საქართველომ, რომელმაც ჯერ კიდევ საბჭოთა კავშირის დაშლამდე გამოაცხადა დამოუკიდებლობა, არ ნიშნავდა, რომ დასავლეთის ყურადღების ცენტრში აღმოჩნდებოდა. 1991 წელს, ამერიკის პრეზიდენტმა ჯორჯ ბუშმა, უფროსმა განაცხადა: „ზვიად გამსახურდია დინების საწინააღმდეგოდ მიცურავს“, რაზეც ზვიადმა უპასუხა: „დინების მიმართულებას მხოლოდ მკვდარი თევზები მიჰყვებიან!“

1991 წლის აპრილში საქართველოს დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტს მოეწერა ხელი. 1991 წლის დეკემბერში საბჭოთა კავშირი დაიშალა. 1992 წელს საქართველოს პირველი პრეზიდენტი ზვიად გამსახურდია პუტჩის შედეგად ჩამოაგდეს. იმავე წელს, პუტჩისტებმა საქართველოში ედუარდ შევარდნაძე ჩამოიყვანეს. 1995 წელს შევარდნაძე ქვეყნის პრეზიდენტი ხდება.

ამ პერიოდიდან იწყებს საქართველო სახელმწიფოს კონტურების გამოკვეთას, თუმცა დასავლეთი საქართველოს ჯერ კიდევ რუსეთის გავლენის ზონად განიხილავს და დსთ-ს სივრცეში შესვლას აიძულებს.  

თუმცა, ყველაფერი არც ისე მარტივად იყო, ამერიკა ერთი მხრივ, საქართველოს რომ აგულიანებდა, მეორე მხრივ, რუსეთში აქტიურად ამუშავებდა აგენტურულ ქსელს. საქართველო ტერიტორიებს კარგავს და იგი რუსეთთან დაპირისპირებაში ისევ მარტოა. ამ გადმოსახედიდან, საქართველოს დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ, მოვლენათა ქრონოლიგია გვაფიქრებინებს, რომ ყველა პოლიტიკური მოვლენა, რაც ქვეყანაში ვითარდებოდა, ვიღაცის „უხილავი ხელიდან“ იმართებოდა. 

For.ge შეეცადა საქართველოს უახლეს ისტორიაში მცირე ექსკურსი მოეწყო და ინტერვიუ ჩაწერა საქართველოს მე-3 მოწვევის პარლამენტის წევრთან, ქვემო ქართლში პრეზიდენტის რწმუნებულთან, ლევან მამალაძესთან, რომელიც იმ დროის საქართველოს პოლიტიკური ცხოვრების უშუალო თვითმხილველი და მონაწილეა.

საქართველოს მიმართ დასავლეთის ასეთი „გააფრთებული“ ინტერესი არ გვახსენდება, თუმცა იმ გეოპოლიტიკური პროცესების ფონზე, რაც ამჟამად ვითარდება, გასაკვირი არაა. საინტერესოა, თქვენი შეფასებით, პირველად, როგორ და როდის მოექცა საქართველო დასავლეთის ფოკუსში?

როდესც საქართველომ დამოუკიდებლობის არდგენა გამოაცხადა, მიღწეულით აღტყინებულები კი ვიყავით, მაგრამ სახელმწიფოს მართვის გამოცდილება ნაკლები იყო და შეცდომებიც მოხდა. ამის გამო დაგვსაჯეს და რუსეთმა ეთნიკური კონფლიქტების გაღვივებისკენ წაიყვანა საქმე. სხვათა შორის, მას შემდეგ დაიგეგმა, რომ გამსახურდია ჩამოეგდოთ. მე ვამბობ ყოველთვის, რომ არანაირი რევოლუცია და არანაირი გადატრიალება გარე ძალების გარეშე არ ხდება და ასე მოხდა საქართველოშიც, როდესაც გამსახურდიას ეროვნული ხელისუფლება განდევნეს.

გასახურდიას ჩამოგდება რატომ იყო მნიშვნელოვანი, როცა საბჭოთა კავშირი ისედაც დიშალა. რუსეთის პოზიცია გასაგებია, რადგან გამსახურდია ცდილობდა, ქვეყანას რუსეთისგან დაეღწია თავი, მაგრამ დასავლეთი რატომ გვექაჩებოდა დსთ-სკენ?

- გამსახურდიას რუსეთისგან თავის დაღწევა რომ უნდოდა, ამიტომაც დასაჯეს. ყველა მოქმედებს თავისი აგენტურული სქემით - რუსეთია, ვაშინგტონია, თუ სხვა ქვეყნები. მაშინ აგენტურული ქსელი რუსებს გააჩნდათ და ის მართავდა აქ პროცესებს, მას ჰქონდა იარაღი და მისცა ბანდებს - ჯაბას, კიტოვანს ა.შ.

რაც შეეხება დასავლეთს, მათ მიშვებული ჰქონდათ სიტუაცია დინებაზე, ცდილობდნენ არ ჩარეულიყვნენ. თუმცა, არსებობს გარკვეული ინფორმაცია, რომ მაშინ თვითონ რუსეთშიც შესული იყო დასავლეთი. ელცინის დროს ამერიკა ატომური რაკეტების ბაზების კონტროლზეც კი იყო გადასული. ამიტომ არსებობს ასეთი ვერსია, რომ რუსეთში მყოფმა აგენტურამ იმუშავა რუსეთზე, რომ საქართველოში ასეთი სცენარი განვითარებულიყო. ყველა შემთხვევაში, მათი ინტერესი ის იყო, რომ ყველა ნაბიჯი, რომელსაც რუსეთი გადადგამდა, რუსეთის წინააღმდეგ ყოფილიყო მიმართული. მაგალითად, ჩვენ ვხედავდით და ვგრძნობდით, რომ რუსეთი გვებრძოდა და მის მიმართ უკაყოფილება და ზიზღი იზრდებოდა. იგივე აგენტურული საშუალებით მისცეს მათ იარაღი, რომ გამსახურდიას ხელისუფლება ჩამოეგდოთ. მაშინ ინსტიტუტს ვამთავრებდი და სხვა აღქმები მქონდა, მაგრამ საქმეში რომ ჩაიხედავ, სხვა ინფორმაციებს ეცნობი.

ამის შემდგომ საქართველოში მოდის გამსახურდიას მოყვანილი ხალხი: სიგუა, კიტოვანი, იოსელიანი და კიდევ მათთან დაკავშირებული პირები, მაგრამ მათ ვერ გაართვეს დავალებას თავი. ეს ხალხი, ზედაპირულად, რუსეთიდან იმართებოდა, მაგრამ არის ინფორმაცია, რომ მაშინ რუსეთის სისტემაში შესული იყო ამერიკის საკმაოდ სერიოზული გავლენა.

ანუ, რუსეთს პროვოცირებას უკეთებდნენ ისინი?

- ვერ ვიტყვი ამას, უბრალოდ, ფაქტია, რომ რუსეთში ისინი მოქმედებდნენ და საქართველოში პროცესები მიმდინარეობდა. მათ რომ სდომოდათ ამ პროცესების გაჩერება, იმხელა გავლენა ჰქონდათ მაშინ, შეეძლოთ ეს პროცესები რაღაცნაირად შეეჩერებინათ, იგივე - არ ყოფილიყო ეთნიკური კონფლიქტების გაღვივება. ისინი ან არ ჩაერიენ, ან აწყობდათ, რომ რუსეთთან საქართველოს მოსახლეობის დაპირისპირება გაღვივებულიყო. პრობლემა შექმნეს, არიეს სიტუაცია აფხაზეთში, ცხინვალში და ომი დაიწო.

მეორე - შემდეგ რაც მოხდა, აღარ აინტერესებდათ, ეს თემა ვერ დაიძრა და გადატრიალების ავტორებიც არ აღიარა დასავლეთმა. მოკლედ, თუკი სიღრმისეულად წავალთ, გადაჯაჭვული თემებია. ისე კი, ზედაპირულად, ყველაფერი რუსეთის გაკეთებულია.

ერთადერთი, ვისაც ქვეყნის მართვის გამოცდილება ჰქონდა, ეს მაშინდელი პრემიერი სიგუა იყო. დანარჩენები, ფაქტობრივად, ბანდებიდან იყვნენ. საქართველო ძალიან მძიმე მდგომარეობაში ჩავარდა. როგორც კი საბჭოთა კავშირი დაიშალა და ეს ადამიანები ხელისუფლებაში მოვიდნენ, ყველაფერი ერთ დღეში გამორთეს: დენი, გაზი, პური არ იყო, არაფერი არ იყო...

და დაიწყო ფიქრი, ამ მძიმე მდგომარეობაში გამოსავალი რა იქნებოდა და ასე მივედით შევარდნაძემდე. შევარდნაძის ჩამოსვლა დასავლეთს რომ არ სდომოდა, ხელს შეუშლიდა. რუსეთსაც აწყობდა, რადგან თავი არ ჰქონდა, რომ საქართველოსთვის ყურადღება მიექცია. დასავლეთსაც აწყობდა, რადგან შევარდნაძე მაინც დასავლეთის კაცი იყო, გავიხსენოთ, თუნდაც ბერლინის კედლის დანგრევის ფაქტი. ფაქტობრივად, შევარდნაძე გორბაჩოვზე უფრო მისაღები ფიგურა იყო დასავლეთისთვის. სხვათა შორის, არ ვიცი შეგნებულად თუ შეუგნებლად, საბჭოთა კავშირის დაშლაში შევარდნაძემ უდიდესი წვლილი შეიტანა. როგორც ჩანს, ამის გამოც გახდა იგი დასავლეთისთვის მისაღები ფიგურა და ამიტომ მოხდა მისი ჩამოსვლა. ჩამოვიდა შევარდნაძე და მას მერე საქართველო აღიარეს, გაეროში მიგვიღეს და  სახელმწიფოს სტატუსი მოგვანიჭეს. სახელმწიფოს ფორმირება მაშინ დაიწყო. შევარდნაძეს მართლაც ჰქონდა გამოცდილება და მიუხედავად უმარავი პრობლემებისა და მოგვწონს თუ არ მოგვწონს, მან სახელმწიფო ინსტიტუციები ჩამოაყალიბა. დღეს ყველაფერი პროპაგანდის თემებია და, რომ ამბობენ სააკაშვილმა შექმნა სახელმწფო. რა შექმნა? ვინმემ ერთი ინსტიტუცია დამისახელოს, რომელიც სააკაშვილმა შექმნა. ყველა ინსტიტუცია შეიქმნა შევარდნაძის დროს. გამსახურდიას ამის საშუალება არ მისცეს. სახელმწიფოს და საქართველოს რა ფუნქცია და რა დატვირთვაც უნდა მიეღო, როგორ რეგიონალური მასშტაბით, ასევე მსოფლიო მასშტაბით, შევარდნაძის დროს განისაზღრა. ეს ძალიან კარგად გააკეთეს ჰეიდარ ალიევმა და შევარდნაძემ ერთობლივად.

ნატო თემა როგორ გააქტიურდა? ეს იყო დასავლეთიდან ნაკარნახევი იდეა თუ აქედან იყო ინიციატივა?

- შევარდნაძე რომ მოვიდა, ნატოზე საუბარი მაშინვე დაიწყო.

ნატოს იდეა ორივე მხარისთვის მისაღები იყო. შევარდნაძემ კარგად იცოდა, რომ სამხედრო ძალა და აგენტურული ქსელი მაშინ რუსეთს ჰყავდა საქართველოში. შევარდნაძე რომ გადადგა, რატომ გადადგა? იმიტომ, რომ ის რუსული აგენტურული ძალა მიაწვა, რადგან ეს დასავლეთის თემას აკეთებდა და რუსები ნელ-ნელა აქედან გამოსვლას იწყებდნენ. რომ თქვა გადავდექიო და შემდეგ მთელი თბილისი გარეთ გამოვიდა, ხომ გახსოვთ?! ეს იყო გზაგასაყარი, რადგან რუსული აგენტურის ნაწილი მთავრდებოდა და დასავლეთის ისტორია იწყებოდა. ეს იყო ჩანაცვლების კონკრეტული მაგალითი. მაშინ დაიწყო ნატო და მაშინ დაიწყო ყველაზე ღრმა ინტეგრაცია დასავლეთთან, ამას ზოგი ზედაპირულად უყურებს, მაგრამ ეს ყველაფერი ძალიან დიდი ბრძოლის შედეგი იყო. მათ შორის იქ რამდენიმე ადამიანი მოკლეს, ერთ-ერთი სერიოზული სპეცაგენტი იყო, ფრედი ვუდროფი, რომელიც საქართველოში მოკლეს. ვითომ ავარიაში დაიღუპაო, მაგრამ სინამდვილეში სნაიპერმა მოკლა. ჩახლართული ამბები იყო... მაშინ მისი ნეშტი ჩუმად წაიღეს ამერიკელებმა და როგორც გმირი ისე დაკრძალეს. ბრძოლა ასეთ დონეზე იყო. მაშინ შევარდნაძემ გადაქაჩა და დაიწყო საქართველოს გამოყვანა რუსეთის გავლენებიდან, რის გამოც დავისაჯეთ - კონფლიქტი გაღრმავდა აფხაზეთში, ცხინვალში, განსაკუთრებით აფხაზეთში, სადაც სრულმასშტაბიანი ომი დაიწყო. ეს ფაქტებია... რატომ ვყვები ასეთ ფორმატში - ზოგი ზედაპირულად უყურებს რეალობას... სურათი სიღრმისეულად უნდა დავინახოთ. სურათი კი არ ჩანს, ფრაგმენტები გვაქვს. დღეს, შეიძლება ბევრი ცოცხალი არ არის, მაგრამ ხალხის დიდ ნაწილს ეს ინფორმაციაც კი არ აქვს.

დღეს რა პროცესებშიც ვართ, ამის გასაანალიზებლად არის საინტერესო, თუ საიდან მოვედით და დღეს რატომ ვართ ამ მდგომარეობაში.

იმ რთული პერიოდში არაფერი არ გვქონდა, არაფერი არ იწარმოებოდა, ყველაფერი გავყიდეთ, ნახმარი ნივთებიც კი თურქეთში გაგვქონდა და საჭმელი იქედან შემოგვქონდა. ურთულეს მდგომარეობაში ვიყავით. მაშინ ამერიკა გვეხმარებოდა ხორბლით, რითაც ბევრმა ხელიც კი მოითბო. თუ არ ვცდები, 1994 წელი იყო, ზურაბ ჟვანია, მე, ლადო პაპავა და კიდევ ერთი-ორი კაცი შევარდნაძეს შევხვდით. სახელმწიფო ბიუჯეტს ვერ ვუყრიდით თავს და ვფიქრობდით რაზე შეიძლებოდა ჩვენი ეკონომიკის დაყრდნობა. ლადო პაპავას აზრი იყო - ხორბალი, რომელსაც ამერიკა გვაძლევდა, გვექცია ფისკალურ ინსტრუმენტად. ჯერ ლარი არ გვქონდა, კუპონი იყო და კუპონი ამაზე მიგვება... ბევრი მცდელობა იყო, რომ რაღაცნაირად სტაბილურობა მიგვეღო. სხვათა შორის შეერთებულმა შტატებმა მაშინ  მხარი დაგვიჭირა და ამას მოაყოლა ნატოს თემა, შემდეგ ევროპის თემა წამოვიდა და ამას მოჰყვა საკმაოდ დიდი ნაბიჯები, რაც შევარდნაძემ გადაწყვიტა - ეს იყო სტამბულის კონფერენცია, რომელსაც კლინტონი და ელცინი ესწრებოდნენ და მაშინ გადაწყდა საქართველოდან ჯარების გაყვანის საკითხი. ფაქტობრივად, საქართველო შემოტრიალდა მთლიანად დასავლეთისკენ. ეს ის დროა, როცა რუსეთი გაძლიერებას იწყებს და ჩვენ რუსეთიდან გამოვდივართ. საქართველოში დაიწყო ნატოს წვრთვნისა და აღჭურვის პროგრამა, რაზეც რუსები ძალიან ნერვიულობდნენ.

არასამთავრობო სექტორი როგორ შემოვიდა საქართველოში?

- მაშინ დაიწყო დასავლეთმა აქტიური მოქმედება. მათი ტექნოლოგია რა არის?! ჩვენ სახელმწიფოდ ძლივს ვყალიბდებით, დასავლეთს შევყურებთ და ამ დროს ის იწყებს სისტემების შექმნას, რომელიც პირდაპირ მათი კონტროლირებადია. მაშინ ამას ვერ ვხდებოდით. მაგალითად, ვიღაცები მედია-საშუალებებს აფინანსებდნენ, ჯერ სოროსი ქმნის არასამთავრობო ორგანიზაციებს, დანარჩენი მერე წამოვიდა. საერთოდ, უნდა ვიცოდეთ, ყველა არასამთვრობო სექტორი, ვისიც არ უნდა იყოს, საწყისი დაფინანსება მოდის სპეცსამსახურისგან. ეს თუ ამერიკაა, პირველი დაფინანსების წყარო მოდის CIA-დან და FBI-დან, რომელიც შემდეგ გადმოდის სახელმწიფო სტრუქტურებზე და შემდეგ ნაწილდება საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციებზე: „გამჭვირვალობა“, „რადიო თავისუფლება“ და ა.შ. შემდეგ ესენი ლოკალურ არასამთავრობოებს აფინანსებენ. ჩახლართული სქემაა, მაგრამ რომ გავყვეთ, მაინც სპეცსამსახურებთან მივალთ. ეს სამოქალაქო საზოგადოება მოგონილი თემაა, რომ მართვადი სისტემა შეიქმნას.

კონკრეტულად რა პერიოდში ხდება ეს?

- ეს დაიწყო 1992-93 წლიდან, საქართველოში ამერიკის საელჩო რომ გაიხსნა, პროცესი მაშინ წავიდა. მაშინ ბევრი პოლიტიკოსი გაგზავნეს ამერიკაში. სხვათა შორის, სააკაშვილის „პერევერბოვკა“, როგორც რუსეთის აგენტის, მაშინ მოხდა. 1993 წელს ზურაბ ჟვანია გაგზავნეს ამერიკაში სპეცკურსებზე და ა.შ. მეც მქონდა შემოთავაზება, მაგრამ გუბერნატორად დავინიშნე და ვეღარ წავედი. ეს ყველაფერი ნიუანსია, მაგრამ მნიშვნელოვანი. ანუ, ესაა პროცესი, როცა საქართველო, უკვე სახელმწიფოდ წოდებული, მიბმულია ამერიკაზე, ის ქმნის არასამთავრობო სექტორს, რომელიც შენს საზოგადოებას აყალიბებს, ვითომ კეთილი სურვილებისთვის და დავალებიდან გამომდინარე, ალაპარაკებენ. ეს არის ის ხალხი, რომელსაც დღეს ვხედავთ. სხვა ხალხი არ არსებობს, ეს არის დემოკრატია, დანარჩენი სხვა ყველაფერი ძალადობაა. ცოტა ვუტრირებ, მაგრამ პროცესებს თუ გავაანალიზებთ, ასეა.

ელცინის პერიოდში ცივი ომის პერიოდი სრულდება. რატომ ვერ მოხერხდა დასავლეთის და რუსეთის  დაახლოება, ეს იყო ამერიკის მხრიდან კვლავ ერთპოლუსიანი სამყაროს ჟინი, თუ სხვა მიზეზებიც არსებობდა?

- ცივი ომის პოლიტიკას სხვანაირად ვუყურებ. როცა ცხელი ომია, ბომბები ცვივა და დამარცხებული ინგრევა. ცივი ომის დროს შეიძლება ჭურვები არ ცვიოდეს, მაგრამ ეკონომიკა ინგრევა. ახლაც იგივე ხდება, ვხედავთ მიტოვებულ ქარხნებს, რომელთაც ბომბი არ მოხვედია, მაგრამ ხომ დაინგრა. შეერთებული შტატები, ფაქტობრივად, დაეპატრონა ამხელა ტერიტორიას, რუსეთის ჩათვლით. ელცინი მაგათი მოყვანილი იყო, ეს მათი პროექტი იყო, რასაც საბჭოთა კავშირის საბოლოო დაშლა მოჰყვა. როგორც ვთქვი, ამაში შევარდნაძესაც თავისი წვლილი აქვს შეტანილი. ამის შემდეგ შეერთებული შტატების ინტერესი თავად რუსეთშიც გაიზარდა და ყველგან შევიდა, თუმცა აღარ ეყო ძალა, რომ გაერისკა რუსეთის შემდგომი დაშლა. შეეშინდათ, რადგან ბირთვული ქვეყანაა და რუსეთის დაშლას რა მოჰყვებოდა, რისკები გათვალეს და შეეშინდათ.

შემდეგ რუსეთის გაძლიერების ახალი ეტაპი დაიწყო, მაგრამ საქართველო მთლიანად დასავლეთისკენ მიბრუნდა და რუსეთთან ურთიერთობა გაფუჭებული ჰქონდა. რუსეთი გვემუქრებოდა, გარდა იმისა, რომ ტერიტორიებში პრობლემა გვქონდა, ომი მიმდინარეობდა და შევარდნაძე იძულებული გახადეს დსთ-ში შესულიყო. მაშინ შევარდნაძის განცხადება გადაგომაზე იყო პროტესტი, რადგან დაინახა, რომ რუსეთთან ომში ჩაბმულს დასავლეთმა მხარი არ დაუჭირა. მას ეგონა, რომ დასავლეთის მხრიდან უფრო მეტი მხარდაჭერა ექნებოდა, რადგან ძალიან ადვილი იყო მაშინ დასალეთს მოსკოვისთვის თავში ჩაეკაკუნებინა.

ანუ ყველაფერი ფიქცია იყო?

- ეს ყველაფერი არის თამაში. ჩვენ რომ დსთ-ში შევედით, ამით დასავლეთისთვის დიდად არაფერი შეცვლილა, ეს ჩვენთვის იყო ტრაგედია. პროცესი თანდათან ვითარდებოდა, რუსეთი ძლიერდებოდა, ჩვენ ვცდილობდით მოგვეგვარებინა ტერიტორიული მთლიანობის საკითხი. მაშინ ამერიკელები გვეუბნებოდნენ, დაელაპარაკეთ რუსეთსო. ვიწყებთ საუბარს, რაღაც გამოდის - ცხინვალთან რაღაცა ფორმატით დალაგდა სიტუაცია, კონფლიქტი გაჩერდა და არა მარტო - ყველა ჩავდიოდით თამარაშენში, ქურთაში, ბაზრობა მუშაობდა, ხალხი მიდი-მოდიოდა, პრობლემა არ იყო. აფხაზეთში უფრო რთულად იყო საკითხი. ჩვენი მოსახლეობა გამოყარეს.

მინდა გაგახსენოთ ის პერიოდი, როდესაც დსთ-ში შესვლა გამოვაცხადეთ, ხომ გახსოვთ მინისტრებად ვინ დაინიშნენ?! შევარდნაძეს პირდაპირ დაავალეს, რომ ძალოვნებში დაენიშნა რუსეთის ხალხი. შევარდნაძე დათანხმდა, სხვა გზა არ ჰქონდა, რაც გამსახურდიას მოუწყვეს, იგივეს მოუწყობდნენ, მაგრამ შემდეგ, როდესაც დასავლეთი უფრო ძლიერად შემოვიდა საქართველოში და რუსეთს ჯარები გააყვანინა, საზოგადოებაში მეტად მოიკიდა ფეხი, ინსტიტუცები დასავლურ ყაიდაზე აშენდა, ნატოს წვრთვნებია, იარაღი შემოაქვთ, ჩვენს ჯარისკაცებს ამზადებენ, დასავლეთთან ინტეგრაცია სერიოზულად მიდის.

იმ დროს „მწვანეთა პარტიაში“ ვიყავი, პარლამენტში ფრაქცია გვქონდა და შემდეგ „მოქალაქეთა კავშირი“ შევქმენით და საკონსტიტუციო უმრავლესობა მოვიპოვეთ. ეს იყო დასავლეთის ტალღა. ახალი პოლიტიკოსები უკვე მათ დავალებებს ასრულებდნენ და შიგნით წარმოიშვა ცალკე ჯგუფი, რომელიც კონკრეტულად დასავლეთის დავალებას ასრულებდა. პარალელურად, იყო ჯგუფი, რომელიც რუსეთისას ასრულებდა.

2003 წელში საპარლამენტო ვადა სრულდებოდა, 2004 წელს საპრეზიდენტო არჩევნები უნდა ჩატარებულიყო. რუსეთში უკვე პუტინია მოსული და რუსეთი ახალი იმპერიის აშენების პროცესშია. 2003 წლის სექტემბრის დასაწყისში შევარდნაძე პუტინს სოჩაში შეხვდა. თემა იყო საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის საკითხი. შევარდნაძეს პირადად ველაპარაკე, როცა ჩამოვიდა, მაშინ უმრავლესობის ერთ-ერთი ლიდერი ვიყავი და საარჩევნო შტაბს ვხელმძღვანელობდი. მან მითხრა ასეთი რამ: პუტინთან მოვილაპარაკე, აფხაზეთისა და ცხინვალის საკითხი მოგვარდება, დაიწყება პროცესების მოგვარება, თუმცა ამისთვის, ჩვენ, ნელ-ნელა, დავიწყოთ ნატოსგან დისტანცირებაო, - ეს იყო პუტინის მოთხოვნა. ეს ინფორმაცია გავიდა და ამერიკამაც იცოდა. მთავარი მიზეზი იმისა, რომ შევარდნაძე ჩამოაგდეს, სწორედ ეს იყო - არ აპატიეს.

ბევრს ჰგონია, რომ ვიღაცები კეთილი განზრახვით მოქმედებენ, განსაკუთრებით იმპერიები. არანაირი კეთილი განზრახვა არ არსებობს, ყველა მოქმედებს თავის ინტერესებში. მაშინ მსოფლიო მართლაც ერთპოლუსიანი იყო. ბუშის დროს რომ ამერიკა იყო გავლენიანი, მგონი ასე არასდროს ყოფილა. ამიტომ, შევარდნაძეს განზე გადგომა არ აპატიეს.

ახლახანს გავრცელდა კოლუმბიის უნივერსიტეტის პროფესორის ჯეფრი საქსის ინტერვიუ, სადაც იგი ამბობს: პუტინი რომ მოვიდა ხელისუფლებაში, ის იყო დასავლური პოლიტიკოსი, უბრალოდ, ჰქონდა ერთადერთი მოთხოვნა, რომ ნატოს გაფართოება შეეჩერებინათ, რასაც ბუში უმცროსი დაეთანხმა. თანაც, საქსის თქმით, ამ აზრს ითვალისწინებდნენ ევროპის წამყვანი ქვეყნებიც, მაგრამ როგორც იგი აღნიშნავს, ბუშმა პოზიცია მალევე შეიცვალა და პუტინი მოატყუეს. გამოდის, ნატოს გაფართოება რომ არა, რუსეთთან შანსი გვიჩნდებოდა, რომ ტერიტორიული მთლიანობა აღგვედგინა. ახლა კი შავი ზღვის აკვატორიაზე რუსეთმა აფხაზეთს უკრაინაც მიაბა...

- თუ გავიხსენებთ პუტინის მმართველობის საწყის პერიოდს, შიდა პროცესები რომ დაალაგა და შეკრა, ფაქტია. მაშინ რუსეთი ჯერ არ იყო ძლიერი და სჭირდებოდა დასავლეთთანაც დაელაგებინა ურთიერთობა. პუტინი ამბობდა, თუ საფრთხე არაა, მაშინ ჩვენც მიგვიღეთ ნატოშიო, მაგრამ უარი უთხრეს, რადგან მაშინ ფიქრობდნენ, რუსეთი სუსტია და მოდი, ჩვენ რაც შეიძლება მეტად გავაფართოვოთ ჩვენი გავლენებიო. პირველი, ბალტიისპირეთში რომ გაევლოთ ხაზი, ეს ჯერ კიდევ ელცინის დროს მოილაპარაკეს. ერთი რამ მინდა დავამატო, ნურავის ნუ ჰგონია, რომ არსებობს რაღაც სტანდარტები, ეს ყველაფერი არის პოლიტიკური გადაწყვეტილებები. არც არავის ჰქონია ნატოს სტანდარტი, არც რუმინეთს და არც ბალტიისპირეთს.

უკრაინა და მოლდოვა რომელ სტანდარტს აკმაყოფილებდნენ ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსი რომ მისცეს, საქართველოს ბევრად ჩამორჩებიან.

- სარტყელების თემებია. მინდა გაგახსენოთ ასეთი რამ - როდესაც ბალტიისპირეთის და შავ ზღვის ქვეყნები მიიღეს ნატოში, პუტინმა მიუნხენის კონფერენციაზე პირდაპირ განაცხადა, რომ თქვენ რასაც აკეთებთ, საბოლოოდ მიგვიყვანს დაპირისპირებამდეო, რაც დღეს ხდება, ის თქვა. რაც არ უნდა ვთქვათ, პუტინი აგრესორია, ამხელა ომი დაიწყო და ადამიანები იხოცებიან, მაგრამ ეს ერთი თემაა. თუმცა, მეორეა - ჩვენ უნდა ვნახოთ, რა ხდებოდა მანამდე, რა განცხადებები კეთდებოდა, იყო თუ არა გულწრფელი დასავლეთი, როდესაც მინსკის მოლაპარაკებები გაიმართა. შემდეგ თვითონ განაცხადეს, რომ მინსკის მოლაპარაკებებს იმიტომ ვწელავდით, რომ უკრიანა შეგვეიარაღებინაო. ეს მერკელმაც თქვა და მაკრონმაც. ამიტომ აქ ბევრი გადახლართული ამბებია. ან შეერთებული შტატები როგორ იქცეოდა? ბალტიისპირეთი შეიყვანეს ნატოში, რომელიც რუსეთის საზღვარზეა, ჩვენ არ შეგვიყვანეს, რადგან სარტყელად განგვიხილავდნენ. მოიგონეს გუამი, ეს ყველაფერი თამაშია. ამ თამაშის მონაწილენი ვიყავით ჩვენ და მინდა გითხრათ, რომ ამ თამაშში ბევრჯერ დავიჩაგრეთ, რადგან არავინ ჩვენ სახელმწიფოდ არ განგვიხილავდა. რუკაზე წრეს რომ შემოავლებ - აქ ეს უნდა იყოს, აქ ის უნდა იყოს, საქართველოს რასაც ვეტყვით იმას გააკეთებს - ასე განგვიხილავდნენ სათამაშოდ. ამიტომ, პუტინთან მიმართებაში დასავლეთი რომ ტყუის, ეს ფაქტია. ის რა მეთოდს იყენებს, ამის გამართლებაზე კი არ არის ლაპარაკი, მაგრამ როცა რუსეთის მხრიდან იყო შეთავაზება და გაეთვალისწინებინათ, მსოფლიო შეიძლება სხვანაირად დალაგებულიყო. მაგრამ არ აწყობთ ასე დალაგება. ჭკვიანურია თუ არა, ეს ცალკე განსასაზღვრი თემაა, თუმცა არ მგონია,  ამაშიც დიდი აზრები იყოს ჩადებული.

უკრაინის ომის შემდეგ, საქართველოს ხელისუფლებას ძალიან დაეძაბა ურთიერთობა დასავლეთთა. ხელისუფლებამ გვითხრა, რომ საქართველოს  მეორე ფრონტის გახსნას აიძულებენ, რაც უკრაინის ხელისუფლების წარმომადგენლებისგან ჩვენც არაერთხელ მოვისმინეთ. უკვე სადავოც კი არ არის, რომ ე.წ. რუსული კანონი შესაფუთი მასალაა იმ ინტერესის, რაც დასავლეთს საქართველოსთან მიმართ აქვს და ის არის მეორე ფრონტის გახსნა. როგორც კი ამის საწინააღმდეგო აზრს დააფიქსირებ, მაშინვე რუსეთუმეს იარლიყს მოგაკრავენ. ამაში ვართ ახლა გაჩხერილი. ამ საზოგადოების გახლეჩვის მცდელობას როგორ უნდა დავაღწიოთ თავი?

- თავის დაღწევის საკითხი მართლაც პრობლემაა. ავხსნათ საერთოდ რა ხდება. საზოგადოებამ კარგად უნდა გაიგოს, თუ რასთან გვაქვს საქმე. ვის როგორ განიხილავენ - საქართველოს განიხილავენ  როგორც სამხედრო საშუალებას, ტერიტორიას. ამ შემთხვევაში ეს არის უკრაინის ომი. რუსები უტევენ უკრაინას, რაზე შეიძლება ყურადღება გადმოაიტანინონ მას? ეს არის სამხრეთის ფლანგი, რომ აქედან პრობლემა შეუქმნან. კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, აქ არ დგას საკითხი საქართველოსგან რა დარჩება, როგორ დარჩება, ამას არც კი განხილავენ. მეორე ეს არის ლოჯისტიკური თემა, ამ ომის შედეგად ჩაიკეტა რუსეთის ლოჯისტიკური გზები და ძალიან აქტუალური გახდა ჩინეთ-დასავლეთის მიმართულება, რომელიც საქართველოზე გადის. ეს ორი ძირითადი ინტერესის აწევა მოხდა, რამაც გაზარდა საქართველოს მიმართ ინტერესი. ამ სიტუაციაში ჩვენ არ უნდა გაგვიკვირდეს მცდელობა იმისა, რომ მორჩილი გაგხადონ, ეს რევოლუციური სცენარები ამაზეა გათვლილი. მოქმედების ძალიან მარტივი თემაა, ვისაუბრეთ ამაზე უკვე ეს არის საზოგადოებრივი სექტორი. ყველა საზოგადოებრივი სექტორის დაფინანსების წყარო არის სპეცსამსახური, ეს არის ფაქტი - იქიდან მოდის თანხა, აქ ადგილობრივი არასამთავრობოებს აძლევენ შეკვეთას. შეკვეთა არის - გამოდით, ჩაატარეთ მიტინგი. რატომ უნდა ჩაატარო მიტინგი? იმიტომ, რომ შენ ხომ კარგი არასამთავრობო ხარ, იდეოლოგიაზე მუშაობ, შშმ პირებთან მუშაობ, ჯანდაცვაში მუშაობ, ინფრასტრუქტურების გაკეთებაზე მუშაობ. ჩვენ კი გეუბნებით, რომ თქვენ აღარ დაგაფინანსებთ, თუკი „გამჭვირვალობის შესახებ კანონს“ დაეთანხმებით, ამიტომ გამოდით გარეთ. არასამთავრობოების იდეოლოგია რა არის? - ჩვენ იმიტომ გამოვდივართ, რომ კანონს ღებულობენ, რომელიც ამ დაფინანსებას ჩვენ გვიწყვიტავს, არ აქვს მნიშვნელობა კანონში რა წერია. დამფინანსებელი გვეუბნება, რომ შენ ფულს აღარ მოგცემ, ე.ი. კანონი არ ვარგა. თუკი ეს კანონი არ ვარგა, თუ იგი დასავლეთის არ არის, ე.ი. რუსეთისაა. საზოგადოება მასად რომ აქციო, აფიქრებინო ის, რაც შენ გინდა, ძალიან მარტივ ფრაზეოლოგიას იგონებ რომლითაც ამოქმედებ.

ახალგაზრდები იმის ნაცვლად, რომ ხელფასი გავზარდოთ, სოციალური პრობლემები მოვაგვაროთ, ადამიანის უფლებები დავიცვათ, კანონიერება უფრო წვდომადი გავხადოთ, არ იყოს შერჩევითი სამართალი ა.შ. პროტესტს გამოთქვამენ, გამოდიან ლოზუნგით „არა რუსულ კანონს“ და არც იციან, რა არის ეს კანონი. ანუ, ჩვენი საზოგადოების სატკივარს კი არ ემსახურება ეს აქციები, ეს არის შეკვეთილი აქციები. ყველა საერთაშორისო მეგობარი გვეუბნება, რომ ვერ შევალთ ევროპაში, რადგან არასამთავრობოებმა დეკლარაცია უნდა შეავსონ. საქმე ისაა, რომ ამ კარგი იდეებისთვის შექმნილი არასამთავრობოების უკან დგას უდიდესი ფინანსები, რომელიც მიდის გადატრიალების მოწყობაში და ეს თანხები როცა გამჭვირვალე გახდება, ასე მარტივად ვეღარ შემოვა.

ეს კანონი პანაცია იქნება? სხვა გზას ვერ იპოვიან ამათ დასაფინანსებლად?

- რა თქმა უნდა, სხვა გზებიც არის.

მაშინ ამ კანონის დატვირთვა რა არის, არასამთავრობოთა პროვოცირება?

- ჩვენი კანონი ყველაზე ლმობიერია. საფრანგეთის კანონში უვადო პატიმრობაც კი არის ჩაწერილი. თუკი საზღვარგარეთი გაფინანსებს და მის დავალებას ასრულებ, შენ მისი წარმომადგენელი ხარ, აბა ვისი ხარ?! სტიგმატიზაცია მოხდა, არ შეიძლება საზღვარგარეთის ქვეყნის წარმომადგენელი იყო? შენ ცუდი საქმე არ გააკეთო, თორემ აკეთე რაც გინდა... მაგრამ, აქ არის ლაპარაკი სწორედ იმ დიდი თანხების გამჭვირვალობაზე, რომლის გამოჩენაც არ უნდათ. თქვენ რომ ბრძანეთ, სხვა გზები თუ არსებობსო, სხვა გზები არსებობს, მაგალითად, ფულის ქეშად შემოტანა, როგორც ეს მაიდნის დასაფინანსებლად კეთდებოდა უკრაინაში, მაგრამ ეს უკვე კრიმინალურ ნაწილში გადადის და სკანდალი იქნება. ამათ კი კრიმინალური დატვირთვა არ უნდათ, უნდათ, რომ ლეგალურად ხდებოდეს ფულის მოძრაობა. ამას რომ გაუკონტროლებ, დაკარგავენ ბერკეტს, რომ საზოგადოებაზე მოახდინონ ზეგავლენა და როცა დასჭირდებათ ხელისუფლება შეცვალონ და თუნდაც ქვეყანა დაანგრიონ. ეს არის მოქმედების საშუალება. რუსეთი მოქმედებს იარაღით, დასავლეთი მოქმედებს ტექნოლოგიით. ამიტომ ეს კარგად უნდა გვესმოდეს.

დღეს ჩვენ ვართ ჩვენი დამოუკიდებლობის განმტკიცების პროცესში. ხელისუფლება მოგვწონს თუ არ მოგვწონს, ამაზე შეიძლება ბევრი ვილაპარაკოთ, მაგრამ ის, რომ ჩვენ დღეს ყველას ვეუბნებით, პატივი გვეცით, პატივი ეცით ჩვენს სუვერენიტეტს და მოგვეპყარი როგორც პარტნიორს, ეს სულ სხვა დამოკიდებულებაა. ახლა ზოგი იძახის, ევროკავშირში არ მიგვიღებენო, მაშინ, მოდით, დავსვათ კითხვა - შარშან რატომ მოგვცეს კანიდატის სტატუსი? ხელისუფლებას აკრიტიკებდნენ, ამბობდნენ, რომ ვალდებულება არ შეასრულა, ამბობდნენ, რომ დარღვევებია, ხუთავენ არასამთავრობოებსო იმის მიუხედავად, რომ მაშინ ეს კანონი არ იყო, მაგრამ წლის ბოლოს მაინც მოგვცეს კანდიდატის სტატუსი - რატომ? აქ არის ინტერესი, რომ არ მოეცათ სტატუსი, მაშინ სხვა ქვეყნების გავლენა გაიზრდებოდა და თვითონ შესუსტდებოდნენ. დღეს კი, არის რევოლუციური სცენარები ჩართული, მაგრამ მათ სხვა გზა არ აქვთ, გარდა იმისა, რომ ჩვენ უფრო მეტი ინტეგრირება გაგვიკეთონ თავიანთ სისტემაში. ახლა, ალბათ, არჩევნებს დაელოდებიან და კიდევ იქნება მცდელობა, რომ გავლენები შეინარჩუნონ და ვინც არ უნდა იყოს ხელისუფლებაში, ის დაიმორჩილონ. ჩვენ ევროკავშირში მიგვიღებენ, როცა ჩვენს მიმართ პატივისცემას იგრძნობენ და თუ ამას არ გააკეთებენ, მაშინ რეგიონს დაკარგავენ, მარტო საქართველოს არა.

პატივისცემას რომ თავი დავანებოთ, ეს ტრანზიტები, რომელმაც საქართველოზე უნდა გაიაროს, ეს ხომ ევროპისთვისაც სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია? რუსეთის გზა ჩაკეტილია და ამის ალტერნატივა არის საქართველო, ამიტომ არის უცნაური ევროპა რატომ ცდილობს აქაურობის აფეთქებას?

- ბევრი შორეულ გათვლებს ვერ აკეთებს. ნუ გგონიათ, რომ ლიდერები მაგრად თვლიან. კადაფი რომ მოკლეს, რა მიიღეს? ნავთობის მწარმოებელი ამხელა ქვეყანა, ლიბია კანიბალიზმის დონემდე დაიყვანეს. ხომ ეგონათ, რომ ნავთობს გააკონტროლებდნენ, აკონტროლებენ? ნუ გგონიათ, რომ გათვლილი აქვთ მოქმედებები, ასეთი რამ არ არსებობს. ძალიან დაბალი ინტელექტია დღეს გინდაც სპეცსამსახურებში და გინდაც ქვეყნის ლიდერებში. რაც შეეხება საქართველოს, მათ ეს აწყობთ თუ არა, შეიძლება ამას ვერც ხედავენ. მეორე მომენტი - აქ არევის სიტუაცია არ აღელვებთ, ერთადერთი, რაც აღელვებთ, ინტერესების დაკარგვაა. დღეს დასავლეთის გავლენა სუსტდება, მან უნდა გადაწყვიტოს, რევოლუციას ვერ მოაწყობენ, ისეთ ხელისუფლებას ვერ მოიყვანენ, რომელიც მათ მიერ იქნება მართვადი. მათ აწყობთ კოალიციური მთავრობა, რითაც მათი ზეგავლენა გაიზრდება. ეს აწყობს დასავლეთს - ამერიკასაც და ევროპასაც, მაგრამ რევოლუცია ბოლომდე ვერ მიჰყავთ, რაც არ უნდა აქციები ჩაატარონ. რევოლუციას შარშან გაზაფხულზეც მოაწყობდნენ, როდესაც მოლოტოვის კოქტეილებით გამოვიდნენ, ვითომ მშვიდობიანი აქტივისტები, მაგრამ იციან, რუსეთი როგორც კი დაინახავს, რომ აქ სიტუაცია იცვლება, მოიგონებს უამრავ მიზეზს, გადაკეტავს გზას და ტანკებს თბილისში შემოიყვანს. ამით კი ის მოხდება, რომ ჩვენ სუვერენიტეტის დაკარგვის საფრთხის წინაშე დავდგებით, დასავლეთი კი გავლენას დაკარგავს არა მარტო საქართველოზე, არამედ რეგიონზე. რეგიონში საქართველოა ყველაზე მნიშვნელოვანი ქვეყანა და რევოლუცია ბოლომდე ამიტომ ვერ მიჰყავთ.

რევოლუციას ხომ ხალხიც სჭირდება?

- ხალხს იყიდიან. ბევრ ფულს დახარჯავენ. ლოგიკა ასეთია - თუ საკითხი ფულით არ წყდება, გადაწყდება დიდი ფულით. ფულის მეტი რა აქვთ, ამას ვხედავთ კიდეც. უბრალოდ, ეს მომენტი რუსეთის ფაქტორის გამო ვერ მიდის ბოლომდე.

ის ნაბიჯები, რაც ბიძინა ივანიშვილმა გადადგა, საკმაოდ საინტერესოა - ის, რომ ეს პროცესები ახლა დაიწყო და არ მოიყარა თავი არჩევნების დროს. მერე ძალიან ძნელი იქნებოდა ამ ძალის გაქარწყლება. ახლა ამან დიდი ენერგია გამოსტყორცნა, მთელი დაფინასების, მათი დაქირავეული საზოგადოებრივი სექტორი ამოტივტივდა. ეს ხომ ყველაფერი ტექნოლოგიაა. ბიძინამ ყველაფერი ზედაპირზე ამოსწია.

გარდა ამისა, რეგიონში ჩინეთის შემოყვანაც ძალიან მნიშვნელოვანია. ჩინეთი ჩვენ მარტო დასავლეთთან კი არ გვიქმნის რაღაცა ბალანსის შესაძლებლობებს, რუსეთთანაც. რუსეთი ჩინეთის წინააღმდეგ ვერ წავა. მილიარდამდე თანხა უნდა ჩადოს და ის დაუშვებს, რომ რუსეთმა პრობლემა შეგვიქმნას?! საინტერესოა ისიც, რომ ჩვენ გვიკრძალავენ ჩინეთის შემოყვანას, როცა შეერთებული შტატების და ევროპის ძირითადი პორტების მფლობელები ჩინელები არიან. გამოდის, ჩვენთან არც კანონი შეიძლება და არც პორტი, იმათთვის კი შეიძლება.

თავის დროზე, ანაკლიის ტენდერში ხაზარაძემ რომ გაიმარჯვა, მაშინ პომპეომ გასაგებად გვითხრა, არც ინვესტიციებს ელოდოთ და არც ჩინეთის შემოყვანა გაბედოთო. ხაზარაძემ ეს თემა კი გამოიყენა პოლიტიკურად, მაგრამ ფაქტი ისაა, რომ 7-8 წელი დაგვაკარგვინეს და ავი ძაღლივით არც თვითონ ჭამდნენ და არც სხვას აჭმევდნენ.

- ფაქტი ისაა, რომ შეერთებულ შტატებს თავისი პოლიტიკური გავლენის შესუსტების გამო არ უნდოდა, რომ აქ ჩინელები შემოსულიყვნენ. თვითონაც არაფერს გვთავაზობდნენ, რადგან ტვირთი არ აქვთ. ამიტომ არ დებს ამერიკა ფულს. ეს პორტი მომგებიანია, მაგრამ მომგებიანი არის ჩინელებისთვის, რადგან ჩინეთს აქვს ტვირთი. ევროპაში მიმავალი ტვირთიც ჩინეთს უკავშირდება. ტვირთის ზღვით წაღება, ჯერ ერთი, ძვირია და მეორე - გრძელვადიანია. ევროპაში რომ ჩაიტანონ ტვირთი, ორი თვე უნდა, თან სუეცის არხს კეტავენ და აფრიკას უნდა დაარტყან წრე. ჩინეთმა ტვირთი რუმინეთში ან ბულგარეთში რომ ჩიატანოს საქართველოს გავლით, მინიმუმ, ორი კვირა სჭირდება. წარმოიდგინეთ რამხელა ეკონომია კეთდება. ამიტომ ჩინეთი თვითონ უნდა მოემსახუროს თავის ტვირთს, ფულსაც დახარჯავს და ჩვენ ამით მხოლოდ შედეგს მივიღებთ, საქართველო გაძლიერდება. დღეს, საქართველო თუკი შემოსავალს ღებულობს, ჩვენ მრეწველობა კი არ ავაღორძინეთ, არამედ ლოჯისტიკური მოძრაობა იძლევა შემოსავალს და ვერც პორტი და ვერც რკინიგზა დატვირთვას ვერ უძლებს. ამიტომ აქ დიდი თანხებია ჩასადები. ჩინეთის შემოსვლა ჩვენ ეკონომიკური განვითარების საშუალებას ხომ გვაძლევს და რუსეთთან უსაფრთხოების ძალიან დიდ საშუალებას გვაძლევს. ჩათვალეთ, ჩინეთის აქ ყოფნა, ფაქტობრივად, გამორიცხავს რუსეთის ყველანაირ აგრესიას. ჩინეთის გარდა ტექნოლოგიური პარტნიორი რუსეთს არავინ ჰყავს. როგორ ფიქრობთ, რუსეთი ჩინეთს გაანაწყენებს? მაგალითად, ყაზახეთზე რამხელა გავლენა ჰქონდა რუსეთს, ჯარები შეიყვანა და ნაზარბაევი რომ შეიცვალა, იქაურობა რუსეთის ჯარმა დააწყნარა. ჩინეთი ისე ძლიერად შემოვიდა, ყაზახეთს დღეს როგორც პარტნიორს, ისე განიხილავს და არა როგორც რუსეთი ადრე დავალებს იძლეოდა. ახლა ჩინეთის ფაქტორი ჩვენთან შემოდის. ეს უნდა გვიხაროდეს, რადგან საშუალებას გვაძლევს წარმატებით დავაბალანსოთ ეს სიტუაცია.

29 აპრილს, როდესაც  ბიძინა ივანიშვილი გამოჩნდა აქციაზე, ოპოზიციამ და მათთან დაკავშირებულმა ე.წ. ექსპერტებმა დაიწყეს ნარატივის გავრცელება, რომ ყველა ეს პროცესი ივანიშვილის დაყადაღებული 2 მლრდ-ის გამო ხდებაო. ხუმრობდნენ კიდეც, შევუგროვოთ ფული და თავს დაგვანებებსო. რამდენად მოქმედებს ეს ნარატივები საზოგადოებაზე?

- რა პრობლემა ჰქონდა ბიძინა ივანიშვილს თავისი 2 მილიარდის პრობლემა მოეგვარებინა?! დეგნანი ხომ შეხვდა, ობრაენი რომ ჩამოვიდა, ხომ უნდოდა შეხვედრა. გარიგების თემა რა იყო ივანიშვილთან? - რა გინდა, აგერ, ჩვენ ვართ, დასავლეთი, ყადაღებს მოგიხსნით ამ ორ მილიარდზე, ყველა დაფინანსებას დაგიმატეთ, ბიზნესებში პრობლემა არ გექნება, გაანებე საქართველოს თავი, წადი ამერიკაში, ოკეანის პირას ოჯახთან ერთად იცხოვრე, ოღონდ საქართველოს შეეშვიო. რატომ არ გაცვალა ეს ყველაფერი ქვეყნის ინტერესებზე? ხომ მარტივი თემაა, ვინ მოსთხოვდა პასუხს, მაგრამ ეს ისტორიული გადაწყვეტილებაა. ამას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, მიუხედავად იმისა, ვიღაცას მოსწონს თუ არ მოსწონს. ფაქტზე ვისაუბროთ, ამ კაცმა ეს ნაბიჯი არ გადადგა. არ გადადგა მარტივი მიზეზის გამო - დასავლეთი გამოიყვანდა სააკაშვილს ვივამედიდან და დასვამდა. დაიწყებოდა აქ სისხლისღვრა, მას დარქმევდნენ რეფორმატორს, დემოკრატიის შუქურას, მერე ვიღაც შემცვლელებს მოიყვანდნენ, მაგრამ სააკაშვილი იქნებოდა მამა-მარჩენალი. შედეგად, მოხდებოდა საქართველოს ჩართვა რუსეთის წინააღმდეგ ომში, რაც იყო სცენარი. ამ სცენარის განხორციელების დროს, საქართველოსგან რა დარჩებოდა, კაცმა არ იცის. შემდეგ ბიძინა ივანიშვილის პასუხისმგელობა როგორი იქნებოდა? - რათ უნდოდა ის ფული, რომელიც თავისი გვარიანად, შთამომავლებიანად საგინებელი გახდებოდა! ამიტომ არ გაცვალა პირადი ინტერესები საქართველოს ინტერესებზე, სხვა მეტი ახსნა ამას არ აქვს. თავისი ფინანსების დაყადაღებისა და პრობლემების შექმნის ხარჯზე, მან არ უღალატა საკუთარ სახელმწიფოს ინტერესებს. ეს არის დასაფასებელი. დღეს როცა ვიძახით, რომ ჩვენი სუვერენიტეტის და ჩვენი დამოუკიდებლობის განტკიცების პროცესში ვართ, ეს არის ამ ყველაფრის გაგრძელება. ყველაზე დიდი ტერორის ქვეშ თუ ვინმე არის, არის ბიძინა ივანიშვილი. დააკვირდით ფრაზეოლოგიას - „ჩვენ უნდა მოვიშოროთ ივანიშვილი“, - ურტყამენ იმას, რაც ჩვენი გარანტიაა. თან ამას იძახიან ნამიშრები. სწორედ ისინი, ვინც აღვივებს დასავლეთის ამ რევოლუციურ სცენარს, თუმცა, ვიმეორებ, რევოლუციამდე ვერ მივლენ რუსეთის ფაქტორის გამო.