითვალოს მოლაპარაკების გაგრძელების სასტარტო პირობად. ერთი – საქართველოს მასშტაბით, ბიომეტრული მონაცემებით ამომრჩეველთა სიის შექმნა და ამაზე ხელისუფლების თანხმობა და მეორე – საარჩევნო სისტემის შეცვლა, რომელიც გულისხმობს პრინციპის განხორციელებას – ამომრჩევლის რამდენი ხმაც მივიღე იმდენი მანდატი მივიღო პარლამენტში. იმის მიუხედავად, რომ ამ ორი საკითხის გარდა კიდევ ექვსი თემა გვაქვს და არც თუ უმნიშვნელო, ჩვენ მათ ვუთხარით, რომ პირველ ორ თემაზე დათანხმებას ადეკვატურად ჩავთვლით.
ანუ, თუ ხელისუფლება კეთილ ნებას გამოავლენს და ამ ორ საკითხზე თქვენთვის დამაკმაყოფილებელ პასუხს მოგცემთ, დანარჩენ თემებს დათმობთ?
–დანარჩენებზე ვაგრძელებთ საუბარს. ჩვენ ჯერ კიდევ დასწყისში ვთქვით, რომ ეს დოკუმენტი არ ნიშნავს უკომპრომისო დოკუმენტს და, არ ნიშნავს, რომ ჩვენ ნაბიჯებს უკან არ ვდგამთ. თუმცა არის საკითხები, რომლის უკანაც ვერ გადავალთ. ეს არის ის ორი საკითხი, რომელიც ერთგვარი წითელი ხაზია. ანუ, თუ ამ ორ საკითხზე იქნება დათანხმება, ეს არ ნიშნავს, რომ დანარჩენი 6 უქმდება და არც იმას, რომ დანარჩენი ექვსიც ასე სრულად უნდა იქნას მიღებული.
ანუ, ის ორი საკითხი უნდა დაკმაყოფილდეს და ჩვენ მზად ვართ განვაგრძოთ მუშაობა სხვა საკითხებზე. ჩვენ არ გვქონია დღის წესრიგში პატიმრების თემა, ან გადასატანი ყუთების რაოდენობაზე ლიმიტის დაწესება, ან „ქართული დასის“ ედპ–ს და „ჩვენ თვითონ“–ის წინადადებები, მაგრამ პარტნიორს პატივი ხომ უნდა მიაგო, რომ მისი წინადადებებიც განიხილო? ამიტომ, ისინიც განსახილველია.
რაღაცაზე შევთანხმდებით, რაღაცაზე არა, მაგრამ მთავარია, რომშედეგი ნოლი აღარ იქნება. ერთმნიშვნელოვნად კი იმის თქმა, რომ თუ ამ ორზე დაგვთანხმდნენ დანარჩენი საკითხები გავანოლოთ, ეს ხისტი პოზიციაა. იქნება დანარჩენ ნაწილშიც შეხების წერტილებს ვპოულობთ.
თქვენ შემუშავებული გქონდათ მთლიანი პაკეტი და იმასაც აღნიშნავდით, რომ ერთი საკითხის ჩავარდნამ შესაძლოა სხვა საკითხების ტრანსფორმაცია გამოიწვიოს. აქედან გამომდინარე, რამდენად შესაძლებელია, რომ ხელისუფლება ამ ორ საკითხზე დაგთანხმდეთ და თავად თქვას უარი დანარჩენი საკითხების განხილვაზე, რამაც შესაძლოა, რეალურ შედეგამდე ვერ მიგიყვანოთ?
–იმ ორ საკითხზე დათანხების შემთხვევაში, ეს პროცესი უშედეგოდ არ დასრულდება.
გააჩნია რას ვეძახით შედეგს, თუ ჩვენ გვჭირდება საარჩევნო გარემოს ცვლილება და ამისთვის მხოლოდ ორი საკითხზე ხელისუფლების მხრიდან თანხმობა არ იქნება საკმარისი?
–არსებობს დიდი და ნაწილობრივი შედეგიანი მოლაპარაკება. თუ ხელისუფლება იმ ორ საკითხს დათანხმდა, ეს პროცესი დაკვალიფიცირდება, როგორც ნაწილობრივი შედეგიანი მოლაპარაკება. ჩვენ რომ გვეთქვა თავიდანვე, აი პაკეტი და თუ ამას სრულად არ მიიღებთ მაშინ ჩვენ არ დავარქმევთ ამას შედეგს, ეს იქნებოდა ხისტი პოზიცია. ანუ, ან – ყველაფერი, ან – არაფერი. მოლაპარაკება კი, ან – ყველაფერი, ან – არაფერი არ ხორციელდება. ეს არ არის საარჩევნო გარემოს გაიდიალურების მცდელობა, ეს არის გაუმჯობესების მცდელობა.
და „რვიამისთვის“ მისაღები იქნება ასეთ გარემოში არჩევნებში მონაწილეობის მიღება?
–ნებისმიერი პოლიტიკოსის მხრიდან, არასერიოზულობა იქნება 2011 წლის მარტში თქვას, რას იზამს 2012 წლის ოქტომბერში. ამ ეტაპზე მხოლოდ იმას ვიტყვი, რომ ამომრჩეველთა სიების გაწმენდა, ბიომეტრული მონაცემებით მისი გაკონტროლება და სისტემის ისე შეცვლა, როდესაც ამომრჩევლის ნება და განწყობები სრულად აისახება წარმომადგენლობით ორგანოში, ეს არის ორი მნიშვნელოვანი პლუსი საარჩევნო გარემოს გაჯანსაღების პროცესში. თუმცა, შეიძლება ამ ორის გარდა, მეტი პლუსებიც დაიწეროს.
„რვიანის“ განცხადებას თუ მოჰყვა რაიმე შედეგი, ვგულისხმობ ხელისუფლებიდან წამოვიდა თუ არა რაიმე წინადადება?
–არაფერი, ხელისუფლების მხრიდან, იმ თავისამგდები კომენტარების გარდა არავითარი წინადადება არ წამოსულა. პირდაპირ გეტყვით, რომ არც გვქონია რაიმე მოლოდინი.
IFES ვარაუდობდა, რომ ჩაშლილი სხდომა ერთი კვირით გადაიდებოდა, მაგრამ ისეთი პირი უჩანს, სხდომა არ ჩატარდება...
–ჯერჯერობით, არანაირი სხდომა არ არის ჩანიშნული, ჩვენ ვთქვით, რომ თუ ამ ორ პრინციპულ საკითხზე პასუხი არ იქნება, ჩვენთვის ოთხშაბათები და შეხვედრები დამთავრებულია.
გაქვთ მოლოდინი, რომ ხელისუფლება ადეკვატურ ნაბიჯებს გადმოდგამს?
–ჩვენ არაფერს არ ველოდებით, ჩვენ ვმოქმედებთ. ჩვენ რომ ველოდებოდეთ, სხვადასხვა არასამთავრობო ორგანიზაციებთან და საზოგადოების სხვადასხვა წარმომადგენლებთან შეხვედრებს არ დავგეგმავდით. როცა ამ პროცესს ვიწყებდით, პროცესის არცერთ მონაწილეს არ ჰქონია ილუზია, რომ ხელისუფლება უცებ გაკეთილშობილდებოდა. საერთოდ კი, პოლიტიკური ნების შექმნის ორი გზა არსებობს – ნებაყოფლობითი და იძულებითი. ნებაყოფლობითი გასაგებია, ხოლო რაც შეეხება იძულებითს, იძულების მექანიზმი არის ძალა.
„რვიანის“ ძალა არის სამ კომპონენტში – „რვიანის“ ერთობა კონკრეტულ თემებთან დაკავშირებით, მეორე – ქართული საზოგადოების ერთი, მაგრამ მნიშვნელოვანი ნაწილის გვერდში დგომა პროცესის მიმართ და მესამე – საერთაშორისო საზოგადოების დამოკიდებულება ზოგადად პროცესის და კონკრეტულად „რვიანის“ მიმართ.
როდესაც ნებაყოფლობითი პოლიტიკური ნება არ არსებობს, უკვე იწყებ ძალდატანებითად პოლიტიკური ნების შექმნას მოწინააღმდეგე მხარეში. თავის მხრივ, ძალდატანებითობა ნიშნავს იმ ძალების მეტ რეალიზაცია, აქტივიზაციას და მეტ დინამიზმს, რომელიც შენ გაგაჩნია. ამიტომ, „რვიანის“ ერთობის თემა მუდმივად სადემონსტრაციო თემა არის, როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე ქვეყნის გარეთ. ასევე, მუდმივად სადემონსტრაციო თემაა საზოგადოების თანადგომის საკითხი და ამის მაგალითია ის შეხვედრა, რომელიც უკვე გვქონდა არასამთავრობო სექტორთან და ასეთი შეხვედრები კიდევ ბევრია ჩანიშნული. ამ ყველაფრის მადემონსტრირებელი კი, იქნება საერთაშორისო საზოგადოებასთან „რვიანის“ ურთიერთობის კიდევ უფრო მეტი აქტივიზაცია.
ანუ, ჩვენ ვგეგმავთ ყველა ამ ღონისძიების გაქტიურებას, რომელიც გულისხმობს, როგორც დარბაზულ შეხვედრებს, ასევე რეგიონებში გასვლას. ამ ღონისძიებებში იგულისხმება ასევე აქციები, მანიფესტაცია და მიტინგი, ოღონდ კონკრეტულ თემასთან, არჩევნებთან დაკავშირებით. არის ასევე ღონისძიებები, როდესაც „რვიანის“ დელეგაცია მიდის ბრუსელში, ვაშინგტონში და ყველგან, სადაც არის ინტერესი და ამ ხელისუფლებაზე სამოქმედო ძალა. არის აგრეთვე კიდევ ერთი კომპონენტი, რომ ჩვენ გვქონდეს ურთიერთობა იმ პოლიტიკურ ძალებთან, რომლებიც „რვიანში“ არ შედიან.
ეს ძალები თავის მხრივ, ორ ძალად იყოფიან, ერთნი, რომლებიც მონაწილეობას იღებენ პროცესში (შესაძლოა, მათდამი გარკვეული შეფასებები არსებობდეს, მაგრამ მათთან ურთიერთობა მაინც უნდა გქონდეს, რადგან ამას პოლიტიკა და შენი სახელმწიფოს ინტერესი გავალდებულებს) და არის მეორე ძალა, რომელიც ამ პროცესის მიღმაა. ასე რომ, მართლაც ძალიან ბევრი საქმე გვაქვს გასაკეთებელი.
და, ამ ყველაფერმა, რომ შედეგი არ გამოიღოს?
–ეს ყველაფერი მაინც უნდა გაკეთდეს, სანამ შედეგს არ გამოიღებს.
დაგცალდებათ კი შედეგამდე მისვლა, როდესაც ოპოზიციური ძალების ნაწილი უკვე აანონსებს რევოლუციას?
–ეს პროცესი, რაზეც ახლა ვსაუბრობ, სრულებითაც არ იქნება ხელშეშლილი, რაღაც სხვა პროცესის მიმართ, თუ ის პროცესი არ გულისხმობს სახელმწიფოსთვის ცუდ პროცესს.
თქვენ როგორ ფიქრობთ, რას გულისხმობს ის პროცესი?
–არ ვიცი, ეს მათ ჰკითხეთ.
თქვენ, როგორც ერთი ადამიანი, პოლიტიკოსი, რომელიც გეგმებს სახავს, რას უნდა ნიშნავდეს ოპოზისიის ნაწილის მიერ, რომელიც მოლაპარაკებების პროცესში არ მონაწილეობს, ხალხის ქუჩაში გამოყვანა?
–მართლა, გულწრფელად არ ვიცი, პირადად მე, სხვადასხვა ტიპის ინფორმაციები მაქვს. მაქვს ოფიციალური განცხადებები მოსმენილი, მაქვს კულუარული ინფორმაციებიც მაქვს და ამიტომ, არ ვარ ჩამოყალიბებული ხვალ რასთან შეიძლება გვქონდეს საქმე. ამის მიუხედავად, არ ვფიქრობ, რომ ჩემს გზაზე სიარულში ხელი შემეშლება, ისევე, როგორც ჩემი გზა არ უშლის ხელს მათ. ამიტომ ვფიქრობ, რომ სხვისი მოქმედედბები მე ხელს არ უნდა მიშლიდეს, თუ კი, რა თქმა უნდა, არ დადგა საკითხი იმ ტიპის მოქმედებებისა, რაც პოლიტიკას გვერდზე წევს და სხვა ტიპის მოქმედებებს უხსნის გზას.
და გამორიცხავთ, რომ მოვლენები სწორედ ამ გზით განვითარდეს?
–რა თქმა უნდა არა, მითუმეტეს, როგორ უნდა გამორიცხო, როცა ასეთი რამ ამ ქვეყანაში არაერთხელ მომხდარა. თუმცა ამას არ ვისურვებდი.
ყოფილა თუ არა მცდელობები, რომ მოლაპარაკებების პროცესში მონაწილე და პროცესს მიღმა მყოფ პარტიებს ერთად, თუმცა სხვადასხვა ფრონტზე, გებრძოლათ საარჩევნო გარემოს ცვლილების მოთხოვნით?
–იყო ამის თეორიული ვარიანტები, როგორც ჩვენში, ალბათ, იქეთ მხარესაც, მაგრამ არ ყოფილა ამის პრაქტიკაში გადატანის მცდელობა. ამ ტიპის განხილვები შესაძლოა ხვალ დადგეს დღის წესრიგში. სწორედ ამას ვგულისხმობ, როცა ვამბობ, რომ ჩვენს საბრძოლო არსენალში, ესეც ერთ–ერთი ბერკეტი იქნება, თუმცა ამისთვის ორმხრივი სურვილია საჭირო. ამიტომ, ვამბობ, რომ უნდა გამკვეთრდეს ვინ რას ამბობს და რას გულისხმობს. ჩვენთვის, როგორც მინიმუმ, ბუნდოვანებები უნდა მოიხსნას.
ალბათ, მათაც აქვთ ბუნდოვანებები ჩვენთან დაკავშირებით. ამიტომ, შეხვედრას წინ არაფერი უდგას და შემდეგ, ადგილზე გამოჩნდება ყველაფერი. ჩვენ რომ არ გვაქვს მათთან და მათ ჩვენთან გაბუტული მდგომარეობა, მე მგონი, ეს მტკიცებას არ საჭიროებს. არაოფიციალურადაც გვაქვს კონტაქტები და საეთერო კონტაქტებიც გვაქვს. ბოლოს და ბოლოს, არსებობს ურთიერთობათა ბეგრაუნდები, რომელიც წლების განმავლობაში შეიქმნა ქართული პოლიტიკის რეალობაში.
თქვენი გზა გამორიცხავს თუ არა ვადამდელ არჩევნებს, ადრეულ ეტაპზე, „რვიანის“ ცალკეული მონაწილეებისგან კეთდებოდა განცხადება, რომ არჩევნები უნდა ჩატარებულიყო კონსტიტუციურ ვადებში?
–არა, ეს არავის უთქვმს, „რვიანის“ პირობაა, რომ არჩევნები არ უნდა ჩატარდეს საარჩევნო გარემოს ცვლილებების გარეშე. თუ ეს მოხდა, მერე უკვე პოლიტიკურ სიტუაციაზეა ყველაფერი დამოკიდებული. მე გეტყვით, რომ რიგგარეშე არჩევნების ჩატარება თუ დადგა დღის წესრიგში საარჩევნო გარემოს გაუმჯობესების შემდეგ, ძალიანაც კარგი. თუ არჩევნები პლენარულში ჩაჯდა, ვერ ვიტყვი, რომ ეს იქნება კატასტროფა და დამღუპველობა, მაგრამ კატასტროფა და დამღუპველობა იქნება ის, რომ რაიმე ტიპის არჩევნებმა გაუსწროს წინ საარჩევნო გარემოს გაჯანსაღებას.
თუ ლაპარაკია ძალის დემონსტრირებაზე, მაშინ რაზეა ლაპარაკი, მაშინ გარემოც და ყველაფერიც სხვანაირად იხატება. თუმცა, არასასურველი პროცესის განვითარების შემთხვევაში, ჩვენ ადაპტირების უნარი გვექნება.
2003 წელს, როცა მოვლენები სხვაგვარად განვითარდა, ვიდრე ჩვენ ვისურვებდით, ჩვენ არ წავსულვართ პოლიტიკიდან და მოვახდინეთ ადაპტირება შექმნილ სიტუაციაში. მაშინ, როცა სააკაშვილი იძახდა – მე არ მჭირდება ოპოზიცია პარლამენტში, – მთლად ასე ვერ განხორციელდა. „მრეწველების“ და „ახლების“ ბლოკის მეშვეობით პარლამენტში ოპოზიციური აზრი გადარჩა.
და მაშინ, თუ ჩვენ კეთროვანებს გვეძახდნენ იმის გამო, რომ რევოლუციაში არ მივიღეთ მონაწილეობა, ძალიან მალე, არა მხოლოდ პოლიტიკოსების მხრიდან, გახშირდა ფრაზები – „რატომ ფეხები არ მომტყდა, როცა სააკაშვილს მხარი დავუჭირე“. ანუ, თავის დროზე, ჩვენს მიერ გადადგმული არაპოპულარული ნაბიჯი აღმოჩნდა სწორი.
2008 წლის არჩევნებამდე ოპოზიციის ნაწილი, რეალურად, ხელისუფლებაზე მუშაობდა, დღეისათვის შეცვლილია თუ არა სურათი? ანუ, დღევანდელ ოპოზიციაში ყველას აქვს თუ არა სააკაშვილის რეჟიმის შეცვლის სურვილი?
–უფრო მეტს გეტყვით, 2008 წელს, ვინც პარლამენტში შესვლაზე ერთად ვმუშაობდით, მათშიც კი აღმოჩნდა განსხვავებული მოსაზრებები. დღეს მთლიანი ოპოზიციური სპექტრი სიტყვით ამბობს, რომ სააკაშვილი აუცილებლად უნდა წავიდეს, მაგრამ 2008 წლისგან განსხვავებით, „რვიანი“ არ არის პოლიტიკური ბლოკი. ეს არის ერთობა კონკრეტულ თემასთან დაკავშირებით. 2008 წელს იყო ერთიანი საარჩევნო პოლიტიკური ბლოკი, რომელსაც ჰქონდა ერთი გეგმა, ერთი საარჩევნო პროგრამა და ერთიანი ფინანსები.
ამიტომ, ამ ორის ერთმანეთთან შედარება არასწორი იქნება. დღეს თავისუფლების ხარისხი გაცილებით დიდია და რა გასაკვირია, რომ „რვიანის“ შიგნით და გარეთაც იყოს დიამეტრალურად განსხვავებული მოსაზრებები.
სხვა რამეს გეკითხებით, 2008 წელს, მიუხედავად ყველაფრისა, ხელისუფლება მყარად იდგა. დღეს რამდენად მყარია მიხეილ სააკაშვილის პოზიციები, რომ გარკვეულმა პოლიტიკურმა ძალებმა საკუთარი ამბიციების დასაკმაყოფილებლად ფსონი კვლავ ხელისუფლებაზე არ დადოს?
–გასაგებია, გეთანხმებით, შედარებისთვის, ხელისუფლების პოზიციები 2008 წლის და დღევანდელი მონაცემებით არის ცა და მიწა. თუ 2008 წლის გაზაფხულზე და ზაფხულში ამერიკის სახელმწიფო მდივანი კონდოლიზა რაისი აქეთ ჩამოდიოდა, დღეს სააკაშვილი ამერიკაში ორი კვირით ჩადის და კაციშვილი არ ხვდება მისი მუდმივი მასპინძლის, მაკკეინის გარდა და დღეს სააკაშვილის მთავარი თემა არის ტრამპი. ეს მომენტიც მიუთითებს სააკაშვილის პოზიციების სისუსტეზე და ეს მომენტიც გონივრულად არის გამოსაყენებელი.
2003 წელს შევარდნაძის ხელისუფლება შიგნიდან დაინგრა, მაგრამ „ნაციონალებს“ უნიკალური თვისება აქვთ, გარე საფრთხის დროს ერთ მუშტად იკვრებიან. უნდა ველოდეთ თუ არა, რომ სააკაშვილის ხელისუფლებაშიც დაიწყება იგივე პროცესი, რაც შევარდნაძის ხელისუფლებაში 2003 წელს მოხდა?
–მთლად არ ვეთანხმბი მოსაზრებას, რომ შევარდნაძის ხელისუფლების დაშლას ხელი შეუწყო შიდა რღვევებმა. მე მგონია, რომ შევარდნაძის ხელისუფლება შიგნიდან გაიხრწნა, როგორც პოლიტიკურად, ისე ეკონომიკურად და საერთოდ, ყველანაირად, ისე, როგორც საბჭოთა კავშირი და მერე უკვე, ჩასაძირად გამზადებული გემიდან ვირთხების გაქცევა ჩვეულებრივი მომენტი იყო. ამ შემთხვევაში ეს პროცესი სააკაშვილის ხელისუფლებაში დიდი ხნის დაწყებულია. გინდათ ჩამოგითვალოთ? – „რესპუბლიკური პარტია,“ „კონსერვატული პარტია“, სალომე ზურაბიშვილი, გოგა ხაინდრავა, ირაკლი ოქრუაშვილი... სააკაშვილის რეჟიმის დაშლა მოხდა, მაგრამ არ გაიხრწნა. ეს იყო სერიოზული შიდადარტყმები, რომელმაც მყარი საგარეო მხარდაჭერის, მყარი ფინანსური ბაზისის, ხისტი შიდაპოლიტიკის, უზურპირებული მედიის, დემოკრატიის კუთხით 105–ე ადგილის და ბევრი სხვა ფაქტორის გამო, გახრწნა ჯერჯერობით, ვერ მოასწრო.
თუმცა ამ გახრწნისკენ სერიოზული ნაბიჯები იყო 2008 წლის აგვისტოს მოვლენები, დღევანდელი ეკონომიკური და სოციალური მდგომარეობა, რომელიც მარტო გლეხს კი არ ჭირს, უკვე ჭირს მათ მომხრეებსაც, რომელთაც ნელ–ნელა რთული პოზიციები ექმნებათ. ადრე თუ პოლიციას აძლიერებდნენ, რადგან ეს იყო სააკაშვილის ძირითადი საყრდენი, დღეს იქაც კი პრობლემებია, რადგან ზოგადად არის ფულის პრობლემა. ეს ყველაფერი თანდათან მიდის იმ კულმინაციამდე, როდესაც გახრწნა დაფიქსირდება და დაიწყება იმ ვირთხების აქტიურად, ჯოგურად გაქცევის პროცესი. ეს აუცილებლად მოხდება, მაგრამ სააკაშვილის და მის ხელისუფლებას ჯერ ვერ დავარქმევ გახრწნის საბოლოო სტადიას.
ხელისუფლება, რომელიც დღეს ხელისუფლებაში ყოფნის მე–8 წელს ითვლის, რევოლუციით მოვიდა ამ ქვეყანაში აბსოლუტური მხარდაჭერის ფონზე. როცა ასეთი რამ ხდება ქვეყანაში, მას 3, 5 და 7 წელიწადში კონტრქმედებას ვერ გაუკეთებ იმიტომ, რომ რევოლუციას მარტო ხალხის მხარდაჭერა კი არ მოაქვს, თან ახლავს ის მნიშვნელოვანი ფაქტორები, რასაც მედიის და ფინანსების უზურპაცია ჰქვია.
ამიტომ, დღეს თუ ვიღაცას ეჩქარება, მუდმივად უნდა ახსოვდეს, რომ იმსახურებს კი დაჩქარებას ეს პროცესი? ამ ხელისუფლების მოსვლას რევოლუცია ახლდა და ახლდა აბსოლუტური მახრდაჭერა საზოგადოების მხრიდან, შეიძლება ეს მხარდაჭერა 97%–ანი არ იყო, მაგრამ 80%–ანი რომ იყო ამაში დარწმუნებული ვარ. თანაც, ეს არ იყო უბრალოდ ამომრჩეველთა 80%, ეს იყო ლეგიტომაციის მიცემა ყველა მოქმედებაზე. 80%–მა სააკაშვილს ყველა ტიპის მოქმედებაზე მისცა ლეგიტიმაცია, მათ შორის პარლამენტის დარბაზში შეჭრაზე, სახელმწიფო ბიუჯეტის ფეხქვეშ ამოდებაზე, კოსნტიტუციის შეცვლაზე, „იმედის“ დარბევაზე და მედიის უზურპაციაზე მისცა ლეგიტიმაცია.
როცა ამდენი რამის ლეგიტიმაცია მიეცი და ახლა უცებ, აღარ გინდა და უკან გინდა დაიბრუნო ყველაფერი, მაპატიე, მაგრამ ჯერ უნდა ზღო, ის, რომ მიეცი. ეს არის ქართული საზოგადოების ჯამური ხვედრი. ერთმა ჭკვიანმა კაცმა თქვა: სააკაშვილი არის ქართული საზოგადოების დიაგნოზი. ამიტომ, ეს ჭირდა ამ საზოგადოებას და როცა აღარ ეჭირვება მაშინ დადგება შედეგიც.