2019 წლის პირველ სამ თვეში მხოლო მშენებლობაზე 11 ადამიანი დაიღუპა. ეს სავალალო და აღმაშფოთებელი სტატისტიკაა, რადგან დასტურდება, რომ სამუშაო ადგილებზე არანაირი პირობა დაცული არ არის. დამსაქმებლების დამოკიდებულება თანამშრომლებისადმი უცვლელია, მიუხედავად იმისა, რომ კანონმდებლობაში ბევრი რამ შეიცვალა.

კონსტიტუციონალისტი ვახუშტი მენაბდე ბოლო პერიოდში სამუშაოს შესრულებისას გარდაცვალებულთა გაზრდილ მაჩვენებელს რთულ რეალობას უწოდებს. მისი აზრით, სახელმწიფომ სოციალური პასუხისმგებლობა უნდა აიღოს და მხოლოდ სტატისტიკა არ უნდა აწარმოოს.

„სახელმწიფო სიკვდილის მანქანის თანამზრახველად იქცა, რომელიც ჩვენს ქვეყანაში იწირავს ძალიან ბევრს ადამიანს. სამწუხაროდ, ხელისუფლებას აქვს ერთადერთი სტრატეგია - ყველა პროტესტის მიჩქმალვა, კავშირების დაბრალება ოპოზიციასთან, ხანდახან პროტესტის საერთოდ უგულებელყოფა. ჩვენ ვხედავთ, რომ კანონმდებლობა არაეფექტურია და ვერ იცავს ადამიანის შრომით უსაფრთხოებას, კარგად ვხედავთ იმასაც, რომ ხელისუფლება არ აპირებს არანაირი ნაბიჯის გადადგმას, ისინი ვერ აღიქვამენ ამ პრობლემებს სერიოზულად.

საბოლოო ჯამში, მათ ეს ამბავი ძალიან ცუდად მოუბრუნდებათ. არ ვარ დარწმუნებული, რომ ამ სტრატეგიით „ქართული ოცნება“ დიდხანს გაძლებს. სახელმწიფო ვალდებულია დაიცვას თითოეული ადამიანის უფლება. ვაკის მშენებლობაზე ელემენტარული უსაფრთოხების ნორმები რომ ყოფილიყო დაცული, ასეთი მძიმე რეალობის წინაშე არ დავდებოდით“, - განაცხადა „კომერსატთან“ მენაბდემ.

„სოლიდარობის ქსელის თავმჯდომარე“ სოფო ჯაფარიძე კი პირდაპირ ამბობს, რომ რეფორმა, რომელიც შრომის ინსპექციას შეეხო, ფასადურია. ძალიან ხშირად მუშები უსაფრთხოებაზე უარს ამბობენ, რადგან ეშინიათ სამსახურის დაკარგვის.

„ამ ადამიანებმა რომ დაიწყონ თავიანთი უფლებების დაცვა და მოთხოვნები წამოაყენონ, შესაძლოა, სამსახური დაკარგონ. თავიდან ბოლომდე შიშის ფაქტორზე გადის მათი ამბავი, ხმას ვერ იღებენ, რადგან ფიქრობენ, რომ უფროსები ამოიჩემებენ და სამუშაოდან გაათავისუფლებენ.

ვაკეში გარდაცვლილი ადამიანი ორი კვირა ყოველდღე მუშაობდა, მისი შვილიც მასთან ერთად მუშაობდა. არ არსებობდა გეგმა, არ იყო საქმე გადანაწილებული, ზედმეტად თხრიდნენ ამ მიწას, რამაც მისი ჩავარდნა გამოიწვია. იმ ადამიანების ხელფასი დამოკიდებული იყო გამომუშავებაზე, ანუ რამდენსაც გათხრიდნენ, იმდენ ფულს მიიღებდნენ. ყველაფერი თავის რიგზე რომ ყოფილიყო, ეს ადამიანები დღეს ჩვენ გვერდით იქნებოდნენ და კიდევ ორი მათგანი არ დაიღუპებოდა სამუშაო ადგილზე“, - ამბობს სოფო ჯაფარიძე.

სახალხო დამცველი პრობლემებს ეთანხმება, მაგრამ წინ გადადგმულ ნაბიჯად მიიჩნევს 2019 წლის თებერვალში „შრომის უსაფრთხოების შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მიღებას, რომლის მიხედვითაც, 2019 წლის სექტემბრიდან შრომის უსაფრთხოების სტანდარტების მოქმედება ეკონომიკური საქმიანობის ყველა სფეროზე გავრცელდება. შრომის ინსპექტორებს მოეხსნებათ სამუშაო ადგილებზე დაშვების შეზღუდვები. ამგვარად, საქართველოს კანონმდებლობა კიდევ უფრო მეტად დაუახლოვდება საერთაშორისო სტანდარტებს, რაც მნიშვნელოვნად შეუწყობს ხელს ქვეყანაში შრომის უსაფრთხოების კუთხით არსებული მდგომარეობის გაუმჯობესებას.

იმას, რომ ცვლილებებს დასაქმების ადგილებზე უსაფრთხოებისა და ჯანმრთელობის დაცვის კუთხით არსებული შემაშფოთებელი ვითარება არ გაუმჯობესებია, კიდევ უფრო ამყარებს საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ მოწოდებული სტატისტიკა. ინფორმაციის თანახმად, 2010 წლიდან 2018 წლამდე 399 ადამიანი დაიღუპა, ხოლო 1183 დაშავდა.