უკრაინის ევროკავშირში გაწევრიანებაზე მოლაპარაკება შესაძლოა ივნისის ბოლოს დაიწყოს, ამის შესახებ გამომცემლობა TRT იუწყება.
ბრიუსელის ოფიციალური პირები გეგმავენ ოფიციალური მოლაპარაკებების დაწყებას უკრაინასა და მოლდოვასთან 25 ივნისს ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ. ევროკავშირის განზრახვა დაიწყოს მოლაპარაკებები ამ ქვეყნებისთვის წევრობის მინიჭების შესახებ, ჯერ კიდევ გასული წლის დეკემბერში გახდა ცნობილი, თუმცა პროცედურა ჭიანურდება უნგრეთის პოზიციის გამო. ამ ქვეყნის ხელისუფლებამ უკრაინას გაუგზავნა 11-პუნქტიანი სია, რომელიც მოიცავდა უნგრელების უფლებების მოთხოვნებს ტრანსკარპათიაში. ადრე ამ ქვეყნის ხელისუფლებამ ასევე დაბლოკა უკრაინისთვის ფინანსური და სამხედრო დახმარების გამოყოფა.
TRT ესაუბრა პოლიტოლოგს, პენტას გამოყენებითი პოლიტიკური კვლევების ცენტრის ხელმძღვანელს ვლადიმერ ფესენკოს.
ვლადიმერ ფესენკო: თუ ვსაუბრობთ არსებულ ვითარებაზე, მთავარი პოლიტიკური პრობლემა უნგრეთის ხელისუფლების პოზიციაა. ის ქმნის უდიდეს დაბრკოლებებს. მოლაპარაკებების დაწყების შესახებ გადაწყვეტილება 25 ივნისს არის მოსალოდნელი, ვინაიდან უნგრეთი ევროკავშირს 1 ივლისიდან უხელმძღვანელებს, რამაც შესაძლოა მოლაპარაკებების დაწყება კიდევ ექვსი თვით გადადოს. მაგრამ არის უფრო სერიოზული პრობლემებიც - პირველ რიგში, ეკონომიკური ინტერესების კონფლიქტი, რასაც უკვე მოჰყვა პოლონეთში უკრაინის საზღვრის გადაკეტვა. ისინი უკრაინელ ფერმერებს სერიოზულ კონკურენტებად აღიქვამენ, მსგავსი შიშები სხვა ქვეყნებშიც არსებობს.
კიდევ ერთი პრობლემაა სუბსიდიების საკითხი. ახლა ევროპის ბიუჯეტის ლომის წილი ფერმერების სუბსიდიებზე მიდის. ვინაიდან უკრაინა მოსახლეობის მხრივ დიდი ქვეყანაა სოფლის მეურნეობით, ევროკავშირის წესების თანახმად, იგი უნდა გახდეს ევროპული სოფლის მეურნეობის სუბსიდიების უმრავლესობის მიმღები. ეს საკითხი ყველაზე პრობლემური იქნება უკრაინის ევროკავშირში გაწევრიანებაზე მოლაპარაკებებში.
მეორე პუნქტი არის კვოტები ევროპის ბაზარზე სხვადასხვა სახის უკრაინული პროდუქციისთვის. უპირველეს ყოვლისა, ეს ეხება სოფლის მეურნეობის პროდუქტებს - მარცვლეულს და ფრინველის ხორცს. უკრაინას აქვს დიდი ფრინველის გადამამუშავებელი ქარხნები, რომლებიც უფრო ეფექტურია ვიდრე მათი ევროპელი კონკურენტები. ეს იწვევს შეშფოთებას და უნდა ველოდოთ გარკვეულ წინააღმდეგობას პოლონელებისგან, საფრანგეთისა და ზოგიერთი სხვა ქვეყნებისგან, რომლებსაც ასევე აქვთ საკუთარი დიდი მეფრინველეობის ქარხნები.
რა კომპრომისები შეიძლება იყოს?
- უკრაინელი ფერმერები მზად არიან უარი თქვან მთლიანად ან ნაწილობრივ სუბსიდიებზე. კიევი მზად არის გარკვეული დათმობებზე წასასვლელად, მაგრამ სურს მიიღოს გარანტირებული კვოტები ევროპულ ბაზარზე. დამატებითი პრობლემა შეიძლება იყოს მეტალურგია და „მწვანე“ კურსი, რომელიც გახდა ფერმერების პროტესტის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ევროპაში, არა მხოლოდ პოლონეთში, არამედ საფრანგეთსა და გერმანიაში. თუმცა, ევროკავშირში მსგავსი პრობლემების გადაჭრა პირველი შემთხვევა არ არის. მაგალითად, ადრე ევროკავშირს შრომის ბაზარზე პოლონელების დიდი რაოდენობის ეშინოდა. მათ ასევე ჰქონდათ წინააღმდეგობები სოფლის მეურნეობის სექტორში.
ჯერ კიდევ ადრე, როდესაც ესპანეთი ევროკავშირს შეუერთდა, ფრანგებმა გარკვეული დროით დაბლოკეს მისი შესვლა. შემდეგ ასევე იყო ძალიან რთული მოლაპარაკებები, რადგან ესპანელები იყვნენ ფრანგი ფერმერების პირდაპირი კონკურენტები, განსაკუთრებით ღვინისა და სხვა სახის სოფლის მეურნეობის პროდუქციის ბაზარზე.
რა დრო შეიძლება დასჭირდეს უკრაინას ევროკავშირში გაწევრიანებას?
- რა თქმა უნდა, ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესში საჭირო იქნება არაერთი რეფორმის გატარება. ეს, უპირველეს ყოვლისა, ეხება ევროპული სამართლებრივი სტანდარტების უკრაინის კანონმდებლობაში ინტეგრაციას. გარდა ამისა, რა თქმა უნდა, კორუფციასთან ბრძოლა, სასამართლო რეფორმა და არაერთი სტრუქტურული რეფორმის გატარება ეკონომიკურ სფეროში. მომავალი მოლაპარაკებები განსაზღვრავს კონკრეტულ რეფორმებს.
მიუხედავად ამისა, მთავარი პოლიტიკური გადაწყვეტილებები უკვე მიღებულია - კანდიდატის სტატუსის მოპოვება და მოლაპარაკებების დაწყება. უკრაინა შედის მოლაპარაკებებისა და აუცილებელი ცვლილებების ყველაზე ხანგრძლივ და შრომატევად ფაზაში. ამას შესაძლოა 3-5 წელი მაინც დასჭირდეს, მაგრამ მე უფრო 5-7 წლის ვარიანტზე ვარ მიდრეკილი. ფინალურ ეტაპზე, ისევ უნგრეთმა შეიძლება უარყოფითი როლი ითამაშოს, რადგან წევრობის მისაღებად ევროკავშირის ყველა ქვეყნის თანხმობა იქნება საჭირო. კიდევ ერთი დაბრკოლება ომია. სანამ უკრაინის ტერიტორიაზე სამხედრო ოპერაციები მიმდინარეობს, ქვეყნის ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესი შესაძლოა გადაიდოს.