[ნანა მაისაშვილი]
„მეფე მოკვდა, გაუმარჯოს მეფეს!..“ რუსთაველის თეარტიდან მეფე გაიყვანეს, მაგრამ ახალ მეფეს ვერავინ აიყვანს ტახტზე... მეტიც, დომინოს პრინციპი იწყებს ამოქმედებას ლოზუნგით – არა სამხატვრო ხელმძღვანელი? მაშინ, არა თეარტის ხელმძღვანელს... სამხატვრო ხელმძღვანელის პოსტი გაუქმდა... რობერტ სტურუა არც რუსთაველის თეატრშია და არც საზღვარგარეთ წასულა... ცნობილი და სახელოვანი რეჟისორი თანამდებობის გარეშე, ახლა ჯერი დასის „ჩამორთმევაზეა“... ხელისუფლება რუსთაველის თეატრის დასს, თუ დასი ხელისუფლებას? და მოსალოდნელი სკანდალი – რუსთაველის თეარტის დასის წევრებს საპროტესტო აქცია ქუჩიდან სცენაზე გადააქვთ. დაანონსებული პროტესტი, რომელიც მსოფლიო თეტრალურ სამყაროს არა მხოლოდ გააკვირვებს... ვინ გაცვლის ერთ ცხენში ტახტს? ბევრი პასუხგაუცემელი კითხვა, ბევრი ჭორი და ცოტა სიმართლე.
რა ხდება სინამდვილეში და რა სკანდალურ შემხვედრ ნაბიჯს დგამს რუსთაველის თეატრის დასი? ამ თემებზე პრესაგე.ტვ-ს ესაუბრება რუსთაველის თეარტის მსახიობი ბესო ზანგური:
რობერტ სტურუას თანამდებობიდან გათავისუფლებას მოყვა საპროტესტო აქციები. იყო განაცხადი რომ ეს იქნებოდა „რობიკოს რევოლუცია“, მაგრამ მოულოდნელად ყველაფერი ერთ ადგილას გაიყინა. რაზე შეთანხმდა დასი ხელისუფლებასთან?
- არანაირი შეთანხმება არ მომხდარა. დასისთვის რობერტ სტურუა დღემდე სამხატვრო ხელმძღვანელია. იგივე მოთხოვნა გვაქვს დღესაც, რაც ამ ერთი თვის წინ გვქონდა.
ეს არის დასის ერთსულოვანი გადაწყვეტილება?
- მე ვსაუბრობ დასის უმეტესობაზე, სახლიდან ვინ რას ყვირის და ვინ რას ამბობს არ ვიცი. ამ შემთხვევაში, უფროს თაობაზე არა მაქვს საუბარი, მე მესმის მათი ასაკისა და შესაძლებლობების, მე ვამბობ იმათზე, ვინც რაღაცის გამო იბუტება.
ანუ დასში განხეთქილება არის?
- არა, არანაირი განხეთქილება არ არის. აბსოლუტურად ყველას უნდა, რომ რობერტ სტურუა იყოს რუსთაველის თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი. რაც მოხდა, ეს იყო მართლა რევოლუცია. სტურუამ კიდევ ერთხელ დაანახა ყველას რის გამო მოხსნეს ის - ქსენოფობობის დაბრალება ჯერ სასაცილო იყო, ხოლო შემდეგ, აბსურდად გარდაიქმნა. გარდა ამისა, ამ მთავრობას ჰქონდა პრეტენზია, რომ რობერტ სტურუას აქვს შემოქმედებითი კრიზისი. ბოლო პრემიერით „ნადირობის სეზონი“ სტურუამ აბსოლუტურად გააქარწყლა ხელისუფლების ეს განაცხადი, მან დაამტკიცა, რომ შემოქმედებითი კრიზისი ძალიან შორსაა. მეტიც, ეს კრიზისი არ დადგება! ამ სპერქტაკლმა კიდევ ერთხელ აალაპარაკა მსოფლიო რობერტ სტურუას შესაძლებლობებზე. წამყვანმა არტისტებმა, რეჟისორებმა გამოხატეს მხარდაჭერა. თეატრის „მოტორი“ არის სამხატვრო ხელმძღვანელი და დასი. ამ შემთხვევაში, სამხატვრო ხელმძღვანელი მოხსნილია, დასი ამის წინააღმდეგია და ამის „შემოქმედნი“ „ცეხის“ მმართველები თუ არიან, წავიდნენ, რუსთავის მეტალურგიული ქარხანა აამუშაონ და ხალხი დაასაქმონ.
ჯერ ითქვა, რომ რუსთაველის თეატრში სამხატვრო ხელმძღვანელად ავთო ვარსიმაშვილი მოვიდოდა, შემდეგ ითქვა, რომ სამხატვრო ხელმძღვანელის თანამდებობა საერთოდ უნდა გაუქმდეს, რომელია მართალი?
- რუსთაველის თეატრში გააუქმებენ სამხატვრო ხელმძღვანელის პოსტს, ასე განაცხადა კულტურის მინისტრმა. დასს უნდოდა მოეთხოვა სამხატვრო საბჭოს დაარსება, მაგრამ ამაზე უარი გვითხრეს მას შემდეგ, რაც სტურუამ თქვა, რომ ის რჩება საქართველოში. მას არ უთქვამს, რომ რჩება რუსთაველის თეატრში. მიაქციეთ ამას ყურადღება. რობერტ სტურუამ თქვა უარი სხვა თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელობაზე. ანუ, მან კიდევ ერთხელ დაადასტურა, რომ დიდი ქართველია. მან უარი განაცხადა მოსკოვში წასვლაზე, უარი განაცხადა ლონდონში და საბერძნეთში წასვლაზე და დარჩა საქართველოში, ჩვეულებრივ რეჟისორად რომელსაც არ სჭირდება სტატუსი.
და სად დადგამს სპექტაკლებს?
- სადაც მოუნდება იქ.
მისთვის ყველა კარი ღიად იქნება?
- კი.
და ამაზე ხელისუფლება თანახმაა?
- ხელისუფლებას ვინ ჰკითხავს? ჩვენ თავისუფალი ადამიანები ვართ, ვინ ჰკითხავს ვინმეს მე სად ვითამაშებ, რომელ სცენაზე?
რობერტ სტურუას განცხადებას შეგახსენებ – 2 ოქტომბრამდე თბილისში რაღაც საქმე მაქვს და ამის შემდეგ წავალო. უცებ კი ირკვევა, რომ არ მიდის. ამის გამო ჩნდება ვერსიები – სტურუა ან ხელისუფლებას გაურიგდა, ან, სადაც თანამდებობას სთავაზობდნენ იქ ნაკლებს გადაუხდიდნენ და ამიტომ გადაიფიქრა წასვლა.
- დაბეჯითებით გეტყვი, რომ სადაც არ უნდა წავიდეს სტურუა, იმაზე მეტს მისცემენ ვიდრე აქ ჰქონდა. 20-ჯერ მეტს სთავაზობდნენ მას ახლა, მაგრამ მან არჩია აქ ბრძოლის გაგრძელება. ყველაფერს რომ თავი დავანებოთ, სტურუა კაცია და არავის ათქმევინებს წაეთრიეო...
მერე ამას დაემატა საპატრიარქოსთან მომხდარი ამბავი, როცა „ნადირობის სეზონზე“ ბილეთები ადმინისტრაციამ არ გააგზავნა საპატრიარქოში და ამის გადაბრალება უნდოდათ რობერტ სტურუასთვის. ეს რომ მოხდა უკვე ნათელი იყო, რომ რობერტ სტურუა არსადაც არ წავიდოდა. დასი ბოლომდე გვერდით უდგას მას და ისიც ჩვენთან ბოლომდე იქნება.
როგორც გაცხადდა რუსთაველის თეატრის მმართველმა მას შესთავაზა ორი სპექტაკლის დადგმა წელიწადში მაღალი ანაზღაურებით.
- მმართველის პოზიცია ჩემთვის ძალიან გაუგებარია და პირდაპირ გეტყვით, ძაან მარტივად ცრუობს, როგორც მთავრობა ისე მისი მომხრეები და ამ შემთხვევაში, თეატრის ხელმძღვანელი. სტურუას სთავაზობს დადგი ორი სპექტაკლიო და მეორე დღეს უბეჭდავს სტატიას, სადაც აცხადებს როგორ უხდიდა ტელეფონის ფულს და რაც მთავარია, თურმე, ქართული თეატრი დგას არაპროფესიონალურ დონეზე, რომ რობერტ სტურუას, დიმიტრი ალექსიძის, მიხეილ თუმანიშვილის „დამსახურებით“ „ჩაიძირა“ ქართული თეატრი. ეს იგივეა სახლში დაგპატიჟოთ და კარი დაკეტილი დაგახვედროთ. ეს შეთავაზება იყო ვირეშმაკული ხრიკი, რასაც მდაბიო ადამიანები სჩადიან. ვერ ხვდებიან ეს ვირეშმაკები, რომ მოვა დრო და ესენი დარჩებიან ყველაფრის გარეშე.
ეს დრო ან შორსაა, ან ძალიან შორსა...
- აბსოლუტურად არ მაინტერესებს ეს. მე არ ვიცი ეს დრო მალე დადგება თუ არა, მაგრამ ისი ვიცი რომ არავის ეგონა ასლან აბაშიძე თუ აღარ იქნებოდა აჭარის მმართველი, მაგრამ ფაქტია ის არ მართავს აჭარას. თეატრი ისეთი ადგილია, ისეთი სფეროა, აქ მომუშავე ადამიანებს ეს უსუსური ხელისუფლება არ აღიქვამს სერიოზულ ძალად, ჩვენ მათ დავანახებთ ძალას.
იგივე მეთოდით შეიძლება გადაუკეტონ გზა ყველა თეატრში რობერტ სტურუას, მაგრამ მისი აწ უკვე დადგმული სპექტაკლები წარმატებით და ანშლაგით რომც მიდიოდეს, მას ყველა ვარიანტში ცალხელას დატოვებენ.
- კარგი კითხვაა, ხალხმა ის რაც ხდება რატომღაც მიიღო რუსთაველის თეატრის ჟანგბადის გადაკეტვად. როცა ვამბობ ხალხს, ვგულისხმობ სხვა თეატრების დასებს. ეს არის პირდაპირი დარტყმა ქართულ თეატრზე, ეს მხოლოდ სტურუას დარტყმა არ არის. ხელისუფლება წიხლავს თეატრს, სადაც თავისუფალი სიტყვა ჯერ კიდევ ფასობს და ითქმის. ძალიან ბევრი შემოთავაზება აქვს რობერტ სტურუას და ბოლოს და ბოლოს, ის მიიღებს გადაწყვეტილებას. მას უთხრეს, რომ რუსთაველის თეატრის ანალოგიურ თეატრს ჩააბარებენ.
ეს საზღვარგარეთ, მაგრამ რომელმა ქართულმა თეატრმა შესთავაზა რობერტ სტურუას სპექტაკლის დადგმა?
- საქართველოში ამას ჯერ ვინ გაბედავს, ესენი საბოლოო გადაწყვეტილებას ელოდებიან და ყველა დაბნეულია. ცოტა ხანში აუცილებლად იქნება უფრო რადიკალური გადაწყვეტილება მიღებული. მოვიდა დრო დასმა თავად გადაწყვიტოს არა ერთი საკითხი.
ანუ აქციებს აპირებთ?
- პირადად მე, ერთი კაცი რომ შევიდე თეატრში, დავწვე სცენაზე, დავიწყო შიმშილობა და მოვითხოვო თეტრის მმართველის წასვლა, ეს ნებისმიერ შემთხვევაში იქნება სკანდალი. ხელისუფლება ჯერ ვერ ხვდება და აცნობიერებს იმას თუ რა შეგვიძლია ჩვენა. აქ მხოლოდ ჩემზე არაა საუბარი, 70 მსახიობი აწერს ხელს მიმართვას. დასი არაა ხელწამოსაკრავი ჯგუფი, რომლის დარბევაც პოლიციას ადვილად შეუძლია. ჩვენ ვართ რუსთაველის თეატრის აკადემიური სახელმწიფო თეატრის დასი და გვიცნობს მსოფლიო. იქ ხელკეტებით შემოვარდნას და მოშიმშილე მსახიობების დარბევა გამორიცხულია. ჩვენ აბსოლიტურად ყველა ზომას მივიღებთ იმისათვის, რომ ადამიანი რომელიც არაა სასურველი, არ იყოს რუსთაველის თეატრში.
როდისთვის იგეგმება აქცია?
- ახლა შეთანხმებების ფაზაში ვართ, მაგრამ ეს დიდხანს არ გაგრძელდება. ჩვენ ჯერ კიდევ ვუტოვებთ ხელისუფლებას ნაბიჯის გადადგმის შანსს, თუმცა თუ ჩემი პირადი მოსაზრება გაინტერესებთ არ დავუტოვებდი ამათ არანაირ შანსს. ხელისუფლება გონს უნდა მოეგოს და ცოტა სხვანაირად უნდა ელაპარაკონ იმ ადამიანს, რომელსაც რობერტ სტურუა ჰქვია.