რატომ შეცვალეს რესპუბლიკელებმა პარტიის პოლიტიკური მდივანი და რა შემთხვევაში დაიწყებენ საპროტესტო აქციებს
24 იანვარს რესპუბლიკურმა პარტიამ განცხადება გააკეთა პრეზიდენტის არჩევის წესთან და უფლებამოსილებებთან დაკავშირებით. რესპუბლიკელები მიიჩნევენ, რომ პრეზიდენტის არჩევის წესის შეცვლა და სახელისუფლებო უფლებამოსილებების შემცირება საფრთხეს შეუქმნის ქვეყანაში დემოკრატიის განვითარებას. პარტიაში ცვლილებებიცაა - პოლიტიკური მდივნის პოსტზე დავით ბერძენიშვილი თამარ კორძაიამ შეცვალა. საინტერესოა, რა გეგმები აქვთ რესპუბლიკელებს და აპირებენ თუ არა ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში მონაწილეობას. ამ საკითხების გასარკვევად და ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური პროცესების შესაფასებლად, „ვერსია“ დავით ზურაბიშვილს ესაუბრა.
- ბატონო დავით, პარტიაში ცვლილებები გაქვთ. პოლიტიკური მდივნის თანამდებობაზე თამარ კორძაია შესაფერისი კანდიდატია?
- თამარი იყო ერთ-ერთი გამორჩეული პარლამენტარი. მიუხედავად მისი ახალგაზრდაა, უკვე გახდა რესპუბლიკური პარტიის ერთ-ერთი სახე. დავით ბერძენიშვილი პარტიის ერთ-ერთი დამაარსებელია და რაც ქართული პოლიტიკა არსებობს დამოუკიდებელ საქართველოში, სულ მოვლენათა ეპიცენტრშია. მიგვაჩნია, რომ ეს ნაბიჯი პარტიაში თაობათა ცვლასაც გულისხმობს. ბუნებრივია, ბერძენიშვილიც და ჩვენ, ძველი თაობაც არსად მივდივართ, მაგრამ პოლიტიკურ მდივნად თამარ კორძაიას დასახელება არა მხოლოდ მისი პიროვნული ღირსების დადასტურება, არამედ გარკვეული განაცხადიცაა, რომ ჩვენ ახალ თაობასა და განახლებაზე ვაკეთებთ აქცენტს.
- ანუ დავით ბერძენიშვილმა გზა ახალ თაობას დაუთმო?
- ეს ბუნებრივი პროცესია და მომავალშიც ასე უნდა მოხდეს. არავინ უნდა უშლიდეს ხელს ნიჭიერი ახალგაზრდების წინ წამოწევას.
- მომდევნო წელს რა კონკრეტული გეგმები აქვს თქვენს პარტიას?
- გვაქვს გარკვეული ინიციატივები. ჩვენ პარტიას საკმაოდ მდიდარი ისტორია აქვს, თუმცა ბოლო წლებში, უფრო რეაგირების რეჟიმში ვიყავით და ნაკლებად ვაქტიურობდით. დღეს ერთ-ერთი ცვლილება ისაა, რომ ვიქნებით ბევრად აქტიურები და შევეცდებით, ქართულ პოლიტიკურ დღის წესრიგში სერიოზული ადგილი დავიმკვიდროთ, მიუხედავად არჩევნებში მიღებული მძიმე შედეგისა.
- და ამ პასიურობის მთავარი მიზეზი რა იყო, დავით უსუფაშვილის ფაქტორი ხომ არა?
- არ ვიტყვი, რომ მხოლოდ უსუფაშვილის ფაქტორი იყო ამის მიზეზი. მან სერიოზული წვლილი შეიტანა რესპუბლიკური პარტიის გაძლიერებაში და ოპოზიციაში ყოფნის დროს, ის ნამდვილად კარგი ლიდერი იყო. უბრალოდ, ბოლო 4 წლის განმავლობაში, ძალიან შევერწყეთ ,,ქართულ ოცნებას''. კოალიციაში ყოფნა 2012 წელს აუცილებელი იყო, მაგრამ თვითმმართველობის არჩევნების მერე ცხადი გახდა, რომ ბიძინა ივანიშვილი და ,,ოცნება'' ერთპიროვნული მმართველობისკენ მიდიოდა და რეალურად, კოალიციური და საპარლამენტო ტიპის მმართველობაზე გადასვლას არ აპირებდა; ამიტომ ვფიქრობ, ძალიან გაგვეწელა უმრავლესობაში ყოფნა და ინიციატივების შეზღუდვაც გარკვეულწილად ამან განაპირობა.
- ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში მონაწილეობას მიიღებთ?
- აუცილებლად... ვეცდებით, გარკვეულ წარმატებებსაც მივაღწიოთ.
- საკრებულოს წევრი ბრძანდებით. რა ხდება ახლა საკრებულოში, სკანდალის შემდეგ თედო კობახიძე თანამდებობაზე მაინც დარჩა?
- დიახ, უმრავლესობამ აიღო პასუხისმგებლობა და დატოვა პოზიციაზე, თუმცა ვნახოთ... სამწუხაროდ, ისე მოხდა, რომ თვითონ საკრებულო ნაკლებადაა ინიციატორი და, ძირითადად, იმ საკითხებზე მუშაობს, რაც მერიიდან შემოდის. ჩვენ ფრაქციულადაც ვაპირებთ კონკრეტული საკითხების დასმას საკრებულოს წინაშე. აუცილებლად ვისაუბრებთ პრობლემებზე, რომლებიც დედაქალშია. მათ შორისაა ბაღების სააგენტოს საკითხი, რომლის ხელმძღვანელობას ძალიან მაღალი, ბაღების აღმზრდელებს კი ძალიან დაბალი ანაზღაურება აქვთ.
- პრობლემა სააგენტოს ხელმძღვანელის, თემურ თორდინავას მაღალი ხელფასია?
- თორდინავას მოადგილეებსაც, 5000 და 4000 ლარი აქვთ ხელფასი. არადა, აღმზრდელები 400 და 500 ლარს იღებენ. არ ვამბობ, რომ საჯარო მოხელეს არ უნდა ჰქონდეს ხელფასი, მაგრამ ამხელა სხვაობა ცოტა უხერხულია; უხერხულია ისიც, რომ როცა ანაზღაურების შემცირებაზეა საუბარი, თვითონ არ იმცირებენ და სხვებს უმცირებენ. მომავალში, კიდევ სხვა ბევრ თემაზე გვექნება საუბარი.
- მანამდე, ნაციონალების დაშლაზეც ვისაუბროთ. თქვენი აზრით, რა გახდა პარტიაში განხეთქილების მიზეზი?
- თვითონ როგორც ამბობენ, მიზეზი მსოფლმხედველობრივი იყო, თუმცა ამის გამო მოხდა თუ პიროვნული მომენტი იყო, ანუ ვერ გაარკვიეს ლიდერი ვინ იქნებოდა, მომავალში მათი ქმედებებიდან გამომდინარე გამოჩნდება.
- უგულავა-ბოკერიას გუნდი პოლიტიკაში წარმატებას მიაღწევს?
- ალბათ საკმაოდ გაუჭირდებათ, რადგან ჯერჯერობით ეს ფლანგი კვლავ რჩება იმ ველში, რომელშიც ნაცმოძრაობა იყო. გეტყვით იმას, რაც სხვაგან ჯერ არ მითქვამს... მოკლედ, ენმ-ს ორივე მხარე ამბობს, რომ მთავარი იდეაა და არა პერსონები. ვფიქრობ, სწორედ ეს იდეაა მთავარი პრობლემა ორივე მხარისთვის. მთავარი იდეა სწორედ ისაა, რომ მათ აქვთ პრეტენზია, პროგრესი მხოლოდ თვითონ იყვნენ. აცხადებენ, რომ ეს არის პოლიტიკური ძალა, რომელიც მთელი ქვეყნის პროგრესულ საზოგადოებას აერთიანებს, რომ პროგრესი, განვითარება და პროდასავლური მოწინავე საზოგადოების ინტერესის გამომხატველი არის მხოლოდ ნაცმოძრაობა. ეს კი, მეორე მხრივ ნიშნავს, რომ ვინც ნაცმოძრაობას არ ვუჭერთ მხარს, პროგრესის კი არა, რეგრესის, ჩამორჩენილობის მომხრენი, მოღალატეები ან რუსეთის აგენტები ვართ. გამოდის, ეს იდეა თავისი არსით კონფრონტაციულია. ხელისუფლებაში ყოფნისასაც ასეთები იყვნენ, ასე უყურებდნენ დანარჩენ საზოგადოებას და დღეს რასაც ვხედავ, გამოყოფილი ნაწილიც და დარჩენილიც კვლავ ამ იდეაზეა. ფაქტია, აქამდე არ გაუცნობიერებიათ, რომ ეს მათი ძალიან დიდი პრობლემაა. როგორც კი ისინი ჩათვლიან, რომ მათ მოწინააღმდეგე მხარესაც არის პროგრესის, განვითარების მსურველები, იმ წუთში ეს იდეა ინგრევა, ამიტომ თუ ამ იდეაზე უარი არ თქვეს, მათი პერსპექტივა მილევადი იქნება.
- 20 იანვარს ენმ-ს ყრილობას ვესწრებოდი და მარტივად აღსაქმელი იყო, რომ იდეის კი არა, სააკაშვილის გამო იყო მოსული ხალხი, ბატონო დავით...
- დიახ, გია ხუხაშვილმა მოიყვანა შედარება და გარკვეულწილად ვეთანხმები. ეს რელიგიის კულტს უფრო ჰგავს, მიშას მოწმეების შეკრებას... ნაცმოძრაობის ამომრჩევლის ძალიან დიდი ნაწილი არის ბელადზე, ლიდერზე ორიენტირებული. ლიდერს ყველა ქვეყანაში დიდი მნიშვნელობა აქვს, მაგრამ ამ შემთხვევაში, რასაც ამბობს სააკაშვილი, ისე ფიქრობს ბევრი.
- საუბარმა მოიტანა და... თქვენს პარტიაში ქარიზმატული ლიდერი ვინაა?
- ჩვენ არ გვყავს ასეთი ქარიზმატული ლიდერები, მაგრამ ვინც გვყავს მგონია, რომ თავს კარგად გამოიჩენენ.
- თამარ კორძაია არის ასეთი ლიდერი?
- ხათუნა სამნიძე, თამარ კორძაია, როგორ არ არიან?! ძველებიც ვართ, ახალგაზრდებიც გვეყოლებიან მალე და ვნახოთ, როგორ შეხედავს საზოგადოება ამ ამბავს. ხშირად ვამბობთ საკუთარ თავზე, რომ ჩვენ ვართ წარსულის მქონე მომავლის პარტია და ვეცდებით, მომავალზე ვიყოთ ორიენტირებულნი.
- ბატონო დავით Facebook-ზე საინტერესო პოლიტიკურ სტატუსებს ხშირად წერთ... თქვენი ერთ-ერთი ბოლო ანალიზი დღევანდელ პოლიტიკურ აურზაურს ეძღვნებოდა, რომელსაც ასე ამთავრებდით: ,,ვის შევჩივლო, შევარდნაძე მკვდარია...'', მესმის, ხუმრობაა, მაგრამ ამ ფონზე, რას უნდა ველოდოთ პოლიტიკურ 2017 წელს?
- 2017 წელს უდიდესი მნიშვნელობა აქვს თვითმმართველობის არჩევნების შედეგებს. რადგან, ან განმტკიცება ის რეალობა, რაც საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ შეიქმნა, ვგულისხმობ ,,ქართული ოცნების'' ერთპიროვნულ ძალაუფლებას, ან პირიქით, დაგვანახებს სხვა ოპოზიციური ფლანგის მოძლიერების ტენდენციებს. შორს ვარ იმ აზრისგან, რომ ადგილობრივი ხელისუფლება შეიცვლება, მაგრამ სხვა ოპოზიციურ ძალებს, განსაკუთრებით ე.წ. შუაშისტურ ფლანგს რამდენად დარჩათ წარმატების მიღწევის პოტენციალი, დავინახავთ. ჩვენ ყველანაირად ვეცდებით, წარმატებას მივაღწიოთ.
- მერის პოზიციაზეც ხომ არ შეგირჩევიათ წარსადგენი კანდიდატი?
- დიახ, კანდიდატი აუცილებლად გვეყოლება.
- მის ვინაობას გაგვიმხელთ?
- ჯერ ვერა, რა თქმა უნდა... (იცინის)
- საკონსტიტუციო კომისიაზეც გკითხავთ. რა მოლოდინი გაქვთ მისგან?
- საკონსტიტუციო კომისია რეალურად იმისთვისაა, რომ უბრალოდ, ,,ოცნებას'' უნდა ცვლილებების შეტანას მისცეს ისეთი ფორმა, თითქოს მსჯელობის შედეგად მიიღეს გადაწყვეტილება. არ გვაქვს ოპტიმისტური მოლოდინი. თუ ცვლილებებზე მუშაობას საზოგადოების წევრებთან, ექსპერტებთან და პოლიტიკურ სპექტრთან მოლაპარაკების გარეშე აპირებენ, დავინახავთ. ამისთვის ყველა ბერკეტი აქვს ,,ოცნებას''. ვფიქრობ, საზოგადოებრივი აზრის გათვალისწინება მათ გარკვეულწილად მოუწევთ და შესაძლებელია, საზოგადოებრივი აზრის ზეწოლით გარკვეული გადაწყვეტილებები არ მივაღებინოთ. მათთვის ხელშესაშლელად სამართლებრივი ბერკეტი ჩვენ არ გაგვაჩნია, თუმცა საზოგადოებრივი აზრის მობილიზება შეგვიძლია.
- ბატონო დავით, საგარეო პოლიტიკაზეც მინდა გკითხოთ. 20 იანვარს ტრამპის ინაუგურაცია ჩატარდა. რას ფიქრობთ აშშ-ს ახალ პრეზიდენტზე?
- ტრამპი რას გააკეთებს, მე კი არა, არავინ იცის მსოფლიოში. მას საკმაოდ წინააღმდეგობრივი განცხადებები ჰქონდა და გარკვეულწილად არაპროგნოზირებადია. ნებისმიერ შემთხვევაში, ჩვენი ხელისუფლების პოლიტიკა აქტიური უნდა იყოს. საქართველოსთან და რუსეთთან მიმართებაში ტრამპის პოლიტიკა მხოლოდ ტრამპს არ უნდა მივანდოთ. ჩვენი ხელისუფლება და პოლიტიკური სპექტრი გულხელდაკრეფილი არ უნდა იჯდეს და ელოდოს, რას გააკეთებს აშშ-ს პრეზიდენტი. პირველ რიგში, ყველამ უნდა ვიმუშაოთ აქტიურ დონეზე ქართული სახელმწიფოსთვის. მთავარია, ტრამპის მოსვლის შემდეგ საქართველო-აშშ-ს სტრატეგიული თანამშრომლობა განმტკიცდეს და ჩვენ არ აღმოვჩნდეთ რუსეთთან მიტოვებულ მდგომარეობაში. სამწუხაროდ, ჯერ ვერ ვხედავ ხელისუფლების მხრიდან ამ მხრივ სერიოზულ აქტიურობას, მაგრამ ვიმედოვნებ, ასე იქნება.
- ,,გაზპრომთან'' ხელშეკრულების გაფორმების შემდეგ განაცხადეთ, რომ ხელისუფლება არ უნდა დათანხმებულიყო რუსეთის ახალ პირობებს. ამის გაკეთება შესაძლებელი იყო?
- დიახ, ხელისუფლებას თავისუფლად შეეძლო, არ დათანხმებულიყო. რუსეთის მოთხოვნა იყო, როგორც ცივილიზებულ ქვეყნებშია, გადავიდეთ ფულად ურთიერთობებზე. აქამდე ნატურიდან ვიღებდით პროცენტს და ჩვენთვის ასე უფრო ხელსაყრელი იყო. ფასს მომწოდებელი ადგენს, ,,გაზპრომს'' შეუძლია ფასით მანიპულირება. ეკონომიკურად ჩვენ ახლა უფრო ძვირი გვიჯდება. პოლიტიკურად ეს ნაბიჯი წამგებიანია, რადგან რუსეთს გაუჩნდა შეგრძნება, შეიძლება საქართველო წამოიყვანო დათმობაზე, ჩვენ ხომ პირველად დავთმეთ ამ საკითხზე პოზიცია. აქედან გამომდინარე, ეს ამბავი პოლიტიკურ მადას უფრო გააღვიძებს.
- ანუ ფიქრობთ, საფრთხე არ დაგვემუქრებოდა რუსეთისგან, ქართული მხარე რომ არ დათანხმებოდა?
- არა. ასეთი რამ გამორიცხულია. ამის გულისთვის რუსეთი თავს არ მოიჭრიდა მსოფლიოს წინაშე.
- თუ ასეა, ჩვენი ხელისუფლება პირობებს რატომ დათანხმდა?
- მაქვს საფუძველი, ვიფიქრო, რომ ეს ჩვენი ხელისუფლების ინიციატივა უფრო იყო, ვიდრე რუსეთის. ალბათ ჰგონიათ, თუ რუსეთს დავანახებთ ჩვენს კეთილ ნებას ამ სფეროში, მერე სხვა საკითხში შეიძლება, რუსეთიც დაგვთანხმდეს. ასეთი პრიმიტიული მიდგომები, 80-იანი წლების ცეკა-ს ნომენკლატურის მიდგომები, რომ რუსეთს დაველაპარაკოთ, ერთი ორი „სმეშნოი“ სიტყვა ვუთხრათ, ისინი კი წამოვლენ დათმობაზე და რამეს გაგვიკეთებენ, არასდროს გამართლებულა.
- 80-იანი წლები ახსენეთ და საზოგადოების გარკვეულ ნაწილში მართლაც არის განწყობა, რომ 80-90-იანებში ვბრუნდებით...
- უკან ვერ დავბრუნდებით, 80-იანი წლების ბოლოს არსებული განწყობის რაღაცნაირი რეანიმირება ხდება მმართველ ფენებში.
- ამ ფონზე, ზოგი გაზაფხულზე სოციალურ აფეთქებასა და მასობრივ საპროტესტო აქციებს პროგნოზირებს...
- დარწმუნებული ვარ, სოციალური აფეთქება ჩვენთან არ მოხდება. შეუძლებელია, საქართველო ჩავარდეს იმაზე უარეს დღეში, 90-იანი წლების დასაწყისში რომ იყო. სოციალურ თემაზე გამოსვლები კი მაშინაც კი არ მომხდარა. არ გამოდის ჩვენთან სოციალური მოთხოვნით ხალხი ქუჩაში, თუმცა უკმაყოფილების სერიოზული მუხტი გროვდება, რაც, როგორც ყოველთვის, ფეთქდება ხოლმე.
- ნაციონალები საპროტესტო აქციებსა და სააკაშვილის ჩამოსვლით რევოლუციის განმეორებას გეგმავენო, ასეთი ვერსიაც გაჩნდა. არც ესაა მოსალოდნელი?
- არა, ეგეც გამორიცხულია და ამას ნაციონალებიდან გამოყოფილი ნაწილიც მიხვდა. შეუძლებელია, ე.წ. მიშისტური ელექტორატით მოიგო არჩევნები და მოახდინო რევოლუცია. ისე, აქციების მოწყობა ყველას შეუძლია, შეიძლება ჩვენც მოვაწყოთ აქციები, ეს პოლიტიკური პროცესის ჩვეულებრივი შემადგენელი ნაწილია.
- ისე, ნაციონალების დაშლას ივანიშვილს აბრალებენ.
- არა მგონია... შეიძლება, ივანიშვილს ხელი შეეწყო ამისთვის გარკვეული გადაწყვეტილებებით, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, ინიციატორი არ იქნებოდა.