ვარდების რევოლუცია როგორ გადაგვარდა, როგორ დაეცა იმ დონემდე, რომელსაც ამჟამად აღგვიწერთ?

ვარდების რევოლუცია როგორ გადაგვარდა, როგორ დაეცა იმ დონემდე, რომელსაც ამჟამად აღგვიწერთ?

ვარშავის ბიზნეს ჟურნალმა ინტერვიუ აიღო თედო ჯაფარიძისგან. იგი ვარდების რევოლუციის შემდეგ საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო, ამჟამად კი ოპოზიციონერი პოლიტიკოსია. ჩვენ მასთან ვისაუბრებთ ქართულ დემოკრატიაზე, საქართველოს ახლანდელ პრეზიდენტზე - მიხეილ სააკაშვილზე და საქართველოს ევროკავშირსა და ნატოში გაწევრიანების შესაძლებლობებზე.

 რემი ადეკოია: 2010 წელს თქვენ დაწერეთ სტატია სადაც განაცხადეთ, რომ საქართველო არადემოკრატიული და არალიბერალური ქვეყანააო. რას ფიქრობთ, როგორია ამჟამად სიტუაცია ქვეყანაში?

  თედო ჯაფარიძე: ამჟამად სიტუაცია უფრო უარესია, ვიდრე ეს იყო ორი წლის წინათ. ჩვენ სერიოზული პრობლემები გვაქვს ჩვენი დემოკრატიის ხარისხიდან გამომდინარე, განსაკუთრებით თუ საქმე ეხება დემოკრატიის ისეთ ბუნებრივ კომპონენტებს, როგორიცაა დამოუკიდებელი მედია საშუალებები, არასამთავრობო ორგანიზაციები, სამოქალაქო საზოგადოება და თავად საარჩევნო პროცესი.

 რემი ადეკოია: გამოდის , რომ ოპოზიციას თანაბარი სათამაშო მინდორი არ გააჩნია?

  თედო ჯაფარიძე: მართალი ბრძანდებით. ოპოზიციას საშინლად ექცევიან, მათ აპატიმრებენ, ქვებს ესვრიან, საჯაროდ ამცირებენ - არა მარტო მათ, ასე ექცევიან მათი ოჯახის წევრებსაც. პოლიტიკა ყველგან ძალაუფლებისათვის ბრძოლაა, მაგრამ საქართველოში იგი გაცილებით სასტიკია ვიდრე ისეთ ქვეყანაში, როგორიც პოლონეთია.  საქართველოში გამძვინვარებული ბრძოლა მიმდინარეობს ძალაუფლებისათვისა და იმ მატერიალური სიკეთისათვის  რაც ძალაუფლებას მოაქვს. 

 რემი ადეკოია: ვარდების რევოლუცია როგორ გადაგვარდა, როგორ დაეცა იმ დონემდე, რომელსაც ამჟამად აღგვიწერთ?

  თედო ჯაფარიძე: ალბათ გაგიგონიათ ფრთიანი ფრაზა: ძალაუფლება რყვნის, აბსოლუტური ძალაუფლება კი რყვნის აბსოლუტურად.. სააკაშვილი ახლა მხოლოდ თვითონ ფლობს ამ ძალაუფლებას. მან ჩამოიშორა ყველა თანამოაზრე ვარდების რევოლუციის პერიოდიდან. მას უზომო ძალაუფლება გააჩნია, ყოველგვარი კონტროლისა და დაბალანსების გარეშე. ჩვენ გვყავს დაშტამპული, საკუთარი აზრის არმქონე პარლამენტი, რომელსაც იგი მთლიანად აკონტროლებს. იგი ასევე აკონტროლებს ყველა ნაციონალურ მედია საშუალებასა და სატელევიზიო არხებს, სამოქალაქო საზოგადოება არ არსებობს. ეს არის ერთკაციანი ხელისუფლების ტიპიური პოსტ-საბჭოთა სინდრომი და იგი არ ახასიათებს ინსტიტუციონალიზებულ დემოკრატიას.

 რემი ადეკოია: ესე იგი თქვენ გაავლებდით პარალელს მაგალითად,  ბატონ სააკაშვილსა და ვლადიმერ პუტინს შორის?

  თედო ჯაფარიძე: ამერიკელები და ზოგადად დასავლეთი სააკაშვილს დემოკრატიის შუქურას უწოდებს, მაშინ, როცა ისინი პუტინს  ავტორიტარულ მმართველად თვლიან. თუმცა სტილისტურად მათი მართვის სტილი ერთნაირია: იქედან გამომდინარე, თუ როგორ ექცევიან  პრესას, როგორ ექცევიან პარლამენტს და ზოგადად დემოკრატიას, ისინი ტყუპი ძმები არიან. 

 რემი ადეკოია: პრეზიდენტ პუტინის ძალაუფლება უშიშროების სამსახურზეა დამყარებული. რას იტყოდით პრეზიდენტ სააკაშვილზე - ვინ უნარჩუნებს მას ძალაუფლებას?

 თედო ჯაფარიძე: სააკაშვილმა ერთხელ განაცხადა, რომ იმჟამინდელი უშიშროების სამსახურის ხელმძღვანელი, შინაგან საქმეთა მინისტრი (და ახლახანს დანიშნული პრემიერ მინისტრი) ვანო მერაბიშვილი საქართველოს დემოკრატიის ხერხემალიაო. რომელ ქვეყანაში, რომელიც თავს დემოკრატიულად მიიჩნევს ხდება ასეთი რამ, რომ პრეზიდენტის აზრით  უშიშროების შეფი წარმოადგენს დემოკრატიის ხერხემლს და არა დემოკრატიული ინსტიტუციები ან კანონის უზენაესობა? როდესაც ბატონი მერაბიშვილი საქართველოს უშიშროების აპარატს ხელმძღვანელობდა,  უცხოელი ბიზნესმენები პირდაპირ მასთან მიდიოდნენ საკითხების განსახილველად და არა მაშინდელ პრემიერ მინისტრთან, რადგანაც კარგად იცოდნენ, რომ საქართველოს უშიშროების სამსახური მართავდა. 

 რემი ადეკოია: ახლახანს ჩატარებულმა გამოკითხვამ აჩვენა, რომ თქვენს პარტიას, ქართულ ოცნებას 18 პროცენტი უჭერს მხარს და მისი პოპულარულობა თანდათან იზრდება. იქნებ საქმე არც ისე ცუდად არის?

  თედო ჯაფარიძე: ჩვენ ზოგადად მაინდამაინც არ ვენდობით საზოგადოების გამოკითხვას, თუმცა სიმართლეა, რომ სააკაშვილის პოპულარობაში კლების ტენდენცია შეიმჩნევა.

 რემი ადეკოია: რომელი არჩევნები უფრო მნიშვნელოვანია საქართველოსათვის - წლევანდელი საპარლამენტო არჩევნები თუ მომავალი წლის საპრეზიდენტო არჩევნები?

  თედო ჯაფარიძე: საპარლამენტო არჩევნები აშკარად უფრო მნიშვნელოვანია, რადგან ეს არჩევნები გადაწყვეტს, თუ როგორი მთავრობა ეყოლება საქართველოს. შესაძლოა გაგიგონიათ, რომ რადგანაც სააკაშვილი თავისი პრეზიდენტობის მეორე და უკანასკნელ ვადას ასრულებს, მან გადაწყვიტა საქართველოს კონსტიტუციის შეცვლა, რათა საქართველო საპარლამენტო ქვეყნად გადაექცია. ვარდების რევოლუციიდან დაწყებული, მან კონსტისტუციაში ორასზე მეტჯერ შეიტანა ცვლილებები. აი, ასე იყენებს ის დემოკრატიულ ინსტიტუციებს პირადი ინტერესების მისაღწევად.

 რემი ადეკოია: როგორ ფიქრობთ გაყალბდება წლევანდელი საპარლამენტო არჩევნები?

  თედო ჯაფარიძე: იმედი გვაქვს, რომ არ გაყალბდება. სწორედ ამიტომ მოვუწოდებთ საერთაშორისო საზოგადოებას, რომ ყურადღებით დააკვირდნენ არჩევნებს. ეს გადამწყვეტი მომენტი იქნება ქართული დემოკრატიისათვის. თუმცა ხმები უკვე მოპარულია ოპოზიციის მუდმივი დევნის გამო. საერთაშორისო საზოგადოება ფრთხილად უნდა იყოს, რადგანაც თუ საქართველო გზას ასცდება, ეს მთლიანობაში ევროპის უშიშროებაზეც მოახდენს გავლენას. ჩვენ საკმაოდ რთული სამეზობლო გვყავს რუსეთის, ირანის, თურქეთისა და აზერბაიჯანის სახით.

 რემი ადეკოია: თქვენი პარტია მხარს უჭერს ევროკავშირსა და ნატოში გაერთიანებას?

  თედო ჯაფარიძე:  დიახ, ჩვენ მხარს ვუჭერთ, თუმცა, ამავე დროს, ჩვენ უფრო რეალისტები ვართ ამ საკითხში, ვიდრე სააკაშვილი და მისი თანამოაზრეები. ჩვენ არ ვპირდებით, რომ ეს ხვალევე მოხდება, როგორც ამას სააკაშვილი ამბობს. ჩვენ არც ბერლინის ახალი კედელი ვართ და არც ამის რიტორიკული შექმნის საჭიროება არსებობს, რადგანაც დასავლეთი ჯერ კიდევ ებრძვის ძველი ბერლინის კედლის მიერ გამოწვეულ პრაქტიკულ პრობლემებს. საქართველო კავკასიის პიტერ პენია, იგი ჯერ არ დაკაცებულა. ნატოში და ევროკავშირში შესვლა ხვალვე ვერ მოხდება -ასე სწრაფად არაფერი ხდება. ჩვენ თავად უნდა ვიმუშაოთ საქართველოს შიგნით, რათა იგი ნორმალურ ქვეყანად გადავაქციოთ, რომელიც სტაბილურობის თვალსაზრისით თავის წვლილს შეიტანს ნატოში.  ეს უკვე ჩვენი მომავლის ამოცანაა.   

 რემი ადეკოია:  თქვენ  ასევე ერთხელ ბრძანეთ, რომ სააკაშვილმა 2008 წლის ომის პროვოცირება მოახდინა, რადგანაც ფიქრობდა, რომ ეს საქართველოსათვის ნატოში სწრაფად მოხვედრის გზა იყო.

 თედო ჯაფარიძე: მისი შეცდომა იმაში მდგომარეობდა, რომ ის რუსების მიერ დაგებულ ხაფანგში გაება. რუსები არაფერს ისეთს არ აკეთებდნენ 2008 წელს, რაც მათ საუკუნეების მანძილზე არ უკეთებიათ. სააკაშვილს ეგონა დასავლეთი მზად იქნებოდა საქართველოსათვის ებრძოლა. სინამდვილეში დასავლეთი ამისათვის მზად არ იყო.

 რემი ადეკოია: რას ფიქრობთ ევროკავშირის აღმოსავლეთთან პარტნიორობის პროგრამაზე, რომელსაც პოლონეთი ინტენსიურად უჭერს მხარს? კარგად მუშაობს ეს ფორმატი?

  თედო ჯაფარიძე: დიახ, ეს პროგრამა მუშაობს. რასაკვირველია, ჩვენ გვინდა უფრო მეტი დინამიკა დავინახოთ, მაგრამ ვიცით, რომ ამას დრო სჭირდება. ამავდროულად, პოლონეთი ჩვენი ერთერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი მოკავშირეა და მე ამას ლამაზი სიტყვების გულისათვის არ ვამბობ. პოლონეთი უკვე დიდი ხანია ემოციურად  არის მჭიდროდ დაკავშირებული საქართველოსთან. იგი უკვე არის CEE-ის ლიდერი და აქედან გამომდინარე, პასუხისმგებელია, რომ CEE-ს რეგიონის  საზღვრებს მიღმაც გაიხედოs და ნაცრისფერი ზონის ქვეყნებსაც მიაქციოs ყურადღება. როგორც უკვე მოგახსენეთ, თუ საქართველო გზას ასცდა, ეს პოლონეთსაც და ევროპასაც რიკოშეტით მიუბრუნდება.