არ შეიძლება პრეზიდენტს უფლებამოსილებები არ ჰქონდეს და მისი არჩევის წესი საყოველთაო იყოს

არ შეიძლება პრეზიდენტს უფლებამოსილებები არ ჰქონდეს და მისი არჩევის წესი საყოველთაო იყოს

სამწუხაროდ, როდესაც პრეზიდენტის არჩევის წესზე არის მსჯელობა, რატომღაც ყველაფერი დადის პიროვნებებზე, ხშირად ეს აღიქმება, რომ ხელისუფლების მხრიდან არის მცდელობა მოქმედი პრეზიდენტის უფლებამოსილებების შეზღუდვის, რაც არასწორი მიდგომაა, - ამის შესახებ საპროცედურო საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარე გიორგი კახიანმა დღეს გამართულ პრესკონფერენციაზე განაცხადა.

მისივე თქმით, საკონსტიტიციო კომისიის ფორმატში ძალიან ბევრი მნიშვნელოვანი საკითხია და რატომღაც პრეზიდენტის არჩევის წესი გახდა უფრო რეზონანსული.

”მე იმ კომისიის სამუშაო ჯგუფის წევრი არ ვარ, რომელიც ამ საკითხზე მსჯელობს, მაგრამ ჩემი აზრით, სწორი იქნება ის, რომ პირველ რიგში სამუშაო ჯგუფმა იმსჯელოს იმაზე, თუ რა სტატუსის, რა უფლებამოსილების მქონე უნდა იყოს პრეზიდენტი. როდესაც ამ საკითხზე იქნება კონსესუსი, ამის შემდეგ შეიძლება იმაზე საუბარი, ასეთი უფლებამოსილების მქონე პრეზიდენტს როგორი ლეგიტიმაცია უნდა ჰქონდეს. რა თქმა უნდა, პირდაპირი წესით არჩეულ პრეზიდენტს აქვს ძალიან მაღალი ლეგიტიმაცია, ეს ლეგიტიმაცია უფრო ნაკლებია, როდესაც არაპირდაპირი წესით ხდება მისი არჩევა, მაგრამ მთლიანობაში ეს უნდა იყოს რელევანტური იმ უფლებამოსილებების, რაც პრეზიდენტს გააჩნია. არც შეიძლება თანამდებობის პირს, ამ შემთხვევაში პრეზიდენტს, ერთის მხრივ უფლებამოსილებები არ ჰქონდეს, მისი კომპეტენცია წარმომადგენლობითი ფუნქიების განხორციელებასთან იყოს მხოლოდ დაკავშირებული და მეორეს მხრივ არჩევის წესი იყოს მისი საყოველთაო, პირდაპირი. თუ მივდივართ იმ გზით, რომ პრეზიდენტის კომპეტენციური არსენალი გაძლიერდეს, მაშინ შეიძლება ვიფიქროთ იმაზე, რომ დარჩეს ასეთი არჩევის წესი. თუ მივდივართ უფრო იქითკენ, რომ საპარლამენტო რესპუბლიკის ფუნდამენტს ვაძლიერებთ, ამან შეიძლება გამოიწვიოს პრეზიდენტის კომპეტენციის ნაწილში კიდევ რაღაც ცვლილებები, შესაძლოა არც იყოს ასეთი მაღალი ლეგიტიმაციით მისი არჩევის აუცილებლობა. ჩემი გადმოსახედიდან, პრეზიდენტი უნდა იყოს ის ინსტიტუცია, რომელსაც უნდა ჰქონდეს არბიტრის ფუნქცია. პრეზიდენტი, ბუნებრივია, ყოველთვის რაღაც პოლიტიკის შემადგენელია, თუმცა მისი ერთ-ერთი მთავარი ფუნქცია იყოს პოლიტიკური კრიზისების არსებობის შემთხვევაში ვითარების გამანეიტრალებელი ინსტიტუცია. სამწუხაროდ, ამ საკითხზე როდესაც არის მსჯელობა, რატომღაც ყველაფერი დადის პიროვნებებზე. ხშირად ეს აღიქმება, რომ ხელისუფლების მხრიდან არის მცდელობა კონკრეტული, ამ შემთხვევაში მოქმედ პრეზიდენტზეა საუბარი, უფლებამოსილებების შეზღუდვის. ეს არასწორი მიდგომაა, ინსტიტუციებზე უნდა ვისაუბროთ და არა პიროვნებებზე. პიროვნებები უნდა ერგებდნენ ინსტიტუციებს და არა პირიქით”, -აღნიშნა კახიანმა.

მისივე განმარტებით, რომც შეიცვალოს პრეზიდენტის არჩევის წესი, ეს მოქმედ პრეზიდენტს არ შეეხება.

”თეორიულად ვიძახი, ისეც რომ მოხდეს, რომ პრეზიდენტის არაპირდაპირი წესით არჩევნებზე გადავიდეთ, ეს არანაირად არ შეეხება მოქმედ პრეზიდენტს. მას მოქმედი უფლებამოსილების ვადა ჩვეულებრივად ამოეწურება. ვინც ცდილობს ასეთი ცვლიელებები დაუკავშიროს კონკრეტულ პიროვნებას, ის ცდილობს ფაქტების დამახინჯებას”, - განაცხადა კახიანმა.