კეზერაშვილის გზავნილები არის რევანშისტული, რომელიც თავადვე აღიარებს, რომ არის ოლიგარქი. კეზერაშვილის სახელი ფიგურირებს რამოდენიმე სისხლის სამართლის საქმეში, როგორიც არის სხვისი ქონების მითვისება და ბიზნესის წართმევა, მაგრამ ყველაზე გახმაურებული საქმე ეს არის იარაღის ბიზნესი და ე.წ. ქოლცენტრების საქმე. პოლიტოლოგ რამაზ საყვარელიძის განცხადებით, ხელისუფლების პასუხისმგებლობაა, გაასაჯაროვოს ინფორმაცია, რატომ დააკავა კეზერაშვილი საფრანგეთის პოლიციამ და რა გზით გახდა ის მილიონერი.
for.ge რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.
იმის მიუხედავად, რომ დავით კეზერაშვილის სახელი უმარავ დანაშაულთან ასოცირდება, ინტერვიუს მსვლელობისას გიორგი თარგამაძე არ დაუსვამს კითხვა - როგორ და რა გზით გახდა მილიონერი, რა თანხებით აფინანსებს ოპოზიციასა და ა-ო, მათ შორის „ფორმულას“ და „მთავარ არხს“, მაშინ, როდესაც ეს ადამიანი ამბობს, რომ გააგრძელებს დაფინანსებას. ბატონო რამაზ, რა პროცესებს ვაკვირდებით ახლა?
რამაზ საყვარელიძე: დამაფიქრა ამ ისტორიამ. ზოგადად, ბევრი რამე მინახავს და მათ შორის მახსოვს სააკაშვილის გაპრეზიდენტებამდე შეფასებების გაკეთება მიწევდა. სიმართლე გითხრათ, უფრო ოპტიმისტურად ვუყურებდი ჩემს შეფასებებს, ვთვლიდი, რომ ეს ვინმეს სჭირდებოდა. მერე ვნახე, რომ საქართველომ ფოერვერკები მოაწყო სააკაშვილის გამარჯვებით. იმ დონემდე ვიყავი კრიტიკულად განწყობილი, რომ სოსო ცისკარიშვილის რჩევით, მერე სააკაშვილის მრჩეველი გავხდი. ჟურნალისტები იძახდნენ, რომ სააკაშვილმა ოპოზიციონერი ექსპერტი დანიშნა მრჩევლადო, პოზიტივში გადაიტანეს და მგონი ამიტომაც გააკეთა სააკაშვილმა, რომ პოზიტიური ჟღერადობა ჰქონოდა ჩემს დანიშვნას.
ამას რატომ ვიხსენებ - ერთი კონკრეტული კრიტიკულად განწყობილი ექსპერტი ვიყავი და მერე რა, არაფერი ამით არ შეცვლილა. ვიმეორებ, ზარ-ზეიმით აღნიშნა ქართულმა საზოგადოებამ მიშას გამარჯვება შევარდნაძეზე, იმის მიუხედავად, კანონიერი იყო თუ არა ეს გამარჯვება, ასეთებს არავინ უყურებდა მაშინ. ასეთია ჩვენი რეალობა. ჩვენ, ექსპერტებს შეიძლება არგუმენტები გვქონდეს, მაგრამ საზოგადოების აზრზე გადამწყვეტ გავლენას ვერ ვახდენთ.
საზოგადოებრივ აზრზე გადამწყვეტ გავლენას მაინც ხელისუფლება ახდენს...
- რასაკვირველია, მეტ-ნაკლებად მათი პოზიცია რჩება საზოგადოების მეხსიერებაში. იმიტომ მოგახსენებთ, რომ ახლა ახალი ფურცელი იწყება ქართულ პოლიტიკაში და საკმაოდ სერიოზული ფურცელი. ეს სახუმარო, ალბათ, არ არის და თქვენი საუბრიდან ჩანს, რომ აგროვებთ ინფორმაციას კეზერაშვილის ფიგურაზე, მაგრამ სასურველია ამ ინფორმაციას ამბობდეს თვითონ ხელისუფლება. ერთხელ შევარდნაძემ თავისთვის თქვა, რომ სააკაშვილს თუ აირჩევენ ქართველები, საქართველოს დაანგრევსო. სხვა მეტი არაფერი დაუმატებია. ეტყობა, ვერ ხვდებიან პოლიტიკოსები, რომ მაგათ სიტყვას სხვა წონა და ფასი აქვს, ქვეყნის წინაშე არიან პასუხისმგებლები. შევარდნაძემ არ თქვა, რომ სააკაშვილის ბიძა უშიშროებაში მსახურობდა. ეს მისი პასუხისმგებლობა იყო მერე.
რომ ეთქვა, რა იცვლებოდა?
- ეს რომ ეთქვა, შეიძლება არ ყოფილიყო მერე ცალსახა დამოკიდებულება სააკაშვილის მიმართ. მერე უკვე დრომ გვაჩვენა, რომ არ იყო სწორი ზეიმი სააკაშვილის გამო. უამრავი ადამიანის სიცოცხლე, ჯანმრთლეობა და ცხოვრების მოშლად დაჯდა სააკაშვილის ხელისუფლებაში ყოფნა. ჩვენ ვთვლით, რომ იმ ხელისუფლების მოყვანაში ვიღაცები არიან დამნაშავე, მაგრამ შევდნაძეც არის დამნაშავე, თუკი მან არ მოიძია ის, რაც მოსაძიებელი იყო და არ გამოაქვეყნა, რაც გამოსაქვეყნებელი იყო, და ეს ნამუსის შენახვა, რომ ამაზე ხომ არ ვილაპარაკებ და ა.შ. გარკვეული თვალსაზრისით, უნამუსობაა. არ ილაპარაკა და სამაგიეროდ ადამიანები შევიდნენ შეცდომაში.
ამას რატომ მოგახსენებთ - კეზერაშვილზე სათქმელი უკვე ვთქვი და არ შემირბილებია არაფერი, მაგრამ ჩემთვის გაუგებარია, რას აკეთებს ხელისუფლება. ის ინფორმაცია, რაც თქვენ ჩამოთვალეთ, ხელისუფლებისთვის ხომ უფრო მარტივად არის ხელმისაწვდომი?! შეუძლიათ მოიპოვონ ინფორმაცია, რატომ იყო გასამართლებული კეზერაშვილი. თვითონ ამბობს, რომ პოლიტპატიმრად ჩამთვალეს და იმიტომ გამათავისუფლესო, მაგრამ რომ დააკავეს, ეს ხომ ნიშნავს, რომ რაღაცაში ბრალს სდებდნენ, მაგრამ რაში? სად უნდა ნახოს ადამიანმა ეს ინფორმაცია? ასეთი სტრატეგიით არაფერი არ გამოვა. ისტორიული ფურცლის გადაშლის მორიგ რაუნდს ისევ დაუდევრად ვხვდებით. ისევ ისე ვხვდებით, რომ თითქოს არაფერი არ იქნება. მოლოტოვის კოქტეილების გამკეთელ ახალგაზრდაზე დაიწყო კამპანია, რომ არიქა, გმირია და ხელისუფლება არის დამნაშავეო.
მოლოტოვის კოქტეილის გამოყენება ევროპის ნებისმიერ ქვეყანაში ისჯება კანონით. ჩვენთან კი დაკავებულის მხარდასაჭერად ჩამოვიდა კრემონიც, თუ დასავლეთისთვის მიუღებელია და დასჯადია მოლოტივის კოქტეილის გამოყენება, საქართველოსთვის რატომ არის მისაღები და სად ჩანს აქ „ქართული ოცნების“ დანაშაული?
- „ქართული ოცნების“ დანაშაული არის პასიურობა და წახალისება იმისა, რომ კოქტეილის შემდეგი გმირი დაიბადოს საქართველოში. ასეთი დამოკიდებულება ხომ წახალისებაა, ისევე როგორც პოლიტიკაში კეზერაშვილისნაირი პიროვნებების შემოსვლა. დიახ, ეს წახალისებაა იმისა, რომ პოლიტიკაში ანალოგიურმა პიროვნებებმა წამყვანი ფუნქცია დაიკავონ და თან პროდასავლელობის მანტია მოისხან. ამიტომ, ამოსატივტივებელია კეზერაშვილის დაფინანსების წყარო, საჩვენებელია, ხმამაღლა სათქმელია, უფრო გაბედულად უნდა ისაუბრონ. კობახიძეს არ აკლია გაბედულება, როცა სჭირდება ყველაფერს იძახის, ერთ-ერთი აქტიური მებრძოლი იყო მაშინ, როდესაც გახარია გამოჩნდა ოპოზიციურ ჰორიზონტზე. კომპრომატებით და შეფასებებით ებრძოდა გახარიას და კეზერაშვილის გამოჩენა არ არის სახიფათო?
ძალიან საინტერესო კითხვაა, თუ გახარია როგორც ყოფილი პრემიერ-მინისტრი იყო სახიფათო, კეზერაშვილი რატომ არაა სახიფათოც და საეჭვოც, რომელიც პოლიტიკაშიც შემოვიდა და აფინანსებს ტელევიზიებს, ოპოზიციას და ა-ო-ებს?
- ეს არ მესმის სწორედ. ჩვენი საუბარი იმაზე, რომ კეზერაშვილი დანაშულს სჩადის და ჩაუდენია, წყალში გადაყრილი სიტყვებია. იმიტომ, რომ ადამიანების მეხსიერებაში არ დარჩება ჩვენი ნათქვამი, დარჩება სახელმწიფოს ხელძღვანელების ნათქვამი და შეფასება. რატომ არ ამბობენ? თუ თვლიან, რომ პიარში მონაწილეობა მათთვის არ შეიძლება? ეს პიარიც არაა. დემოკრატიაში პიარსაც თავისი ფუნქცია აქვს. პიარის ფუნქცია არის, რომ ადამიანები ჩააყენოს საქმის კურსში. დემოკრატიისთვის მედია სწორედ იმიტომ არის აუცილებელი, რომ ადამიანებს არ მიეცეს შეცდომის დაშვების საშუალება. ხელისუფლება გვაძლევდა და გვაძლევს შეცდომის დაშვების საშუალებებს. არ მესმის, რატომ არის ჩუმად ხელისუფლება.
ხელისუფლების სიჩუმის მიზეზი შეიძლება იყოს ის გლობალური ძალები, რომლებიც კეზერაშვილს უკან დგაგან, ანუ ის გლობალური ძალები, რომელზეც ხელისუფლება საუბარობს და რომელთა მიზანია ქვეყანაში პროცესების რადიკალიზაცია, მეორე ფრონტის გახსნა, რომ საქართველომ დაკარგოს სატრანზიტო ქსელის ფუნქცია და მარტივად გახდეს იარაღის ტრანზიტი ქვეყანა, როგორც ეს ხდებოდა სააკაშვილის დროს?
- არის ეს ვერსიები, მაგრამ დანამდვილებით თქმა მარტო ფაქტებზე დაყრდნობით შეიძლება და ამ ფაქტების ცოდნა არ მიდის შორს, რომ ვიცოდე როგორ იშოვა ამხელა ფული კეზერაშვილმა? რა საკითხებთან დაკავშირებით სთხოვდნენ მას პასუხს? რასთან დაკავშირებით იყო ეს ადამიანი დაკავებული? - ამ კითხვის დასმა სახელმწიფოს შეუძლია. ხომ ხედავთ, რომ ჩვენს ქვენაში აზრს კარგავს რაიმეს თქმა იმიტომ, რომ სასწრაფოდ, გმირად იქცევა ყველა. აგერ, კეზერაშვილიც იძახის, რომ ევროპული ორიენტაციის დამცველი ვიქნებიო. კომიკური მდგომარეობაა. ამიტომ ვამბობ, რომ ხელისუფლება პასუხისმგებელია იმაზე, რომ ჩვენ ჩაგვაყენონ საქმის კურსში. რაც მთავარია, ისეთი საკითხები იყრის კეზერაშვილთან თავს, რომელიც სწორედ ხელისუფლებას შეუძლია გამოამზეუროს. მხოლოდ ახლა დაიწყეს იმაზე ლაპარაკი, რომ მიშას ბიძა, თემურ ალასანია სპეცსამსახურებში არის ჩართული, რომ იარაღთან აქვს საქმე და ა.შ. აქამდე სად იყვნენ? ვნახეთ როგორ სასწრაფოდ დატოვა საქართველო იმ მოტივით, რომ ცუდად გავხდი და თურქეთში მივდივარ სამკურნალოდო.
ცხადია, რომ ალასანიას აჩქარება კავშირში იყო მის საქმიანობასთან. რეალობის ამსახველი მასალა უნდა დადოს ხელისუფლებამ და ასეთ შემთხვევაში, იძულებელი გახდება ყველა, როგორც თარგამაძისნაირი ჟურნალისტი და ასევე თვითონ კეზერაშვილი, რომ დასმულ კითხვებს გასცენ პასუხი. ვიმორებ, სათქმელი არ მაწუხებს, უკვე ვთქვი, მაგრამ უკვე შემაწუხა იმან - აქვს თუ არა აზრი რამის თქმას, როდესაც უფრო გავლენიანი პირები, რომელთა ნათქვამს უფრო მეტი წონა ექნება, ჩუმად არიან.
კეზერაშვილის ნაწილში საინტერესო არის ორი ქეისი - იარაღით ვაჭრობა და ქოლცენტრების საქმე. სწორედ იარაღის უკანონო ბიზნესი იყო ერთ-ერთი საკითხი, რატომაც საფრანგეთმა კეზერაშვილი დააკავა, მაგრამ მალევე გაათავისუფლეს, პოლიტიკური დევნილის სტატუსიც მიიღო და დღეს საქართველოს ემუქრება რევანშით. როგორ ფიქრობთ, აქ უფრო მასშტაბურ და გავლენიან ძალებთან გვაქვს საქმე, ვიდრე ერთი რიგითი კეზერაშვილია?
- რა თქმა უნდა. გამოდის ზაზა შათირიშვილი და საკმაოდ მწყობრ ვერსიას ამბობს, მაგრამ თითქმის არაფრად იქნა ჩაგდებული მისი ნათქვამი იქამდე, სანამ ანალოგიური ტიპის პოზიცია სხვა აქცენტით არ დაიკავეს დეპუტატებმა, კერძოდ „ხალხის ძალამ“. პრაქტიკულად, ორივე დასავლეთის მიმართ კრიტიკულად განწყობილია, ოღონდ დეპუტატების კრიტიკულმა განწყობამ უფრო სერიოზული წონა მიიღო და ანგარიშგასაწევი გახდა, ვიდრე იყო შათირიშვილის პოზიცია.
მიუხედავად იმისა, რომ ზაზას არგუმენტები უფრო მკვეთრი ჰქონდა და ამავე დროს უფრო დამაჯარებელი იყო. ყველა ახსენებს იმას, რომ ხელისუფლის რაღაცა ჯგუფები ებრძვიან დასავლეთს და არავინ არ ამბობს იმას, რომ ეს ბრძოლა ზაზა შათირიშვილის დაწყებულია, არ თვლიან ამას საჭიროდ. მით უფრო იმ მასშტაბით საკითხის დაყენება, როგორც თქვენ დააყენეთ - სრულიად ლოგიკურად და სამართლიანად, რომ ხომ არ მოიწევს ახლა კეზერაშვილი საქართველოსკენ ისე, რომ დგას სხვა ძალებზე, რომლებსაც მოჰყავთ საქართველოსკენ რაღაცა მიზნების განსახორციელებლად.
„ხალხის ძალის“ წევრის ანალიზი ვნახე, რომ იქნებ ამერიკას აწყობს აქ არეულობა და მეორე ფრონტი იმიტომ, რომ არ სურს ჩინეთი შემოვიდესო. დამაფიქრებელი ვერსია არის. აქ თუ ტრანზიტებმა გაიარა, ჩინეთისთვის იქნება ხელსაყრელი და არეულობა უკვე ჩინეთს გაუფუჭებს საქმეს. ჩვენ ვლაპარაკობთ, რომ რუსეთს აწყობს დესტაბილიზაცია და შეიძლება ჩინეთთან დაპირისპირების გამო, ამერიკასაც აწყობს დესტაბილიზაცია. თუ ასეა, მაშინ შესაძლებელია 2003 წლის სიტუაცია მეორდება. ანუ, შესაძლებელია ორი სუპერ სახელმწიფოს ინტერესები ამ ერთი ციცქნა საქართველოს მიმართ ერთმანეთს ემთხვევა.
ეს სასოწარკვეთას არ ნიშნავს, მაგრამ ნიშანავს, რომ მთელი სირთულით უნდა შევხედოთ პრობლემას. არ არის გამორიცხული, რომ ამ პრობლემის ერთ-ერთი მდგენელი იყოს ის, რასაც თქვენ ამბობთ. ანუ, ის პოლიტიკური ჯგუფები და ფიგურები, ვისაც ეყრდნობა კეზერაშვილი. ე.ი. გასარკვევია ვის ეყრდნობა კეზერაშვილი. ასეთი რთული და გლობალური საკითხების გარკვევისთვის სწორედ კეზერაშვილის საკითხი არის ბოლომდე მისაყვანი. რატომ არის გაუგებარი ეს ვერსია, მით უმეტეს, რომ ზედაპირული ძახილითაც ჩანს ეს თემა.
ჯერ კიდევ ნოდარ დუმბაძეს, 1978 წლის ამერიკულ მოგონებებში - ,,ოდისევსის დაბრუნება", რომელიც, მგონი 1978 წელს დაიბეჭდა, უწერია, რომ ნიუ-იორკში, მგონი, მელორ სტურუას ოჯახში შევხვდი გაეროში საბჭოთა კავშირის სავაჭრო წარმომადგენლობაში მომუშავე თემურ ალასანიასო. ზრდილ და განათლებულ ახალგაზრდასო (ნუ, ამ შეფასებაზე ,,ნოუ კომენტ" :))
ვინმეს სჯერა, რომ საბჭოთა კავშირიდან გაეროში მომუშავე პირი, უშიშროების კადრი არ იყო?
ეგაა, ხაბურზანია თვითონ იყო ,,მოსაძიებელი".