შესაძლოა, თუ არა ბიძინა ივანიშვილზე მიზანმიმართულად ხდებოდეს ზეწოლა, რათა ის პოლიტიკაში შემობრუნდეს და საქართველო საომარ მოქმედებებში ჩაერთოს? ვის ინტერესებში შედის მსგავსი სცენარი და რატომ გაჩნდა იმის საფრთხე, რომ შესაძლოა, მას ფიზიკური ლიკვიდაციაც კი დაემუქროს? რა გზავნილი და ვისგან მიიღო საქრათველოს ხელისუფლებამ ჩვენს ქვეყანაში ფრონტის მეორე ხაზის გახსნაზე? ამ და სხვა ბოლო დღეებში განვითარებულ მოვლენებზე კონფლიქტოლოგი მამუკა არეშიძე for.ge-სთან საუბრობს.
რატომ გახდა ბოლო დროს ბიძინა ივანიშვილის პერსონა მნიშვნელოვანი ვიღაცებისთვის, ვინ არის ეს ხალხი და რა უნდათ ადამიანისგან, რომელიც პოლიტიკიდან წავიდა?
- ყველაფერი იქიდან დაიწყო, როცა ბიძინა ივანიშვილს შვეიცარიულ ბანკტან მოგებულ საქმეზე თანხის გადმორიცხვასთან დაკავშირებით პრობლემები შეექმნა. მერე ამას გარკვეული ნივთების გადმოგზავნაზე ხელოვნური ბარიერების შექმნა და შეჩერება მოჰყვა. ვერტმფრენი იყო ეს თუ სხვა ნივთები. ეს ყველაფერი კი საერთოდ გაუგებარი მოტივით ხდებოდა. დაყოვნების მიზეზი არ არსებობდა, მაგრამ ასე ხდებოდა. ისეთი შთაბეჭდილება შეიქმნა, რომ ვიღაცა ივანიშვილზე ზეწოლას და შანტაჟს ცდილობს. ჩვენ სრული სურათი არ ვიცით და შეიძლება ეს ზეწოლა სიტყვიერიც იყო. ზუსტად არ ვიცი, მაგრამ მოცემულობაა ასეთი - ესაა ის, რაც ადვოკატმა ისაუბრა, რაც სხვადასხვა წყაროებიდან და უცხოური მედია საშუალებებიდან გავიგეთ. რაც ადრე არ მომხდარა, უცბად ამ ბოლო დროს ამის გააქტიურება დაიწყო. 2 თვის განმავლობაში ვაკვირდებით, საქართველოზე უკრაინელი ჩინოვნიკების ზეწოლა როგორ ხდება იმის გამო, რომ საქართველო მეორე ფრონტს არ ხსნის. თავიდან საუბარი იმას ეხებოდა, რომ ჩვენ რუსეთს უშუალოდ სანქციებს არ ვუწესებდით. უკრაინელი ჩინოვნიკები ქართველ ხალხს ისე უხატავდა სურათს, თითქოს ჩვენი ხელისუფლება მიერთებული არაფერს არ იყო. მერე დაიწყო იმაზე საუბარი, რომ ჩვენს ხელისუფლებას მკაფიო პოლიტიკა უკრაინასთან დაკავშირებით არ აქვს. მერე, თითქოს, ჩვენ რუსებთან რაღაცა კულუარულ მოლაპარაკებებში ვართ ჩართული; შავი ხვრელებისთვის სქემა კეთდება და ა.შ.
საქართველოს ხელისუფლება ამ ბრალდებების ფონზე ცოტა დაბნეულად გამოიყურებოდა. ხომ არ ფიქრობთ, რომ ასეთ ბრალდებებს არ ელოდა და ვერც ხვდებოდა ან ახლაც არ იცის ზუსტად რეალურად ეს ყველაფერი ვისგან მოდის?
- კი ბატონო, საქართველოს ხელისუფლება არ ელოდა და ვერ იგებდა საქმე რაში იყო. ეს პირველ დღეებშიც კი შეეტყო.
ამ ყველაფერს გახსოვთ, ალბათ, „ნაციონალურ მოძრაობას“ და უკრაინაში მოღვაწე ყოფილ ქართველ ჩინოვნიკებსაც აბრალებდნენ. ბოლო დროს გაჩნდა ინფორმაცია, რომ საქმეში უფრო დიდი მოთამაშეები არიან ჩართულები, შეგიძლიათ დაადასტუროთ ეს ინფორმაცია?
- დიახ, ყველაფრის გადაბრალება ჩვენი ხელისუფლების მხრიდან „ნაციონალური მოძრაობის“ იმ ნაწილზე ხდებოდა, რომელიც კიევში იმყოფება და ისინი ამისთვის საქართველოს წინააღმდეგ განწყობებს ქმნიან. ეს იყო პირველი თვე და თვენახევრის მოცემულობა, რაც საზოგადოებამ იცოდა. ამასობაში ცნობილი გახდა, რომ „ნაციონალურ მოძრაობას“ იმაზე მეტი როლი მიანიჭეს, ვიდრე უნდა მიენიჭებინათ. არსებობს, როგორც რუსეთში, ასევე დასავლეთში კონკრეტული ადამიანთა წრე, რომელთაც უნდოდათ, რომ საქრათველო ამ ომში ჩართულიყო. ორივე მხარეს ერთი და იგივე ამოცანა ჰქონდათ, მაგრამ ამას სხვადასხვა ხერხებით აკეთებდნენ და მიზანიც განსხვავებული იყო. ეს ყველაფერი ნელ-ნელა გამოჩნდა.
ასეთ შემთხვევაში რა უნდა ექნა საქართველოს ხელისუფლებას, რა განცხადებებიც გააკეთა ეს სწორი იყო? გამოდის, რომ ის ორივე მხრიდან თავს იცავდა, მაგრამ, არ ფიქრობთ, რომ ეს ხალხისთვის უფრო მკაფიოდ უნდა ყოფილიყო ახსნილი?
- რა თქმა უნდა, არ არის საკმარისი. მათ ადგილას უფრო მეტ კომუნიკაციას შევეცდებოდი დასავლეთთან და მეტ კულუარულ კომუნიკაციას დავამყარებდი. ან იმ ხალხთან, რომლებიც ჩვენს მიმართ კეთილგანწყობას ავლენენ, ევროპარლამენტარებს ვგულისხმობ. არ ვიცი, საქართველოს ხელისუფლებამ ეს გააკეთა თუ არა. ან გააკეთა და შედეგი არ გამოიღო. ზუსტად ვერ გეტყვით. ამასობაში ნელ-ნელ გამოჩნდა, რომ ეს ომის მოთხოვნილება თუკი შეფუთული იყო, მერე საუბარი ღიად დაიწყო. პირველი ამის თაობაზე საუბარი უკრაინის უშიშროების საბჭოს მდივანმა დანილოვმა გააკეთა. მერე უკვე, საქმეში ჩახედული ადამაინები მივხვდით, რომ თუ თავიდან ცდილობდნენ, რომ სხვადასხვა ამბებზე ელაპარაკათ, მერე საუბარი პირდაპირ დაიწყეს. ამასობაში ნელ-ნელა ის ლოგიკა გამოიკვეთა, მხარეებს საქართველოს და მოლდოვას ომში ჩართვა რატომ უნდათ. ჩემთვისაც გახდა ცნობილი იმ რუსი და დასავლელი პოლიტიკოსების ვინაობა, რომლებიც ცდილობდნენ, თავისი ხელისუფლებები და ქართული მხარე დაერწმუნებინათ, რომ საქართველოს ომში ჩართვა აუცილებელია. ჩვენ, უბრალოდ, ამას ღიად ვერ ვამბობთ. საქართველოს ხელისუფლება მით უმეტეს ღიად ამაზე ვერ საუბრობს.
იყო დასავლეთის მხრიდან ჩვენს ხელისუფლებასთან ამ საკითხზე კომუნიკაცია, თუნდაც საელჩოების დონეზე? ანუ პირდაპირ მოთხოვნა იყო, რომ საქრათველო ომში უნდა ჩართულიყო?
- ვერ გეტყვით, იყო თუ არა ეს საელჩოების დონეზე, მაგრამ ერთ რამეს გეტყვით, რაც მე ვიცი. ამასაც ძალიან რბილად ვამბობ... თბილისში ხომ არაფერი იმალება და გარკვეული პოლიტიკური ემისრების მხრიდან ცნობილი გახდა რატომ იყო საქართველოს ხელისუფლება გააფთრებული რომ ცდილობდა და ერთი და იგივეს იმეორებდა - საქართველოში ომი არ იქნებაო. ჩვენი ხელისუფლება ვერ ამბობდა ამ საქმეში რომელი პოლიტიკური ჯგუფი იყო ჩართული. მეც მქონდა საქართველოს ხელისუფლებასთან კითხვები და მეუბდნებოდნენ, რომ შენ არ იცი რეალურად რა ხდებაო. ამის იქით აღარ საუბრობდნენ. მე ხომ პოლიტიკურ სივრცეში უზარმაზარი გამოცდილება მაქვს, გარდა ამისა, გარკვეული ინფორმაციაც მაქვს. კონკრეტულად ვიცი ეს საკითხი ვინ დააყენა, მაგრამ იმას არ ვიტყვი.
რა სახის კომუნიკაციაზეა საუბარი და რა მოითხოვეს, შეგიძლიათ ეს მაინც გვითხრათ?
- კი ბატონო, ჩვენი ხელისუფლების ერთ-ერთმა წარმომადგენელმა ჰკითხა - კი, მაგრამ, ვთქვათ, ჩვენ ომში ჩავერთეთ, თქვენ რას იზამთ, რა სახის გარანტიებს გვაძლევთო, მაგრამ იქიდან სიჩუმე იყო. ის კი არა, რომ ვინმე რამის იმედს იძლეოდა - არა, დუმილი იყო.
თუმცა, რუსეთიდან, კონკრეტულად პატრუშევიდან ეს სურვილი რომ იყო, ამაზე ღიად არაერთხელ მისაუბრია.
შესაძლოა, სწორედ, ამ საუბრის შემდეგ იყო, როცა ღარიბაშვილი გამოვიდა და განაცხადა, რომ საქართველო რუსეთის წინააღმდეგ სანქციებს არ დააწესებდა? მაშინ ამის გამო საზოგადებაში გარკვეული უკმაყოფილებაც გაჩნდა და კითხვებიც - ასე პირდაპირ რატომ ისაუბრა, ან ვის გასაგონად თქვა? ახლა რა დასკვნის გამოტანა შეგვიძლია?
- კი ბატონო, ეს განცხადება ღარიბაშვილმა, როგორც შიდა, ასევე გარე მოხმარებისთვის გააკეთა. სხვათა შორის გარე მოხმარებისთვის - არა ერთი მიმართულებით, არამედ რამდენიმე მიმართულებით. ჩვენ მაშინ ეს კატეგორიული ტონი ღარიბაშვილს უხეშ ტონად ჩავუთვალეთ. ამის თაობაზე ღიად ვთქვი კიდეც. როგორც ირკვევა, ეს კულუარული შეხვედრიდან გამოსული ემოციური ადამიანის პასუხი იყო, სხვა გამოსავალი რომ აღარ აქვს.
ამ ყველაფრის ფონზე, ივანიშვილის პერსონა პოლიტიკას რატომ მიება, აქამდეც რომ მივიდეთ.
- კი ბატონო, მავანს ჩვენს ხელისუფლებასთან ჭიდაობა არ გამოუვიდა და ახლა ცდილობენ ზემოქმედება ივანიშვილზე მოახდინონ. სანქციების თუ შევიწროების შიშით, იქნებ საქართველოს საომარ მოქმედებებში ჩართვა მოხდეს. ამას ლოგიკა მკარნახობს. ეს დაახლოებით ისეთი სურათია, როცა ოჯახის ერთ წევრს რაღაცას ვერ აკეთებინებენ და ოჯახის მეორე წევრზე ზეწოლა ხდება, იქნებ რამე იმის მეშვეობით გაკეთდესო. ეს ყველაფერი ნაწილობრივ ინფორმაციაზე დაყრდნობით არის, ნაწილი კი ლოგიკის შედეგად შექმნილი მოზაიკაა.
ივანიშვილის ფიზიკური ლიკვიდაციის საფრთხე რეალურად არსებობს? ოპოზიციური მედიის მხრიდან ამაზე აქცენტი კეთდება და საუბრობენ, რომ მას ამის ეშინია. თქვენი სიტყვებიც მოჰყავთ მაშველად, რომ ურჩევთ, გერმანიიდან ჩამოსულ თვითმფრინავში არ ჩაჯდეს.
- ნებისმიერ ადამიანს, რომელიც საჯარო ფიგურაა, გინდა პოლიტიკაში იყოს და გინდა ბიზნესში, დაცვა დაჰყვება. დაცვის ფუნქცია რაში მდგომარეობს? იმაში, რომ სავარაუდო ხიფათი არსებობს. აბა, გვარამიას რატომ იცავს ამდენი ხალხი? აქედან გამომდინარე გაჩნდა ეჭვი, რომ იქ ვერტმფრენი იმდენი ხანი გააჩერეს, რამე ხომ არ ჩაამონტაჟეს. ახლა შიშზე აპელირება და ამის ტრიალი იმ მიზანს ემსახურება, რომ ადამიანი დაამცირონ. ივანიშვილს 9 წლის განმავლობაში იმდენი საგინებელი სიტყვა შეეხო, რომ არაფერი უკვირს. ერთ-ერთი ოპოზიციური მედიის ჟურნალისტი მეკითხება, როგორ, ეს ვერტმფრენი დასავლეთში იყო და იქ ამას იკისრებდნენო? ე.ი. ხანდახან მგონია, ეს ადამიანები ტვინშეზღუდულები არიან. დასავლეთში ცნობილ პიროვნებებზე თავდასხმა არ ხდება? დეგოლზე თავდასხმა და ტერორისტული აქტი 6-ჯერ მოხდა.
ელით, რომ ივანიშვილზე ზეწოლა კიდევ უფრო გაძლიერდება იმისთვის, რომ ის პოლიტიკაში დაბრუნდეს?
- არ არსებობს მექანიზმი, რომ ახლა ივანიშვილი პოლიტიკაში შემობრუნდეს. რამდენადაც მე მას ადრე ვიცნობდი და მისი ხასიათი ვიცი, თუ გადაწყვეტილება მიიღო, არ შეცვლის. თუ რაღაცა კატასტროფა არ მოხდა, ვერავითარი შანტაჟი მასზე ვერ იმოქმედებს.