უკვე რამდენიმე დღეა საპარლამენტო უმცირესობასა და უმრავლესობას შორის საკონსტიტუციო ცვლილებებთან დაკავშირებით მოლაპარაკებები მიმდინარეობს და ეს თემა აქტუალობას არ კარგავს, რადგან საზოგადოებაში ისედაც დიდია იმის შიში, რომ ახალ მმართველ გუნდსა და წინა ხელისუფლების წარმომადგენლებს შორის საზოგადოების ზურგს უკან რაიმე სახის გარიგება არ მოხდეს. „ნაციონალური მოძრაობისთვის“ კი ასეთი სცენარი ძალიან მომგებიანია, რადგან თუ საზოგადოებაში გაჩნდა განცდა, რომ ისინი ახალ ხელისუფლებას გაურიგდნენ, „ქართული ოცნების“ რეიტინგი მკვეთრად შემცირდება, რაც რა თქმა უნდა, „ნაციონალების“ წისქვილზე დაასხამს წყალს. შესაბამისად, ამ მოლაპარაკებების გასაიდუმლოება და მისი მიმდინარეობის შესახებ საზოგადოებისთვის ფრაგმენტულად ინფორმაციის მიწოდება „ნაციონალური მოძრაობის“ ინტერესში შედის, მაგრამ საინტერესოა, რატომ მისდევს მას ამ თამაშში „ქართული ოცნება“? ამასთანავე, საინტერესოა, რის სანაცვლოდ აპირებს „ქართული ოცნება“ ნაციონალები საკონსტიტუციო ცვლილებების ვადაზე ადრე ამოქმედებაზე დაითანხმოს, ანუ რა იქნება ამის საფასური.

როდესაც მიმდინარე მოლაპარაკებებზე საუბრობენ, მმართველი გუნდის წარმომადგენლები აცხადებენ, რომ შესაძლოა, 2013 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ ასამოქმედებელი საკონსტიტუციო ცვლილებები ახლა ამოქმედდეს და ამასთან დაკავშირებით ინიციატივა „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ წამოაყენა. საუბარია იმაზე, რომ ამ ცვლილებების მხოლოდ გარკვეული ნაწილი ამოქმედდეს ვადაზე ადრე, მაგრამ ჯერ არ კონკრეტდება, რას გულისხმობს ეს ნაწილი. „ნაციონალური მოძრაობის“ წარმომადგენლები კი ამ მოლაპარაკებებზე საუბრისას ხაზს უსვამენ იმის აუცილებლობას, რომ კონსტიტუციაში იქნეს დაფიქსირებული საქართველოს საგარეო პოლიტიკური კურსის უცვლელობა და საკონსტიტუციო ცვლილებებისათვის საჭირო ქვორუმი 2/3-დან 3/4-მდე გაიზარდოს. შესაბამისად, ცხადი ხდება, რომ მოლაპარაკება ამ საკითხებთან დაკავშირებით მიმდინარეობს.

საპარლამენტო უმცირესობასა და უმრავლესობას შორის მიმდინარე მოლაპარაკებების შესახებ for.ge საპარლამენტო უმრავლესობის წევრს ელისო ჩაფიძეს ესაუბრა. დეპუტატი ორი დღის წინ დაბრუნდა ვენიდან, სადაც მედიის თავისუფლების შესახებ ევროსაბჭოს მიერ მიღებულ რეზოლუციაში საქართველოსთან დაკავშირებით არსებულ უზუსტობებზე ევროსაბჭოს წევრებს ინფორმაცია მიაწოდა. ამიტომ, საუბარი სწორედ ამ თემით დავიწყეთ.

ელისო ჩაფიძე: 14-15 თებერვალს ვენაში ეუთოს ორგანიზებით გაიმართა ძალიან დიდი სამიტი, რომელშიც 30-ზე მეტი ქვეყნის წარმომადგენელმა (როგორც სამთავრობო, ასევე არასამთავრობო დონეზე, და განსაკუთრებით ჟურნალისტებმა) მიიღო მონაწილეობა. ჩემთვის მოულოდნელი არ იყო ამ სამიტზე მიწვევა, რადგან მე, როგორც ჟურნალისტი და როგორც ხელისუფლების წარმომადგენელი, მითხრეს, რომ ეს ძალინ კარგი კომბინაციაა იმისათვის, რომ ეუთოს და ევროსაბჭოს მედიის უფლებებთან დაკავშირებით ვესაუბრო. ქალბატონ დუნია მიატოვიჩთან შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ სასიამოვნოა, საქართველომ მედიის თავისუფლების კუთხით მდგომარეობა რამდენიმე პუნქტით რომ გაიუმჯობესა, თუმცა ეს „ქართული ოცნების“ დამსახურებად ვერ ჩაითვლება, რადგან ჩვენ წლის ბოლოს მოვედით ხელისუფლებაში, მაგრამ საერთაშორისო ორგანიზაციები დადებითად აფასებენ ჩვენს მიერ მიღებულ ცვლილებებს, რომლებიც პირველი მარტიდან ამოქმედდება და რაც სასამართლო დარბაზებში ვიდეო და აუდიო ჩანაწერების გაკეთების დაშვებას ეხება. ასევე ჩვენ ვსაუბრობთ ზოგად ადმინისტრაციულ კოდექსში საჯარო ინფორმაციის გაცემის წესის გამარტივებაზე. თავის დროზე ჩვენ, კოალიციამ „მედია ადვოკატირებისთვის“ „ნაციონალურ მოძრაობას“ შევთავაზეთ ამ ცვლილებების გატარება, მაგრამ მისთვის ეს მისაღები არ აღმოჩნდა. დღეს ჩვენ ხელისუფლებაში ვართ და გვინდა ამ საკითხზეც ავიღოთ პასუხისმგებლობა. გარდა ამისა, ჩვენ ვისაუბრეთ ევროსაბჭოს მიერ მიღებულ რეზოლუციაზე და მე მათ ავუხსენი, რომ ამ რეზოლუციაში ფაქტობრივი შეცდომებია დაშვებული, რადგან მაუწყებლობის შესახებ საკანონმდებლო ცვლილება ბატონი ბიძინა ივანიშვილის მიერ მომზადებული არ არის.

თქვენ ახსენეთ დუნია მიატოვიჩი და იქნებ განგვიმარტოთ, ვინ არის ეს ადამიანი და კიდევ რაზე გქონდათ მასთან საუბარი?

- ეუთოში არის სამი ძირითადი მიმართულება - უსაფრთხოება, ადამიანის უფლებები და მედიის თავისუფლების საკითხები. ქალბატონი დუნია არის ეუთოს ქვეყნების მიერ არჩეული ეუთოს წარმომადგენელი მედიის თავისუფლების საკითხებში. მის გადაწყვეტილებებს და განცხადებებს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. ამიტომ ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო დუნია მიატოვიჩისთვის მიგვეწოდებინა ინფორმაცია იმ ცვლილებების შესახებ, რასაც „ქართული ოცნება“ ახორციელებს. ჩვენ ავუხსენით მას, რომ მედიის თავისუფლების საკითხებზე ვმუშაობთ. ასევე მის ოფისს მივაწოდეთ კანონპროექტი მაუწყებლობის შესახებ და მივაწოდეთ ინფორმაცია, რომ ეს კანონპროექტი ბიძინა ივანიშვილის მთავრობის მიერ არ არის ინიცირებული, არამედ ეს არის 12 არასამთავრობო ორგანიზაციის მიერ ინიცირებული პაკეტი. სამწუხაროდ, ბატონმა კანდელაკმა თავის დროზე ევროპის საბჭო შეცდომაში შეიყვანა და ძალიან უხერხულ მდგომარეობაში ჩააყენა, მიაღებინა რა რეზოლუცია, სადაც ორ მუხლში სამი ფაქტობრივი შეცდომაა.

მე ვფიქრობ, ისეთი ავტორიტეტული საერთაშორისო ორგანიზაციისთვის, როგორიც არის ევროსაბჭო, ეს ძალიან უხერხულია. ჩვენი საპარლამენტო დელეგაცია გეგმავს, მომდევნო სესიაზე ამ რეზოლუციის გადახედვის საკითხი დააყენოს, რადგან როგორც მოგახსენეთ, ის ფაქტობრივ უზუსტობებს შეიცავს, რომლებსაც რეალობასთან არაფერი აქვს საერთო. საქართველოში არავინ აპირებს საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბორდის წევრების დათხოვნას. მათ უმეტესობას ზაფხულში უფლება-მოსილების ვადა ეწურება და ჩვენ, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ევროპული ექსპერტიზის შედეგად მაუწყებლობის შესახებ კანონის სახეცვლილ ვარიანტს მივიღებთ, არავითარ შემთხვევაში არ ვაპირებთ, ბორდის რომელიმე წევრს ვადაზე ადრე შევუწყვიტოთ უფლება-მოსილება. უბრალოდ აქ დგება მეორე საკითხი - პრეზიდენტს უნდა ჰქონდეს განუსაზღვრელი ძალაუფლება, ბორდი მთლიანად თვითონ დააკოპლექტოს? ანუ მის ფილტრში უნდა გაიარონ ამ ადამიანებმა, თუ საზოგადოებრივ ჯგუფებს, იგივე სახალხო დამცველს, საპარლამენტო უმცირესობასა და უმრავლესობას თავიანთი კანდიდატურების წარმოდგენის უფლება მივცეთ?

ჩვენთვის ცნობილია, რომ ასეთი მოდელები არსებობს ესპანეთში, ბალტიის ქვეყნებში და ბევრ ისეთ ქვეყანაში, სადაც ჩვენთან შედარებით დემოკრატიულობის გაცილებით უფრო მაღალი ხარისხია და საზოგადოებრივი მაუწყებელიც უფრო პროფესიულად არის ჩამოყალიბებული. ყოველ შემთხვევაში დღეს არსებული მოდელი, როდესაც მხოლოდ ერთ პიროვნებას აქვს მიტაცებული მთელი ძალაუფლება (ისევე, როგორც საკონსტიტუციო საკითხებში), მიმაჩნია, რომ ძალიან მახინჯი მოდელია, მას შეცვლა სჭირდება და ამისათვის ყველაფერს გავაკეთებთ.

ჩვენ კავშირი გვაქვს საგარეო სამინისტროს ხაზით და ყველა ცვლილებასთან დაკავშირებით ვაპირებთ, ევროპელი ექსპერტები მოვიწვიოთ. სხვათაშორის, ამ კანონპროექტზე მუშაობდა ბატონი რასტო კუზელი, რომელიც ევროპაში ერთ-ერთი ყველაზე კვალიფიციური ექსპერტია. იგი გაეროს განვითარების პროგრამის ეგიდით იყო საქართველოში მოწვეული და მაუწყებლობის შესახებ კანონპროექტთან დაკავშირებით გვაქვს მისი ექსპერტიზა. მე ასევე მაქვს ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩოს მოსაზრებები და რეკომენდაციები, რადგან კანონპროექტის ავტორებმა მისი პრეზენტაცია ამერიკის საელჩოში მოაწყვეს.

მაუწყებლობის შესახებ კანონი ნაციონალური ცრუპენტელობის საფუძველი არ უნდა იყოს. მიხეილ სააკაშვილის მიერ უხვად დაფინანსებული პიარ-მანქანა - ლობი, სამწუხაროდ, მართლაც მუშაობს, რადგან ევროპელებს არასწორი ინფორმაცია მიეწოდებათ. ასევე სამწუხაროდ, არიან ადამიანებიც, რომლებსაც მის მიმართ გულწრფელი სიმპატია გააჩნიათ, რადგან გარედან ყველაფერი ისე კარგად არ ჩანს, რაც სინამდვილეში ქვეყანაში ხდება. თუმცა, მე ძალიან მადლობელი ვარ ქალბატონი დუნია მიატოვიჩის, რომელმაც ძალიან ბევრი გააკეთა იმისთვის, რომ მაგალითად, ჩვენი ფოტორეპორტიორები წინა ხელისუფლებას გაენთავისუფლებინა. ქალბატონი დუნია ყოველთვის ძალიან მნიშვნელოვან განცხადებებს აკეთებს. ამიტომ მე იმედი მაქვს, რომ მარტში ეუთოს წევრები მას ამ თანამდებობაზე მეორედ აირჩევენ და ის შეთანხმება, რომელიც ამ საკითხებზე თანამშრომლობასთან დაკავშირებით ჩვენს შორის შედგა, კიდევ ოთხი წლის ვადით გაგრძელდება.

მოდით ახლა საპარლამენტო უმცირესობასა და უმრავლესობას შორის მოლაპარაკებებზე ვისაუბროთ. დასახელდა რამდენიმე საკითხი, რაზეც მიმდინარეობს მოლაპარაკება და რჩება შთაბეჭდილება, რომ ამჟამინდელ და წინა ხელისუფლების წარმომადგენლებს შორის ერთგვარი ვაჭრობა მიმდინარეობს. იქნებ განგვიმარტოთ, რა ხდება რეალურად?

- პირველ რიგში, აღვნიშნავ, რომ მივესალმები 2013 წელს დაგეგმილი ცვლილებები ვადაზე ადრე თუ ამოქმედდება. ასევე მიმაჩნია, რომ საკონსტიტუციო ცვლილებებთან დაკავშირებით შეთანხმება ძალიან მალე შედგება, რადგან აქ ძალიან მნიშვნელოვანია საერთაშორისო ორგანიზაციების როლი და მინდა საერთაშორისო საზოგადოებას მადლობა გადავუხადო იმისთვის, რომ ამ მოლაპარაკებებში ძალიან დიდ როლს თამაშობენ. სააკაშვილს ჰქონდა მორიგი პროვოკაციული გამოხტომა, რაც 8 თებერვლასაც გამოჩნდა, მაგრამ როგორც ჩანს, მან მიიღო დასავლელი მეგობრების რჩევები იმასთან დაკავშირებით, რომ არ შეიძლება ხალხის მიერ არჩეულ მთავრობასთან შევიდეს კონფრონტაციაში.

დიახ, ჩვენ ნებისმიერ დროს მზად ვართ ხელახალი არჩევნებისთვის და დარწმუნებულები ვართ, რომ დღევანდელ პირობებში, როდესაც გაყალბება შეუძლებელია, „ქართული ოცნება“ გაცილებით უფრო სერიოზულ სიტყვას იტყვის, მაგრამ ამის აუცილებლობა არ უნდა დადგეს. თუ პრეზიდენტს სურს ამოწუროს თავისი ვადა, რომელიც მიტაცებული აქვს და ეს გარანტიები მიიღოს, მას უფრო საკუთარი გუნდის შენარჩუნების პრობლემა უდგას.

„ნაციონალური მოძრაობიდან“ ძალიან ბევრი ადამიანი ჩვენსკენ იხედება და მოვლენების განვითარებას ელოდება. როგორც კი ისინი ნახავენ, რომ აპრილში არავითარი პარლამენტის დათხოვნა არ მოხდება, ძალიან ბევრი მათგანი განსხვავებულ გადაწყვეტილებას მიიღებს.

„ნაციონალური მოძრაობა“ აღმოჩნდა არა იდეების გარშემო შემოკრებილ ადამიანთა გაერთიანება, არამედ გუნდი, რომელსაც უბრალოდ, ხელისუფლებაში მოსვლა სურდა და ამიტომ ის საქართველოს ისტორიის კუთვნილებად ვერ იქცევა. ის დარჩა იმ ადამიანების ნაწილად, რომლებსაც უბრალოდ სხვა გზა არ აქვთ და მართლაც დასაცავები არიან, ქუჩაში რომ გაიარონ, სერიოზული დაცვა უნდა გააყოლო. მე ყოველდღე დავდივარ თბილისის, ქუთაისის ან ტყიბულის ქუჩებში და ჯერჯერობით არავის გასჩენია ჩემი ცემის სურვილი. მე ყოველთვის ვაფრთხილებ „ნაციონალური მოძრაობის“ წარმომადგენლებს, გამომწვევად არ მოიქცნენ. როდესაც ადამიანები უწამლობის და შიმშილის გამო გამწარებულები არიან, შენ კი სახელმწიფო ბიუჯეტიდან ხუთი და ათი ათასლარიან ხელფასს იღებ, რა თქმა უნდა, ეს გაღიზიანებას იწვევს.

სხვათაშორის, არც ჩვენი ხელისუფლების წარმომადგენლების ქმედება მომეწონა, რომლებმაც მუშაობის პირველივე თვეს პრემიები გამოიწერეს და ძალიან მადლობელი ვარ იმ ჟურნალისტების, რომლებმაც ასეთი ფაქტები დააფიქსირეს, რადგან ძალაუფლებისგან გახრწნისგან სწორედ ასეთი დამოკიდებულება გვიხსნის.

შესაბამისად, მე ვფიქრობ, რომ მოლაპარაკებების შედეგად ეს შეთანხმება მოხდება. მიმაჩნია, რომ ჩვენი ევროპული არჩევანის კონსტიტუციაში დაფიქსირება ძალიან ნორმალური პროცესია, ამაში განსაკუთრებული არაფერია. თუ მათ უნდათ, რომ სახე შეინარჩუნონ და კონსტიტუციაში ის ჩაგვაწერინონ, რასაც უკვე ერთი წელია ისედაც ვაცხადებთ, კი ბატონო, ჩავწეროთ ეს კონსტიტუციაში.

მმართველ გუნდში არის მზაობა საიმისოდ, რომ ამ დათმობაზე წახვიდეთ?

- დიახ, საამისო მზაობა არის, მაგრამ ეს არ არის დათმობა. ეს დაახლოებით ისეთივე რამ არის, მე რომ ვაღიარო, რომ ვარ ელისო ჩაფიძე და რომ „ქართულ ოცნებაში“ ვარ. თუ ეს კონსტიტუციაში უნდა ჩაიწეროს, რომ საპარლამენტო უმრავლესობაში მყოფი ადამიანები რისთვისაც მთელი ცხოვრება იბრძოდნენ, ამას აუცილებლად გააკეთებენ, მაშინ კონსტიტუციაში ჩავწეროთ ვაჟას „შვლის ნუკრის ნაამბობი“ და ბუნების დაცვაზე მის მიერ დაწერილი უამრავი რამ. საჭიროა ამის გაკეთება? მე ვფიქრობ, რომ საჭირო არ არის, მაგრამ თუკი ეს სამოქალაქო კონსენსუსის საფუძველი გახდება და აღარასოდეს განმეორდება ის საშინელება, რაც 8 თებერვლას მოხდა, მაშინ შესაძლებლად მიმაჩნია, რომ ეს კონსტიტუციაში ჩაიწეროს. პირადად მე მომხდარით ძალიან შეშფოთებული ვარ და ვთვლი, რომ ჩვენ, როგორც ხელისუფლებამ, მომხდარზე პასუხისმგებლობა უნდა ვიტვირთოთ. ჩიორა თაქთაქიშვილს კი დაცვას დავუნიშნავდი, რომ თუ მას ქუჩაში გასეირნება მოუნდება, მოქალაქეს, რომელიც სააკაშვილის ხელისუფლების 9 წლიანი მოღვაწეობის შედეგად არის გამწარებული, ანგარიშსწორების სურვილი არ გაუჩნდეს. სამწუხაროდ, ეს არის ჩვენი ვალი და ჩვენი ტვირთი, რომ ასეთი ადამიანები დავიცვათ.

რა შეიძლება კიდევ გახდეს მოლაპარაკების საგანი, რათა, როგორც თქვენ ამბობთ, სამოქალაქო კონსენსუსი შედგეს?

- მე ვფიქრობ, რომ შეთანხმება ყველაფერთან დაკავშირებით უნდა მოხდეს. ჩემთვის და ჩვენი საპარლამენტო გუნდისთვის მთავარია, კონსტიტუციის სტაბილურობა და მმართველობაში ხალხის მაქსიმალური მონაწილეობა უზრუნველვყოთ. როცა ბიძინა ივანიშვილი საპარლამენტო რესპუბლიკაზე საუბრობს, ჩემთვის ეს ძალიან მომხიბვლელი იდეაა იმ თვალსაზრისით, რომ საპარლამენტო რესპუბლიკა ნიშნავს - მეტი ძალაუფლება ხალხს, მეტი ძალაუფლება ხალხის მიერ არჩეულ ადამიანებს. ეს კი ნიშნავს იმას, რომ ბატონი ბიძინა მზად არის ის ძალაუფლება, რომელიც დღეს მთავრობას აქვს, გაუნაწილოს პარლამენტს და მას მხოლოდ ნოტარიუსის ფუნქცია კი არ ქონდეს, როგორც სააკაშვილის მმართველობის პერიოდში, არამედ პარლამენტი მთლიანად აკონტროლებდეს მთავრობის საქმიანობას. მთავრობას უნდა ეშინოდეს ჩვენი, იმიტომ კი არა, რომ ჩვენ რაღაც ბოროტი ჩანაფიქრები გვაქვს, არამედ იმიტომ, რომ მთავრობა უნდა ცდილობდეს, კარგად იმუშაოს, მოქალაქეების ინტერესები კარგად დააკმაყოფილოს, იყოს ანგარიშვალდებული ხალხის წინაშე, და შესაბამისად, პარლამენტი მისი პასუხისმგებლობის საკითხს აღარ დააყენებს.

სამწუხაროდ, დღევანდელი კონსტიტუციით ამგვარი რამ გარანტირებული არ არის. ჩვენი მთავარი სურვილი სწორედ ეს არის, რომ ამ ცვლილებებისკენ წავიდეთ. ამ ეტაპზე მიმაჩნია, რომ შეთანხმება ბევრ საკითხთან დაკავშირებით შეიძლება შედგეს, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, რომ ეს ცვლილებები სამომავლოდაც გაგრძელდება.

თქვენ ამბობთ, რომ პარლამენტი უნდა იყოს ძლიერი, მაგრამ მაგრამ იმ საკონსტიტუციო მოდელით, რომელიც 2013 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების შემედეგ უნდა ამოქმედდეს, პარლამენტი პრაქტიკულად უუფლებოა და მთელი ძალაუფლება პრემიერ-მინისტრის გარშემო არის კონცენტრირებული. ამიტომ ჩნდება ეჭვები, რომ მმართველი გუნდი ხელისუფლების უზურპაციას ცდილობს. რას გვეტყვით ამასთან დაკავშირებით?

- არავითარ შემთხვევაში. ბიძინა ივანიშვილს ხელისუფლება არაფერში სჭირდება, გარდა იმისა, რომ ხალხს მოემსახუროს. შეიძლება ძალიან პათეტიკურად ჟღერდეს, მაგრამ მე ამის მჯერა. მან აიღო ეს პასუხისმგებლობა და ტვირთი იმ ქვეყანაზე, რომელიც არცთუ ისე სტაბილურია და რომელიც საერთაშორისო საზოგადოების თვალში არცთუ ისე ღირსეულად გამოიყურება, თუნდაც ის, რომ ეს ადამიანი უძლებს თავის სახლთან გამართულ ყოველდღიურ აქციებს, ამდენ ინტრიგებს და შემოტევებს, მიმაჩნია, რომ მისი მხრიდან ეს სერიოზული პირობაა. ბიძინა ივანიშვილს სჭირდება ხელისუფლების დეცენტრალიზაცია. ყრილობაზე სიტყვით გამოსვლისას მან თქვა, საკონსტიტუციო რეფორმები იმიტომ გაგრძელდება, რომ საბოლოოდ საქართველო საპარლამენტო რესპუბლიკად გადაიქცეს, სადაც მთავარი სახელმწიფო ინსტიტუცია იქნება პარლამენტი. მე, როგორც პარლამენტის წევრს, ეს მეამაყება.

ესე იგი დაგეგმილი საკონსტიტუციო ცვლილებები გარდამავალ პერიოდზე არის გათვლილი და ამ მიმართულებით მუშაობა გაგრძელდება?

- დიახ, რა თქმა უნდა, იმისათვის, რომ დღეს სამოქალაქო დაპირისპირების საფრთხე აღმოიფხვრას. ჩვენ ვეუბნებით „ნაციონალურ მოძრაობას“ - კი ბატონო, თქვენს მიერ შემუშავებული საკონსტიტუციო ცვლილებები ამოქმედდეს, მაგრამ ამით ჩვენ, მმართველი გუნდი, მივიღეთ გაცილებით უფრო მეტს, ვიდრე ვითხოვდით.

ძალიან ბევრი კითხვები ჩნდება იმასთან დაკავშირებით, რომ ეს მოლაპარაკებები დახურულ ფორმატში, ფაქტობრივად გასაიდუმლოებულად მიმდინარეობს. საზოგადოებამ ამ მოლაპარაკებების შესახებ პრაქტიკულად დავით ბაქრაძის განცხადებიდან გაიგო, როდესაც მან თქვა, რომ თუ რამე განსაკუთრებული არ მოხდა, საკონსტიტუციო ცვლილებებზე შეთანხმება შედგება. მმართველი გუნდის წარმომადგენლები კი ამ მოლაპარაკებების მიმდინარეობის შესახებ ინფორმაციას მანამდე საერთოდ არ ახმაურებდნენ. რატომ მიდის მოლაპარაკებები ასეთ რეჟიმში?

- ეს არის ნორმალური პროცესი. ჩვენ გვყავს ლეგიტიმური პირები, რომლებიც ამ თემაზე მოლაპარაკებებს აწარმოებენ. შეუძებელია, ყველა საპარლამენტო დელეგაციის წევრი იყოს ამ მოლაპარაკებების პროცესში ჩართული. შეთანხმებები, როგორც წესი, დახურულ კარს მიღმა ხდება. ვფიქრობ, რომ პროცესის საჯაროობა მხარეებს უხერხულ მდგომარეობაში ჩააგდებდა იმ თვალსაზრისით, რომ ბუნებრივია, მოლაპარაკების პროცესში ორივე მხარე რაღაცას გარკვეულწილად თმობს. ამიტომ საზოგადოება ამას გაგებით უნდა შეხვდეს. ახლა ქართული საზოგადოებისთვის მთავარია, მოვახერხოთ, რომ ყველა ჩვენს მოქალაქეს ჰქონდეს დაზღვევა, ყველა მოქალაქემ კარგად ჩაატაროს საგაზაფხულო სამუშაოები, ყველა მოქალაქე იყოს სოციალურად უზრუნველყოფილი და შეიქმნას სამუშაო ადგილები. საკონსტიტუციო თემათიკასთან დაკავშირებით უნდა ისაუბრონ და შეთანხმებებს მიაღწიონ კონსტიტუციონალისტებმა. ჩვენ კი ამ შეთანხმებების შედეგებს აუცილებლად გავიგებთ.

მე ვფიქრობ, რომ კონსტიტუციაზე მუშაობას 100 ჟურნალისტიც რომ დაესწროს, ისინი ამ პროცესს ძალიან ცოტა ხანს გაუძლებენ. მაგალითად შემიძლია დავასახელო ბატონი ვახტანგ ხმალაძის მუშაობა მუხლებზე. მე მიმიღია მასთან ერთად მონაწილეობა კანონის ნორმების შემუშავებაში და ვიცი, რომ ეს ძალიან რთული და ხანგრძლივი პროცესია. ეს პროცესი რაც უფრო ნაკლებად პოლიტიკურად ანგაჟირებული იქნება, მით უფრო კარგ შედეგებს მივიღებთ საბოლოო ჯამში.