„სიტუაცია, ნამდვილად დაძბულია და საკმაოდ კრიტიკულიც. სიფრთხილე, რომელზეც არა მარტო მე, არამედ მთელი ქართული პოლიტიკური და საზოგადოებრივი სპექტრი ლაპარაკობს, აუცილებელია“, - აცხადებს პოლიტოლოგი ვახტანგ ძაბირაძე, რომლის განცხადებით, პროცესები, რომელიც დღეს ქართულ პოლიტიკურ სივრცეში ვითარდება, მიუხედავად იმისა, ვინ თვლის ან - არა ამ პროცესებს მართულად, ხელისუფლებამ უნდა დაარეგულიროს, რადგან პასუხისმგებელი არის ხელისუფლება.
როგორ შეიძლება განვითარდეს პროცესები და ვინ დგას ამ დაპირისპირების უკან? For.ge-ს კითხვებს ვახტანგ ძაბირაძე პასუხობს.
პოლიტიკურ ფრონტზე ვითარება იძაბება. საუბარია იმაზეც, რომ პროცესები ხელოვნურად არის მართული. არსებობს იმის საფრთხე, რომ ამ სახის დაპირისპირება უფრო დიდ და მასშტაბურ დაპირისპირებაში გადაიზარდოს?
ვახტანგ ძაბირაძე: სიტუაცია, ნამდვილად დაძაბულია და საკმაოდ კრიტიკულიც. სიფრთხილე რომელზეც არა მარტო მე, არამედ მთელი ქართული პოლიტიკური და საზოგადოებრივი სპექტრი ლაპარაკობს, აუცილებელია. მაგრამ, მოდით დავიწყოთ იქიდან, რომ ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებზე პასუხისმგებლობა ეკისრება ხელისუფლებას. ეს ძალიან მარტივი ჭეშმარიტებაა და აქედან უნდა ამოვიდეთ. პროცესები, რომელიც ქართულ პოლიტიკურ სივრცეში ვითარდება, მიუხედავად იმისა, ვინ თვლის და ვინ არა ამ პროცესებს მართულად, უნდა დაარეგულიროს ხელისუფლებამ.
როგორ უნდა დაარეგულიროს ეს პროცესები, რა ბერკეტები უნდა აამოქმედოს ხელისუფლებამ?
- გავიხსენოთ ფაქტი, როდესაც „ნაციონალები“ დადიოდნენ იმ ობიექტებზე, რომელთა მშენებლობა შეჩერებულია. მოხდა დაპირისპირება „ქართული ოცნების“ წარმომადგენლებსა და ნაციონალებს შორის. ხელისუფლება ხომ აკონტროლებს „ქართულ ოცნებას“? ამიტომ, ხელისუფლებამ უნდა გააცნობიეროს, რომ მათ არ სჭირდებათ არანაირი კონფლიქტები „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ იმისათვის, რომ ამ არჩევნებში შთამბეჭდავ წარმატებას მიაღწიონ. ხელისუფლებას ეს დაპირისპირებები არ სჭირდება, მაგრამ, თუ ვიღაცეებს სჭირდებათ იმისათვის, რომ „ქართული ოცნების“ ლიდერებს აჩვენონ თავისი პერსონა, ხელისუფლებამ მათ უნდა უთხრას, რომ არ სჭირდება. ჯერ მხოლოდ ახლა იწყება საარჩევნო კამპანია და ამ საარჩევნო კამპანიის ფარგლებში ისედაც იქნება დაპირისპირები. ამიტომ, ხელისუფლებამ ზედმეტი გართულებისგან თავი უნდა შეიკავოს.
წინ გველოდება ასოცირების ხელშეკრულება, არ ვიცით წინ რა გველოდება, არ ვიცით რა მოხდება უკარინაში და როდესაც შესაძლებლობა არსებობს იმისა, რომ ძალისმიერი მეთოდები იქნას გამოყენებული, ქვეყანაში არ უნდა შეიქმნას ისეთი ვითარება, რომელიც შესაძლებელია საზღვრებს იქეთ მყოფმა ძალებმა გამოიყენონ ჩვენი ხელისუფლების წინაააღმდეგ. არავინ არ უნდა თქვას, რომ რუსეთი არის სტაბიულურობის გარანტი - ალბათ, გახსოვთ რუსების ეს თეზა, რომ პოსტსაბჭოურ სივრცეში რუსეთი არის სტაბიულურობის გარანტი - ამ თემის თავიდან ამოწევა არ უნდა მოხდეს.
კი ბატონო, თუ უნდათ ჩავიდნენ ანაკლიაში და ნახონ როგორ მიატოვეს მშენებლობა, რა პრობლემაა ეს? არაფრისგან რატომ ვქმნით დაძაბულობას? თუ ვინმე იქ ცოცხებით იდგება, არც ესაა პრობლემა, მაგრამ დაპირიპირება არ უნდა მოხდეს, არსებობს პოლიცია, რომელიც ვალდებულია დაიცვას წესრიგი. ანალოგიური მიდგომა უნდა იყოს იმ „ევრაზიული კავშირის“ მომხრეებსა და მოწინააღმდეგეებს შორის. წესით, ხელისუფლებას დაპირისპირება არ უნდა აწყობდეს, მაგრამ, თუ ის მაინც აკეთება ამას, მაშინ ჩნდება ეჭვი, არა ოპოზიცია, არამედ ხელისუფლება ცდილობს ამ დაპირისპირების ინსპირირიებას.
თუ ამ ლოგიკას გავყებით, მაშინ ძალიან ცუდი დასკვნებისკენ მივდივართ. თუმცა, ხელისუფლება ამბობს, რომ პროცესები მათ მიერ არაა ორგანიზებული და მართლაც, რატომ უნდა აწყობდეს ხელისუფლებას ქვეყანაში დესტაბილიზაციის ფონის შექმნა, როდესაც ემზადება ივნისში ხელი მოაწეროს ასოცირების ხელშეკრულებას?
- გასაგებია, მეც ასე ვთვლი, მაგრამ განცხადება შეიძლება გააკეთოს ოპოზიციამ, რომელსაც მექანიზმები იმისათვის, რომ ეს პროვოკაციები აღკვეთოს, უბრალოდ არ აქვს. ამიტომ, ის იძულებულია მხოლოდ განცხადებებით დაკმაყოფილდეს. მე ვთქვი ძალიან მარტივი რამ - თუ ხელისუფლება არაა დაინტერესებული ამ დაპირისპირებით, ხედავს, რომ მოსალოდნელია ეს დაპირისპირება, არსებობს პოლიცია, რომელსაც შეუძლია ჩადგეს ამ ორ ძალას შორის და ამით დამთავრდება ყველაფერი. მაგრამ, როდესაც ამ პრობლემას ასე ვერ აგვარებ, მაშინ გამოდის, რომ შენ კი ლაპარაკობ, რომ არ გინდა დაპირისპირება, მაგრამ მაინც ხელს უწყობ ამ დაპირისპირებას. ხელისუფლებამ უნდა უზრუნველყოს „ნაციონალური მოძრაობა“ იქნება, თუ „ევრაზიული კავშირი“, მათაც ჰქონდეთ საშუალება, რომ ელაპარაკონ ხალხს. მჯერა ჩვენი ხალხის, ყველამ ყველაფერი კარგად იცის და ამიტომ, ხიფათს იმაში, რომ ვიღაც ხალხს ელაპარაკოს, ვერ ვხედავ.
რაც შეეხება „ევრაზიული კავშირის“ მიერ ორგანიზებული აქციებს, რომელსაც ასევე მოჰყვა დაპირისპირება, როგორ ფიქრობთ, რა ჯგუფი დგას მათ უკან? ეს აქცია მართულია იმ ძალების მიერ, რომელებიც ფინანსდებიან რუსეთიდან? მითუმეტეს, რომ საფრთხეებზე ისაუბრა შს მინისტრმა...
- შს მინისტრს თუ აქვს ასეთი ინფორმაცია, ის არაა საზოგადოების წარმომადგენელი და ექსპერტი, მან უნდა იმოქმედოს. მე და თქვენ რატომ გვეუბნება, რომ ასეთი ინფორმაცია აქვს? თუ აქვს ეს ინფორმაცია, ფაქტები უნდა დადოს და არა ზეპირი განცხადება, როგორც ეს ადრე კეთდებოდა. თუ ფინანსები შემოდის და შემოდის არაკანონიერად, ეს ფინანსები აუცილებლად უნდა ჩაიკეტოს, ხელისუფლებას გააჩნია ამის ბერკეტი.
დარწმუნებული ვარ, რომ „ევრაზიული კავშირის“ მომხრეთა რაოდენობა ერთი პროცენტიც კი არ იქნება. ამიტომ, ცალკე აღებული, როგორც პოლიტიკური და საზოგადოებრივი ძალა, საფრთხეს არ წარმოადგეს. ის საფრთხეს წარმოადგეს მაშინ, თუ მისმა მომხრეებმა მოინდომეს ქვეყნაში არასტაბილური გარემოს შექმნა. არასტაბიული გარემო შეიძლება შექმნას არა მარტო მან, არამედ პროევროპულმა ძალებმაც, როგორც ეს მოხდა პირველი აქციის დროს. ხელისუფლებამ არ უნდა დაუშვას მათი დაპირისპირება და ამისთვის გამოყენებული უნდა იყოს ძალები და დამთავრდება ყველაფერო. არაა ეს ქვეყნისთვის ისეთი პრობლემა, რომ მისი ასეთი ადუღება ღირდეს.
ვხედავთ, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ მხრიდან ხელისუფლებაზე ხდება გარკვეული ტიპის ზეწოლა, მათი მიზანია დღევანდელი ხელისუფლება სიტყვიერად იყოს ისეთი რადიკალური, როგორიც თვითონ იყვნენ. არ უნდა გააკეთოს ეს ხელისუფლებამ, რომელიც ძალიან სწორ საგარეო კურსს ატარებს. ეს ფაქტორები და პატარ-პატარა კერები არასტაბილურობისა, უნდა აღკვეთოს. თუ ეს გაკეთდება, სრულიად საკმარისი იქნება მშვიდი ფონის შესაქმნელად.
მაშინ, როდესაც პარლამენტის თავმჯდომარემ განაცხადა, რომ საქართველოს პოლიტიკური რუკიდან წაშლა ემუქნება, თუ ნატოში არ გაწევრიანდებაო, როდესაც პრემიერ-მინისტრი მიიწვია გერმანიის კანცლერმა (მე არ ვიცი შევარდნაძის შემდეგ ვინმეს შეხვდა თუ არა გერმანიის ხელისუფლების პირველი პირი... რაღაცა არ მახსენდება, რომ სააკაშვილს გერმანიის ხელისუფლებასთან ასეთი მაღალი დონის შეხვედრები ჰქონდა), რომელ კოლაბორაციონიზმზეა ლაპარაკი. ამიტომ ვამბობ, რომ თუ ვინმეს არ სჭირდება ქვეყანაში დესტაბილიზაცია, არ სჭირდება ხელისუფლებას და ვთქვი ის მეთოდი, რომლითაც ჩემი აზრით, დაპირისპირება უნდა აილაგმოს. ეს იქნება ხელისუფლების ჭკვიანური მოქმედება.
ის პროცესები, რომელიც ქმნის არასტაბილურობის განცდას, ხელს აძლევს „ნაციონალურ მოძრაობას“?
- ბუნებრივია, ხელს აძლევს „ნაცინალურ მოძრაობას“ და არა „ქართულ ოცნებას“. თუ „ქართული ოცენება“ და მისი პარტიული ელიტა ამას ვერ ხვდება, მაშინ ცუდად არის საქმე. მაგრამ, თუ ხვდებიან, მაშინ გააკეთონ ის, რაზეც ჩვენ ვისაუბრეთ. ქვეყანა საგარეო ურთიერთობის კუთხით მიდის ძალიან სწორი გზით. არ შეიძლება ყვინჩილასავით თავწამოყოფილი ვიყოთ, არაა ეს სწორი პოზიცია და არც არასოდეს ყოფილა. ამიტომ, ევროპასთან ერთად, მათთან უშუალო კონტაქტით, მათი შესაძლებლობებისა და ჩვენი ინტერესების გათვალისწინებით უნდა აიგოს საგარეო პოლიტიკა, არა ისე, რომ ვიღაც-ვიღაცეები დავაყენოთ გამოუვალ მდგომარეობაში, როგორც ეს არაერთხელ მომხდარა საქართველოს ხელისუფლების მხრიდან.
საინტერესოა, სად ხედავს „ნაციონალური მოძრაობა“ კოლაბორაციონიზმს?
- რაში ხედავენ კოლაბორაციონიზმს, იმაში, რომ ლილიპუტინს არ იძახის ხელისუფლება? ყველამ მშვენივრად იცის, რომ არავითარ კოლაბორაციონიზმს ადგილი არ აქვს. პოლიტიკური ინტერესებისთვის სჭირდებათ, რომ საქმე ასე წარმოაჩინონ. ეს არის ქვეყნის შიგნით აპელირება იმ ძალებზე, რომლებსაც პროდასვლური ოპრიენტაცია აქვთ და დასავლურ ღირებულების მატარებლები არიან.
რამდენად სწორია, როდესაც ქვეყნა დგას საფრთხის წინაშე და ამ დროს, ოპოზიცია ხელს უწყობს შიდა პოლიტიკური ესკალაციის გაძლიერებას?
- ამ ხალხს თავისი მიზანი აქვს. ხელისუფლება დაკარგეს და ახლა უნდათ ხელისუფლებაში მოსვლა. ამიტომ, ისინი წავლენ ამ მიმართულებით, მაგრამ ხელისუფლების ვალია, რომ უზრუნველყოს წესრგი და სტაბილური ვითარება.
როგორ ფიქრობთ, ამას უკავშირდებობა შს მინისტრის საკმაოდ თამამი განცხადება?
- დარწმუნებული ვარ, რომ მას რაღაცა ინფორმაცია აქვს. მაგრამ, მეორე საკითხია, როდესაც მინისტრი ასეთ განცხადებას აკეთებს, მან განცხადება კი არ უნდა გააკეთოს, უნდა იმოქმედოს. დარწმუნებული ვარ, რომ არ ცრუობს, მაგრამ მე რომ მეუბნება, მე რა უნდა ვქნა ამ შემთხვევაში?
„ნაციონალური მოძრაობა“ იმიტაციას ქმნის, რომ თითქოს ემზადებიან უკრაინული პროცესისთვის და სიტყვა ევრომაიდანიც ხშირად ჩნდება მათ ლექსიკაში...
- მათ კარგად იციან პიარის მეთოდები. როდესაც ვიღაცა ამბობს, რომ საქართველოში მოვაწყობთ ევრომაიდანსო, ეს გათვლილია უცხოეთზე. როდესაც, უცხოელს ესმის, პარალელს ავლებს სწორედ იმ ევრომაიდანთან. მან იცის უკრაინაში რა ხდებოდა, ვის წინააღმდეგ იბრძოდა ხალხი და ბუნებრივია, უჩნდება განცდა, რომ საქართველოშიც ევრომაიდანი უნდა მოეწყოს. ე.ი. საქართველოში ხელისუფლების საგარეო ორიენტაცია დგება კითხვის ნიშნის ქვეშ. ტერმინი „მეიდანი“ უცხოელებისთვის არის განსაზღვრული და არა საქართველოს მოსახლეობისთვის.
ჩვენ ხომ ვიცით, ვერანაირი ევრომაიდანი თბილისში ვერ მოეწყობა. დარწმუნებული ვარ, რომ ასეთი რამ არ მოხდება. და თუ მოხდება, მანამდე ხელისუფლებაში, პარალამენტში იქნება დიდი გადაჯგუფებები. ასე მარტივად ეს პროცესი მაედნამდე ვერ მივა. ეს სჭირდება პოლიტიკურ ძალას იმისათვის, რომ პოლიტიკური პიარი გაიკეთოს. ცუდია, მაგრამ ეს რეალობა გვაქვს. ამ რეალობაში ისე უნდა ვიმოქმედოთ, როგორც იმოქმედებდა ჩვეულებრივი ნორმალური დემოკრატიული ქვეყანა.