ავთონომიური ჯიპი და მოთმინების ფიალა

ავთონომიური ჯიპი და მოთმინების ფიალა

ქართულ პოლიტიკურ მითოლოგიაში ერთერთ ცენტრალურ ადგილს «მოთმინებისფიალა» იკავებსარავინ იცისრამოცულობისაა ის და რამდენად სწრაფადივსებამაგრამ ამავე დროს (და არის ამაშირაღაც პარადოქსულიყველასთვის ცხადია,რომ საუბარი «ბოლო წვეთზე» და ხსენებულიფიალის ავსებაზე ჯერჯერობით ნაადრევია.საზოგადოება ახალ მთავრობას თითქმისყველა შეცდომას პატიობსისევეროგორცამას 2004-06 წლებში აკეთებდაან კიდევ მასშემდეგრაც შევარდნაძის ხელისუფლებამარეულ ქვეყანაში ფარდობითი სიმშვიდე დაამყარა. «თაფლობის თვე» ჯერჯერობითგრძელდებამაგრამ მძიმე წვეთები ერთი მეორის მიყოლებით ეცემა მოთმინებისფიალაში და ადრე თუ გვიან ერთ-ერთი მათგანი ბოლო გახდება.

გასული კვირის ყველაზე რეზონანსული ისტორია დაიწყო იმით, რომ აჭარის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარემ, ავთანდილ ბერიძემ, 83 ათას ლარად უახლესი მოდელის სამსახურებრივი მანქანის შეძენა განიზრახა. არაფერი ორიგინალური ამაში არ იყო, მსგავსი იდეები ქართველი ჩინოვნიკების თავში ერთი მეორის მიყოლებით იბადება და, შესაბამისად, ახალი, აშკარად მანიაკალური ხასიათის ტენდერების გამოცხადება ხდება. მაგრამ ვინაიდან ბერიძე საკმაოდ მაღალი თანამდებობის პირია, საზოგადოება ამჯერად შეშფოთდა და ნაწილობრივ აღშფოთდა კიდეც.

საერთოდსახელისუფლო სტრუქტურების ავტოპარკში საკმარისზე მეტია 2-3 წლისწინ ნაყიდი მანქანარომლებიც მშვენივრად გამოიყურება და მაღალიგამავლობითაც გამოირჩევააგრეთვე, (თუ მაინც და მაინც) შესაძლებელია გაცილებითიაფი ავტომობილების შეძენაცმაგრამროგორც ჩანსსიღრმისეული მოტივი,რომელზეც მიანიშნებს უკვდავი ფრაზა «უნახავმა რა ნახაო» ყველა წარმოსადგენკონტრარგუმენტს უკუაგდებს.

გაძვალტყავებულ ქვეყანაშისადაც უამრავი ოჯახი შიმშილის ზღვარზე ცხოვრობს,უახლესი მოდელის ჯიპზე ამხედრებული ჩინოვნიკი ზიზღის გარდა სხვა რეაქციასვერ გამოიწვევს არამხოლოდ ადგილობრივებშიარამედ უცხოელებშიცრომელთაც«მესამე სამყაროს» ქვეყნებში მსგავსი კარიკატურული პერსონაჟები არაერთგზისუნახავთამჯერად მხოლოდ მანქანებით შემოვიფარგლოთ და დროებით თავი დავანებოთ საბიუჯეტო თანხებით შეძენილ უახლეს სმარტფონებს და სხვა სახელისუფლო აქსესუარებს, თორემ იმის მოყოლა მომიწევს, როგორც ცდილობდა ერთი სახელმწიფო მოხელე «აიფონ 5»-ის ფუნქციებში გარკვეულიყო; მხოლოდ იმას ვიტყვი, რომ ის გამოიყურებოდა, როგორც შიმპანზე ყუმბარით ხელში.

«ნაციონალები» უარესად იქცეოდნენ. კი, ბატონო, მაგრამ მათი, ისევე როგორც პაპუა-ახალ გვინეაში, იატაკქვეშეთში მოქმედი კანიბალების ქცევიდან თუ კორპორატიული ტრადიციებიდან არანაირად გამომდინარეობს, რომ საზოგადოებამ ავთანდილ ბერიძე უნდა დაინდოს. არავინ ამბობს, რომ ამ მონუმენტალურმა მოღვაწემ მოტოროლერით უნდა იაროს, მაგრამ, ალბათ, აუცილებელია მიეთითოს, რომ მან გადააბიჯა ზღვარს, რომელსაც, ინტელექტის არატრივიალური კონფიგურაციიდან გამომდინარე, როგორც ჩანს, ვერ გრძნობს.

ამ ეპიზოდისთვის გვერდის ავლა ნამდვილად არ გამოდიოდა და ხელისუფლებამგადაწყვიტაბერიძის საკითხი «ქართული ოცნების» პოლიტსაბჭოზე განეხილა.საჯარიმო დარტყმა ახლო მანძილიდან კახი კალაძემ შეასრულარომელიცარამხოლოდ ენერგეტიკის მინისტრიარამედ პარტია «ქართული ოცნების»გენერალური მდივანია (ძნელი სათქმელია, რად უნდა ეს ორი სათაური, მაგრამ მაინც):«ჩვენ არაფერი გვაქვს საწინააღმდეგო იმისარომ ხელისუფლების წარმომადგენელი,იქნება ის არჩეული თუ დანიშნული რაიმე თანამდებობაზეუზრუნველყოფილიქნას ნებისმიერი საშუალებითრომელიც უფლებმოსილებისა და მოვალეობისეფექტური შესრულებისთვის არის საჭიროთუმცარა თქმა უნდაეს უნდახდებოდეს გონივრულ ფარგლებში და იმ რეალობის გათვალისწინებითრაც გვაქვსქვეყანაშისამწუხაროდაჭარის უმაღლესი საბჭოს თავჯდომარე ავთანდილ ბერიძე,რომელიც არის ამავე დროს «ქართული ოცნების» წევრიროგორც ჩანსვერათვითცნობიერებს ამ პასუხისმგებლობასრაც იწვევს საზოგადოებაში სამართლიანაღშფოთებასის თვითონვე უნდა ხვდებოდეს ამასთავს იკავებდეს სახელმწიფოსბიუჯეტის ხარჯზე ძვირად ღირებული ქონების შეძენისგანრომელიც არანაირაუცილებლობას არ წარმოადგენს მისი საზოგადოების მიმართ აღებულივალდებულებების შესრულებისთვის», _ განაცხადა გენერალ-ანშეფმა, უკაცრავად, მინისტრ-გენმდივანმა. ეს, რა თქმა უნდა, მისასალმებელია, თუმცა არ ხსნის მთავარ კითხვებს ხელისუფლების მიმართ _ «სად იპოვეთ ავთანდილ ბერიძე?» და «სად პოულობთ ასეთკადრებს საერთოდ?», რადგან ბერიძის შემთხვევა ერთადერთი არ არის.

საკადრო ოლიგოფრენიას თავი რომ დავანებოთ, ყველაფერი თითქოს თავის ადგილას დადგა _ ტენდერი გაუქმდაბერიძემ შეცდომა აღიარამაგრამ ამ დროს გაისმა ფანფარებისხმა და ცირკის არენაზე გამოჩნდა პარლამენტის ვიცესპიკერიბათუმის მაჟორიტარიდეპუტატი მურმან დუმბაძე, რათა გაეხმოვანებინა იდეები, რომელთაც მსოფლიო პოლიტიკის მრავლისმნახველ ისტორიაში (ქვის ხანის ჩათვლით) ანალოგი არ აქვს: «საქართველოს მთავრობის ნებისმიერ წევრს ჰყავს ახალი მანქანა და ეს არ არის გასაკვირი.საქართველოს მთავრობა თავის კომპეტენციებში უნდა ჩაჯდესჩვენ 2012 წლის 1ოქტომბერს ცენტრალური მმართველობა დავამთავრეთაჭარის ავტონომიისლიდერს აქვს უფლებარომ განკარგოს ბიუჯეტი როგორც თავად მოისურვებსუმაღლესი საბჭოეს არის კანონიკომპეტენციურად და ფუნქციურად კახა კალაძესარ აქვს უფლებაზეწოლა განახორციელოს უმაღლესი საბჭოს ბიუჯეტზე».

საერთოდ, იმისთვის, რომ განიხილო ავტომოყვარულ ბერიძესთან დაკავშირებული სკანდალი ცენტრისა და რეგიონის დაპირისპირების კონტექსტში, ან შიზარიუმის უიმედო პაციენტი უნდა იყო, ან კიდევ ახალი, ორიგინალური კონცეფციის ავტორი, რომლის ფარგლებში ავტონომიის იდეა შეუზღუდავი ღორობის უფლებას უკავშირდება. საბოლოო დასკვნის გამოტანისგან, ალბათ, თავი უნდა შევიკავოთ, მაგრამ ბიძინა ივანიშვილის მიმართშეიძლება კიდევ ორი კითხვა გაგვიჩნდესსად იპოვეთ მურმან დუმბაძედა:წარმოადგინა თუ არა დუმბაძემ შესაბამისი ცნობა?

არაერთი უცხო სახელმწიფო ყურადღებით აკვირდება სიტუაციას აჭარაში და კბილებს თითქმის დაუფარავად ილესავს. მათი სპეცსამსახურები ხედავენ, რომ ერთი დამპალიჯიპის გამო ზოგიერთი ქართველი პოლიტიკოსი მზად არისსაუბარი ცენტრის მიერავტონომიის უფლებების შეზღუდვაზე დაიწყოსისინიცხადიაიწყებენ ფიქრსიმაზერა შეიძლება გააკეთონ ასეთმა პოლიტიკოსებმა რამდენიმე მილიონიდოლარის სანაცვლოდისინი მუშაობენ, ისინი ემზადებიან, ეს ჩვენი მოღვაწეები კი ამ დროს დახტიან ჯიპების სიახლოვეს, ენერგიულად, როგორც სექსუალურად დაუკმაყოფილებელი ორანგუტანგები.

დიდთოვლობის გამო აჭარაში ელექტროენერგიის მიწოდებასთან დაკავშირებით სერიოზული პრობლემები შეიქმნა. სხვათა შორის, ხელისუფლების წარმომადგენლები დივერსიის შესაძლებლობასაც არ გამორიცხავენ, რადგან გადამცემი ხაზების დაზიანების ხასიათი საეჭვოდ მოეჩვენათ. და როდესაც ხანგრძლივი პაუზის შემდეგ ელექტროენერგიის მიწოდება აღდგა და ბათუმელებმა ტელევიზორები და კომპიუტერები ჩართეს, პირველი, რის შესახებაც მათ შეიტყვეს, იყო სკანდალი ავთანდილ ბერიძის ჯიპის გარშემო; ძნელი წარმოსადგენი არაა, რა რეაქცია ჰქონდათ მათ.

ადრესაააკაშვილის მმართველობის წლებშისაზოგადოება ნაკლებადინტერესდებოდა იმ კოშმარითრომელიც სახელმწიფო შეყიდვებისა და შესაბამისიტენდერების მიმართულებით ხდებოდარადგან წინა პლანზე სულ სხვა საკითხებიიდგა _ რეჟიმი კლავდააწამებდა და აუპატიურებდა მოქალაქეებს და ესგაცილებით აქტუალური იყოვიდრე საბიუჯეტო თანხების დანაშაულებრივადარამიზნობრივი ხარჯვა ან თუნდაც მისაკუთრებადღეს ამ პრობლემასსაზოგადოება გაცილებით მეტ ყურადღებას აქცევს.

«ქართულ ოცნებას», ალბათ, მაინც მოუწევს ავთანდილ ბერიძესთან დამშვიდობება, რადგან ამ და რიგი სხვა ეპიზოდების გამო ის, ფაქტობრივად, კომიქსის პერსონაჟად გადაიქცა (ქოლგასთან დაკავშირებული ისტორია, ბულვარში ჯიპით სეირნობა და ა.შ. ისე, ავტოსპორტის ფედერაცია ხომ არ ჩავაბაროთ? «ესლი ნე ონ, ტო კტო?»). სხვათა შორისმისიიმიჯის მიწასთან გასწორების კამპანია აშკარად მართული იყოგამორიცხული არცისაარომ ახალი სამსახურებრივი ავტომობილის შეძენის იდეა საკმაოდოსტატურად კონკურენტმა პოლიტიკურმა დაჯგუფებამ მიაწოდაბერიძე კი ამანკესზე წამოეგომაგრამ ყოველივე თქმული მის შეცდომებს არ ამართლებსხოლომისი დატოვება პოტენციურად პრობლემური რეგიონის ხელმძღვანელ რგოლშიმომავალში შეიძლება ახალ სირთულეებს დაუკავშირდეს. თუმცა ეს ტაქტიკური ნიუანსია, გაცილებით მნიშვნელოვანი ამ ისტორიის ფსიქოლოგიური ქვეტექსტია. მთავარი პრობლემა ის კი არაა, რომ კონკრეტული ჩინოვნიკები წურბელებივით იქცევიან, არამედ ის, რომ უამრავი ადამიანი საქართველოში განიხილავს ხელისუფლებასროგორცსოციალური გარანტიებისა და პირადი კომფორტის შექმნის ინსტრუმენტს დათანამდებობაზე დანიშვნის შემთხვევაში იმავეს ან უარესს იზამს. ის გარემოება, რომ ეს «სულით ბარბაროსები» ოცნებობენ იმაზე, რომ სამსართულიანი სახლიდან ოთხსართულიანში გადასახლდნენ, 2012 წლის გამოშვების ჯიპი 2013 წლის გამოშვების ჯიპით შეცვალონ და «აიფონ 4» _ «აიფონ-5», და იმის იქით ვერაფერს ხედავენ, ამ შემთხვევაში მეორეხარისხოვანია. ყოველივე ეს ახსნა-განმარტებითი მუშაობით და მგლის თავზე სახარების კითხვით არ იკურნება. პრობლემა იარსებებს მანამსანამ არ შეიქმნებადამნაშავე მაღალჩინოსნების (და არამხოლოდ დაბალი და საშუალო რგოლის პრიმიტიული მექრთამეების) დასჯის პრეცედენტი და მხოლოდ ამის შემდეგშეშინდებიან ისინიცვინც ფორმალურად კანონს არ არღვევენმაგრამხელისუფლებაში ყოფნით აშკარად ხელს ითბობენ.  

ავთანდილ ბერიძესთან დაკავშირებით ხელისუფლება ჯერჯერობით სწორად იქცევა, თუმცა ეს მხოლოდ ერთი ლოკალური ეპიზოდია. ამ შემთხვევაში, საზოგადოების გაღიზიანების გამო ხელისუფლებას სხვა გზით წასვლა ძალიან გაუჭირდებოდა. მაგრამ ყველა ეს მანიპულაცია თუ მელოდრამატული ჟესტი არაფერია იმ პრობლემებთან შედარებით, რომლებიც თუნდაც სამართლიანობის აღდგენის კუთხით შეიქმნა. მართლმსაჯულების ხარვეზებისდამდგენი კომისიის ჩამოყალიბებაფაქტობრივადბლოკირებულიაგამოძიებებიხმაურიან საქმეებზე თითქოს გრძელდებამაგრამ ძველი ხელისუფლების პირველპირებს დაკითხვაზე არ იბარებენარის მთელი რიგი საქმეებირომლებშიცჭეშმარიტების დადგენა მიხეილ საააკაშვილის (და მისი ზოგიერთი მინისტრის)დაკითხვის გარეშეუბრალოდწარმოუდგენელია (ზურაბ ჟვანიას საქმე, ლაფანყური, მიტინგების სადისტური დარბევა და ა.შ.), მაგრამ გამოძიებას «ნაცმოძრაობის» ბელადისმიმართ კითხვები ჯერჯერობით არ გასჩენიაყოველივე ამას მასშტაბურიმკვეთრიპროტესტი არ მოსდევსმაგრამ აშკარაარომ არაერთგზის ნახსენები მოთმინებისფიალა საკმაოდ სწრაფად ივსება.


ალბათ, სწორედ ეს საკითხები უნდა განვიხილოთ, როგორც ინდიკატორი და არა აღგზნებულ ავტომოყვარულთან დაკავშირებული სკანდალი, რომელიც, ალბათ, მხოლოდ იმითაა ღირებული, რომ მის ფარგლებში მურმან დუმბაძემ საკუთარი თავის სრული,დაუვიწყარი და შოკისმომგვრელი ლუსტრირება მოახდინა.