საპარლამენტო უმცირესობის წევრის დავით ბაქრაძის განცხადებით, თუ რაიმე გაუთვალისწინებელი არ მოხდა, რამდენიმე დღეში საპარლამენტო უმრავლესობა და უმცირესობა საკონსტიტუციო ცვლილებებთან დაკავშირებით შეთანხმებას მიაღწევს. ამის შესახებ ბაქრაძემ ჟურნალისტებს უმცირესობისა და უმრავლესობას შორის დაწყებული დიალოგის კომენტირებისას განუცხადა, რომელიც პრეზიდენტსა და პარლამენტის თავმჯდომარეს შორის დაიწყო და ბაქრაძესა და უსუფაშვილს შორის ინტენსიურად მიმდინარეობს.

„ქვეყანაში არსებული დაძაბულობის ფონზე მნიშვნელოვანია, რომ შეთანხმებას მივაღწიოთ. პროცესი მთლიანობაში ნორმალურად მიმდინარეობს და შანსები იმისა, რომ ჩვენ შევთანხმდებით, ყოველდღიურად იზრდება. მე ვიქნები ზომიერად ოპტიმისტური და ვიტყვი, რომ თუ რაიმე ძალიან გაუთვალისწინებელი არ მოხდა, ძალიან მაღალი შანსია, რომ მომავალ რამდენიმე დღეში შეთანხმებას მივაღწიოთ“, - განაცხადა ბაქრაძემ.

ორიოდე დღის წინ კი განცხადება საპარლამენტო უმრავლესობის ლიდერმა, თინა ხიდაშელმა გააკეთა და აღნიშნა, რომ საპარლამენტო უმცირესობის და პრეზიდენტის მისამართით გარკვეული შეთავაზებები გაკეთდა, მაგრამ არ დააკონკრეტა რა სახის შეთავაზებებზეა საუბარი. დღეს კი საზოგადოება ფაქტობრივად დავით ბაქრაძის განცხადების მეშვეობით იგებს, რომ მოლაპარაკებები ინტენსიურად მიმდინარეობს. მოლაპარაკების დეტალების გამხელისაგან კი ჯერჯერობით, ორივე მხარე თავს იკავებს.

რა შეთავაზებები შეიძლება ჰქონდეს მმართველ გუნდს პრეზიდენტისა და საპალამენტო უმცირესობის მიმართ და რამდენად მიზანშეწონილია ამ მოლაპარაკებების ამგვარ დახურული ფორმატში წარმოება, ამასთან დაკავშირებით for.ge ექსპერტ კახი კახიშვილს ესაუბრება.

კახი კახიშვილი: „მე მაინც ვფიქრობ, მიმდინარე პროცესებთან დაკავშირებით საზოგადოება უფრო მეტად ინფორმირებული უნდა იყოს. აქამდე ყოველთვის გვესმოდა და პრემიერ-მინიტრმაც ბრძანა, რომ მმართველ გუნდს საკონსტიტუციო ცვლილებებისათვის საკმარისი ხმები აქვს. რამდენიმე დღის წინ თინა ხიდაშელმაც გაიმეორა ერთ-ერთ ინტერვიუში, რომ მათ საკონსტიტუციო ცვლილებებისთვის საკმარისი ხმების რაოდენობა აქვთ, მაგრამ უბრალოდ უნდოდათ, რომ ეს ცვლილებები უფრო მეტი ხმით მიეღოთ. თუ საჭირო ოდენობის ხმები ჰქონდათ, მაშინ ცოტა უცნაურია, რა საჭიროა ამ საკონსტიტუციო ცვლილებებზე „ნაცმოძრაობასთან“ ფაქტობრივად ძალის დემონსტრირების კუთხით საუბარი, რადგან თვითონ „ნაცმოძრაობა“ დღეს მხოლოდ და მხოლოდ ძალის დემონსტრირებას ახდენს ამ საკითხით - „აი შეხედეთ, უჩვენოდ ამ ცვლილებებს მაინც ვერ გაიტანთ და ამას მხოლოდ ჩვენთან შეთანხმებით და ჩვენი პოზიციის გათვალისწინებით თუ შეძლებთ.“

აქედან გამომდინარე, მე არ მესმის რა საჭირო იყო, იგივე, თუნდაც, იმ ვექტორების თემაზე მიბრუნება - პრეამბულაში საგარეო პოლიტიკური კურსის უცვლელობის შესახებ ჩანაწერის გაკეთებას ვგულისხმობ. საპარლამენტო უმრავლესობამ „ნაციონალურ მოძრაობას“ ისევ ძალის დემონსტრირების საშუალება მისცა, რასაც უმცირესობა და თვითონ პრეზიდენტი ისედაც ყოველდღე აკეთებენ. პრეზიდენტის ბოლოდროინდელი ქმედებები მხოლოდ იმას ემსახურება, რომ საკუთარი მხარდამჭერებისადმი ისეთი გზავნილების გაშვება მოახერხოს, რომ მას კიდევ ძალიან ბევრი ბერკეტი აქვს, ხოლო მმართველი გუნდი „ნაციონალური მოძრაობის“ გარეშე მაინც ვერაფერს წყვეტს.

აქვე გეტყვით, რომ არ ვფიქრობ, საპარლამენტო უმცირესობა უმრავლესობას ასე მარტივად დასთანხმდება. თუ მოლაპარაკებები მიმდინარეობს, კარგი იქნებოდა, ჩვენც ვიცოდეთ, რის დათმობის ხარჯზე ხდება იმ საკონსტიტუციო ცვლილებების უმცირესობის მხრიდან მხარდაჭერა.

აქ გასათვალისწინებელია ისიც, რომ ერთადერთი მნიშვნელოვანი ბერკეტი, რაც სააკაშვილს გააჩნია, ეს საკონსტიტუციო ცვლილებებია. ბუნებრივია, თუ ის ამას დათმობს, ეს მხოლოდ და მხოლოდ რაღაცის საფასურად მოხდება, ეს საფასური კი უმნიშვნელო არ იქნება. ამიტომ ძალიან მაინტერესებს, რის სანაცვლოდ დათმობს სააკაშვილი იმ ბერკეტს, რომლითაც ხელისუფლებაში დაბრუნებას აპირებდა.

ბოლო დროს ვრცელდება ინფორმაცია, რომ მმართველ გუნდსა და „ნაცმოძრაობას“ შორის საკონსტიტუციო ცვლილებების მხარდაჭერასთან დაკავშირებით შეთანხმება შეიძლება იმის სანაცვლოდ შედგეს, რომ „ქართულმა ოცნებამ“ პარლამენტი ქუთაისიდან თბილისში აღარ გადმოიტანოს. რამდენად შესაძლებლად მიგაჩნიათ, რომ სწორედ ეს იყოს ის საფასური, რომელზეც თქვენ საუბრობთ?

- არა, მე ასე არ ვფიქრობ და არც იმას ვფიქრობ, რომ სააკაშვილისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია, სად იქნება პარლამენტი. სააკაშვილისთვის ბევრად კომფორტული იქნებოდა, რომ მისი მმართველობის პერიოდში პარლამენტი საერთოდ არ ყოფილიყო. თავის დროზე სწორედ ამიტომ გადაიტანა პარლამენტი ქუთაისში. თუ ის ქალაქის განვითარების ასეთი მომხრე იყო (თუმცა მე არ ვფიქრობ, რომ სახელმწიფო დაწესებულების გადატანა ქალაქს ავითარებს) და თუ ასეთი თავმდაბალი იყო, საკუთარი რეზიდენციაც ქუთაისში გადაეტანა და ყოფილიყო თვითონაც იქ, მაგრამ მას უბრალოდ პარლამენტი არ სჭირდებოდა. სააკაშვილი პარლამენტს არაფრად არ თვლიდა და როდესაც პარლამენტის ქუთაისში მშენებლობა დაიწყო, წარმოდგენაც არ ჰქონდა, რომ შეიძლებოდა საპარლამენტო არჩევნები წაეგო. უბრალოდ, სააკაშვილმა პარლამენტი თბილისიდან მოიშორა, რადგან ძირითადად საპროტესტო აქციები პარლამენტის წინ იმართებოდა და ამიტომაც პარლამენტი ქუთაისში, მინდორში ააშენა, რომ თუ რამე მოხდებოდა, ხალხი იქ წასულიყო. ბუნებრივია, სააკაშვილის მმართველობის პერიოდში დემონსტრაციაზე მობილიზებულად სხვა ქალაქში წასვლა რთული იყო, რადგან ადამიანებს ყველა ხელთ არსებული ბერკეტებით უშლიდნენ პროტესტის გამოხატვას. ეს იყო ღამით მანქანების წართმევა, საპატრულო პოლიციის მიერ მძღოლებისთვის მართვის მოწმობების ჩამორთმევა და შემდეგ უკვე თავად დემონსტრანტებთან ფიზიკური ანგარიშსწორება და ა.შ. სწორედ ეს იყო სააკაშვილის მიერ პარლამენტის ქუთაისში გადატანის მიზეზი.

დღეს ეს უბრალოდ სალაპარაკო თემაა და მეტი არაფერი. მერწმუნეთ, ქალაქს და ქვეყანას ავითარებს არა პარლამენტის შენობა, არამედ თავისუფალი ბიზნესი და იმის საშუალება, რომ ადამიანს შეეძლოს თუნდაც პატარა ბიზნესი წამოიწყოს. არ გაეყიდათ კაპიკებში ქარხნები, არ გაეტანათ მთელი ეს დანადგარები ჯართად და ქალაქი ასე უფრო განვითარდებოდა. სააკაშვილს რომელიმე ქალაქის განვითარება რომ სდომებოდა, სულ სხვა პოლიტიკას გაატარებდა.

კიდევ ერთხელ ვამბობ, თუკი „ქართულ ოცნებას“ საკონსტიტუციო ცვლილებებისათვის საჭირო ხმების რაოდენობა გააჩნია, მაშინ გაუგებარია, რატომ წელავენ ამ პროცესს და „ნაციონალურ მოძრაობას“ კიდევ ერთხელ ძალის დემონსტრირების საშუალებას რატომ აძლევენ. ძალის დემონსტრირება არ არის უბრალოდ რაღაც ერთი ეტაპი, ერთი მოქმედება. ეს არის ერთ-ერთი იმ მეთოდთაგანი, რომლებიც ხელისუფლების უსუსურობის წარმოჩენას ემსახურება. ეს ცნობილი თეორიაა და უსისხლო რევულუციებისთვის მზადება, ოპოზიციის მხრიდან ძალის დემონსტრირების ყოველდღიურ ფორმას ითვალისწინებს. ამ ფორმით მოვიდა სააკაშვილი ხელისუფლებაში 2003 წელს და დღესაც იწყებს ამ ფორმით მოქმედებას, რათა როდესღაც სახელმწიფო ინსტიტუტების ჩამოშლა მოახდინოს. დააკვირდით, ძალის დემონსტრირება ჩანს ყველგან - პარლამენტთან დაკავშირებით, კანონებთან დაკავშირებით, საგამოძიებო ორგანოებში არმისვლასთან დაკავშირებით და ა.შ. ეს ყველაფერი ერთადერთ მიზანს ემსახურება - მოახდინონ ხალხის თვალში იმის დემონსტრირება, რომ ახალი ხელისუფლება უსუსურია.

რამდენად ადეკვატურად იქცევა ამ შემთხვევაში ხელისუფლება?

- სიმართლე რომ გითხრათ, არ ვიცი მართლა აქვთ თუ არა მათ საკონსტიტუციო ცვლილებებისათვის საკმარისი ხმები. თუ საკმარისი ხმები აქვთ, მაშინ არაადეკვატურად იქცევიან. ასეთ შემთხვევაში უნდა მიეღოთ საკონსტიტუციო ცვლილებები, ეს მნიშვნელოვანი ბერკეტი ჩამოერთმიათ სააკაშვილისთვის და შემდეგ უკვე ცივილიზებულ ფორმაში ესაუბრათ. დღეს საუბარი ცივილიზებული ფორმით არ ხდება, რადგან სააკაშვილს აგრძნობინეს, რომ მისი და მისი უმცირესობის ხელშია ამ ბერკეტის მიღება - არმიღების საკითხი. ამიტომაც ის ცდილობს ყოველდღიურად უფრო და უფრო მეტი პოლიტიკური ფასი დაადოს ამ ბერკეტს. ერთი მხრივ, მას არ სურს ამ ბერკეტის დათმობა. მეორე მხრივ, შეიძლება საერთაშორისო თანამეგობრობის რომელიღაც წარმომადგენელი მას ეუბნება, რომ უნდა დათმოს, მაგრამ თუ სააკაშვილი ამას დათმობს, ამას დიდ ფასად გააკეთებს.

თუ პარლამენტის ქუთაისში დატოვებას გამოვრიცხავთ, მაშინ რა შეიძლება იყოს ეს ფასი?

- ეს შეიძლება იყოს ძალიან ბევრი რამ, დაწყებული ინდულგენციებით, ქონების ხელშეუხებლობის გარანტიებით და ა.შ. მარჩიელობა გამომივა,  მაგრამ სააკაშვილს ძალიან ბევრ რამეზე შეუძლია ივაჭროს და გარანტიები მიიღოს როგორც საკუთარი თავისთვის, ასევე მისი უახლოესი გარემოცვისთვის. მაგალითად, რომ პასუხისგებაში არ იყვნენ მიცემულები, რომ ქონება არ დაბრუნდეს და ა.შ.

ისევ საპარლამენტო უმცირესობისა და უმრავლესობის მოლაპარაკებებს დავუბრუნდეთ. თქვენ აღნიშნეთ, რომ უკეთესი იქნებოდა, ამ საკითხში მეტი საჯაროობა ყოფილიყო.

- მე არ ვსაუბრობ ისეთ საჯაროობაზე, რომ ამ მოლაპარაკებებში ნათქვამი თითოეული სიტყვა იყოს ჩვენთვის ცნობილი, მაგრამ რა ეტაპზეა მოლაპარაკება, როდის და სად ტარდება ეს შეხვედრები, ვისი თანდასწრებით, ასევე ამ დროისთვის რა შეთანხმებაა მიღწეული, ასეთ რაღაცეებს ჩვენ უნდა ვიგებდეთ ბრიფინგების მეშვეობით და არა უმცირესობის ლიდერის მოკლე მინიშნებებით.

ბატონო კახა, მოსახლეობაში ისედაც მუდმივად არსებობს იმის შიში, რომ წინა და ამჟამინდელ ხელისუფლებებს შორის ყოფილი მაღანჩინოსნებისთვის გარანტიების მიცემის თვალსაზრისით, საზოგადოების ზურგს უკან რაიმე გარიგება არ მოხდეს. ამ ფონზე, როგორ ფიქრობთ, რატომ მიდის ეს მოლაპარაკებები ასეთ დახურულ ფორმატში?

- ასეთ ფორმატში „ქართული ოცნების“ გადაყვანას „ნაციონალური მოძრაობა“ ცდილობს, რადგან რაც უფრო მეტი კითხვები დაიბადება მმართველი გუნდის მიმართ, მით უფრო აწყობს ეს „ნაცმოძრაობას“. ამიტომაც ის ცდილობს ყველა პროცესი, მათ შორის ეს მოლაპარაკებებიც ასეთ ფორმატში გადაიყვანოს, რათა საზოგადოებაში გაჩნდეს ეჭვები. ეჭვების გაჩენის შედეგად კი ხელისუფლებისადმი ნდობა იკარგება, რითაც „ნაციონალური მოძრაობა“ მის დისკრედიტაციას ცდილობს.

მე უბრალოდ ის მაინტერესებს, თავად ახალი ხელისუფლება რატომ მიჰყვება ამ ტაქტიკას. ჩვენ გვახსოვს, ყოფილა რაღაც შეხვედრები, რომელთა შესახებ ჩვენ არაფერი გვცოდნია, მაგრამ შემდეგ, როდესაც „ნაცმოძრაობას“ დასჭირვებია, ამის შესახებ ინფორმაცია თავად გაუხმაურებია, რითაც იმ პოლიტიკოსების დისკრედიტაციას ახერხებდა. ასე რომ, დღესაც ამ პროცესს აქვს ადგილი და უბრალოდ არ მესმის, ახალი ხელისუფლება რატომ აძლევს მათ ამის საშუალებას.

ჩვენ დავით ბაქრაძის განცხადებით გავიგეთ, რომ რაღაც ეტაპამდე არიან მისულები, თორემ ჩვენ არ ვიცოდით, მანამდე თუ კიდევ რამე შეხვედრა იყო მას შემდეგ, რაც უსუფაშვილი და სააკაშვილი შეხვდნენ ერთმანეთს. ბაქრაძის ამ განცხადების შემდეგ კი ჩნდება ეჭვი - აი ხედავთ, კიდევ შეკრებილან და ჩვენ არაფერი ვიცით. მე მგონი, ესეც შეგნებულად არის გაკეთებული.

ბატონო კახი, როგორ ფიქრობთ, რამ მიიყვანა „ქართული ოცნება“ და „ნაციონალური მოძრაობა“ დიალოგის აუცილებლობამდე? ამ შემთხვევაში წყალგამყოფის როლი 8 თებერვლას განვითარებულმა მოვლენებმა შეასრულა?

- მე მაინც ვფიქრობ, რომ უმრავლესობას საკონსტიტუციო ცვლილებებისთვის ხმები არ ჰყოფნიდა, თორემ თუ ხმები ჰქონდათ, ყველაფერი მზად იყო იმისთვის, რომ კენჭისყრის პროცედურა დაწყებულიყო. ჩვენ გვახსოვს, რომ საპარლამენტო უმრავლესობამ პრეზიდენტის მოსმენა იმ დრომდე გადადო, სანამ უმცირესობა საკონსტიტუციო ცვლილებებთან დაკავშირებით საკუთარ პოზიციას არ დააფიქსირებდა და ეს ცვლილებები არ იქნებოდა მიღებული. სწორედ ამის შემდეგ მოხდა 8 თებერვალი. აქედან გამომდინარე, თუ საკმარისი ოდენობის ხმები ჰქონდათ, მაშინ რაღა საჭირო იყო ამის დაფიქსირება? მიეღოთ ეს ცვლილებები და შემდეგ პრეზიდენტისთვისაც მოესმინათ და არც 8 თებერვალი იქნებოდა და არც სხვა პრობლემები. როგორც ჩანს, მაინც ხმებშია პრობლემა.

მე უბრალოდ არ ვიცი, სინამდვილეში რა ხდება, რადგან უმცირესობა აცხადებს, რომ უმრავლესობას ხმები არ ჰყოფნის, უმრავლესობა ამბობს, რომ ხმები აქვს, მაგრამ მიუხედავად ამისა, ამ ცვლილებების კენჭისყრის პროცედურებს არ იწყებენ.

თქვენ რამდენჯერმე აღნიშნეთ, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ ძალის დემონსტრირებას ახდენს, რომ მოლაპარაკებების დახურულ ფორმატში წარმოებაც სწორედ მას აწყობს იმისთვის, რომ ახალი ხელისუფლების დისკრედიტაცია მოახდინოს. თქვენი საუბრიდან გამოდის, რომ პოლიტიკური თამაშის წესებს „ნაცმოძრაობა“ ადგენს?

- სამწუხაროდ მოვლენები ისე ვითარდება, რომ „ნაციონალური მოძრაობა“ (რომელიც მოსახლეობაში ძალიან დაბალი მხარდაჭერით სარგებლობს) ახერხებს და პოლიტიკური თამაშის წესებს კარნახობს ახალ ხელისუფლებას და მუდმივი თავის მართლების რეჟიმში ჰყავს იგი. ყველა თემაში, როგორც ადგილობრივ, ისე საერთაშორისო პიარში ისინი ხელისუფლებას უგებენ.

თქვენი აზრით, ეს პიარის პრობლემაა?

- არა მხოლოდ პიარი, ასევე პოლიტიკური ტექნოლოგიებიც. პიარისა და პოლიტიკური ტექნოლოგიების გამოყენებით „ნაციონალური მოძრაობა“ (რომელსაც ძალიან დაბალი რეიტინგი აქვს) დღეს ახერხებს და ყოველდღიური თავის მართლების რეჟიმში ჰყავს მოსახლეობის ძალიან დიდი მხარდაჭერის მქონე „ქართული ოცნება“. ეს ერთადერთი რამით შეიძლება აიხსნას - უმრავლესობას ერთმანეთში და მთავრობასთან კოორდინაცია აკლია და გარკვეულწილად ეს გამოუცდელობის ბრალიც არის.