საქმე ისე წავიდა, რომ ბინების მფლობელებს დამქირავებლები საძებარი გაუხდათ. ეს უფრო იმის გამოა, რომ ფასის დაკლებაზე ყველა ფეხს ითრევს, თუმცა საერთო ტენდენცია მაინც თავისას შვრება. გაქირავებაზე მოთხვონამ იკლო, კიდევ დაიკლებს და ფასებიც დაბლა ეშვება. ახლა საკითხავი მხოლოდ ისაა, მიუხლოვდება თუ არა ის 2 წლის წინანდელ ნიშნულს.
საქართველოს უძრავი ქონების ეროვნული ასოციაციის საბჭოს წევრი ვიქტორია საკუროვას შეფასებით, მიუხედავად იმისა, რომ მოთხოვნა შემცირებულია, მესაკუთრეები მაინც არ არიან მზად გასაქირავებელ უძრავ ქონებას ფასი დააკლონ იმ დონემდე, რომ საქართველოს მოქალაქეს, ოჯახს ან სტუდენტს შეეძლოს, იქირაოს ერთსაძინებლიანი, სტანდარტული ბინა ქალაქის ცენტრში.
„2023 წლის დასაწყისში დავინახეთ ფასის, ასევე, მოთხოვნის კლების ტენდენცია და ცოტა უჩვეულო სიტუაცია ბაზარზე. მესაკუთრეები შეეჩვივნენ, რომ ძალიან დიდი მოთხოვნა და მაღალი ფასებია, თავიდანვე, წლის დასაწყისშიც ჰქონდათ მოლოდინი, რომ იმ ძვირ ფასად გააქირავებდნენ და გაყიდდნენ საცხოვრებელ უძრავ ქონებას, რაც არ აღმოჩნდა სიმართლე. რეალურად, დავინახეთ ფასის კლების ტენდენცია, მოთხოვნის კლების საფუძველზე.
რაც შეეხება 2024 წელს, აქ ცოტა არაორდინალური სიტუაციაა, ცალსახად ვერ ვიტყვით, რომ მაღალი ფასი ნარჩუნდება ყველაფერზე ან იზრდება. მაგალითად, გასაქირავებელ საცხოვრებელ უძრავ ქონებაზე აშკარად არის ფასების შემცირება, დაახლოებით, 20-30%-ით და კიდევ ველოდებით. ყოველდღიურად გვირეკავს უამრავი მესაკუთრე გასაქირავებელი უძრავი ქონების და გვეუბნება, რომ ვერ ვაქირავებ, რა გავაკეთო, რა ფასი დავადო, გთხოვთ, დამეხმარეთ.
ამ შემთხვევაში, მთავარი პრობლემა არის მიგრაციული ნაკადის კლება, რადგან თავის დროზე, გარე მიგრაციამ გამოიწვია საცხოვრებელი უძრავი ქონების გაძვირება. აქედან გამომდინარე, მესაკუთრეები შეეჩვივნენ 2022 წელს და 2023-ის პირველ ნახევარში, რომ მე შემიძლია, 2 წლის წინანდელზე ბევრად მაღალ მაჩვენებელზე გავაქირაო უძრავი ქონება. დღეს ეს ასე არ არის, თუმცა, მაინც არ არიან მზად დააკლონ ფასი გასაქირავებელ უძრავ ქონებაზე, იმ დონემდე, რომ მოქალაქეს, ოჯახს ან სტუდენტს შეეძლოს იქირაოს ერთსაძინებლიანი სტანდარტული ბინა ქალაქის ცენტრში“, - განუცხადა „ბიზნესპრესნიუსს“ ვიქტორია საკუროვამ.
ზამთრის პერიოდში გაქირავების სეგმენტი ისედაც ნაკლებად აქტიურია. იანვარი, თებერვალი და მარტი პასიური პერიოდია. ამ საკითხზე გაამახვილა ყურადღება „გალტ ენდ თაგარტის“ უფროსმა ანალიტიკოსმა კახა სამყურაშვილმა. ორგანიზაციამ უძრავი ქონების ბაზრის კვლევა ჩაატარა, რომლის საფუძველზეც გამოთქვა მოსაზრება, რომ უძრავი ქონების დაქირავების ფასი 2024 წელს 20-25%-ითაც კი შეიძლება შემცირდეს.
„ვვარაუდობთ, რომ მოთხოვნის ჯანსაღი ფაქტორების, მიგრაციის პოტენციური შენელების და მიწოდების ანალიზის გათვალისწინებით, 2024 წელს მოსალოდნელია უძრავი ქონების გასაყიდი ფასების სტაბილიზაცია. ფასების შესამჩნევი ზრდა 2021 წლიდან დაიწყო, რაც თავიდან სამშენებლო მასალების გაძვირების შედეგი იყო, რასაც თან დაერთო ხელფასების ზრდაც და მიგრანტების შემოდინებით გაზრდილი მოთხოვნა.
მიგრანტებს გავლენა ჰქონდათ ქირის ფასზეც, რომელიც 2022 წლის მარტიდან თითქმის გაორმაგდა, თუმცა 2023 წელს კლება დაიწყო და პიკურ ნიშნულთან შედარებით 6 პროცენტით გაიაფდა. 2-24 წელს კი შესაძლოა, 20-25%-ითაც კი შემცირდეს“, - აღნიშნა „გალტ ენდ თაგარტის“ უფროსმა ანალიტიკოსმა.
ბაზარზე მოთხოვნა მართლაც შემცირებულია, მაგრამ მიუახლოვდება თუ არა ქირის ღირებულება ძველ ნიშნულს? უძრავი ქონების სააგენტო „კიბეს“ ხელმძღვანელმა ნელი გოგუაძემაც დაადასტურა, რომ მოთხოვნაც შემცირდა. ამ ფონზე ფასი თანდათან ქვემოთ მოდის.
„ბინის ქირის ღირებულებამ ნამდვილად იკლო, რადგან ამ ეტაპისთვის, მოთხოვნა ნაკლებია, ვიდრე მიწოდება. გაგრძელდება თუ არა ეს ტენდენცია, ძნელი სათქმელია. ბუმმა კარგა ხანია გადაიარა. ქვეყნიდან გავიდნენ მიგრანტები და სიტუაციაც ჩაცხრა. ადრე თუ ვრეკავდით, ვეძებდით ვის ჰქონდა ბინა გასაყიდი ან გასაქირავებელი, დღეს პირიქითაა, ბინების მფლობელები გვიკავშირდებიან და გვთხოვენ დახმარებას. რუსების, ბელორუსების, უკრაინელების შემოდინება მინელდა. აღარაა ნაკადი და მოთხოვნამაც იკლო“, - განაცხადა ნელი გოგუაძემ.
ხელოვნურად გაზრდილი ბინების ქირის ფასების კლება საგრძნობია, მაგრამ ბიუჯეტური ბინების მოძიება დამქირავებლისთვის, მაინც პრობლემას წარმოადგენს. ბაზარზე ასეთი ფართებზე მოთხოვნა უფრო მეტია, ვიდრე მიწოდება.