ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკაში მოსვლისთანავე მის წინააღმდეგ ხელისუფლებამ მძლავრი შეტევა დაიწყო. პირველი ნაბიჯი ივანიშვილისთვის მოქალაქეობის ჩამორთმევა გახდა. ამას მოჰყვა „ქართუ ბანკზე“ შეტევა, როგორც მისი საინკასაციო მანქანიდან რამდენიმე მილიონის ჩამორთმევა, ასევე ბანკის კრედიტორებისთვის ქონების ჩამორთმევა და აუქციონის წესით გაყიდვა, რაც დღესაც გრძელდება და რამაც „ქართუ ბანკს“ უკვე 180 მილიონ ლარამდე ზარალი მიაყენა.
ამის შემდეგ განხორციელდა მთელი რიგი საკანონმდებლო ცვლილებები, რომლებიც უშუალოდ ბიძინა ივანიშვილსა და მის კოალიცია „ქართულ ოცნებას“ მოქმედების თავისუფლებას უზღუდავს. ხელისუფლების ბოლო ნაბიჯი იყო კონტროლის პალატის პოლიტიკური პარტიების მონიტორინგის სამსახურის ჩამოყალიბება, უკვე სახელგანთქმული ნათია მოგელაძის ხელმძღვანელობით.
ბუნებრივია ჩნდება კითხვა, მზად იყო ბიძინა ივანიშვილი ამ ყველაფრისთვის მაშინ, როდესაც პოლიტიკაში მოსვლის შესახებ გააკეთა განცხადება? ვინაიდან ეს ყველაფერი რეალურად სააკაშვილის ხელისუფლების ნამდვილ სახეს გვიჩვენებს და ვხედავთ, რისი გამკეთებელია წყობიდან გამოსული ჩვენი პრეზიდენტი, შესაძლოა ისიც ვივარაუდოთ, რომ მისი ქმედებების მთელი ეს ციკლი ბიძინა ივანიშვილს კარგად ჰქონდა გათვლილი, რადგან ფაქატია, საქართველოს ხელისუფლების ბოლოდროინდელ ქმედებებს საერთაშორისო ასპარეზზე ცალსახად უარყოფითი რეაქცია მოჰყვა.
შესაძლოა განვიხილოთ მეორე ვარიანტიც, იქნებ სააკაშვილი მის მიერ გატარებული სადამსჯელო ოპერაციებით ივანიშილი ქუჩაში გამოყვანას ცდილობს, რათა შემდეგ უფრო რადიკალური ქმედებებით გაუსწორდეს მას.
ამ ვერსიებთან დაკავშირებით და იმაზე, თუ როგორია დასავლეთის დამოკიდებულება საქართველოში მიმდინადე მოვლენებზე, presage.tv-ს პოლიტოლოგი რამაზ საყვარელიძე ესაუბრება.
რამაზ საყვარელიძე: „თქვენც მიერ საკითხის ასე დაყენებას შეიძლება ასეთი ფორმა მივცეთ, - ხომ არ აკეთებს ბიძინა ივანიშვილი იმის პროვოცირებას, რომ ხელისუფლებამ დასაშვები შეცდომები ბოლომდე დაუშვას?
ან, იქნებ, ეს არის სააკაშვილის მცდელობა, რომ ბიძინა ივანიშვილის მხარდამჭერები ქუჩაში გამოიყვანოს?
- ორთაბრძოლის დროს ორივე მხარე თავის მიზანს ისახავს. მიზანი ხშირად ერთია - გამარჯვება, მაგრამ სტრატეგიას ორივე მხარე სახავს. შეიძლება ამ სტრატეგიებში გადაკვეთის წერტილები იყოს, ანუ მეტოქისგან ელოდე იმ ქცევას, რომელზედაც შემდეგ მას ასე ვთქვათ, წამოიკიდებ. მაგრამ აქ რამდენიმე მომენტი ართულებს ყველაფერს. თქვენს მიერ წარმოდგენილი ეს ვერსია ჰგავს თამაშს ჭადრაკის დაფასთან, როდესაც ძალიან ბევრი სვლა გათვლილია და ერთი მეორის შეცდომაზე ცდილობენ რომ ითამაშონ. არ მგონია, რომ ამდენი შეცდომა იყოს გათვლილი იმ პოლიტიკურ რეალობებში, რაც გვაქვს ხოლმე საქართველოში და მათ შორის ეხლაც.
ამ შემთხვევაში, ორივე მხარეზე საუბრობთ?
- დიახ, ორივე მხარეზე ვსაუბრობ იმიტომ, რომ სააკაშვილის მიერ, იგივე, ბანკის ჩაკეტვიდან დაწყებული, დაშინებებით დამთავრებული, ეს ნაბიჯები იმდენად რეალურ დარტყმას აყენებს იავნიშვილის პოლიტიკურ მიზანს, რომ არ მგონია ამ ნაბიჯების გამოწვევა, თუნდაც უცხოელებისთვის ჩვენების მიზნით, ივანიშვილს სურდეს. უცხოელები ან მისცემენ სერიოზულ რეაქციას, ან - არა და რეალური შედეგი მათ მიერ გამოხატულ რეაქციას ან ექნება, ან - არა მაშინ, როდესაც ეს ძალადობრივი ნაბიჯები რეალურ უარყოფით შედეგს მოუტანენ „ქართულ ოცნებას“. ერთ მხარეს არის სათუო მოგება, მეორე მხარეს კი - „ქართული ოცნებისთვის“ საკმაოდ რეალური წამგებიანი შედეგი. ამიტომ, არ მგონია, რომ აქ იყოს ის ჩანაფიქრი, რაზედაც თქვენ საუბრობთ.
რაც შეეხება ხელისუფლების მხრიდან ასეთი რადიკალური ნაბიჯების გადადგმას, ხომ არ ფიქრობთ, რომ ისინი ცდილობენ ბიძინა ივანიშვილი აიძულონ ქუჩაში გავიდეს?
- არ გამოვრიცხავ, რადგან თუ ეს პოლიტიკური ძალა აღმოჩნდება ქუჩაში, რადიკალური ქმედებები მერე ნახეთ. საკმაოდ უვნებელი ფაქტების, მაგალითად ხელმოწერების შეგროვებისთვის მიღებული ანაზღაურების გამო, ადამიანების საკმაოდ დიდი რიცხვი მოექცა ძალადობის ქვეშ. წარმოიდგინეთ თუ რამე უფრო სერიოზული მოხდა, რა რეაქცია ექნება იმ ხელისუფლებას, რომელმაც 26 მაისს გვამი გვანახა.
ანუ მოვლენების ამ გზით განვითარება არც ერთ მხარეს არ უნდა აწყობდეს?
- სააკაშვილს შეიძლება აწყობდეს იმიტომ, რომ ის ძალისმიერი გადაწყვეტა, რაც შეიძლება ოპოზიციის ქუჩაში გასვლას მოჰყვეს, არ არის გამორიცხული, რომ გადამწყვეტი აღმოჩნდეს არჩევნებში უპირატესობის მოპოვებისთვის. შეიძლება ამ ნაბიჯებს გარდა, მოსახლეობის დაშინებისა, პოლიტიკური ძალების პროვოცირების ფუნქცია ჰქონდეს. ამიტომ ოპოზიცია სწორედ იქცევა, როდესაც ცდილობს, რომ ქუჩა არ გახადოს პოლიტიკურ ფრონტად.
ირაკლი ალასანიამ დიპლომატებთან შეხვედრაზე განაცხადა, რომ ხელისუფლება ქმნის შეიარაღებულ დაჯგუფებებს და სამოქალაქო დაპირისპირებისთვის ემზადება. ამასთან დაკავშირებით რას გვეტყოდით?
- სიმართლე გითხრათ, მე რადიოში მოვისმინე როგორც ეს განცხადება, ასევე მისი საპასუხო, კერძოდ ნუგზარ წიკლაურის განცხადება. მან თქვა, რომ თუ სამოქალაქო ომზე ვსაუბრობთ, გამოდის, რომ მეორე მხარეს იარაღი აქვს და ეს იარაღი უნდა ვეძებოთო. სამოქალაქო დაპირისპირება და სამოქალაქო ომი საკმაოდ განსხვავებული ცნებებია. სამოქალაქო დაპირისპირება შეიძლება გვქონდეს ნებისმიერ რთულ სიტუაციაში. მიტინგები რომ იმართება, ეს სამოქალაქო დაპირისპირებაა, მაგრამ სამოქალაქო ომი და თოფის სროლა არ არის. ასე რომ, თუკი ამ მიმართულებით წაიყვანენ ინტერპრეტაციას ეს ნამდვილად ჯოხის გადაყოლა იქნება ნაციონალებისთვის სასურველ მხარეს, რაც არ არის გამორიცხული.
რაც შეეხება იმას, თუ რატომ ხდება შეიარაღებული ფორმირებების ჩამოყალიბება, შეიძლება ითქვას, რომ ხელისუფლება ემზადება იმისთვის, რომ თუ მიტინგები და საპროტესტო აქციები დაიწყო, დამატებითი ძალები გამოიყენოს. შეიძლება არსებობდეს ასეთი ვერსია, მაგრამ ამაზე ბრალდების წაყენება რთულია. ჯერ-ჯერობით, იმდენად ფარული პროცესია, რომ რეალურად რა ხდება უცნობია.
ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკაში გამოჩენისთანავე, მასთან შესახვედრად მის რეზიდენციაში პრაქტიკულად მთელი დიპლომატიური კორპუსი მივიდა. მას შემდეგ დიპლომატებს ხშირად ვხედავთ
„ქართული ოცნების“ ოფისში. როგორ ფიქრობთ, ხომ არ გაიზარდა დასავლეთის მხარდაჭერა ქართული ოპოზიციის მიმართ პოლიტიკაში ბიძინა ივანიშვილის გამოჩენის შემდეგ?
- არაერთხელ აღუნიშნავთ ქართული ოპოზიციის წარმომადგენლებს, მათ ვინც ამ ფრონტზე ადრეც მოძრაობდა, რომ დასავლეთის დღევანდელი დამოკიდებულება ქართული ოპოზიციის მიმართ უპრეცენდენტოა.
ეს განაპირობა ივანიშვილის პიროვნებამ, თუ საქართველოში შექმნილმა გარემოებებმა?
- მე მგონი უფრო გარემოებების შედეგია ეს ცვლილება, რადგან ივანიშვილი დასავლეთის პოლიტიკისთვის უცნობი ფიგურაა. არათუ დასავლეთის, არამედ საქართველოს პოლიტიკისთვისაც არ არსებობდა ივანიშვილი სულ რაღაც რამდენიმე თვის წინ. უბრალოდ, პოლიტიკაში გამოჩენის შემდეგ ივანიშვილმა რაც ნაბიჯები გადადგა, როგორც ჩანს, ჯერ-ჯერობით მისაღებია დასავლეთისთვის და მეტი, სხვა არაფერი. საეჭვოა, რომ ივანიშვილის ფიგურას გამოეწვიოს დასავლეთის მხარდაჭერა. უფრო მეჩვენება, რომ ივანიშვილის ფიგურასთან ერთად დასავლეთის მხარდაჭერა გამოიწვია იმან, რომ ხელისუფლებაში სააკაშვილისა და მისი გუნდის ყოფნა არ უნდა გაგრძელდეს, რადგან ეს გარკვეულ სირთულეებს შეუქმნის საქართველოს პარტნიორებს და მათ შეიძლება მოუწიოთ ჩვენს პარტნიორობაზე უარის თქმაც კი მსოფლიო საოზგადოებრიობასთან ნორმალური ურთიერთობების შესანარჩუნებლად.
მე მგონი ამ ფაქტორმა იმოქმედა იმაზე, რომ ივანიშვილის საკმაოდ ნორმალურ პიროვნებას პოლიტიკისთვის მიეცა ასეთი განსაკუთრებული მნიშვნელობა დასავლეთის პარტნიორებისთვის. მათ დაინახეს მისაღები ალტერნატივა.
ჯონ ბასის მიერ სოციალურ ქსელებში გავრცელებულ განცხადებასთან დაკავშირებით მინდა გკითხოთ, როგორ შეაფასებდით ამ ფაქტს?
- მე მგონი, რაც უცხოეთის დიპლომატიაზე ვთქვით ზოგადად, ყველაზე მეტად ეხება ამერიკულ დიპლომატიას, ვინაიდან ამერიკა ყველაზე მეტად პარტნიორობს საქართველოსთან. შესაბამისად, ამერიკა ყველაზე უფრო მეტად არის დაინტერესებული, რომ მისი პარტნიორი ღირსეული პოლიტიკური სახის მატარებელი იყოს. ამის გამოხატულებაა ასეთი საჯარო კარნახი ელჩის მხრიდან, რა არის მიზანშეწონილი და რა არა დემოკრატიის თვალსაზრისით.
თქვენი აზრით, ხელისუფლების ქმედებებზე ბასის ეს განცხადება რაიმე გავლენას თუ იქონიებს?
- ჯერ-ჯერობით, ყოველთვის მეტნაკლებად ძლიერი გავლენა ჰქონდა მის სიტყვებს ჩვენს ხელისუფლებაზე. იმედი ვიქონიოთ,რომ ამჯერადაც ასე იქნება. ბოლოს და ბოლოს, ეს განცხადებები სწორედ იმისთვის კეთდება, რომ ხელისუფლებამ გარკვეული ქმედებები შეწყვიტოს.
სხვათაშორის, არის კიდევ ერთი საინტერესო მომენტი - ხელისუფლების წარმომადგენლების მხრიდან იყო ასეთი რეპლიკა, რომ ჯონ ბასს ხელისუფლებასთან ურთიერთობა ყოველთვის შეუძლია და რატომ არ უთხრა მან თავისი სათქმელი უშუალოდ ხელისუფლებას და რაში დასჭირდა საჯარო განცხადება. საქმე იმაშია, რომ ამერიკას აქვს ერთი პრობლემა, რომელიც მას უმთავრესად ჩვენმა ხელისუფლებამ გაუჩინა - ამერიკული საეჩლოს რეიტინგი. ამერიკის საელჩოსთან საპროტესტო აქციებიც კი ეწყობოდა და ეს იმ ქვეყანაში, რომელიც დამოუკიდებლობის მოპოვების პირველივე დღიდან ხაზგასმით და რადიკალურად პროამერიკული იყო. ასე რომ, უდავოდ ელჩი უფრთხილდება არა მარტო მის პარტნიორ ხელისუფლებას, არამედ თვითონ ამერიკის ავტორიტეტსაც საქართველოს მოსახლეობის თვალში, ანუ იმას, რომ საქართველოს მოსახლეობა ამერიკას თვლიდეს დემოკრატიის დამცველად საქართველოში. სწორედ ამიტომ არის, რომ ელჩი ასეთ საჯარო განცხადებას აკეთებს და არ შემოიფარგლება მხოლოდ კულუარული საუბრებით.