„ნაციონალური მოძრაობის“ წინასაარჩევნო კამპანიაში მიხეილ სააკაშვილი არ ჩაერთვება. საპრეზიდენტო კანდიდატი დავით ბაქრაძე „სხვანაირი“ კამპანიის წარმართვას გეგმავს და ტრადიციადქცეულ კამპანიაზე უარს ამბობს. პარლამენტის ექს სპიკერს საარჩევნო სლოგანი მოფიქრებული არ აქვს, თუმცა, ოქტომბრამდე აქცენტს მომავალი პრეზიდენტის როლზე გააკეთებს, თავად ნაკლებს ისაუბრებს და უფრო მეტად ამომრჩევლებს მოუსმენს.
თუ რას ნანობს დავით ბაქრაძე, რა სისუსტე ხედავს გიორგი მარგველაშვილში, რას ურჩევს პრემიერ-მინისტრს და „აგვისტოს ომის“ დროს მის მიერ გაკეთებული განცხადების პათოსი რით იყო განპირობებული, ამას ინტერვიუდან შეიტყობთ, რომელიც for.ge-მ დავით ბაქრაძესთან ჩაწერა.
ამომრჩევლებთან შეხვედრებს უკვე მართავთ, თუმცა, საპრეზიდენტო კანდიდატად თქვენი ოფიციალური წარდგენა არ მომხდარა. ტრადიციისამებრ, მიხეილ სააკაშვილი საარჩევნო კამპანიებში ყოველთვის აქტიურ მონაწილეობას იღებდა, თქვენს შემთხვევაში, რას უნდა ველოდოთ?
- პრაიმერის პროცესს მთელი საზოგადოება ადევნებდა თვალს, შესაბამისად, ჩემი წარდგენა უკვე იყო, მაგრამ არ გამოვრიცხავ, რომ ცალკე წარდგენაც მოხდეს. პრაიმერის მთავარი მიზანი იყო, რომ საპრეზიდენტო კანდიდატი წარდგენილიყო არა ერთი ადამიანის მიერ, არამედ კანდიდატი არჩეული ყოფილიყო ღიად და გამჭვირვალედ. ამ პროცესის სიგნალი იყო, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ იცვლება და წარსულის გაკვეთილებიდან სწავლობს. ჩვენი ამოცანაა, უფრო ღია და გახსნილი პარტია ვიყოთ, პრაიმერი კი, ამ გახსნილობის ნიშანი იყო.
რაც შეეხება ამ პროცესში პრეზიდენტის ჩართვას, ვაპირებ, რომ ეს კამპანია სხვანაირად წარვმართო და საზოგადოებაც ტრადიციადქცეულ დიდ შეხვედრებს არ უნდა ელოდოს. ქვეყანაში ტრადიციაა, რომ პოლიტიკოსები ლაპარაკობენ და ხალხი მათ უსმენს, მე პირიქით ვაპირებ - ხალხს მოვუსმინო. ჩემი ამოცანა იმის განმეორება არ იქნება, რაც წინა წლებში იყო. ყველაფერი სხვანაირად იქნება და ცვლილების ერთ-ერთი ნიშანი იქნება ის, რომ ხალხთან თემატურ შეხვედრებს გავმართავ და მათ მოვუსმენ. იმ სტილის კამპანიები აღარ იქნება, რაც ადრე იყო.
საარჩევნო კამპანიის სლოგანი შერჩეული გაქვთ?
- კონკრეტულ სლოგანს ვერ გეტყვით, მაგრამ მკაფიო პოზიცია მაქვს იმასთან დაკავშირებით, თუ რა არის ახალი პრეზიდენტის ძირითადი ფუნქცია. ეს არის ხალთან ერთად მთავრობის კონტროლი. იქედან გამომდინარე, რომ ეს არჩევნები მთავრობასა და პარლამენტს არ ცვლის, არჩევნები განსაზღვრავს იმას, ყველა პოლიტიკური თანამდებობა იქნება თუ არა ერთი ძალის ხელში. „ნაციონალური მოძრაობის“ მაგალითიდან დავინახეთ, რომ როცა ყველა თანამდებობაზე ერთი ძალაა, ეს ძალა შეცდომების დაშვებას იწყებს და ამის შედეგადად ქვეყანა ზარალდება. ამიტომ, მნიშვნელოვანია, რომ პრეზიდენტი იყოს ის პიროვნება, რომელსაც ხალხთან ერთად შეუძლია მთავრობა აკონტროლოს და მას დაპირებების შესრულება მოსთხოვოს. ამავე დროს, პრეზიდენტი უნდა იყოს პირი, რომელსაც მოთხოვნისა და კონტროლის გარდა, მთავრობასთან ყველა იმ თემაზე უნდა შეეძლოს მუშაობა, რაც ხალხს სჭირდება. ჩვენი სლოგანიც ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე იქნება შერჩეული.
თქვენ აცხადებთ, რომ „ნაციონალური მოძრაობაში“ ცვლილებები გატარდება. შესაბამისად, პარტიის თავმჯდომარის თანანმდებობას მიხეილ სააკაშვილიც დატოვებს?
- ამ ცვლილებების ერთ-ერთი ნაწილია ისიც, რომ პარტიული მმართველობის პრინციპები უნდა შეიცვალოს. ამ ცვლილებების ერთ ნაწილზე პრეზიდენტმაც ისაუბრა. კერძოდ, პარტიაში ყველა თანანმდებობაზე პრაიმერისა და შეჯიბრობითობის პრინციპის შემოღება მოხდება. ამას გარდა, მეორე პრინციპია პარტიული მართვის წესი, რომელსაც ვეთანხმები და სწორად მიმაჩნია, რადგან პარტიის კოლექტიური მართვა მოხდება. ვთვლი, რომ პარტიას უნდა მართავდეს საბჭო, რომელშიც დაახლოებით 40 კაცი შევა და გადაწყვეტილებები კოლეგიალურად იქნება მიღებული. პარტიას თავმჯდომარე ეყოლება და ის იქნება საპატიო პოსტი. პარტიული მმართველობის ეს ახალი სტილი იქნება და გადაწყვეტილებას კოლექტივი მიიღებს და არა ერთი პირი.
თქვენ ცვლილებებზე საუბრობთ, თუმცა, „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერები ისევ ის პირები რჩებით, რომლებიც 9 წლის მანძილზე მართავდით ქვეყანას და რომელთა მიმართაც, საზოგადოების ნაწილს აგრესია აქვს. როგორ ფიქრობთ, თქვენს მცდელობას, საზოგადოების რა რეაქცია მოჰყვება?
- იმედი მაქვს, რომ საზოგადოებისთვის ეს ცვლილებები მისაღები იქნება, რადგან ამ ცვლილებების მოტივაციაა - ის კრიტიკული შეხედულებები გავითვალისწინოთ, რაც ხალხში არსებობს. ტრადიციული პრობლემა ის იყო, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ ადამიანთა ვიწრო ჯგუფად აღიქმებოდა, რომელიც გადაწყვეტილებას იღებდა. მთავარია, რომ ამ მოდელიდან გამოვიდეთ და საპირისპირო გზაზე გადავიდეთ. ამას გარდა, პრობლემა იყო ისიც, თანამდებობებზე ადამიანების დასახელება და წარდგენა თუ როგორ ხდებოდა. ახალი მოდელით კი, ამა თუ იმ პირის მიმართ საზოგადოების დამოკიდებულებას გავითვალისწინებთ. პარტიაში ცვლილებები წინასაარჩევნოდ არ კეთდება და ამ რეფორმის დიდი ნაწილის განხორციელება არჩევნების შემდეგ გაგრძელდება. ეს არ არის წინასაარჩევნო რებრენდინგი. თუ რომელიმე კომპანიის ლოგო ცისფერი იყო და იასამნისფერი გახდა, ეს არის რებრედინგი, მაგრამ პარტია ფერს ვერ შეიცვლის და მან მუდმივად უნდა დაამტკიცოს - თუ როგორია მისი მოქმედება. ჩვენი მოქმედებებით მუდმივად უნდა ვამტკიცოთ, რომ წარსულზე ვსწავლობთ და მუდმივად ვიცვლებით. სანამ პოლიტიკაში ვიქნებით, უნდა ვამტკიცოთ, რომ მუდმივად ამას გავაკეთებთ.
გასაგებია, რომ „ნაციონალური მოძრაობისთვის“ თქვენი საპრეზიდენტო კანდიდატობა მომგებიანია, მაგრამ თქვენ რამდენად გიღირდათ ის, რომ იყოთ იმ ძალის კანდიდატი, რომლის წარსულთანაც დანაშაულებრივი ქმედებებია დაკავშირებული?
- ჩემთვის გადაწყვეტილების მიღება ადვილი არ იყო, მაგრამ ჩავთვალე, რომ პარტიისა და საზოგადოების წინაშე ვალდებულება მაქვს, რაც გამოიხატება იმაში, რომ ის ადამიანები არ მივატოვო, ვისთან ერთადაც ამდენი წელი ვიყავი პოლიტიკაში. ანუ, გვერდით არ გავიწიო. საზოგადოების წინაშე ჩემი ვალდებულება იმაში გამოიხატება, რომ მაქსიმალურად გულწრფელად ვისაუბრო, ემოციური და პოლარიზებული ხალხის შერიგება ვცადო და პროცესები ჩატეხილი ხიდების აღდგენისკენ წავიყვანო. ეს განცდა იყო მთავარი, რის გამოც, ეს გადაწყვეტილება მივიღე. ვთვლი, რომ სწორი გადაწყვეტილება მივიღე, თუმცა საქართველოში არსებობენ პოლიტიკოსები, რომლებიც ასეთ სიტუაციაში სხვანაირად იქცევიან და გვერდზე დგებიან, ერთი კვირის შემდეგ კი, შემოტრიალდებიან და იტყვიან - უი, თურმე, რა ხდებოდა და რას სჩადიოდნენო. ეს პიროვნებები საუბრობენ იმ დროზე, როდესაც ხელისუფლებაში ძალიან კომფორტულად იყვნენ. ასეთი ადამიანებიც არიან და ეს არ არის სწორი გზა, რადგან ეს არის პასუხისმგებლობიდან გაქცევა და გზა, რომელიც ავირჩიე, მძიმეა, მაგრამ ამ გზით, საკუთარ თავთანაც უფრო მართალი ვიქნები და საზოგადოებასთანაც.
ქვეყნის მეორე პირი იყავით, შესაბამისად, იღებთ თუ არა პასუხისმგებლობას ყველაფერ იმაზე, რაც წლების განმავლობაში ხდებოდა და არ ფიქრობთ, რომ უფრო მკაცრი და მომთხოვნი უნდა ყოფილიყავით?
- როდესაც, პროცესებზე პასუხისმგებლობას ვიღებ როგორც პარტიის წარმომადგენელი, ამავე დროს, პასუხისმგებლობას ვიღებ როგორც დავით ბაქრაძე. სწორედ ამ ყველაფრის გამო, გვერდზე არ გავიწიე და ეს ჩემი პასუხისმგებლობის ნაწილია. იმ პრობლემების დიდ ნაწილი არ ვიცოდი, რაც ზედაპირზე ამოდის, მაგრამ იმის გამო, რომ პარლამენტის თავმჯდომარე ვიყავი და მაღალი თანამდებობა მქონდა, მიმაჩნია, რომ ჩემგან იმის თქმა საკმარისი არ არის, რომ „რაღაცა არ ვიცოდი“, ან „რაღაცა გულის სიღრმეში არ მომწონდა“. მართალი გითხრათ, წინა წლების უმოქმედობის გამოსწორების ვალდებულებაც მაქვს და სწორედ ამიტომ, გვერდზე არ ვდგები და იმ პოზიციიდან ვსაუბრობ, სადაც ვარ. ამ გადმოსახედიდან, ბევრი რამე სხვანაირად ჩანს. ერთ-ერთი პრობლემა ის იყო, რომ ძლიერი საპარლამენტო ოპოზიცია არ გვყავდა, რამაც ხელი შეგვიშალა იმაში, რომ პარლამენტიდან სხვა სისტემები გაგვეკონტროლებინა. ამჟამად, ძალიან კარგია, რომ ძლიერი საპარლამენტო უმცირესობა არსებობს. ამ გადმოსახედიდან ვთვლი, რომ იქ უნდა ჩავრეულიყავი, სადაც ჩემი პირდაპირი ჩარევა, ჩემი საქმე არ იყო და ამასთან, იქაც უნდა ჩავრეულიყავი, სადაც ვიცოდი, რომ არ ჩამრევდნენ. იმ პროცესებში ჩარევა უნდა მეცადა. ეს არის ის გაკვეთილი, რომელიც მივიღე და რომელსაც, სამომავლოდ გავითვალისწინებ.
მომავალში შეცდომების გათვალისიწნებას აპირებთ, მაგრამ ხელისუფლებაში დაბრუნების რა შანსები გაქვთ?
- ხელისუფლებაში დაბრუნება თვითმიზანი არ არის, მაგრამ როცა პოლიტიკაში ხარ, არარეალურია იმის თქმა, რომ ოპოციზიაში ყოფნა გსურს. ამ ეტაპზე, ამოსავალი წერტილი ხელისუფლებაში დაბრუნება არ არის, არამედ მთავარია, პარტია საზოგადოებისთვის მისაღები იყოს. როცა, ეს დრო დადგება, ამას არჩევნების მოგება ბუნებრივად მოჰყვება. ჩვენთვის მთავარია, საზოგადოებისთვის მისაღები პარტია გავხდეთ და ამის გზას ობიექტურობასა და გულწრფელობაში ვხედავთ. თუ ამ მიმართულებით ვივლით და თუ საზოგადოებას დავანახეთ, რომ 1-ელი ოქტომბრის არჩევნებით გაკვეთილი მივიღეთ და ქვეყნის განვითარების ჯანსაღი გეგმა გვაქვს, ამ ყველაფერის შემდეგ, მხარდასაჭერი პარტია გავხდებით.
საპრეზიდენტო არჩევნების ფავორიტია სახელისუფლებო კანდიდატი გიორგი მარგველაშვილი. შესაბამისად, მის ფონზე, თქვენს შანსებს როგორ აფასებთ?
- შანსებზე წინასწარ საუბარი არ მიყვარს, რადგან ყველაფერს ხალხი წყვეტს. არასწორად მიმაჩნია, როდესაც, კანდიდატი გამოდის და ამბობს, რომ „ვიცი არჩევნებს მოვიგებ“. მარგველაშვილი ხელისუფლების კანდიდატია და ბუნებრივია, რომ გამარჯვების შანსიც მას აქვს, მითუმეტეს, მას ზურგს პრემიერი უმაგრებს, მაგრამ მარგველაშვილის მთავარი სიძლიერე მისი მთავარი სისუსტეცაა. მისი სიძლიერეა, რომ ის როგორც მეგობარმა ივანიშვილმა წარადგინა, მაგრამ ადამიანი, რომელიც მეგობრობის ნიშნითაა შერჩეული, დიდი ალბათობით, იმ ამოცანების შესრულებას ვერ შეძლებს, რასაც მთავრობის კონტროლი ჰქვია. რთულია იმას ველოდოთ, რომ პირადი ნიშნით შერჩეული ადამიანი მთავრობას გააკონტროლებს და მას დაპირებების შესრულებას აიძულებს.
როგორ ფიქრობთ, მარგველაშვილის რეიტინგზე რა გავლენას მოახდენს პრემიერ-მინისტრის განცხადება, რომ „ახალ წლამდე წავა“?
- როცა მთავარი ოპონენტი მიდის, არ შეიძლება გული გწყდებოდეს, მაგრამ რამდენიმე მიზეზის გამო, მსგავსი განცხადებები ქვეყნისთვის არ არის კარგი. ეს არასტაბილურობის განცდას აჩენს და ამავდროულად, ძალიან რთულია მთავრობაში ადამიანი დაინახო, რომელიც ივანიშვილს ჩაანაცვლებს. არჩევნების შედეგებში გადაწმყვეტი ფაქტორი ივანიშვილის პიროვნებამ ითამაშა. შეიძლება როგორც ოპოზიიცის ლიდერი უცნაურ რამეს ვამბობ, მაგრამ როცა მთავარი, მძიმე წონიანი პოლიტიკოსი აცხადებს, რომ თანანმდებობიდან მიდის, აქ არცერთი ინვესტორი ფულს არ ჩადებს და პროცესების მიმდინარეობას დაელოდება. ასეთი განცხადებები ცუდი სიგნალია ეკონომიკისთვის და ბიზნესისთვის. შესაბამისად, ვისურვებ, რომ ასეთი განცხადებები არ გაკეთდეს. ფაქტია, რომ ამას კოალიციისთვის დეზინტეგრაციის პროცესის დაჩქარება მოჰყვება.
საზოგადოების ნაწილი 2008 წლის „აგვისტოს ომის“ დროს გაკეთებული განცხადების გამო გაქილიკებთ. თქვენი მოწოდების მოტივაცია რა იყო?
- ეს კლასიკური მაგალითია იმის, როცა ადამიანს მოგაწერონ იმას, რაც არ გითქვამს. ეს განცხადება ბევრჯერ შევამოწმე, რაიმე არასწორად ხომ არ ვთქვი-მეთქი. განცხადების პათოსი სხვა იყო, მაგრამ პოლიტიკურმა ოპონენტებმა ტექსტი შემოატრიალეს და ვინაიდან, მთელი ამ პერიოდში განმავლობაში, ამაზე კომენტარი არ გამიკეთებია, საზოგადოებას ეს შთაბეჭდილება დარჩა. ორი მომენტია, რაც პრობლემურია. კერძოდ, თითქოს, ხალხს მოვუწოდე - თავი დაიცავით-თქო და ამას შემდეგ, კომიკური ელემენტი „დანა-ჩანგალი და თოხები“ მიაბეს. საზოგადოებას ბოდიშს მოვუხდი, თუ ამ განცხადებაში სადმე ნახავთ, რომ ვამბობ „თავი დაიცავით-თქო“ და ზედმეტია საუბარი ჩანგლებსა და თოხებზე. ეს განცხადება ძალიან მარტივი შინაარსის იყო. ეს იყო მომენტი, როცა გავიგეთ, რომ რუსული ჯარი ზუგდიდში შესასვლელად ემზადებოდა და ასევე საუბარი იყო იმაზეც, რომ მათ ზუგდიდში აფხაზური ქვედანაყოფებებიც შეყვებოდნენ, რის შემდეგადაც, დიდი რისკი იყო, რომ მშვიდობიანი მოსახლეობის დაწიკოება დაიწყებოდა. ამ განცხადების პათოსი იყო, რომ არმია გვყავს, რომელიც ქვეყნის დასაცავად იბრძვის, მაგრამ თუ საჭირო გახდება, სამშობლო ყველამ ერთად უნდა დავიცვათ!
ეს იყო სიგნალი იმის, თუ რუსები ზუგდიდში მოსახლეობის დაწიოკებას დაიწყებდნენ, ომი სხვა ფორმატში გადაიოდა და მაშინ, ქვეყნისთვის არა მხოლოდ შეიარაღებულ ძალებს უნდა ებრძოლათ, არამედ თითოეული პატრიოტი მოქალაქე იარაღს აიღებდა და ჩეჩენიზაციის კუთხით წავიდოდით. თბილისიდან ვერ ვუყურებდით თუ როგორ დახოცავდნენ და დაარბევდნენ ჩვენს თანამოქალაქეებს. ამაში ჩემს თავსაც ვგულისხმობდი და სხვასაც. შესაბამისად, არასოდეს შემრცხვება, რომ ხალხს ქვეყნის დაცვა მოვუწოდო. სასირცხვილოა ის, როცა ქვეყანას არ იცავ და გაჭივრების დროს, გაპარვას აპირებ.
ღმერთმა დაგვიფაროს და მსგავსი განსცხადება არ დაგვჭირდეს, თორემ, პარლამენტის თავმჯდომარე ვიქნები და თუ რიგითი, განცხადებასაც გავაკეთებ და იარაღსაც ავიღებ.
პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტზე, თქვენი შემცვლელი მოგწონთ?
- დავით უსუფაშვილი კარგი პარლამენტის თავმჯდომარეა. ამ მოწვევის საკანონმდებლო ორგანო ეკლეკტურია და ხელისუფლებას არაერთგვაროვანი უმრავლესობა ჰყავს. შესაბამისად, პარლამენტის თავმჯდომარისთვის ოპოზიციასთან მუშაობაზე არანაკლებ ძნელია, მმართველ გუნდთან ურთიერთობა, ეს გამოცდილი მეც მაქვს. ის უმრავლესობასთან კარგად მუშაობს და ამავე დროს, საერთო ენის გამონახვას ოპოზიციათანაც ახერხებს. მთლიანობაში ვფიქრობ, რომ დავით უსუფაშვილი ურთიერთობას ნორმალურად აბალანსებს როგორც უმრავლესობასთან, ასევე ოპიზიციასთან. უსუფაშვილი ადამიანია, რომელიც კომუნაკიისთვის და დიალოგისთვის მზად არის, მაშინაც კი, როცა განსხვავებული პოზიციები გვაქვს და მინიმალურ კომუნიკაციას ვახერხებთ.
For.ge-ს ინფორმაციით, უმცირესობის რიგების დატოვებას აპირებენ ბეჟუაშვილი და ნაყოფია. ამავე დროს, უმრავლესობა დატოვა კობა დავითაშვილმაც. როგორ აფასებთ, პარლამენტში დაწყებულ „გადაჯგუფებების“ პროცესს?
- პირდაპირ შედარებას ვერ გავაკეთებ, რადგან ჩვენგან დეპუტატთა უმეტესობა პრობლემების გამო წავიდა. დავითაშვილთან დაკავშირებით კი, არ ვფიქრობ, რომ ის უმრავლესობიდან ასეთი ტიპის პრობლემების გამო წავიდა. ეს მისი არჩევანი იყო. ზოგადად, უმრავლესობა არაერთგვაროვანია და თვითონვე საუბრობენ, რომ კოალიციურ რეჟიმში ვერ გაჩერდებიან. კოალიციის შინაარსია, რომ ის არის რაღაც მომენტამდე. შესაბამისად, უმრავლესობის შიგნით ცვლილებები გაგრძელდება.
რაც შეეხება ბაჩო ახალიასთან დაკავშირებით, სასამართლოს მიერ გამოტანილ განაჩენს. ადამიანთა წამების ეპიზოდში, ის უდანაშაულოდ ცნეს. ეს არის პროკურატურის უნიათობის შედეგი, თუ „გარიგების“, რაზეც პოლიტიკურ კულუარებში ინფორმაცია ვრცელდება?
- რა გარიგებაზეა საუბარი ვერ გეტყვით, მაგრამ ბევრი სხვადასხვა ვერსია მომისმენია. სასამართლო გადაწყვეტილებას მტკიცებულებების საფუძველზე იღებს და არა იმის საფუძველზე, თუ ვინ ვის რას ეტყვის და ვის რა არ მოეწონება. მესმის, რომ საზოგადოების ნაწილს, ეს გადაწყვეტილება არ მოეწონა, მაგრამ სასამართლო იმიტომ არის სასამართლო, რომ გადაწყვეტილებას თავად იღებს. ყველაზე კარგია ის, რომ ეს პროცესი შვიდი თვის განმავლობაში ღიად მიმდინარეობდა. საზოგადოებას შეიძლება რამდენიმე ეპიზოდი დაამახსოვრდა, სადაც პროკურატურა უსუსურად გამოდიოდა. პროცესზე, მოწმეები შპარგალკით მიდიოდნენ, რომელთაც კომენტარებს პროკურორები კარნახობდნენ. შემდეგ იყო რამდემიმე ეპიზოდი, სადაც პროკურატურა და ბრალდებები არადეკვატურად მოქმედებდა.
ალბათობა არის, რომ ბაჩო ახალაიას ისევ თქვენს რიგებში ვიხილოთ?
- ამაზე საუბარი ნაადრევია, რადგან სასამართლო გრძელდება და კიდევ რამდენიმე სხვა ეპიზოდია განსახილველი.