„ესენი არც არიან არასამთავრობოები. ესენი არიან კონკრეტული პოლიტიკური პარტიების პოლიტიკური ინფრასტრუქტურები. ამიტომ არის მათი ავტორიტეტი ნულოვანი. „გამჭვირვალობის კანონის“ მიღების შემდეგ არასამთავრობოების მდგომარეობა უპერსპექტივო იქნება“, - აცხადებს ანალიტიკოსი დემურ გიორხელიძე for.ge-სთან საუბრისას.

ოპოზიცია და არასამთავრობოები ყოველდღიურ რეჟიმში ხალხს ქუჩაში ეპატიჟებიან. რა უნდა გაეკეთებინა ხელისუფლებას, რომ პროტესტანტებისთვის ქუჩაში გამოსვლის საბაბი არ მიეცა? შეიძლებოდა თუ არა პროცესების უმტკივნეულოდ გადატანა, თუკი „გამჭვირვალობის შესახებ კანონში“ ენჯეოებისთვის ყველაზე საშიში სიტყვა „აგენტი“ არ დაფიქსირდებოდა?

- ვფიქრობ, ყველაფერს ჯობდა, 30 წლის განმავლობაში ამ მდგომარეობაში არ ყოფილიყო საქართველო, რაც საქართველოს სხვადასხვა ხელისუფლების ბრალია და სხვა არავისი. ახლა, როდესაც დღევანდელ ქართულ სიტუაციას ვუყურებ, რატომღაც ყველას გამორჩა, რომ რასაც ვერ ბედავდა ხელისუფლება ადრე, გააკეთა ახლა მხოლოდ იმის გამო, რომ გეოპოლიტიკური ვითარება იცვლება. თან არჩევნებია, თან ხელისუფლებას სურს ძალაუფლების შენარჩუნება ისედაც სუსტი ოპოზიციის ფონზე. ნებისმიერი აზრის ადამიანის პატივისმცემელი ვარ, ძალიან კარგად მესმის საპროტესტო მოძრაობაში ჩართული ახალგაზრდების, თუმცა მათი უდიდესი უმრავლესობა უსაშველოდ შორსაა იმ რეალობისაგან, რასაც გეოპოლიტიკა უდგას სათავეში. საქართველოში რაც ხდება, სწორედ გეოპოლიტიკით აიხსნება. გამჭვირვალობის შესახებ კანონი, უბრალოდ, საბაბია.

აქციაზე მდგომ ადამიანებს რატომღაც სჯერათ, თითქოს გამჭვირვალობის შესახებ კანონი ევროინტეგრაციას დაგვაშორებს. რეალურად, ევროგაერთიანებაში ან კიდევ ნატოში მიღების საზომი „გამჭვირვალობის შესახებ კანონის“ მიღება-არმიღებაა? სად იყო ეს კანონი, როცა არც ევროპაში საქართველოს მიღებით იკლავდნენ თავს და ნატოს კარსაც არც გვიღებდნენ და არც გვიხურავდნენ?

- სამწუხაროდ, ახალგაზრდების არაინფორმირებულობა განსაზღვრავს ამ აქციებს და წარმოდგენა იმისა, თითქოს საქართველოს სადმე იღებენ ევროკავშირსა და ნატოში და ვიღაცას თურმე 30 წლის განმავლობაში არ უნდა ამის გაკეთება, ეს არის უდიდესი პროპაგანდით ჩამოყალიბებული ცრუ შეხედულება. ამიტომ იმედი მაქვს, ახალგაზრდები გაერკვევიან სიტუაციაში.

აქციაზე მხოლოდ ახალგაზრდები არ არიან, იქ არიან ე.წ. შუახნის „ახალგაზრდებიც“, რაოდენ აბსურდულადაც არ უნდა ჟღერდეს, რადგან რადიკალური პოლიტიკური ჯგუფები ცდილობენ, მიტინგებზე გამოსული ნებისმიერი ასაკის ადამიანი ახალგაზრდებთან გააიგივონ, რომ სათქმელი მიეცეთ, თითქოს ხელისუფლება ბავშვებს და ახალგაზრდებს უპირისპირდება.

- რაც შეეხება აქციაზე მყოფ საშუალო და უფროსი ასაკის ადამიანებს, მათი მომავალი, სიმართლე გითხრათ, საინტერესო არც არის, რადგან სწორედ მათი წყალობით არიან ახალგაზრდები აქამდე მიყვანილნი. ამიტომ გამჭვირვალობის შესახებ კანონი არის საბაბი სიტუაციის იმ დონემდე მიყვანისთვის, როცა, ფაქტობრივად, ქართველ ხალხს კვლავ დააჯერებენ იმას, რომ ერთადერთი არჩევანი თურმე არის დღევანდელ ხელისუფლებასა და საკუთარი პოლიტიკური შეუმდგარობით ძალზე დაკნინებულ ოპოზიციას შორის. ამიტომაც ხსნიან ყველანაირ პოლიტიკურ პარტიას, განურჩევლად იმისა, ძლიერია თუ არა პარტია, პარტიის სიძლიერეს მათთვის მნიშვნელობა არ აქვს, უბრალოდ, ეუბნებიან ხალხს, რომ მათ არჩევანი აქვთ ამ ორ ძალას შორის.

ხელისუფლებას უნდა შემოეტანა „გამჭვირვალობის შესახებ კანონი“ მოსამზადებელი ეტაპების გავლის გარეშე?

- ხელისუფლებამ ზუსტად ის დრო შეარჩია, როდესაც მას შეეძლო ოპოზიცია მიეყვანა ბოლომდე გაკოტრებისკენ. დააკვირდით ოპოზიციის მიტინგებს, ვინ აქტიურობს, იქ პოლიტიკოსები არ აქტიურობენ, თუკი პოლიტიკოსი შეიძლება ეწოდოს იმ ხალხს, ვინც დღეს ოპოზიციაშია, რადგან მათ თვითონვე გაინადგურეს თავი. ამ აქციებზე არიან პოეტები, ხელოვანები და, რაც მთავარია, არიან ისინი, რომლებმაც შესანიშნავად იციან, რომ ახალგაზრდების დიდი ნაწილი შეყვანილია შეცდომაში. ეს მათ ფრაზეოლოგიასაც ეტყობა. უბრალოდ, მოტყუებული ახალგაზრდობა სულ სხვა რამის გამო აცხადებს პროტესტს, რეალობა კი სხვაგვარია. ხელისუფლებამ ყველაფერი ჩახსნა, ჯერ კიდევ ათი წლის წინ განაცხადეს, შუა უნდა გაიკრიფოსო, საუბარია ამ ხელისუფლების დღეგრძელობაზე და არა იმაზე, საქართველოს სახელმწიფოში აიგოს რაღაც კონსტიტუციური მექანიზმი, რომელიც შეკავება-გაწონასწორების მექანიზმსა და პოლიტიკურ სტაბილურობაზე იქნება აგებული. ხელისუფლება წყვეტს თავის ლოკალურ ამოცანას, მიდის იმაზე, რისი საშუალებაც მას გეოპოლიტიკამ მისცა. ხელისუფლება ამას აკეთებს იმისთვის, რომ საბოლოოდ ჩახსნას ის, რასაც ოპოზიცია ჰქვია. ყოველ შემთხვევაში, ხელისუფლება ცდილობს, ოპოზიცია გაიყვანოს იქამდე, სადაც ოპოზიცია დასჭირდება მხოლოდ ფასადის გასალამაზებლად, თითქოს დემოკრატიული საზოგადოება გვყავს და საქართველოში ჩატარებულ არჩევნებში არსებობს ალტერნატივა. როდესაც პოლიტიკოსები პროცესებს ამ მიზნით იყენებენ, ეს ყოველთვის მოკლევადიანია, ამიტომაც 35 წელია, ერთი და იმავე პროცესიდან ვერ გამოვედით. ასე იყო 1992 წელსაც, როცა ახალგაზრდების გამოყენებით ძირს უთხრიდნენ ქართულ სახელმწიფოს, რადგან რაც მაშინ მოხდა - სახელმწიფო გადატრიალება, ეს იყო ძირის გამოთხრა სახელმწიფოსთვის და არა ერთი კონკრეტული პიროვნებისთვის. იგივე მოხდა 2003 წელს. შედარებით მშვიდობიანად, მაგრამ იგივე პროცესი იყო 2012 წელსაც, იმავე პროცესის წინაშე ვდგავართ დღესაც. ეს ნიშნავს, რომ სახელმწიფო ვერ შედგა და პოლიტიკური სპექტრი ვერ ჩამოყალიბდა, ამიტომაც თამაშის წესებზე ვერ თანხმდებიან და ერთმანეთის გაწონასწორება-შეკავება არ შეუძლიათ.

ჩვენ ვიხილეთ აგრესიული მასა, რომელიც ცდილობს, რუსთაველზე რევოლუციის გენერალური რეპეტიცია განახორციელოს. ბარიკადების მოწყობის მცდელობა, პოლიციის კორდონში შევარდნა, წალენჯიხიდან ავტოკოლონების დაძვრა, ყველაფერი ეს ივანიშვილის მოსაქანცად კეთდება. იმ პროცესებში, რაც რუსთაველზე ვითარდება, რომელი მხარის დომინირება იგრძნობა?

- დღესდღეობით ხელისუფლება დომინირებულია, რა თქმა უნდა, მოკლე ვადით, მაგრამ ამ წუთში ასე ჩანს, რადგან სხვა პოლიტიკური პარტიების ნაწილმა ხელისუფლებას საშუალება მისცა, ემართა ისინი და ასეთი პარტიები დღეს სხედან პარლამენტში. დანარჩენი პარტიები კი ძალიან სუსტები არიან, რომ რაიმე ძალას ქმნიდნენ.

დღევანდელი მოვლენები ბევრ ადამიანს ზვიად გამსახურდიას პერიოდს და პუტჩისტების მიერ თბილისის აღებას აგონებს, როდესაც გარედან იყო სიტუაცია მართული. ხომ არ ფიქრობთ, ეს გეოპოლიტიკური ომი იმისთვის მიმდინარეობს, რომ ლიფსიტები გადაყლაპონ ზვიგენმა ქვეყნებმა?

- მე არ ვიტყოდი, რომ ეს გარედან მართული სიტუაციაა, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოში პროცესები ყოველთვის გარედან მართული იყო 1992 წლის გადატრიალების შემდეგ, ფაქტობრივად, საქართველო მარიონეტულ სახელმწიფოდაა ჩამოყალიბებული. ახლა რა პროცესიც მიდის, ეს არის, რომ ხელისუფლებას არჩევნები ელის წინ. დემოკრატიული, თავისუფალი, მრავალპარტიული არჩევნების შემთხვევაში, ქართველების არაპროგნოზირებადობის გამო შეიძლება წმინდა ემოციური მხარდაჭერები გაჩენილიყო, მაგრამ ეს გამორიცხა ხელისუფლებამ. არაფერი არ არის გარედან მართული, ეს ყველაფერი შიდა პროცესია. კიდევ გეუბნებით, რომ არა გეოპოლიტიკური მდგომარეობის ცვლილება და დასავლეთის აშკარად შესუსტება, „ქართული ოცნება“ ამას ვერ გააკეთებდა.

ქუჩას, მით უმეტეს, რუსთაველის გამზირს მიზიდულობის ეფექტი აქვს. ახალგაზრდებსაც ქუჩის ცხოვრება იზიდავთ. რამდენად სწორად გათვალა ხელისუფლებამ, რომ ეს უპერსპექტივო აქციები მუხტს დაკარგავს?

- სიმართლე გითხრათ, ძალიან მტკივა გული, რადგან ამ აქციებზე ვხედავ ძალიან გულწრფელ ახალგაზრდებს, რომლებიც უსაშველოდ შორს არიან პოლიტიკიდან და, მით უმეტეს, გეოპოლიტიკიდან. საუბედუროდ, ისინი გამოყენებულ იქნენ ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიების მიერ. ეს ახალგაზრდები არ უნდა იყვნენ ავანსცენაზე, საკუთარი ახალგაზრდობის გამოყენება პოლიტიკური მიზნებისთვის ეს არის ყველაზე დიდი უზნეობა, რაც 35 წელია, ქართულ პოლიტიკაში ხდება. ამიტომ, რა თქმა უნდა, ეს უპერსპექტივო აქციებია, ვერანაირი სახელმწიფო გადატრიალება ვერ მოხდება, მით უმეტეს, ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიები სრულად კონტროლირებადნი არიან ხელისუფლების მიერ.

რაც შეეხება არასამთავრობოებს, რომელთა მუხტი კიდევ უფრო დაბალია, ვიდრე თუნდაც გამარგინალებული პოლიტიკოსების, მათ გამოუვათ ბარიკადების მოწყობა რუსთაველზე? ზოგადად, არასამთავრობო ორგანიზაციების მისია ქუჩაში დგომა უნდა იყოს?

- არასამთავრობოები არ წარმოადგენენ რაიმე დამოუკიდებელ სტრუქტურას, ესენი არც არიან არასამთავრობოები, ესენი არიან კონკრეტული პოლიტიკური პარტიების პოლიტიკური ინფრასტრუქტურები. ამიტომ არის მათი ავტორიტეტი ნულოვანი. ამიტომაცაა, რომ გამჭვირვალობის შესახებ კანონის მიღების შემდეგ არასამთავრობოების მდგომარეობა უპერსპექტივო იქნება.

რომ დაგვიკონკრეტოთ, ნაცების ინფრასტრუქტურად განიხილავთ არასამთავრობოთა სპექტრს?

- მხოლოდ ნაცების არა, ყველას თავისი ინფრასტრუქტურა აქვს „ნაცმოძრაობას“ თავისი ინფრასტრუქტურა აქვს, იცით, როდიდან შექმნეს ეს ინფრასტრუქტურა? ჯერ კიდევ პარლამენტში ჩემი ყოფნის დროს, როცა ჩამოყალიბდა „ნაცმოძრაობა“, ისინი მანამდეც ქმნიდნენ და შესანიშნავად აწყობილი ჰქონდათ ეს ინფრასტრუქტურა.