18-24 წლამდე ასაკის თინეიჯერებზე გათვლილი ფანტასტიკა ”ჯარისკაცის მამის” მოტივებზე - ლეგენდარული ფილმის სიუჟეტურიხაზი მხოლოდ ის იქნებოდა, რომ მამა ეძებს დაკარგულ შვილს გალაქტიკაში, სადაც პერსონაჟები უცხოპლანეტელები არიან... რუს რეჟისორს ტიმურ ბეკმამბეტოვს აღნიშნული ფილმის რეჟისორმა რეზო ჩხეიძემ და სცენარის ავტორის - სულიკო ჟღენტის მემკვიდრეებმა რიმეიქის უფლებაზე უარი განუცხადეს.

როგორც სცენარის ავტორის შვილი ოლიკო ჟღენტი “რეზონანსთან” საუბრისას ამბობს, ბეკმამბეტოვი სცენარის გამოყენებისთვის ოფიაციალურად უფლების მოპოვებაზე უარს აცხადებს და არც სცენარის ყიდვა სურს. სწორედ ამიტომაც სცენარის ავტორის შვილი პლაგიატიზმს არ გამორიცხავს.

ფილმის რეჟისორმა რეზო ჩხეიძემ და სცენარის ავტორის, სულიკო ჟღენტის ქალიშვილმა - ოლია ჟღენტმა კინოკომპანია “ბაზელევსის” მფლობელ ტიმურ ბეკმამბეტოვს უარი რომ უთხრეს ფილმის რემეიქის გადაღებაზე, ამის შესახებ რუსული მედია, კონკრეტულად კი “ინტერფაქსი” იუწუება.

ბეკმამბეტოვის კუთვნილმა კინოკომპანიამ  “ბაზელევსმა” საავტორო უფლებების შესყიდვაზე მოლაპარაკება ჯერ კიდევ 2006 წელს დაიწყო. მაშინ მხარეები ვერ შეთანხმდნენ. მოლაპარაკებები 2011 წელს განახლდა, მაგრამ ამჯერადაც უშედეგოდ დამთავრდა.

“ინტერფაქსს’”  ჩხეიძისა და ჟღენტის განცხადდებიდან გამონარიდი მოჰყავს, რომლის მიხედვითაც უარის მიზეზი მყიდველი კინოკომპანიის მხრიდან ყოველგვარი იურიდიულ-სამართლებრივი აუცილებლობების უგულებელყოფაა.

აღნიშნულის შესახებ ”რეზონანსი”  სწორედ სცენარის ავტორის შვილს ესაუბრა.

ოლიკო ჟღენტი: რიმეიკზე ჩვენ, როგორც სულიკო ჟღენტის მემკვიდრეები, უარზე არ ვიყავით. სიტუაცია გართულდა იმიტომ, რომმე მოვითხოვდი კონტრაქტი იურიდიულ ფორმატში შემდგარიყო, როგორც ეს საერთაშორისო ნორმებითა და სტანდარტებით არის გათვალისწინებული. რატომღაც ეს ოფიციალური ეტაპი არ შედგა, რადგან მეორე მხარემ არ ისურვა. როგორც ჩანს, ჩვენი ოჯახის იგნორირებითაც შესაძლებლად მიაჩნიათ ამ ფილმის ადაპტირება.

რიმეიკზე მოლაპარკება საკმაოდ დიდი ხნის წინ დაიწყო. რატომ გაჭიანურდა შეთანხმება-არ შეთანხმების პროცესი?

-დიახ, მოლაპარაკება 2006 წელს დაიწყო. შეთავაზება მათი მხრიდან თავაზიან ფორმებში მოხდა. კონტრაქტიც გამომიგზავნეს, მაგრამ კონტრაქტი იყო ძალიან ზოგადი.

რას გულისხმობთ ზოგადში?

 იქ არ იყო დეტალები დაზუსტებული, რაც ძალიან ბევრ ეჭვს იწვევდა. ამიტომაც კონტრაქტზე ხელის მოწერაზე უარი ვთქვი. შესაბამისად, მოლაპარაკებაც შეწყდა, რათა მათი მხრიდან მომხდარიყო საჭირო დეტალების დაზუსტება. მით უმეტეს, რომ ჩვენთვის საინტერესო შეკითხვებზე პასუხები არ მიგვიღია.

თუ შეგიძლიათ გვითხარით, რა იურიდიული მხარის მოგვარება არ ისურვა, ან შეაყოვნა ბეკმამბეტოვმა?

 ჯერ ერთი, რომ საქართველოს კანონმდებლობით ფილმის მფლობელია როგორც ფილმის რეჟისორი, ასევე ფილმის სცენარის ავტორი. როცა ვუთხარი ბეკმამბეტოვის პარტნიორს, ლევან გაბრიაძეს რეზო ჩხეიძის ამ ამბავში ჩართვაზე. მან კატეგორიული უარი განაცხადა. როგორც მან მითხრა, რეზო ჩხეიძეს არანაირი უფლება არ ჰქონდა სცენარზე. ამ შემთხვევაში მათ აინტერესებდათ მხოლოდ სიუჟეტი, ფაბულა და არა თვითონ ფილმი.

ამის მიუხედავად, ცხადია, ვერანაირად ვერ აუვლიდნენ გვერდს რეზო ჩხეიძეს, რადგან ამ ფილმის გადაღებისას მამამ და რეზომ ერთად იმუშავეს. მეორეც, ბეკმამბეტოვმა უარი განაცხადა ოფიციალურ შეთანხმებაზე, ანუ სცენარის გამოყენების უფლების ოფიაციალურად მოპოვებაზე. მე მაქვს აუდიო ჩანაწერი, სადაც კომპანიის წარმომადგენელი ამბობს, რომ მას არ სჭირდება ოფიციალური ნებართვა სცენარზე; რომ მან ამ სცენარის სიუჟეტიდან უნდა გააკეთოს აბსოლუტურად სხვა ფილმი.

მან ისიც აღნიშნა, რომ ამ ფილმზე განსაკუთრებული უფლების აღება ჩვენგან არ ესაჭიროებოდა. საერთოდ კი, როცა აპირებ ფილმის რიმეიკის გადაღებას, სცენარი უნდა იყიდო. მათ ამაზე უარი თქვეს - არ გვჭირდებაო, სცნარის მხოლოდ სთორი-ლაინს გამოვიყენებთო (ანუ ფილმის სიუჟეტურ ხაზს) და ტიტრებში დავაფიქსირებთ, რომ ეს ფილმი გადაღებულია ”ჯარისკაცის მამის” სცენარის მოტივებზე. სწორედ ამაზე იყო დავა, რომ მან საავტორო უფლება ოფიციალურად უნდა მიიღოს, რაზეც უარი გვითხრეს. ყოველ შემხვევაში, ასეა მიღებული მთელ ცივილურ სამყაროშო. საქართველოს პროვინციად თვლიან, თუ რა ხდება, ვერ გავიგე.

გამოდის, რომ ბეკმამბეტოვს სჭირდება ფილმის მხოლოდ ფაბულა. ასეთ შემთხვევაში რამდენად მოსახერხებელია ფილმის სიუჟეტისათვის გვერდით ავლა?

იმის გამო, რომ მარტო სცენარი სჭირდებათ, ფილმისთვის გვერდის ავლა მაინც არ გამოვა, რადგან, მოგეხსნებათ, საბჭოთა კინოს ისტორიაში ერთ-ერთი საუკეთესო ფილმია. ბეკმამბეტოვის კინოკომპანიიდან კი გვეუბნებიან, რომ ჩვენ რიმეიკს არ ვაპირებთ; მარტო გვაინტერესებსო ფაბულა, ამბავი. ასეთი დრამატურგიულად აწყობილი სიუჟეტი, როგორიც ”ჯარისკაცის მამას” აქვს, იშვიათია კინოს ისტორიაში. ანუ ბეკმამბეტოვს სურდა, ამ ფილმის სცენარის მიხედვით გადაეღო ფილმის თავისი ვერსია.

დათანხმების შემთხვევაში გექნებოდათ თუ არა იმის საშუალება, რომ სცენარის მისეული გადამუშავებული ვარიანტი წინასწარ გენახათ?

 მე არ მომცეს ამის საშუალება. ლევან გაბრიაძემ როგორც მითხრა, შეიქმნებოდა სინოფსისი (ანუ ბეკმამბეტოვი-გაბრიაძის ვერსია, სცენარის თანამედროვე ადაპტაცია). ეს სინოფსისი როცა იქნებოდა 10-20 გვერდი, სინოფისის საფუძველზე უკვე კონკრეტული მოლაპარაკება გაიმართებოდა. მაგრამ რატომ უნდა შექმნილიყო თუნდაც სინოფსისი ოფიციალური მოლაპარაკების გარეშე?! ანუ არ მომცემს იმის საშუალება, რომ სამართლებრივ, ცივილიზებულ ფორმაში გადამეყვანა მოლაპარაკება.

ჩვენ ეჭვი გვაქვს, რომ ეს კომპანია მაინც გადაიღებს ამ ფილმს, რადგან ასეთი რამ ლევან გაბრიაძეს და ბეკმამბეტოვს ახასათებს - მათ არაფრად ჩააგდეს ”ფეოლას” სცენარის ავტორი.ოჯახი მოატყუეს, თითქოს აღარ იღებდნენ რიმეიკს, მაგრამ მაინც გადაიღეს. ეს კომპანია ყოველგვარი საავტორო უფლებების დარღვევით ქმნის რიმეიკებს რაც აშკარა პლაგიატობაა.

თქვენთვის თუ არის ცნობილი, რამდენად აპირებდნენ ფილმში სიუჟეტური ხაზის შენარჩუნებას?

18-24 წლამდე ასაკის თინეიჯერებზე გათვლილი ფანტასტიკის ჟანრის ფილმი უნდა გადაიღონ ”ჯარისკაცის მამის” მოტივებზე. სიუჟეტური რკალი მხოლოდ ის იქნება, რომ მამა ეძებს დაკარგულ შვილს გალაქტიკაში, სადაც პერსონაჟები უცხოპლანეტები არიან...