საბრალონი, დამცირებულნი დაშეურაცხყოფილნი, ჰიუგო და დოსტოევსკირომ იტყოდნენ; ან კიდევ, «ნაციონალებისთვის» გასაგებ ენაზე რომვთქვათ, გაღლეტილნი, ჩარეცხილნი დამიჩმორებულნი. გამორიცხული არაა, რომმათ, ვინც წაიკითხეს წერილი, რომელიცმიხეილ სააკაშვილმა ფრანგულსასამართლოს გაუგზავნა, ყველა ესსიტყვა ერთდროულად გაახსენდათ.
«მას (დავით კეზერაშვილს) დაევალა, გამოეყენებინა მისი ნიჭი და კონტაქტები«ერთიანი ნაციონალური მოძრაობისთვის» ფინანსების მოზიდვაში. მთელი ამწლების მანძილზე ის ფინანსების მოძიების კუთხით ცენტრალური ფიგურა იყოდა პარტიის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან სტრატეგიკოსად რჩებოდა, _ წერს ჰალსტუხების მბრძანებელი ფრანგულ თემიდას, _ ის მონაწილეობდა პარტიის ყველასტრატეგიულ გადაწყვეტილების მიღებაში ბოლო რამდენიმე წლის მანძილზე. 2012 წელს, არჩევნებში დამარცხების შემდგომ, დაიწყო დევნა «ერთიანინაციონალური მოძრაობის», როგორც ახალი ოპოზიციური ძალის, და მისიდონორების წინააღმდეგ და მისი როლი კიდევ უფრო მნიშვნელოვანი გახდა.მაშინაც კი, როდესაც ახალმა მთავრობამ საქართველოში დარჩენა შეუძლებელიგახადა, მისი მნიშვნელობა პარტიისთვის კიდევ უფრო გაიზარდა. ის იყოერთადერთი, რომელიც იცნობდა ნებისმიერი კამპანიის პოტენციურდამფინანსებლებს და იყო ერთადერთი, რომლებსაც დონორები ენდობოდნენ».სააკაშვილმა აღნიშნა, რომ კეზერაშვილის პატიმრობაში დარჩენა «ნაცმოძრაობას»მძიმე დღეში ჩააგდებს და სთხოვს ფრანგულ სასამართლოს, მისი ექსტრადირებისგადაწყვეტილება არ მიიღოს. იგივე თემა გაშლილია ყოფილი მმართველი პარტიის კოლექტიურ განცხადებაშიც: «კეზერაშვილის ამჟამინდელი პატიმრობა ნიშნავს«ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის» პოლიტიკური აქტივობების დაფინანსებისმნიშვნელოვან შემცირებას».
ისე, საინტერესო პარტიაა «ნაციონალური მოძრაობა» _ ხელმძღვანელ რგოლში ირიცხება მხოლოდ ერთი ადამიანი, რომელსაც პოტენციური დონორები ენდობიან. შესაძლოა, უნდა ვივარაუდოთ, რომ დანარჩენ «ნაციონალებს» ხსენებული დონორები უიმედო აფერისტებად აღიქვამენ, რომლებთანაც სასაუბროდ წესიერი ადამიანი, უბრალოდ, არ დაჯდება. ალბათ, ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ მიდგომა «ამ ადამიანის გარდა არავის დაველაპარაკებით» უფრო დამახასიათებელია არა პატიოსანი ბიზნესმენებისთვის, არამედ მაფიოზებისთვის და ტერორისტებისთვის, რამაც შეიძლება გარკვეული ეჭვები გააჩინოს. თუმცა, ალბათ, უნდა შევთანხმდეთ, რომ ყველა ბუნდოვან მომენტს ეჭვმიტანილთა სასარგებლოდ გავშიფრავთ და, აქედან გამომდინარე, დროებით ჩავთვლით, რომ «ნაცმოძრაობის» დონორები სავსებით კანონმორჩილი ადამიანები არიან და მართლაც უყურებენ კეზერაშვილს დაახლოებით ისე, როგორც XVIII საუკუნის მელომანები ნორჩ მოცარტს.
აქ სხვა რამ არის საინტერესო _ რატომ ახსენებენ ფულს საერთოდ? ხომ შეეძლოთ, უბრალოდ დაეწერათ, რომ კეზერაშვილი, მაგალითად, «გამოჩენილი დემოკრატი რეფორმატორია» და, ამავე დროს, სამხედრო საქმის ტიტანი, რომელმაც 2008-ში რუსებს სტალინგრადამდე სდია, სადაც ბატარეა დაუჯდა. ის, რომ «ნაცმოძრაობას»დაფინანსება შეეზღუდება, ფრანგული მართლმსაჯულების გადასახედიდან ვერაღიქმება, როგორც შემამსუბუქებელი გარემოება (იყო ძველად ასეთი ფრაზა: «შერიფს ინდიელების პრობლემები არ ანაღვლებს»). მეტიც, აპელირებამ ამ თემის მიმართშეიძლება ახალი უხერხული კითხვები გააჩინოს, სასამართლოში თუ არა,მასმედიაში (რაში მდგომარეობს კეზერაშვილის უნიკალური როლი? რა ფონდებზე და რომელ დონორებზე ვსაუბრობთ? და ა. შ.). შესაძლოა, «ნაციონალებმა» უბრალოდ ვერ გაიაზრეს ეს მომენტი ან კიდევ აფექტის მდგომარეობაში იმყოფებოდნენ, რადგანკეზერაშვილის იზოლაციამ მათ რეალური დარტყმა მიაყენა და პარტიული «შავისალაროს», უხეშად რომ ვთქვათ, «ობშიაკის» ნაწილი მათთვის მიუწვდომელიგახადა.
ერთი შეხედვით, ეს არადამაჯერებელი ვერსიაა, რადგან მსგავს სიტუაციებში ხდება «ყულაბაზე» კონტროლის დუბლირება, შესაძლო მოულოდნელობების პრევენციით. თუმცა სააკაშვილის ჯგუფმა წარსულში არაერთი კოსმოსური მასშტაბის სისულელე ჩაიდინა და, ალბათ, არც ის უნდა გამოვრიცხოთ, რომ აქაც საბედისწერო შეცდომა დაუშვა. შესაძლოა,ეს საფინანსო კონსპიროლოგია უსაფუძვლოა და «ნაციონალებს», უბრალოდ,კეზერაშვილის ალაპარაკება აშინებთ, რომელსაც შეიძლება მოჰყვეს როგორცახალი ხელისუფლების კონტროლის დამყარება მათ საიდუმლო ფონდებზე, ისემთელი რიგი საბრალდებო დასკვნების დამძიმება, რომელსაც ყოფილმაღალჩინოსნებს, სავარაუდოდ, არცთუ შორეულ მომავალში წარუდგენენ.
აქ კიდევ ერთხელ უნდა გავიხსენოთ უდანაშაულობის პრეზუმფცია და დავაფიქსიროთ, რომ «ნაცმოძრაობის» საიდუმლო ფონდების არსებობა და დავით კეზერაშვილის კავშირი მათთან მხოლოდ ვარაუდებზე დაფუძნებული ვერსიებია, რომელიც საზოგადოებაში ფართოდ გავრცელდა. კეზერაშვილი და მისი თანამეინახეები უდანაშაულოებად ითვლებიან, ვიდრე სასამართლო საპირისპიროს არ დაადგენს. ისე კი, ერთი რამ ნამდვილად უნდა ითქვას:
«ნაციონალებს» ძალიან არ გაუმართლათ, რომ 2011-ში მათ ოპონენტებს სათავეშიჩაუდგა არა გენერალი ან (სიტყვაზე) ბალეტის მოცეკვავე, არამედ მილიარდერი,რომელსაც ფულის მნიშვნელობა და როლი ძალიან კარგად ესმის. არსებობსინფორმაცია, რომ ჯერ კიდევ არჩევნებამდე (ზოგიერთი ვერსიის თანახმად, პოლიტიკაში მოსვლამდე) ბიძინა ივანიშვილმა დასვა სპეციალისტები და დაავალა,შესწავლათ, თუ როგორ ხდება «ნაციონალების» პარტიული «ყულაბის» შევსება,საბიუჯეტო თანხების გათეთრება, შესაბამისი საიდუმლო ფონდების ფორმირებადა ა. შ. მათ მიერ მომზადებული მოხსენებების დეტალები უცნობია, მაგრამეჭვგარეშეა, რომ ეს სამუშაო ნამდვილად ჩატარდა.
შესაძლოა, ბიძინა ივანიშვილს არ სურდა, პერუს ხელისუფლების შეცდომა გაემეორებინა, რომელმაც დააპატიმრა და, პროცედურების იდეალური დაცვით, გაასამართლა ქვეყნის ყოფილი მმართველი ალბერტო ფუხიმორი თავის თანამზრახველებთან ერთად, მაგრამ მოუმზადებლობისა და იურიდიული სირთულეების გამო, ვერ მისწვდა ყოფილი მაღალჩინოსნების მიერ მიტაცებულ თანხებს (ექსპერტების შეფასებით, სახელმწიფომ ამ ფულის მხოლოდ 7-8%-ის დაბრუნება თუ მოახერხა). ამ ფულმა დიქტატორის მომხრეებს გადაჯგუფების შესაძლებლობა მისცა, მათ ფართომასშტაბიანი საინფორმაციო ომი გააჩაღეს და წლების განმავლობაში დესტაბილიზაციისა და ძველი რეჟიმის რესტავრაციის საფრთხეს ქმნიდნენ. 2011 წლის არჩევნებში დიქტატორის ქალიშვილს, კეიკო ფუხიმორის საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურში გამარჯვებამდე ხმების სულ რაღაც 3% დააკლდა. აქ, ალბათ, ისიც უნდა გავითვალისწინოთ, რომ პერუ საქართველოზე ძლიერი და სტაბილური ქვეყანაა და უცხო სახელმწიფოები მის საქმეებში გაცილებით ფრთხილად ერევიან.
ძველი რეჟიმის რესტავრაციის თვალსაზრისით, საქართველოში იქნება თუპერუში, ყველაზე საშიშ რესურსს წარმოადგენენ არა თავად ყოფილიმაღალჩინოსნები, მათი იაფფასიანი იდეები თუ ლოზუნგები ან წლებისგანმავლობაში მოპოვებული კომპრომატი, არამედ საეჭვო წარმოშობისუკონტროლო ფული, რომლის გამოყენება პროვოკაციისთვის, საბოტაჟისთვის ანთუნდაც ტერორისთვის შეუძლიათ (სააკაშვილის ჯგუფის წარსულის გათვალისწინებით, ალბათ, არავინ დაიწყებს იმის მტკიცებას, რომ ამას ხელს არავითარ შემთხვევაში არ მოაწერენ). ამ ფაქტორის თუნდაც ნაწილობრივი ნეიტრალიზაცია ძველი დიქტატურის მომხრეთა პროპაგანდისტულ და პარტიულ ინფრასტრუქტურას უსერიოზულეს დარტყმას მიაყენებს და დესტაბილიზაციის საფრთხეს მინიმუმამდე დაიყვანს. რაც შეეხება ჩვეულებრივ პოლიტიკურ საქმიანობას «თეთრ ბუღალტერიაზე» დაყდნობით, ამას, ცხადია, ვერავინ აუკრძალავს როგორც საქართველოში, ისე პერუში.
მოკლედ, ამ სიტუაციაში მთავარია ფინანსური ბაზისი და არა პოლიტიკურიზედნაშენი და, შესაძლოა, სწორედ ამიტომ ასე შეწუხდნენ «ნაციონალები»,როდესაც დავით კეზერაშვილს ექსტრადირება დაემუქრა. ინფორმაციას,რომელიც მან შეიძლება გამოძიებას მიაწოდოს, ძალიან დიდი ფასი აქვს. ბევრირამ სააკაშვილმაც იცის, თუმცა მის დაკითხვამდე საქმე ჯერ არ მისულა დაშეიძლება საერთოდაც არ მივიდეს, თუ ხელისუფლება იმ იდეებს დაეყრდნობა,რომელთაც ბოლო დროს ლევან ბერძენიშვილი ახმოვანებს.
სხვათა შორის, ყველას ვინც ესპანურს ფლობს, შეუძლია წაიკითხოს, რას წერდა პერუს პრესა ფუხიმორის პროცესის წინ. იქაც იყო დაახლოებით ასეთი ფრაზები: «ძია სემი გაგვიბრაზდება», «ლათინური ამერიკა ვერ გაგვიგებს», «მას მსოფლიოში მაინც წარმატებულ ნეოლიბერალ (თან ნეოკონსერვატორ) რეფორმატორად იცნობენ» და ა. შ. საბოლოო ჯამში,განსაკუთრებული არაფერი მომხდარა _ ფუხიმორის დანაშაული დაუმტკიცდა, ისციხეში ზის, აშშ და მთელი ლათინური ამერიკა მშვენივრად თანამშრომლობსპერუს ხელისუფლებასთან. პრობლემა ისაა, რომ პერუში მსგავს პროპაგანდასმხოლოდ ფუხიმორისტები მიმართავდნენ, საქართველოში კი ამას მმართველიკოალიციის წარმომადგენელიც აკეთებს. ნაწყვეტი ლევან ბერძენიშვილის ინტერვიუდან «ყველა სიახლეს»: «ხელისუფლებამ და საზოგადოებამ უნდაგადაწყვიტონ, საქართველო უფრო მნიშვნელოვანია თუ მიხეილ სააკაშვილი? თუსააკაშვილი უფრო მნიშვნელოვანია, მაშინ უნდა დავიჭიროთ, მაგრამ უნდავიცოდეთ, რომ მსოფლიო ამას არ მოიწონებს. სამწუხაროდ, დღეს სააკაშვილისრეიტინგი საქართველოს რეიტინგზე მაღალია. ეჭვიც არ მეპარება, რომ, თუგამოძიება დაიწყება, სააკაშვილის დანაშაული აუცილებლად გამოიკვეთება და ისდასაპატიმრებელი აღმოჩნდება, მაგრამ უღირს კი ეს ქვეყანას, რომელიც ასეთიარჩევანის წინაშეა: ევროკავშირი თუ მიხეილ სააკაშვილზე შურისძიება?».
აქ განსახილველი, პრინციპში, არაფერია; XXI საუკუნის პოლიტიკოსი, რომელიც ასე ღიად უარყოფს კანონის უზენაესობის პრინციპს, დაახლოებით იგივეა, რაც ფილოლოგი, რომელიც ანბანს უარყოფს. თუ მან არ იცის, რომ მოქალაქის დაპატიმრება ხდება კანონის მოთხოვნებიდან და არა წარმოსახვითი რეიტინგიდან და (აგრეთვე, წარმოსახვითი) პოლიტიკური მიზანშეწონილობიდან ან (არარსებული) დილემებიდან გამომდინარე, ეს მისი პრობლემაა. ამასთანავე, ეს მმართველი კოალიციის პრობლემაცაა _ ის უნდა გაემიჯნოს მსგავს განცხადებებს ან დაადასტუროს, რომ ამ (არსებითად ანტიკონსტიტუციურ) მიდგომას იზიარებს. მაგრამ წამით დავუშვათ, რომ ჩვენ არა მეტ-ნაკლებად ნორმალურ სახელმწიფოში, არამედ სადღაც ურდოში ვცხოვრობთ და ადამიანებს პოლიტიკური მიზანშეწონილობიდან გამომდინარე ვიჭერთ ან არ ვიჭერთ, როგორც ლევან ბერძენიშვილი გვთავაზობს. ამ შემთხვევაში, ხელისუფლება, ალბათ, გამოიყენებს ყველა საშუალებას იმ საფრთხის გასანეიტრალებლად, რომელიც ყოფილ დიქტატორსა და მის გეგმებს უკავშირდება (მისი მეუღლის ინტერვიუს თანახმად, რომელიც ჰოლანდიურ პრესას მისცა, სააკაშვილი საქართველოს პრემიერმინისტრის პოსტის დაკავებაზე ფიქრობს).
საინტერესოა, აცნობიერებს თუ არა ბერძენიშვილი, რაოდენ დრამატულადშეიძლება დასრულდეს სააკაშვილისთვის თამაში კანონის ჩარჩოებს მიღმა, თუახალი ხელისუფლება და ყოფილი ბელადის რადიკალური ოპონენტები მხოლოდპოლიტიკური მიზანშეწონილობით იხელმძღვანელებენ? ცნობილი სცენა «მიმინოდან» _ «დაეწია და უნიტაზში თავი რამდენიმეჯერ ჩააყოფინა» _ განხილულ კონტექსტში ყველაზე მსუბუქი ვარიანტია. ამ ჰიპოთეტურ სიტუაციაში, «მიზანშეწონილობიდან გამომდინარე», ყოფილ მაღალჩინოსნებს, სავარაუდოდ, ელექტროხელსაწყოების გამოყენებით და არა ადვოკატების თანდასწრებით დაკითხავენ.მოეწონება თუ არა ლევან ბერძენიშვილს ისეთი საქართველო, რომელშიცტაქტიკური პოლიტიკური გათვლები დომინანტური გახდება (და არა კანონი)?იმედია, არ მოეწონება. ასე რომ, ალბათ, უკეთესი იქნება, თავი დავანებოთ უაზრო და უპასუხისმგებლო თამაშს კანონის უზენაესობის პრინციპთან და ვიცხოვროთ არა ურდოში, არამედ სამართლებრივ, დემოკრატიულ სახელმწიფოში, სადაც, სხვა ყველაფერთან ერთად, უკლებლივ ყველა დამნაშავე ისჯება.