ბანკები და მათი კლიენტები ერთმანეთს ჯიბრში უდგანან. ფინანსური ინსტიტუტების ხისტი დამოკიდებულება საყოველთაოდ ცნობილია, მაგრამ ბოლო დროს მათ არც მოსახლეობა ჩამორჩება. მათი მხრიდან დაფიქსირებულმა პრეტენზიებმა და საჩივრებმა საოცარი სისწრაფით მოიმატა.
კომერციულმა ბანკებმა 2019 წლის განმავლობაში საურავებიდან და კლიენტებისთვის მიცემული სესხებიდან ჯარიმის სახით 84 942 700 ლარის შემოსავალი მიიღეს. ჯარიმებიდან ყველაზე მეტი შემოსავალი „თიბისი ბანკმა“ მიიღო - 24 788 455 ლარი. მეორე ადგილზეა „საქართველოს ბანკი“ – 16 901 728 ლარი. ტოპ-ხუთეულში მოხვდნენ „ლიბერთი ბანკი“, „ქართუ ბანკი“ და „კრედო“.
მოსახლეობის საურავებიდან და ჯარიმებიდან მიღებული თანხების მოცულობით მე-6 ადგილზეა „ბაზისბანკი“ – 4 327 760 ლარი; შემდეგია „ტერა ბანკი“ – 3 809 443 ლარი, მე-8 ადგილზეა „ფინკა ბანკი“ – 3 451 431 ლარი, შემდეგია „ხალიკ ბანკი საქართველო“ – 1 965 855 ლარი, ათეულს ასრულებს „პროკრედიტ ბანკი“, 2019 წელს ამ ბანკმა საურავებიდან და ჯარიმებიდან 894 870 ლარის მოგება მიიღო.
ბანკები სულ უფრო ზრდიან მოსახლეობაზე წნეხს, ხოლო თავის მხრივ მოსახლეობამაც უმატა საჩივრესა და პრეტენზიებს საფინანსო ინსტიტუტების მიმართ. 2019 წლის დეკემბერში, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით კომერციულ ბანკებში მომხმარებლების მიერ დაფიქსირებული პრეტენზიების რაოდენობა 105%-ით გაიზარდა. თუკი 2018 წლის დეკემბრის მდგომარეობით, პრეტენზიების რაოდენობა 817-ს შეადგენდა, 2019 წლის მონაცემებით რაოდენობამ 1677 შეადგინა.
2019 წლის დეკემბერში ყველაზე მეტი - 833 პრეტენზია დაფიქსირდა მიმდინარე ანგარიშთან დაკავშირებით, რაც გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 561 შემთხვევითაა გაზრდილი (2018 წლის დეკემბერი-459 პრეტენზია).
ერთ წელში მნიშვნელოვნადაა გაზრდილი ინტერნეტბანკთან დაკავშირებული პრეტენზიები, რომელიც 2019 წლის დეკემბერში 33-ს შეადგენდა, წინა წლის ანალოგიურ პერიოდში კი მხოლოდ 4-ს.
კომერციულ ბანკებში დაფიქსირებული პრეტენზიების რაოდენობა ბოლო წლებია ზრდის ტენდენციით ხასიათდება, რისი ერთ-ერთი მიზეზი, შესაძლოა, მომხმარებელთა მხრიდან გააქტიურება იყოს. „საზოგადოება და ბანკების“ ხელმძღვანელი გიორგი კეპულაძე აღნიშნავს, რომ ბანკების მიმართ საჩივრების ზრდა შეიძლება უკავშირდებოდეს იმას, რომ რაც შეიძლება ბევრმა ადამიანმა იცის, თუ სად და როგორ შეიძლება გამოხატოს უკმაყოფილება ბანკის მომსახურებასთან დაკავშირებით.
„პრეტენზიების ზრდა შეიძლება იმის ბრალი იყოს, რომ ბანკების კომუნიკაცია მომხმარებელთან გაზრდილია. დღეს მომხმარებლები აქტიურად აპელირებენ საკუთარ უფლებებზე, რაც ძალიან კარგია. ამიტომ ვფიქრობ, მონაცემების მატება ამ კომუნიკაციის ზრდასთანაც არის დაკავშირებული. ასევე მნიშვნელოვანია, რომ ყველა საჩივარზე მომხმარებელს ადეკვატური პასუხი გაეცეს და არ დარჩეს განცდა, რომ მათი უფლებები კომერციულ ბანკების მხრიდან ირღვევა. მნიშვნელოვანი პრობლემები მომხმარებელთა უფლებების დარღვევის კუთხით საბედნიეროდ არ ფიქსირდება, არის ცალკეული შემთხვევები, რომელზეც სწორი კომუნიკაციით შესაძლებელია, რომ მომხმარებელთა უფლებები უფრო მეტად იყოს დაცული.
დაფიქსირებული პრეტენზიების კუთხით პირველ ადგილზეა მიმდინარე ანგარიში, შემდეგ სამომხმარებლო სესხები და ინტერნეტბანკინგი, რაც ნიშნავს იმას, რომ რა პროდუქტითაც მეტი ადამიანი სარგებლობს, თავისთავად, იმ პროდუქტთან დაკავშირებითაა უფრო მეტი პრეტენზია. საგულისხმოა ინტერნეტბანკთან დაკავშირებული პრეტენზიების ზრდაც, რადგან უფრო და უფრო მეტი ადამიანი სარგებლობს ამ პროდუქტით“, - აღნიშნა „კომერსანტთან“ კეპულაძემ.
ეროვნული ბანკის ინფორმაციით, პრეტენზიის ხასიათის მიხედვით, 2019 წლის დეკემბერში ყველაზე მეტი, 1353 პრეტენზია ტრანზაქციებთან დაკავშირებით ფიქსირდებოდა (2018 წლის დეკემბერში-450). შემდეგ მოდის ადმინისტრაცია/მომსახურებასთან დაკავშირებული პრეტენზიები, რომელიც 2019 წლის დეკემბერში გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 11-ით გაიზარდა და 124 ერთეული შეადგინა.