ვოლოდიმერ ზელენსკიმ თქვა, რომ შეერთებულ შტატებში წაიღო „გამარჯვების გეგმა“, რომელსაც ვიზიტის დროს წარუდგენს პრეზიდენტ ჯო ბაიდენს, ასევე დემოკრატიული და რესპუბლიკური პარტიის პრეზიდენტობის კანდიდატებს კამალა ჰარისს და დონალდ ტრამპს. მაგრამ, რა სახის დოკუმენტია ეს და რა პუნქტებია მასში შესული, მთავარ ინტრიგად რჩება.

გასულ წელს უკრაინის პრეზიდენტმა გაეროს გენერალურ ასამბლეაზე ისაუბრა უკრაინის კონტრშეტევებზე, თუმცა ამას ბრძოლის ველზე შედეგი არ ჰქონია. ამავე დროს, წარმოიშვა კიდევ ერთი პრობლემა - შენელდა საერთაშორისო დახმარების ნაკადი, უპირველეს ყოვლისა, შეერთებული შტატებიდან. ერთი წლის შემდეგ ბევრი რამ შეიცვალა როგორც ფრონტზე, ისე ამერიკელების პოლიტიკურ ცხოვრებაში - ქვეყანა აქტიურ საარჩევნო კამპანიაშია, ამის ფონზე უკრაინის პრეზიდენტი კვლავ მიდის თავის ამერიკელ პარტნიორებთან მხარდაჭერისა და კონკრეტული დახმარების მისაღებად.

BBC შეეცადა გაერკვია, რა სახის დოკუმენტია, რომელიც ზელნსკიმ ამერიკაში წაიღო.

რა არის ცნობილი „გამარჯვების გეგმის“ შესახებ

უკრაინის პრეზიდენტმა ამ ინიციატივის შესახებ პირველად აგვისტოს ბოლოს, დამოუკიდებლობის დღეს გამართულ ფართო პრესკონფერენციაზე ისაუბრა. „ჩვენთვის გამარჯვება არის ძალიან მნიშვნელოვანი, ამიტომ მოვამზადე რამდენიმე პუნქტი - ოთხი მათგანი ძირითადია და ერთი, რომელიც ომის შემდეგ დაგვჭირდება“, - თქვა ზელენსკიმ CNN-თან ინტერვიუში სექტემბერში.

პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ მოგვიანებით განმარტა, რომ „გამარჯვების გეგმა“ შეიცავდა ოთხ პუნქტს: სამხედრო დახმარებას უკრაინისთვის, ეკონომიკურ ნაბიჯებს, დიპლომატიურ ზეწოლას აგრესორზე და „რუსეთის პათეტიკური იძულება“.

არ არსებობს კონკრეტული აღწერა, თუ რას გულისხმობს ეს პუნქტები, მოსალოდნელია, რომ ზელენსკი გამოაცხადებს გეგმის ყველა დეტალს ნიუ-იორკში ვიზიტის დროს. მაგრამ ზოგიერთმა დეტალმა მედიაში უკვე გაჟონა.

პრეზიდენტის ოფისის ხელმძღვანელის მრჩეველმა, მიხაილ პოდოლიაკმა თქვა, რომ სამხედრო პაკეტი მკაფიოდ იქნება მორგეული ომზე და ფრონტზე მომხდარის ანალიზის შესაბამისად. მედიის ცნობით, დოკუმენტი მოიცავს სამხედრო იარაღისა და აღჭურვილობის დეტალურ ჩამონათვალს, რომელიც აუცილებელია რუსეთის დასამარცხებლად, ასევე მის ტერიტორიაზე შორი მანძილის რაკეტებით თავდასხმის ნებართვას.

„რუსეთის პათეტიკური იძულების “ არსი, პოდოლიაკის თქმით, არის ის, რომ უკრაინა დამოუკიდებლად ირჩევს თავის როლს გლობალურ პოლიტიკურ პროცესში და აქვს უფლება იყოს ნებისმიერი ალიანსის წევრი, „მესამე ქვეყნის მოთხოვნებისადმი ყურადღების გარეშე“. ცხადია, ეს ეხება უკრაინის მომავალ წევრობას ნატოში.

ეკონომიკური ნაბიჯები მოიცავს უკრაინის ტერიტორიაზე სამხედრო წარმოებაში ინვესტიციების გაზრდას. უცხოური მედია წყაროებზე დაყრდნობით წერს, რომ გეგმა ითვალისწინებს ინვესტიციების მოზიდვას და უკრაინაში დრონებისა და რაკეტების წარმოების გაფართოებას. ამავდროულად, უკრაინა მოითხოვს ახალი სანქციების შემოღებას, რათა შეასუსტოს რუსეთის შესაძლებლობა, რომ გააგრძელოს ომი.

რუსეთზე დიპლომატიური ზეწოლა ცალკე თემაა, რადგან ის მოითხოვს „ნეიტრალური სარტყლის“ ქვეყნებთან მუშაობას. უკრაინა დაჟინებით მოითხოვს მოსკოვზე მაქსიმალური ზეწოლის აუცილებლობას: ამისათვის ის ითხოვს ურთიერთობების გაძლიერებას „გლობალური სამხრეთის“ ქვეყნებთან, რომლებზეც რუსეთი დამოკიდებულია ვაჭრობაში.

ვოლოდიმერ ზელენსკიმ, რომელმაც ამ გეგმის პრეზენტაციისას ასე ისაუბრა: „იარაღი გვჭირდება ჩვენი დამოუკიდებლობისა და ჩვენი ხალხის დასაცავად. დიპლომატია პარტნიორების კონსოლიდაციისთვის.

არის თუ არა საუბარი გეგმაში ომის გაყინვაზე?

15 სექტემბერს უკრაინულ და რუსულ მედიაში აქტიურად ციტირებდნენ გერმანული გაზეთ Bild-ის პუბლიკაციას, რომელიც ე.წ. „ზელენსკის სამშვიდობო გეგმას“ განიხილავდა. გამოცემა წერდა, რომ ეს დოკუმენტი სავარაუდოდ, მოიცავს დაუშვას დასავლური შორი დისტანციური იარაღის დარტყმები რუსეთში. თუმცა, აღნიშნული ინფორმაცია პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ უარყო.

როგორც ვოლოდიმერ ზელენსკიმ, ასევე მისი ოფისის ხელმძღვანელმა, ანდრეი ერმაკმა, არაერთხელ ხაზგასმით აღნიშნეს, რომ არნიშნული გეგმა მინსკი-3 არ იქნება. „არავინ მისცემს რუსებს მინსკ-3-ს ან რაიმე სხვა მსგავს შეთანხმებას. უკრაინა ომის ნებისმიერი გაყინვის წინააღმდეგია. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, რომ შეერთებულმა შტატებმა მხარი დაუჭიროს უკრაინის გამარჯვების გეგმას და არა კაპიტულაციას ან გაყინვას“, - თქვა დიმიტრი ლიტვინმა, კომენტირებისას უკრაინის ხელისუფლების სავარაუდო გეგმებზე „ომის გაყინვის“ შესახებ.

პრეზიდენტის გუნდის წარმომადგენლების თქმით, ზელენსკი დარწმუნებულია, რომ ნებისმიერი ასეთი შეთანხმება რუსეთთან საშიშია.

რატომ წაიღო ზელენსკიმ გეგმა აშშ-ში?

BBC-ის ცნობით, ეს დოკუმენტი პრეზიდენტის ადმინისტრაციამ საიდუმლოდ მოამზადა. მისი შემუშავების საშუალება ათამდე ადამიანს მიეცა. მიზანია ინტრიგის სრულად შენარჩუნება. ზელენსკის გუნდი დაძაბულობით უყურებს ამერიკის არჩევნებს. უკრაინასთან დაკავშირებით მეტ-ნაკლებად ნათელია დემოკრატიული წარმომადგენლის კამალა ჰარისის ხედვები - ის გააგრძელებს ბაიდენის პოლიტიკას უკრაინის მხარდასაჭერად რუსეთის წინააღმდეგ, დონალდ ტრამპთან ყველაფერი არც ისე აშკარაა.

დროდადრო საჯარო სივრცეში ჩნდება დასავლელი პარტნიორების „სამშვიდობო გეგმების“ შესახებ ინფორმაცია. ტრამპის გუნდის წარმომადგენლების მიერ გაჟღერებული სამშვიდობო ინიციატივები უკრაინელებს შორის განსაკუთრებულ დაძაბულობას იწვევს.

გეგმა წარმოდგენილი იქნება შეერთებულ შტატებში, რადგან ეს ქვეყანა უკრაინის უძლიერესი პარტნიორია. „რა თქმა უნდა, მე წარვუდგენ გამარჯვების გეგმას პარტნიორი ქვეყნების ყველა ლიდერს, რომლებიც პრეზიდენტი ბაიდენის მსგავსად, მსოფლიო ლიდერები არიან და შეუძლიათ გახდნენ სამშვიდობო პროცესის ლიდერები გამარჯვების გეგმის დახმარებით“, - განაცხადა უკრაინის პრეზიდენტმა თავის წერილში. ზელენსკი ჯო ბაიდენს ბოლოს 2024 წლის ივლისში შეხვდა ვაშინგტონში ნატოს სამიტზე. მაშინაც უკრაინის მთავარი თემა იყო ის, რომ აშშ-ს დაეშვა დასავლური იარაღის გასროლა რუსეთის ტერიტორიაზე. დღეს ეს საკითხი აქტუალური რჩება - კიევი იმედოვნებს, რომ ამჯერად მიიღებს შესაბამის ნებართვას შეერთებული შტატებიდან. მაგრამ, მზად არიან თუ არა დასავლელი მოკავშირეები ამის გასაკეთებლად, აღნიშნული საკითხი კვლავ ღიად რჩება.

ჩაანაცვლებს თუ არა „გამარჯვების გეგმა“ ზელენსკის „მშვიდობის ფორმულას“

BBC-ის უკრაინული სამსახურის წყაროები, რომლებიც იცნობენ ამ გეგმის მომზადების პროცესის დეტალებს, ირწმუნებიან, რომ დოკუმენტი არანაირად არ არის ზელენსკის „მშვიდობის ფორმულის“ შემცვლელი . პოლიტოლოგი ვლადიმერ ფესენკო ამბობს, რომ ორი განსხვავებული გეგმაა. ის ამბობს, რომ „მშვიდობის ფორმულა“ უფრო ხანგრძლივ პერიოდს ეხება: „ეს არის ომის სამართლიანი დასრულების პირობების ჩვენი განმარტება“. მაგრამ „მშვიდობის გეგმა“, ფესენკოს თქმით, არის უკრაინული მხარის იდეა იმის შესახებ, თუ რისი გაკეთება შეუძლიათ დასავლელ პარტნიორებს, რათა უკრაინა ახლა გადარჩეს.

ამ გეგმის ყველა პუნქტს აქვს მკაფიო ვადები, განმარტავს პრეზიდენტის მრჩეველი დიმიტრი ლიტვინი BBC-თან.

მხარს დაუჭერს აშშ ამ გეგმას?

ერთადერთი საკითხია, დაუჭერს თუ არა მხარს ამერიკული მხარე ამ დოკუმენტს. ცნობილია, რომ ამერიკულმა მხარემ დოკუმენტის შესწავლა უკვე დაიწყო. „ჩვენ ვნახეთ პრეზიდენტ ზელენსკის სამშვიდობო გეგმა. ახლა უნდა გავარკვიოთ, როგორ შეგვიძლია ხელი შევუწყოთ ამას ყველა სახელმწიფოს მეთაურის ჩართულობით, რომლებიც აქ იქნებიან ნიუ-იორკში“, - განაცხადა აშშ-ს ელჩმა გაეროში ლინდა თომას-გრინფილდმა.

ზელენსკის ამჟამინდელი ვიზიტი შეერთებულ შტატებში საარჩევნო კამპანიის გადამწყვეტ ეტაპზე ხდება, აღნიშნავს ალენა გეტმანჩუკი. თეთრი სახლი უკრაინასთან დაკავშირებულ ყველა ნაბიჯს დეტალურად განიხილავს, რადგან დადგინდეს ეს ნაბიჯეი კამალა ჰარისს დაეხმარება თუ პირიქით დააზარალებს.

წყარო: https://www.bbc.com/russian/articles/cgq89gdy7j0o