რუსეთმა და უკრაინამ ომის დასრულების მიზნით პირდაპირი მოლაპარაკებების ადგილად თურქეთი აირჩიეს. დელეგაციების ოფიციალური შეხვედრა 15 მაისს სტამბოლში არის დაგეგმილი. უკრაინისა და რუსეთის წარმომადგენლების პირისპირ ბოლო შეხვედრა 2022 წლის მარტში შედგა.
აშშ-ის პრეზიდენტმა, დონალდ ტრამპმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ სტამბოლში მხარეთა შეხვედრის ჩატარება მისი იდეა იყო. „როგორც მე მესმის, ორივე ლიდერი იქ იქნება. „მე იქ გაფრენაზე ვფიქრობდი“, - თქვა ტრამპმა. თუმცა, ის მომავალ ხუთშაბათს ახლო აღმოსავლეთში გაემგზავრება ტურნეში, სადაც უკვე რამდენიმე შეხვედრა აქვს დაგეგმილი.
ევროკავშირი ასევე აპირებს თურქეთში მიმდინარე მოლაპარაკებების ყურადღებით დაკვირვებას. როგორც Bloomberg ანონიმურ წყაროებზე დაყრდნობით იუწყება, ბრიუსელი გეგმავს ტრამპს მოსთხოვოს რუსეთის წინააღმდეგ ახალი სანქციების დაწესება, თუ რუსეთის ხელმძღვანელობა ცეცხლის შეწყვეტაზე არ დათანხმდება. ასევე აღნიშნულია, რომ ამერიკულმა მხარემ ჯერ არ უპასუხა კითხვას, მზად არის თუ არა მოსკოვის წინააღმდეგ სანქციები დააწესოს.
ევროკავშირის მცდელობებმა, მოლაპარაკებების წინ სიტუაციის ესკალაცია გამოიწვიოს, შესაძლოა უარყოფითად იმოქმედოს მთელ სამშვიდობო პროცესზე. სანქციების მუქარის საპასუხოდ, კრემლმა უკვე განაცხადა: „ულტიმატუმების ენა რუსეთისთვის მიუღებელია; ის არ არის შესაფერისი. „რუსეთთან ასეთი ენით საუბარი არ შეიძლება“.
თუმცა, ევროკავშირი უკვე ამზადებს ახალ შეზღუდვებს, რომელთა დამტკიცებაც 20 მაისს იგეგმება. მედიის ცნობით, ზომებმა შესაძლოა გავლენა მოახდინოს თითქმის 200 გემზე, რომლებსაც ბრიუსელი რუსეთის ჩრდილოვან ფლოტთან კავშირში მიიჩნევს. თუ ზომები მიღებული იქნება, ეს იქნება ევროკავშირის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ დამტკიცებული სანქციების მე-17 პაკეტი.
ამავდროულად, ევროპა რუსული გაზისა და ნავთობის იმპორტს აგრძელებს. ენერგეტიკისა და სუფთა ჰაერის კვლევის ცენტრის (CREA) მონაცემებით, 2024 წელს ევროკავშირის ქვეყნებმა რუსული წიაღისეული საწვავის შეძენაზე მეტი დახარჯეს, ვიდრე უკრაინის მხარდასაჭერად გამოყვეს. გასულ წელს რუსეთიდან წიაღისეული საწვავის მიწოდებაზე 22 მილიარდი ევრო დაიხარჯა, კიევს კი 18.7 მილიარდი ევრო გამოეყო.
რა რჩება ევროკავშირისთვის?
„რუსეთის წინააღმდეგ ევროკავშირის ახალი სანქციების შემოღება, მათ შორის ე.წ. „ჩრდილოვანი ფლოტის“ წინააღმდეგ მიმართული ზომების ჩათვლით, პოლიტიკური კონტექსტის მნიშვნელობაზე მეტყველებს“, - ამის შესახებ TRT-სთან დამოუკიდებელმა ექსპერტმა განაცხადა. მისივე თქმით, სანქციების პოლიტიკა უფრო ფართო დიპლომატიური თამაშის ნაწილად რჩება.
„ნავთობის სანქციების გვერდის ავლის მცდელობების შეუფასებლობა არ შეიძლება. ეს მნიშვნელოვანი ღონისძიებაა, რომელიც, მიუხედავად იმისა, რომ ექსპორტის სრულ შეწყვეტას არ გამოიწვევს, მაინც მნიშვნელოვნად ართულებს ლოჯისტიკას და ამცირებს მიწოდების მომგებიანობას, განსაკუთრებით იმ პირობებში, როდესაც რუსეთი იძულებულია ნავთობი ფასდაკლებით გაყიდოს“, - ხაზს უსვამს ექსპერტი.
ომის სამი წლის განმავლობაში რუსეთს 10 ათასზე მეტი სანქცია დაეკისრა. თუმცა, ევროკავშირს ჯერ კიდევ აქვს ბერკეტები თავის არსენალში.
„ზოგადად, სანქციების სფერო უფრო რთული და მგრძნობიარე გახდა დიპლომატიური შედეგების მიმართ, მაგრამ სწორედ ამიტომ მოითხოვს თითოეული ახალი ნაბიჯი უფრო მეტ სიფრთხილეს და სიზუსტეს. ეს არ ნიშნავს, რომ ინსტრუმენტები ამოწურულია. უბრალოდ მათი გამოყენება უფრო რთული გახდა“, - განმარტავს სააგენტოს წყარო.
რაც შეეხება რუსეთის ეკონომიკას, მისი სანქციებთან ადაპტაცია არათანაბარი იყო. ზოგიერთმა სექტორმა, როგორიცაა სოფლის მეურნეობა, შიდა ფინტექი და ენერგეტიკა, მდგრადობა გამოავლინა. თუმცა, არსებობს ასევე დაუცველი სფეროები, ძირითადად მაღალტექნოლოგიური სექტორები, რომლებიც კვლავ იმპორტზე არიან დამოკიდებულნი: ავიაცია, მიკროელექტრონიკა ან თანამედროვე ჩარხები და კომპონენტები.
წყარო: https://www.trt.global/russian/article/8b7a7dd45d8b
