20-ზე მეტი სახელმწიფოს და მთავრობის მეთაური ჩავიდა საფრანგეთში ქალაქ ნორმანდიაში, სადაც მონაწილეობა მიიღეს ანტიჰიტლერულ კოალიციაში მოკავშირეების ჩამოსვლის 80 წლისთავის აღსანიშნავ ცერემონიალში. ღონისძიებას ესწრებოდნენ აშშ-ს, საფრანგეთის, დიდი ბრიტანეთის, კანადის ლიდერები, ასევე ბრიტანეთის მეფე ჩარლზ III- და უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმერ ზელენსკი.
ერთადერთი ქვეყანა, რომელიც ღონისძიებაზე არ იყო მიწვეული, იყო რუსეთი, მიზეზი უკრაინის ომია. რუსეთის პრეზიდენტმა, ვლადიმერ პუტინმა აღშფოთება გამოხატა იმის გამო, რომ კრემლის წარმომადგენლები არ იყვნენ მიწვეულები ზეიმებზე, ხოლო მისმა პრესმდივანმა, დიმიტრი პესკოვმა თქვა, რომ მოსკოვი არ აპირებდა მონაწილეობას.
ღონისძიების მთავარი დღის წესრიგი იყო კიევის მხარდაჭერა რუსეთთან ომის დროს. „ბნელი ძალები, რომლებსაც ეს გმირები ებრძოდნენ 80 წლის წინ, არასოდეს ქრება. აგრესია და სიხარბე, დომინირებისა და კონტროლის სურვილი, საზღვრების ძალით შეცვლა - ეს მარადიულია. ბრძოლა დიქტატურასა და თავისუფლებას შორის გაუთავებელია“, - განაცხადა აშშ-ს პრეზიდენტმა, ჯო ბაიდენმა.
ამავე დროს, ზელენსკის ჰკითხეს, მოელოდა თუ არა, რომ მოკავშირეთა დესანტი ოდესმე მოხდებოდა უკრაინაში. „დიახ, იმედი მაქვს ასეა“, - უპასუხა სახელმწიფოს მეთაურმა.
ნორმანდიაში უკრაინის პრეზიდენტის მიზანი იყო მიეღწია ქვეყნისთვის დასავლელი მოკავშირეების მხარდაჭერის გაზრდას და მან წარმატებას მიაღწია. ბაიდენმა დაარწმუნა, რომ შეერთებული შტატები გააგრძელებს უკრაინის დახმარებას. ხოლო საფრანგეთის ლიდერმა, ემანუელ მაკრონმა პირობა დადო, რომ „Mirage 2000-5“-ის მებრძოლებისთვის ათასობით უკრაინელი პილოტის მომზადება დაიწყება.
საფრანგეთის ეროვნული ასამბლეის წინაშე გამოსვლისას ზელენსკიმ ქვეყანას და პარლამენტარებს ფრანგულად მადლობა გადაუხადა. მან გამოთქვა რწმენა, რომ დადგება დღე, როცა უკრაინა თავის ცაზე იმავე თვითმფრინავების ხილვას შეძლებს, რაც გუშინ ნორმანდიის ცაზე ნახეს.
TRT ესაუბრა პოლიტოლოგ ანდრეი ზოლოტარევს ზელენსკის მოგზაურობის მთავარ შედეგებზე.
ანდრეი ზოლოტარევი: აზიური ტურის იმედგაცრუებული შედეგების ფონზე, რა თქმა უნდა, პრეზიდენტ ვოლოდიმერ ზელენსკის ვიზიტი ნორმანდიაში გაცილებით წარმატებული იყო. მარინ ლე პენმაც კი მიიღო მისგან ტაში. მისი გამოსვლა კომპეტენტურად და ემოციურად იყო შედგენილი.
თუ შედეგებზე ვისაუბრებთ, მაშინ შეგვიძლია გამოვყოთ საფრანგეთი, რომელიც ემზადება უფრო დიდი ნაბიჯი გადადგას უკრაინის პრაქტიკული მხარდაჭერისკენ. აქამდე შეიმჩნევა შემდეგი ნიუანსი: მაკრონმა ხმამაღალი და გადამწყვეტი განცხადებები გააკეთა, რომ პარიზისთვის წითელი ხაზები არ არსებობს. სტატისტიკას თუ გადავხედავთ, გერმანიაც კი, რომელიც ხშირად იღებს სხვადასხვა საყვედურს არასაკმარისი მხარდაჭერისთვის, უკრაინას გაცილებით მეტი დახმარება გაუწია, ვიდრე საფრანგეთმა.
ახლა პარიზი მზადაა უკრაინელი მფრინავები გაწვრთნას „Mirage 2000“ მებრძოლების ფრენისთვის, მაგრამ აქ არის ნიუანსი: ჟურნალისტებს ჯერ არ უთქვამთ, რა მოდიფიკაციაში იქნება წარმოდგენილი მებრძოლები.
რა მოდიფიკაციაში შეიძლება იყოს?
- „Mirage 2000“ თავის ადრეულ მოდიფიკაციაში არის გამანადგურებელი და ხარისხობრივად ეს არის უკეთესი, ვიდრე MiG-29. ანუ, ეს უკვე მანქანაა, რომელსაც შეუძლია საკრუიზო რაკეტების ტარება.
ასევე, ჯერ არ ყოფილა განცხადებები ჯარების გაგზავნის შესახებ. დიახ, სავარაუდოდ, ფრანგი ინსტრუქტორები ჩავიდნენ უკრაინაში, მაგრამ ეს ძირეულად არ შეცვლის სიტუაციას, რადგან უკრაინაში ადრე მუშაობდნენ უცხოელი ინსტრუქტორები და შედეგი არაფერი იყო.
რა იყო ზელენსკის მთავარი მიზნები?
- ის ცდილობდა მიეღწია უკრაინისადმი დასავლეთის მხრიდან მხარდაჭერის გაზრდა. მოსალოდნელი იყო, რომ ფორუმი გახდებოდა ყველაზე მნიშვნელოვანი სამიტი, რომელზეც მრავალი ქვეყნის უმაღლესი ოფიციალური პირები ისაუბრებდნენ მშვიდობის დაბრუნების გზებზე. თუმცა, ახლა, ჩემი აზრით, ეს უფრო უსაფრთხოების კონფერენციად გადაიქცა.
რა თქმა უნდა, უკრაინისთვის მნიშვნელოვანი იყო ბაიდენის ყოფნა. ასევე, ზელენსკისთვის ახლა მნიშვნელოვანია უკრაინული საზოგადოების თვალში თავისი გარე ლეგიტიმურობის დემონსტრირება. მნიშვნელოვანია, საზოგადოებას დაენახა, რომ პრობლემა არ არის: ზელენსკის ხელს ართმევენ, ხელს აწერენ დოკუმენტებს და ტაშს უკრავენ.
როგორ ფიქრობთ, შესაძლებელია ბაიდენმა მონაწილეობა მიიღოს შვეიცარიაში გასამართ ფორუმზე?
- არსებობს ჰიპოთეტური შესაძლებლობა. დღესდღეობით ყველაფერი შეიძლება მოხდეს. მაგრამ ჯერჯერობით ვიცით, რომ აშშ-ს ვიცე-პრეზიდენტი კამალა ჰარისი მიდის ფორუმზე. მაგრამ, ჩემი აზრით, მთავარ ვიოლინოზე ჯეიკ სალივანი დაუკრავს, რომელიც დიდწილად განახორციელებს ფორუმის მუშაობას.
რამდენადაც ჩვენთვის ცნობილია, სალივანი მიეკუთვნება თეთრი სახლის გუნდის იმ ნაწილს, რომელიც მხარს უჭერს პუტინთან დიალოგის აუცილებლობას და შერიგების გზების ძიებას. ზელენსკიმ მკაფიოდ განაცხადა, რომ უკრაინა არ იღებს ტერიტორიულ დათმობებს. ეს ნიშნავს, რომ, ზოგადად, ყველაფერი თავის ადგილზე რჩება. ომი გრძელდება.