„რას ნიშნავს რუსები ვართ? ან დამიმტკიცებ ან კიდევ ბოდიშს მოიხდი რა, ვინ არის რუსი?... ვინ არის ამ ქვეყნის შენზე ნაკლები მოყვარული“, - ასე მიმართა „ხალხის ძალის“ წევრმა მიხეილ ყაველაშვილმა მწერალ დათო ტურაშვილს. მას შემდეგ, რაც პარლამენტში ე.წ. აგენტების შესახებ კანონპროექტი დარეგისტრირდა, ოპოზიციამ, არასამთავრობო სექტორმა, მათ შორის ყოფილმა სახალხო დამცველმა კანონპროექტის ავტორების, უმრავლესობის წევრების და მათი ოჯახის წევრების ბულინგი დაიწყეს.

ანალიტიკოს ვახტანგ ძაბირაძის განცხადებით, როდესაც ასეთი დაძაბული ვითარებაა, პროვოცირება ძალიან ადვილია და პროვოცირება თუ დაიწყო, ასეთ შემთხვევაში, ძალიან სწრაფად გაჩნდება იარაღიც და პროცესებიც იგივე კალაპოტში გადავა.

for.ge ვახტანგ ძაბირაძეს ესაუბრა.

განცხადებები, რომელსაც ოპოზიცია და მათ შორის ყოფილი სახალხო დამცველი აკეთებს, არის თუ არა ფაშიზმი, როგორც ამას უმრავლესობა აცხადებს, როდესაც პარლამენტის წევრებს და მათი ოჯახის წევრებს უწოდებენ მოღალატეს და რუსეთის აგენტებს?

ვახტანგ ძაბირაძე: როცა საქართველოში გადაწყვეტ ქართულ პოლიტიკაში მონაწილეობის მიღებას, უნდა იცოდე რა გარემოში ხარ. „მოღალატე“ „აგენტი“ - ეს სიტყვები დღეს არ გაჩენილა ქართულ პოლიტიკაში, 30 წელია ეს სიტყვა ტრიალებს ყველა ხელისუფლების და ოპოზიციის მხრიდან. ამ 30-წლიან ისტორიაში ვერ დამისახელებთ ვერც ერთ მონაკვეთს, რომ ხელისუფლება, ან ოპოზიცია ვიღაცას მოღალატეს, ან აგენტს არ ეძახდეს. ამიტომ თუ არ გინდა ასეთ უბედურებაში გაეხვე, მაშინ კეთილი ინება და ნუ მონაწილეობ პოლიტიკაში.

რაც შეეხება ამ ბოლო პროცესს, ოპოზიცია თვლის, რომ ეს იყო რუსული კანონი და მარტო ოპოზიცია კი არა, არამედ ყველა ჩვენი დასავლელი მოკავშირე. როდესაც გამოდის იგივე „ხალხის ძალა“ და იწყება ლაპარაკი, რომ დასავლეთი გაკოტრდა და სადაცაა დაიშლება, მათ შორის იგივეს აცხადებს ხელისუფლებაც, ასეთ შემთხვევაში რა გინდა იფიქრო? - თუ დასავლეთი არ გვინდა, მაშინ ვინ გვინდა? ჩვენ ვეძებთ უსაფრთხოების გარანტიებს და სად არის ეს უსაფრთხოების გარანტიები - მოსკოვში?

ცხადია, რომ არა...

- იცით, კრიტიკული დამოკიდებულება სხვა არის, მაგრამ როდესაც გამოდიხარ და ამბობ, რომ დასავლეთი უკვე დალპა და სადაცაა დაინგრევა, როდესაც, ფაქტობრივად, ერთი-ერთში იმეორებ იმას, რასაც მოსკოვი ამბობს, გნებავთ იგივე კანონთან მიმართებაში, ასეთ შემთხვევაში რომ გითხრან რუსი ხარო, რატომ უნდა გაგიკვირდეს, არ მესმის? მე არ მისმენია ლომჯარიასთვის, მაგრამ იგივე პრობლემაა ოპოზიციაშიც. ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, ვნახეთ, რომ ლექტორი გამოაგდეს უნივერსიტეტიდან. თუ არ მოგწონს ეს ლექტორი, კი ბატონო, შენ შეიძლება ბოიკოტი გამოუცხადო და არ მიხვიდე მის ლექციაზე, მაგრამ ლანძღვა-გინება, რა თქმა უნდა, არ ვარგა.

ისევე როგორც თავის დროზე ნაციონალებმა მთელი უნივერსიტეტის პროფესურა გამოკეტეს ერთ აუდიტორიაში, წყალსაც კი არ აძლევდნენ და საპირფარეშოში არ უშვებდნენ ხალხს, ესეც, რა თქმა უნდა, ცუდი იყო. იცით რაშია საქმე, ამ ქვეყანაში ყველა ყველას იცნობს. „ალტ-ინფოს“ მიმართ რომ ხელისუფლება ლოიალურად არის განწყობილი, ესეც ხომ ფაქტია? ისიც ფაქტია, რომ გამოვიდა ეს ხალხი და დაიწყო მუქარები, არაფერს ვამბობ ევროკავშირის დროშის დაწვაზე. ჩვენ ძალიან მძიმე სიტუაციაში შევდივართ. ადრე ვთქვი და ახლაც ვიმეორებ, ვუახლოვდებით სამოქალაქო დაპირისპირების ზღვარს.

ამ ვითარებაში, რაც ახლა ქვეყანაში ხდება, ხედავთ სამოქალაქო დაპირისპირების ნიშნებს?

- სხვა კი არაფერი ყოფილა 90-იან წლებში. ქალთა ბრიგადები ისხდნენ გარეთ და პარლამენტში არ უშვებდნენ ოპოზიციურად განწყობილ დეპუტატებს. მერე, ნახევრად სამხედრო გაერთიანება მეორეს უპირისპირდებოდა. იგივე ლექსიკა იყო, რაც დღეს და ყველაფერმა ამან საბოლოო ჯამში ქვეყანა მიიყვანა იქამდე, რომ მოხდა ის, რაც მოხდა.

პრობლემა ის კი არ იყო, რომ ოპოზიციაში უნდა ყოფილიყო რაღაცა ჯგუფი, არამედ პრობლემა ის იყო, რომ პროცესი იმ ხელისუფლებას, რომელიც მართლა ქართული იყო და იმ ოპოზიციას, რომელიც მართლა ოპოზიცია იყო, აუსხლტა ხელი. ხელისუფლებაშიც და ოპოზიციაშიც საკამოდ დიდი იყო იმ ადამიანთა რაოდენობა, ვინც ქვეყანას კი არა, უცხო ქვეყანას ემსახურებოდა. ამ მხრივ, არც დღეს არაა დალაგებული ვითარება. ჩვენ ვერ შევძელით და ვერ გავთავისუფლდით ამ აგენტურული ქსელისგან. თუ მაშინ იყო მე-5 კოლონა, არის დღესაც.

ახსენეთ, რომ ჩვენ სამოქალაქო დაპირისპირების ზღვარზე ვართო, მე-5 კოლონა, რომელსაც გულისხმობთ, რამდენად გააქტიურებულია და ხელს რამდენად უწყობს სამოქალაქო დაპირისპირებას?

- ეს არის სწორედ ის, რაც განასხვავებს ამ პროცესს ერთი წლის წინ არსებული მდგომარეობიდან. უკვე არა მარტო პოლარიზაცია დაიწყო, არამედ უკვე ვხედავთ ქუჩის რეაქციას ამა თუ იმ მოვლენაზე და არა მარტო ხელისუფლების მხრიდან, არამედ ოპოზიციის მხირდანაც. ამიტომ არის სიფრთხილე საჭირო. როდესაც ასეთი დაძაბული ვითარებაა, პროვოცირება ძალიან ადვილია და პროვოცირება თუ დაიწყო, დამერწმუნეთ, ძალიან სწრაფად გაჩნდება იარაღიც და პროცესებიც იგივე კალაპოტში გადავა. ჩვენ უნდა ვიცოდეთ ერთი რამ, რომ პასუხისმგებლობა ეკისრება ხელისუფლებას და მეორე, უნდა ვიცოდეთ ისიც, რომ დღეს თუ ვინმე აქ დესტაბილიზაციითაა დაინტერესებული, ეს არის რუსეთი.

გასაგებია, რომ რუსეთი ცდილობს საქართველოში ვითარების გართულებას, მაგრამ ძალიან მარტივად შეიძლება იარაღი აღმოჩნდეს ადამიანების ხელში, ანუ დაპირისპირებულ მხარეებს შორის?

- კი ბატონო, როცა ვამბობ, რომ იარაღი გაჩნდება, სწორედ რუსულ იარაღს ვგულისხმობ. მათ შეიძლება არ ჰქონდეთ ისეთი იარაღები რომელსაც უკრაინის წინააღმდეგ გამოიყენებენ, მაგრამ კალაშნიკოვები ექნებათ საკმაო რაოდენობით იმისათვის, რომ ქვეყანაში ვითარება არიონ. ამიტომ არის ორივე მხარეს პასუხისმგებლობა, მაგრამ უფრო დიდი პასუხისმგებლობა, რა თქმა უნდა, ეკისრება ხელისუფლებას და იმ უმრავლესობას, რომელსაც ძალიან არ უნდა მოღალატეები და რუსის აგენტები უძახონ.

ამიტომ, სანამ ნაბიჯს გადადგამ, უნდა იყო ფრთხილად. გამართლება, რომ ქვეყნისთვის კარგს ვაკეთებ, თუ ადრე გავაკეთე და ა.შ. არ არის გამართლება. „ქართული ოცნების“ გარდა ვერ ვნახე მეტ-ნაკლებად ნეიტრალური ადამიანი, რომელიც ამ კანონ-პროექტს უჭერდა მხარს. როცა ასეთი ვითრებაა, მაშინ კეთილი იქნებე და მეტად დაფიქრდი. თუ არ შეგიძლია მეტი ფიქრი, მაშინ ის მიიღე, რასაც გეუბნებიან ან უნდა წახვიდე. შენ არც ერთი გინდა, არც მეორე და არც მესამე, ასე არაა.

წავიდეს და ვინ მოვა? 9 აპრილს დაგეგმილი აქციის ერთ-ერთი დატვირთვაც ხელისუფლების გადადგომაა, დავუშვათ, გადადგა მთავრობა, ასეთ შემთხვევაში ვინ მოდის ხელისუფლებაში, რა ძალაების ხელში წარმოგიდგენიათ ხელისუფლება?

- თუ ხელისუფლება მიდის, ეს ნიშნავს, რომ ტარდება ვადამდელი არჩევნები. თუმცა, ვინც დღეს ვადამდელ არჩევნებს ითხოვს, არც მას ესმის რა არის რეალური ვითარება ქვეყანაში. ახლა ვადამდელი არჩევნები ეს არის ძალიან რთული და ცუდი რამ. არც ოპოზიციას აძლევს ხელს, არც ხელისუფლებას და არც ქვეყნის სტაბილურობას. მაგრამ იმ კანონით, რა კანონითაც არჩევნები ტარდება ხელისუფლებას ისევ აქვს შანსი, რომ უმრავლესობაში მოვიდეს, იმ კანონისა და იმ ფონის გათვალისწინებით, რაც ოპოზიციაშია. ამიტომ არა მგონია, რომ ამ რთულ ვითარებაში ოპოზიციას და ხელისუფლებას ხელს აძლევდეს ვადამდელი არჩევნების მოთხოვნა, ან ჩატარება.

ამიტომ, ახლა ხელისუფლების პასუხისმგებლობაზეა, რომ ქვეყანა დაბრუნდეს სტაბლიურ ვითარებაში და გადავიდნენ კონსტრუქციული მუშაობის ფორმატში, რადგან ვითარება არის რთული. ეს არის დღეს მნიშვნელოვანი. თუ ვიღაცები ფიქრობენ ვადამდელ არჩევენზე, ისინი ქვეყანაზე არ ფიქრობენ, ფიქრობენ თავის თავზე. როცა ვლაპარაკობთ, რომ არსებობს მე-5 კოლონა, ეს მარტო ხელისუფლებაში არაა, არის ოპოზიციაშიც. 90-იან წლებში ასე იყო და იმიტომ მივიღეთ ის, რაც მივიღეთ და ეს არის ყველაზე საშიში. საქართველოს არც ერთმა ხელისუფალმა არ ინება ლუსტრაციის კანონის მიღება. როცა ხელიუფლება გაურბის ამ კანონის მიღებას, იქ ყოველთვის ჩნდება კითხვის ნიშანი.

30 წელია ყველა ხელისუფლება გაურბის ამ კანონის მიღებას, თუმცა კანონის მიღების გარეშეც უკვე მოხდა ლუსტრირება, როგორ ფიქრობთ, რატომ გაურბიან ლუსტრაციის კანონის მიღებას?

- იმიტომ, რომ უმრავლესობაშიც არის ჯგუფი, რომელსაც შესაძლოა, ეს კანონი პირდაპირ შეეხოს. ყველა ხელისუფლების პირობებში იყო ეს ხალხი. ზოგი ვიცით, ზოგი არა. ეს კანონი უნდა მიგვეღო 90-იან წლებში და მაშინ თავიდან ავიცილებდით იმ პრობლემებს, რა პრობლემის წინაშეც ავღმოჩნდით, მაგრამ არ გავაკეთეთ. შევარდნაძე თავისთავად არ მიიღებდა, სააკაშვილმაც არ მიიღო, ივანიშვილიც არ ღებულობს ამ კანონს და არც არავის არ სჭირდება და იმიტომ არ იღებენ. ხვალ და ზეგ ეს კანონი საჭიროც აღარ იქნება, ისედაც ცხადია ყველაფერი. დღეს ლაპარაკი არის აგენტურაზე და აგენტურა ჩანერგილი არის ორივე მხარეს, რაც სამართალდამცავებმა უნდა გამოამჟღავნონ, მაგრამ არ აკეთებენ და ამიტომაც არის რთული მდგომარეობა.