მწერლის ქალიშვილი, პოლიტიკური პარტიის ლიდერის ცოლი - ალბათ, მეტისმეტიცაა იმისთვის, რომ მათი პოპულარობის ტყვეობას დააღწიო თავი. არადა ძალისხმევაც არ დასჭირვებია იმისთვის, რომ მასზე ელაპარაკათ, ქალზე, რომელიც შინაგანი თავისუფლებით, ჭკუით და გამჭრიახობით, პოლიტიკოსი რომ ყოფილიყო, უდავოდ მაღალრეიტინგული იქნებოდა.

პირველად, როცა საზოგადოების წინაშე ჭრელი კაბით წარსდგა პოლიტიკოსი მეუღლის გვერდით, მედია დიდი ხნის განმავლობაში ლაპარაკობდა მის ჩაცმულობაზე. იმასაც ამბობდნენ, რომ კარგად გათვალა და მიზანშიც მოარტყა, თუმცა ყველაფერი გაცილებით მარტივი იყო - ქვეყანაში, სადაც ფერებია მუქი, ფერთა სილამაზე ვიღაცეებს ზედმეტად თვალშისაცემი ეჩვენათ, სისადავე მეტისმეტად უცხოდ...

შემდეგ იყო ტელეშოუ, რამაც მის კრიტიკოსებს სალაპარაკო გამოაცალა, თუმცა პაპარაცები მაინც არ ასვენებდნენ და საკბილოს დიდხანს ეძებდნენ, მაგრამ ...

ასეთია - გახსნილი, ფობიებისგან თავისუფალი და პასუხისმგებლობით და ღირსებით სავსე, რომელმაც საკუთარი თავი დიდი ხნის წინ იპოვა და არავისთვის არაფრის დამტკიცებას არ აპირებს.

მგონი, ჯერაც არ მითქვამს, ვისზე ვწერ, თუმცა, ალბათ, ბევრი უკვე მიხვდა, რომ დღევანდელი ჩვენი სტუმარია პარტია „თავისუფალი დემოკრატების“ ლიდერის, ირაკლი ალასანიას მეუღლე, ნათია ფანჯიკიძე... დანარჩენს კი ქვევით წაიკითხავთ.

მედიაში პრაქტიკულად არ ჩანხარ, სხვათაშორის, არც ირაკლის გვერდით. არ ფიქრობ, რომ პოლიტიკოსი მეუღლის იმიჯზე დადებითად აისახება მედიაში ოდნავ მეტი დოზით შენი გამოჩენა, თუნდაც შენი საქმიანობიდან გამომდინარე?

- მოდი, ასე ვთქვათ, სურვილიც რომ მქონდეს, „რუსთავი 2“-ში და „იმედში“ მე კი არა, ოდნავ განსხვავებული აზრის პოლიტიკოსები ვერ ჩანან. მართალია, „იმედი“ მტრულ არხად ითვლება, მაგრამ მე არ ვმტრობ ადამიანებს და მადლობელი ვარ ნანუკასი, შოუში რომ დამპატიჟა. არც მე ამირიდებია თავი და ნანუკაც მშვენიერი მასპინძელი აღმოჩნდა. რაც შეეხება სხვა, ასე ვთქვათ, ნაკლებად „კაციჭამიურ“, ჟურნალ-გაზეთებს, როგორც წესი, მიმართლებს-ყოველთვის სასიამოვნო ადამიანებთან მიწევს ურთიერთობა და მეც არასოდეს ზედმეტად არ ვიპრანჭები ინტერვიუს მიცემაზე. აქედან გამომდინარე, ვერ ვიტყვი, რომ ვიმალები, თუმცა არც ვაქტიურობ. ჩემი საქმიანობა კი სპეციფიურია და იმ წრისთვის, ვისაც იგივე საკითხები აინტერესებს, საკმარის ინფორმაციას გავცემ.

რატომ არ ვჩანვარ ირაკლისთან ერთად? - ირაკლი ბევრს დადის რაიონებში, მე ვმუშაობ ორ სამსახურში და ძალიან დატვირთული ვარ. თუმცა, შეიძლებოდა საქმის გადადებაც თუ შევამჩნევდი, რომ ირაკლის ამის სურვილი აქვს, მაგრამ იგი მუდამ კაცურ გარემოში ტრიალებს და არც უთხოვია, რომ სისტემატურად მის გვერდით ვყოფილიყავი. ახლა, უკვე, სამეგრელოში გადავიდა და სულ იქ არის, მეც ვიყავი ზუგდიდში და კიდევ ბევრჯერ და სიამოვნებით ვაპირებ ჩასვლას.

თავად პოლიტიკა რამდენად შედის შენი ინტერესის სფეროში?

- ინტერესის სფერო იმდენად არის, რამდენადაც ჩვენს ქვეყანაში პოლიტიკა ყველას ეხება და მე - მითუმეტეს. ყველას გვაინტერესებს მისი მიმდინარეობა და შედეგებიც, მაგრამ რაც შეეხება აზრების გამოთქმას, პოზიციის დაფიქსირებას და ა.შ. არ ვთვლი, რომ ეს ჩემგან არის გასაკეთებელი.

ირაკლი ალასანიას საკმაოდ რთული ბრძოლა ელის და, პირველ რიგში, მას შენი დახმარება დასჭირდება. ეს შენს საქმიანობას ხელს არშეუშლის, თუ ხელისშემშლელი მიზეზები სხვაც გაქვს? რამდენადაც ცნობილია გრანტი შეგიწყდათ.

- ვინც არ იცის მაშინ, იმისთვის ვიტყვი, რომ პროფესიით ვარ ფსიქოლოგი, ვმუშაობ მენტალური ჯანმრთელობის ცენტრში „მენტალვიტაში“ და ამავე დროს ვარ არასამთავრობო ორგანიზაციის „კამარას“ ნივთიერებაზე დამოკიდებულ პირთა ფსიქო-სოციალური რეაბილიტაციის პროგრამის ხელმძღვანელი. კამარაში რვა სახის ფსიქოთერაპიით მიდის კომპლექსური მუშაობა. თავიდან, როცა საქმიანობას ვიწყებდით, ფონდმა „ღია საზოგადოებამ“ მოგვცა გრანტი. ყველაფერი იმაზე უკეთ გამოგვივიდა, ვიდრე ველოდით, თუმცა „ღია საზოგადოების“ მიერ დაფინანსებული პროექტი დასრულდა. საქართველოში არსებულ ყველა უცხოურ ფონდში გვქონდა პროექტი შეტანილი და ძალიან გამიკვირდა, რომ გრანტი ვერ ვიშოვეთ. იმიტომ კი არ გამიკვირდა, რომ აუცილებელი პირობაა ყოველთვის ყველაფერი გამოგივიდეს, უბრალოდ, სანამ ფონდი „ღია საზოგადოება“ დაგვაფინანსებდა, ყველა სპეციალისტს, ვინც შევიკრიბეთ, გვქონდა ინდივიდუალური საკმაოდ მდიდარი პროფესიული გამოცდილება, მაგრამ ორგანიზაციად მუშაობის - არა. ამდენად, ეს იყო ექსპერიმენტი და ფონდებისგან მეტ ბრმად ნდობას საჭიროებდა, მაგრამ ახლა, როცა ძალიან სერიოზული შედეგები მივიღეთ და ყველა ადამიანურ შესაძლებლობას გადავაჭარბეთ, ნამდვილად არ გვაქვს ის პრობლემა ვიღაცას ვერ დავუსაბუთოთ როგორ ვიმუშავეთ და რა მნიშვნელოვანი იყო ის, რასაც ვაკეთებდით.

არ მინდა ვიყო ეჭვიანი, მითუმეტეს, როცა არ გაქვს კონკრეტული საბუთი, მაგრამ ხანდახან, ადამიანს მაინც გაგკრავს -პირი ხომ არ აქვთ შეკრული ზოგიერთ უცხოურ ორგანიზაციებს და მთავრობას.

ანუ, გიჩნდება განცდა, რომ პოლიტიკა იჭრება შენს პროფესიულ საქმიანობაში?

- მართალი გითხრათ, თერაპიის მსვლელობისას თავზე არასოდეს არავინ დამდგომია და ხელი არავის შეუშლია, მაგრამ... ალბათ, პოლიტიკის ბრალი იყო ის, რომ სახელმწიფო ჯანდაცვიდან ჩვენს მიერ გაგზავნილ თანამშრომლობის წერილზე პასუხი -უარიც კი არ მიგვიღია. არადა, ტელეგადაცემებში ამ პრობლემაზე მრავალი მსჯელობის მიხედვით ნარკორეაბილიტაცია სახელმწიფოს ერთერთ პრიორიტეტად ითვლება. ამ დროს კი გეუბნები, რომ ჩამოვიტანე ახალი მეთოდი, ავამუშავე წარმატებით, არამარტო ვიმუშავებ, არამედ გაჩუქებ, სტუდენტს მოგიმზადებ, ერთად ვიმუშაოთ და შენ პასუხსაც კი არ მწერ, რა თქმა უნდა, ამაში შეიძლება დავინახოთ პოლიტიკა.

თვითონ ნარკომანიის პრობლემა რამდენად მწვავედ დგას ქვეყანაში და საერთოდ, თვლის თუ არა სახელმწიფო მას პრიორიტეტად?

- პრიორიტეტად როგორ არ თვლის, მაგრამ ჩვენი სახელმწიფო ხომ ძალიან წინააღმდეგობრივია. პირველ წლებში, როდესაც ჩვენი მთავრობა ბევრად უფრო სიმპატიური, უფრო მოტივირებული მთავრობა იყო და ენთუზიაზმი ჰქონდათ რაღაცის კეთების, მაშინაც კი ძალიან ბევრ სწორ საქმეს არასწორად აკეთებდნენ. ცალი ხელით აშენებდნენ, ცალი ხელით ანგრევდნენ. რაიმეზე სწორი გადაწყვეტილებაც რომ მიეღოთ, ადამიანების ბედის გათვალისწინების გარეშე, ისე უხეშად აკეთებდნენ რაღაცეებს, რომ ზოგჯერ, ლამის, ჯობდა სულ არ გაეკეთებინათ.

ამ შემთხვევაშიც ერთი მხრივ, ნარკოტიკების მიმართ ძალადობრივ პოლიტიკას იყენებენ და ნარკოტიკების მომხმარებლებს ზედმეტად მკაცრად სჯიან, პარალელურად რეაბილიტაციის თემაზე და კანონის ლიბერალიზაციაზე დაუსრულებლად საუბრობენ. საქართველოში ნარკომანიით დაავადებული პირები კი არა, ჯანღონით სავსე ადამიანები ვეღარ შოულობენ სამსახურს. სახელმწიფო საპროცესო გარიგებებზე ამ კონტიგენტის ოჯახის წევრებს უმოწყალოდ ძარცვავს. მხოლოდ ნარკომანებისგან საპროცესო გარიგებებით წელიწადში 30 მილიონი ლარი შედის. რეალობა კი ისაა, რომ ძალადობრივი მეთოდებით შეიძლება შეამცირო ნარკოდანაშაული - ყიდვა, გაყიდვა, შეძენა, შენახვა, მაგრამ დაავადებას ძალისმიერი მეთოდით ვერ დაამარცხებ. დაავადება ქრება მხოლოდ მაშინ, როცა მას ვკურნავთ, ვუვლით და ვმართავთ.

მეთოდი, რომელიც საქართველოში ჩამოიტანე, რითი არის განსხვავებული?

- მკურნალობის ეს მეთოდი, ცხადია, მე არ მომიგონია. ეს არის ამერიკელი პროფესორის ანათინა მიშერის პროგრამა. ჩემი დამსახურება მხოლოდ ის არის, რომ, როგორც ჩანს, ამის ჩამოტანა და ჩვენთან ადაპტირება კარგად გამომივიდა. ეს მეთოდი თავისი სტილით, საბჭოთა სკოლის პაციენტთთან მიდგომის სტილისგან განსხვავდება. ეს არის სხვადასხვა თერაპიული მოდულების ჯამი და შესაბამისად, პაციენტს მისი ფსიქოტიპისთვის შესაფერისი თერაპიის გავლის არჩევანი აქვს.

ხშირად არის საუბარი ქართულ მენტალობაზე და ხასიათზე, მაგრამ ბოლო დროს აშკარად რაღაც შეიცვალა ჩვენს ცნობიერებაში და შესაბამისად, ხასიათშიც. ამიტომ, ბუნებრივად ჩნდება კითხვა, ზოგადად, ერს აქვს ხასიათი?

- რა თქმა უნდა, ერის ხასიათი, როგორც ასეთი, არსებობს. ცალკეული ადამიანები ყველგან, ნებისმიერ ქვეყანაში და ერში ყველანაირი შეგიძლია იპოვო, მაგრამ ერები ხასიათით განსხვავდებიან. სხვა ქვეყანაში ყოფნისას, ძალიან მიყვარს იმის აღმოჩენა, რომ ადამიანები მიუხედავად რელიგიისა, რასისა, როგორ უფრო მეტად ვგავართ ერთმანეთს, ვიდრე განვსხვავდებით. კულტურული სხვაობები კი შემაწუხებელი კი არა, საინტერესოა. საკუთარ სამშობლოში, „შენნაირებთან“ ყოფნა შენი სულიერი კომფორტისთვისაა აუცილებელი. თუმცა, „სხვანაირებთან“ ყოფნაც აუცილებელია შენი დიაპაზონის გაფართოებისთვის. არა მარტო ერის, არამედ პიროვნული, ვიწრო საზოგადოებრივი თავლსაზრისითაც, თუკი ჩვენ ყოველთვის იმ გარემოში ვართ, ვისაც ერთნაირი წიგნი წაუკითხავს, ერთნაირი მუსიკა უყვარს, ერთნაირ რეაქციას ახდენს, და ერთნაირი ოჯახური ტრადიცია აქვთ, ეს უფრო ბევრად ავიწროებს ჩვენს თვალსაწიერს.

და აქ იწყება ყოველივე ახლის და უცხოს მიუღებლობა, ის, რასაც პროვინციალიზმი ჰქვია?

- არა, ამას პროვინციალიზმს არ დავარქმევდი, ასეთი ვიწრო დაჯგუფებები ყველგან არის, ეს თვითონ პიროვნებებზეა დამოკიდებული - რამდენად გახსნილები არიან და რამდენად აინტერესებთ და უყვართ ადამიანი და რამდენად ცნობისმოყვარენი არიან სამყაროს მრავალფეროვნების მიმართ. ვიღაცისთვის უფრო მნიშვნელოვანია სტაბილური, თავისი გარემო ჰქონდეს და მე ამაში ვერც ცუდს ვხედავ და ვერც - კარგს. უბრალოდ, ვთვლი, რომ ბევრად უფრო საინტერესოა სხვადასხვანაირი თვალით აღქმული ერთი და იგივე რეალობა.

ბოლო რამდენიმე წელია გვესმის, რომ ქართველები ვართ არატოლერანტულები, არაჰუმანურები, პროვინციალები, რადგან ყოველივე ახალი და უცხო გვაფრთხობს...

- მე არ ვფიქრობ, რომ ჩვენ ასეთები ვართ.

მაშინ რატომ დაიწყო ამაზე ინტენსიური საუბარი, ხომ არ თვლი, რომ ეს ხელოვნურად შექმნილი პრობლემებია, რომელიც ვიღაცას აწყობს?

- საერთოდ, უდიდესი ბოროტებაა ადამიანებს გაუჩინო არასრულფასოვნების კომპლექსი და მითუმეტეს, ეროვნულ დონეზე და ეროვნული მასშტაბით. ძალიან ბევრი რამე გვაქვს ქართველებს მოსაწონი და სულაც არა ვართ არც არატოლერანტულები და არც არასაპატივცემულოები. მე უფრო პირიქით ვიტყოდი - რაც ჩვენმა ხალხმა, თუნდაც მხოლოდ დევნილებმა გადაიტანეს... არადა, ნახეთ, ეს ადამიანები როგორ გამოიყურებიან, როგორ იქცევიან და როგორი კარგები არიან. აი, ეს შეძლოს ნებისმიერმა სხვა ერმა. დარწმუნებული ვარ, იმათშიც შეიძლება ასე ღირსეულად ეჭიროთ თავი, მაგრამ გასაოცარია 20-წლიანი სტრესების მიუხედავად, ყოველ ფეხის ნაბიჯზე სიკეთეს და ღირსებას ვაწყდები ადამიანებში. ძალიან დიდი სითბოა ჩვენში, ძალიან დიდი ფასეულობები, ძალიან დიდი მორალური ღირებულებები და არავითარ შემთხვევაში არ გვაქვს საფუძველი თვითგვემას და თვითდამცირებას მივეცეთ. უბრალოდ და მარტივად, კიდევ უფრო განვავითაროთ კარგი და გამოვასწოროთ ნაკლი.

ჩვენთან ტრადიციებზე საუბარი ცუდ ტონად იქცა და ბევრი ვიცი, რომ ხმამაღლა ამაზე არ საუბრობს, რადგან არ დასცინონ და ჩამორჩენილობა არ დასწამონ. თუმცა, ისიც უნდა ვაღიაროთ, რომ რაღაც ტრადიციებს მართლაც უნდა გადავხედოთ, მაგრამ ვინ იცის სად გადის ზღვარი ცუდსა და კარგ ტრადიციას შორის?

- ყველა ტრადიციას აქვს ძალიან დიდი ქვედა შრე, ქვედა ინფორმაცია, ძალიან ღრმა ისტორია და საფუძვლები. შესაბამისად, ეს არის იმდენად საინტერესო რამ, რომ ძალიან ზედაპირული და სულელი უნდა იყო, რომ რომელიმე ერის, რომელიმე ტრადიცია ერთი ხელის წამოკვრით დაიწუნო. შენ შეგიძლია ეს არ ჩათვალო შენი ცხოვრების სტილად, შენთვის მისაღებად არ ჩათვალო, მაგრამ ძალიან დიდი პატივისცემით და ცნობისმოყვარეობით უნდა მოეკიდო ყველა ტრადიციას, მითუმეტეს შენს საკუთარს.

თავისუფლება ისაა, რომ მივცეთ ერთმანეთს სუნთქვის საშუალება და ყველამ ისე იცხოვროს, როგორც მოსწონს, არც ტრადიციულობის გამო ვდევნოთ და არც რომელიმე ტრადიციის დარღვევის გამო გავაკრათ ჯვარს. ნებისმიერი ადამიანის ცხოვრების სტილის დაცინვა არის სულიერი უხეშობა და ნაკლები განვითარება.

არჩევნები ახლოვდება, რა განცდა გაქვს და რას მოელი?

მოლოდინში რა თქმა უნდა ვარ - ეს პოლიტიკური ბრძოლა რაღაცნაირად, თითოეული ჩვენგანის ცხოვრებაში შემოიჭრა, განსაკუთრებით ჩემს შემთხვევაში - ორი ჩემი ახლობელი ადამიანია პოლიტიკაში. „ოცნების“ გამარჯვების იმედი მაქვს.

როგორ ფიქრობ, ქვეყანაში ძალიან ცუდად არის ყველაფერი?

- ძალიან ცუდად როგორ არ არის?! ძალიან ბევრი რამ არის ცუდად, თუმცა უარესს დასასრული არასდროს არ აქვს, მხოლოდ უკეთესია ლიმიტირებული. შესაბამისად, ყოველი ადამიანის ბედი კიდევ უარესი შეიძლება იყოს, მაგრამ ადამიანმა ყოველთვის უნდა იმოქმედოს, რომ რაღაც გააუმჯობესოს. ყოველდღე მესმის რაღაც უსამართლობა, უსამართლობა კიდევ არისტოკრატული სიტყვაა იმასთან შედარებით, რაც ქვეყანაში ადამიანების მიმართ ხდება. ყველა საზოგადოებაში არის რაღაც ზღვარი, ყოველ საზოგადოებას აქვს დაუწერელი მორალური კანონები და, როდესაც ყველა ზღვარს გადადიან, მოთმენა უკვე საკუთარი თავის უპატივცემულობაა. მართალი გითხრათ, მე ჩემი ქმრისგან განსხვავებით, ადამიანთა იმ კატეგორიას უფრო მივეკუთვნები, ვისშიც სისასტიკე და ბოროტება ზიზღს და განრიდების სურვილს უფრო იწვევს, ვიდრე შებრძოლების ჟინს, არც ტელევიზორს ვუყურებ და ხშირად, ბოლომდე არც ინფორმაციებს ვკითხულობ, რომ ჩემი თავი დავიცვა ამ ტოქსინებისგან, მაგრამ ყოველ დღე კიდევ უფრო მიმძაფრდება რწმენა, რომ ეს ბრძოლა მოსაგებია.