„ყოფილი პოლიტპატიმრები ადამიანის უფლებებისთვის“ თავმჯდომარე ნანა კაკაბაძე, სახალხო დამცველს, ნინო ლომჯარიას, ორმაგი სტანდარტების დანერგვაში ადანაშაულებს და ამბობს, რომ ნინო ლომჯარია მიკერძოებულია და ის „ნაციონალური მოძრაობის“ პარტიის დანამატს წარმოადგენს. ნანა კაკაბაძე for.ge-სთან ინტერვიუში ამბობს, რომ ნინო ლომჯარიას წყალობით ქვეყანაში ადამიანის უფლებათა დაცვის მიმართულებით ორმაგი სტანდარტები დამკვიდრდა, რომ ლომჯარია მიეკუთვნება იმ გუნდს, რომელმაც წამოიწყო კამპანია, რასაც დაარქვეს ერთი მხრივ, შერიგება, მეორე მხრივ კი, საზოგადოების გაერთიანება.
ნანა კაკაბაძე: ერთიც და მეორე ტერმინიც აბსოლუტურად გაუგებარი და შეუსაბამოა იმ პროცესთან, რასთანაც გვაქვს საქმე. გაჟღერებული შერიგება გაუგებარია, რას გულისხმობს. ეს არის ადამიანის უფლებათა დაცვის მიმართულებით ორმაგი სტანდარტების დამკვიდრების მცდელობა და სამწუხაროა, რომ ამ ორმაგ სტანდარტებს რატომღაც ისევ ომბუდსმენი ამკვიდრებს. ცოტა ხნის წინ წავიკითხე ომბუდსმენის შეფასება, რომ სააკაშვილი არ შეიძლება, გლდანის მერვე დაწესებულებაში იყოს გადაყვანილი, თუმცა, არანაირი ახსნა იმის, რასაც ომბუდსმენი ამბობდა, არ ყოფილა არც მისი მხრიდან და ამას არც ლოგიკურად არანაირი ახსნა არ აქვს, გარდა იმისა, რომ ის არის მიკერძოებული, ის არის ამ პარტიის დანამატი ქვეყანაში, ის არ არის იმ როლსა და იმ ფუნქციაში, რასაც მას ანიჭებს ობუდსმენის შესახებ კანონი, რაც მთავარია, რასაც ავალდებულებს კანონი, რომ იყოს თანაბარი, კანონის შესაბამისი თავის შეფასებებსა და თავის ქმედებებში. ჩვენ ვხედავთ, რომ ის მიკერძოებულად, მხოლოდ ერთ ადამიანთან, ბრალდებულ და მსჯავრდებულ სააკაშვილთან მიმართებით არის გულმოწყალე. სამწუხაროდ, ამას მხოლოდ გულმოწყალებაში ვერ ჩავთვლით, ამას, ალბათ, სხვა, გაცილებით ღრმა ფესვები აქვს, რომელიც შეიძლება, იყოს დაფარული, მაგრამ არაფერია დაფარული და აეხდება ფარდა, თუ რა დგას ამის უკან. ამის უკან დგანან პატიმრები, რომლებიც ისმენენ ომბუდსმენის ამ შეფასებას და, ბუნებრივია, მათ აქვთ პროტესტის გრძნობა. უკვე არა მარტო იმ პატიმრის მიმართ, რომელიც ცხრა წლის განმავლობაში ქმნიდა სისტემურ დანაშაულს ციხეში, წამებას და ღირსების შემლახავ მოპყრობას, არამედ დღეს უკვე იმ სახალხო დამცველის მიმართ, რომელიც ასეთი არასამართლიანი, მიკერძოებულია.
დღეს საზოგადოება გახლეჩილია, ერთ მხარეს დგანან კრიმინალები, მათი გარემოცვა, მეორე მხარეს კი – ქართული სახელმწიფო და მისი მოქალაქეები. სამწუხაროდ, ნინო ლომჯარია მიეკუთვნება იმ გუნდს, რომელმაც წამოიწყო კამპანია, რასაც დაარქვეს, ერთი მხრივ, შერიგება, მეორე მხრივ კი, საზოგადოების გაერთიანება.
ერთიც და მეორე ტერმინიც აბსოლუტურად გაუგებარი და შეუსაბამოა იმ პროცესთან, რასთანაც გვაქვს საქმე. გაჟღერებული შერიგება გაუგებარია, რას გულისხმობს. ალბათ, ამ ნაწილს ჩვენი საზოგადოებისა უნდა ესმოდეს, რომ არავის შერიგებაზე საუბარი არ შეიძლება, იყოს, რადგან არავინ არავისზე გაბუტული არ არის დღეს. ჩვენ გვაქვს მოცემულობა, რომ საზოგადოების უდიდესი ნაწილი, სულ მცირე, 300 ათასი ოჯახი, რომელმაც გამოიარა ჯოჯოხეთი სააკაშვილის რეჟიმის დროს, ითხოვს სამართლიანობის აღდგენას და დამნაშავეთა დასჯას. მეორე მხრივ, არსებობს ის გუნდი, რომელმაც ჩაიდინა ქვეყანაში დანაშაულებები, შექმნა სისტემა ამ 9-წლიანი რეჟიმისა და ბუნებრივია, მას ჰყავს პასუხისმგებელი პირები. დღეს ქვეყანა სტაგნაციაშია და ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი არის ის, რომ ამ ქვეყანაში არ აღდგა სამართლიანობა, არ დაისაჯნენ დამნაშავეები. საზოგადოებამ ვეღარ გაარკვია, რა არის დანაშაული და რა არ არის დანაშაული. ამას ხელს უწყობს ეს ხელოვნური კამპანიები, დამნაშავეთა დანაშაულის დაფარვაზე შერიგების დარქმევა. არანაირი საზოგადოება დღეს გახლეჩილი არ არის. ერთ მხარეზე დგანან კრიმინალები და მათი გარემოცვა, რომელმაც ჩაიდინეს სისხლიანი დანაშაულებები ამ ქვეყანაში, დაკარგეს ჩვენი ქვეყნის ტერიტორიების 20 პროცენტი და მეორე მხარეს დგას ქართული სახელმწიფო, ამ სახელმწიფოს მოქალაქეები. ამასთან შეგუება და შერიგება არ არის დემოკრატიული ღირებულება, დემოკრატიული ფასეულობა, ეს არ არის კანონის უზენაესობა. ასეთი რაღაცისკენ მოწოდება არის ხელყოფა ყველა იმ ღირებულებისა, რაზეც უნდა იდგეს თავისუფალი, დემოკრატიული საზოგადოება. ასეთი მოწოდებები ჩვენ მიგვაქანებს არა დასავლეთისკენ, არამედ – რუსული პოლიტიკისკენ, რომელიც მოკლებულია ყველანაირ დემოკრატიულ ღირებულებას.
თუ მართლაც შედგება ის დიდი შერიგება რაზეც დღეს ასე აქტიურად არის საუბარი, როგორ ფიქრობთ, ხომ არ იქნება ეს ძალიან ცუდი პრეცედენტი დღევანდელი და მომავალი ხელისუფლებებისთვის, რომ მათ ექმნებათ განცდა, ჩაიდენენ დანაშაულს და მერე ერთი ბოდიშის მოხდით ეს ყველაფერი ანულირდება?
- რა თქმა უნდა. ეს არის ძალიან ცუდი პრეცედენტი, მომავალი ხელისუფლება იტყვის, რომ თუ სააკაშვილს შეიძლებოდა მიტევებოდა ის, რაც ჩვენს ქვეყანაში მოხდა და რაც სააკაშვილმა აკეთა ციხეებში, მაშინ მომავალი ხელისუფლება რატომ არ ჩაიდენს მსგავს დანაშაულებებს, თუკი ეცოდინება, რომ ეს უნდა დარჩეს დაუსჯელი? ანუ, ასეთი პრეცენდენტის დაშვება არ შეიძლება. მთავარი ის კი არ არის ვინმე ციხეში მოხვდეს, მთავარი არის, რომ სამართლიანობა და კანონის უზენაესობა იყოს ქვეყანაში დაცული და ეს რა შედეგსაც მოიტანს, ის უნდა დადგეს, ვინაიდან სწორედ ეს არის დემოკრატიის მონაპოვარი.
სააკაშვილის დაკავების პირველივე დღიდანვე დავა მიდის ერთ მთავარ საკითხზე - სად უნდა იყოს ის განთავსებული, ხელისუფლება პოზიციას არ ცვლის, თუმცა ამ მოთხოვნებს უფრო საინტერესო და ამბიციური მოთხოვნები დაემატა, რაზეც ხელისუფლების პოზიციები ვხედავთ, რომ ნელ-ნელა ლიბერალური ხდება, სადამდე შეიძლება დათმოს ხელისუფლებამ?
- მთავარი ისაა, რომ სააკაშვილის და მისი გარემოცვის სურვილია, ის საერთოდ არ იყოს ციხეში, რომ ის უნდა იყოს თავისუფლებაში და უნდა იყოს პოლიტიკაში, ასე აზროვნებენ. ანუ, იმასაც ვერ ხვდებიან, რომ ასეთი საშიში ადამიანი, თუნდაც შენი ოჯახის წევრი იყოს, რომელმაც ამდენი უბედურება მოუტანა ქვეყანას, სხვას რომ თავი დავანებოთ, ქვეყნის ტერიტორია სხვა ქვეყანას ჩააბარა, ასეთი პრეცედენტი საქართველოში არ ყოფილა. წინა წლებში იყო კონფლიქტური ტერიტორიები და ეს არ იყო ნაღიარები სხვა ქვეყნების მიერ. სააკაშვილის რეჟიმმა მოახერხა ის, რომ დღეს ხდება ამ ტერიტორიების აღიარება სხვადასხვა ქვეყნების მხრიდან. ამაზე როგორ შეიძლება რომ მან პასუხი არ აგოს და ან იმ დანაშაულებებზე, რომელსაც ჰქვია კაცობრიობის წინაშე ჩადენილი დანაშაულებები?!
ეს კითხვა ალბათ ხელისუფლების მიმართ უნდა დაისვას, ის მუხლები რითიც სააკაშვილი სამართლდება, საერთოდ არ მოიცავს იმ საკითხებს, რაზეც თქვენ საუბრობთ...
- რატომღაც ხელისუფლება არის აყოლილი ნაციონალების მიერ შექმნილ პოლიტიკურ დღის წესრიგს და ის აქედან ვერ გამოდის. მე ვფიქრობ, რომ ეს არის არაპროფესიონალიზმის შედეგი. რა შუაშია აქ რას იტყვის დასავლეთი, ახლა ამ პერიოდში არ ეუბნებოდა დასავლეთი ნაციონალებს, რომ პარლამენტში შესულიყვნენ? მაგრამ ისინი იმას აკეთებენ, რასაც საჭიროდ თვლიან. ხელისუფლებას სწორი ნაბიჯები ვერ გადაუდგამს, იმიტომ, რომ დასავლეთი ასე ამბობს? დასავლეთის მოშველიება და მასზე ამოფარება, ვფიქრობ, რომ არასწორია. მე ვფიქრობ, რომ კვალიფიკაციის და პოლიტიკური გამოცდილების დეფიციტია ხელისუფლებაში, ვიდრე გავლენების. ამ გავლენებს ყოველთვის გაუძლებ და გადალახავ, თუ ხარ პროფესიონალი და გესმის შენი საქმე.