„კახა კალაძე იმდენად მზარდი პოლიტიკოსია, მას ასეთი შეცდომა არ მოუვა და არც ზნეობრივად არ დაუშვებს, ოდესმე გახარიას დაემსგავსოს, ან მისკენ გადაიხაროს. კალაძემ კარგად იცის, ეს მისთვის ჰარაკირი იქნება“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბრისას „ყოფილი პოლიტპატიმრები ადამიანის უფლებებისთვის“ თავმჯდომარე ნანა კაკაბაძე.

დამოუკიდებლობის პერიოდიდან დღემდე არაერთ ამნისტიას მოვსწრებივართ. 20-21ივნისის მოვლენებთან დაკავშირებით გამოცხადებული ამნისტია რამდენად განსხვავებულია წინამორბედი ამნისტიებისგან და ხომ არ წაახალისებს გადატრიალების მსურველ ოპოზიციას შემდგომი ქმედებისთვის, პარლამენტში შევარდნისთვის იმ იმედით, რომ მათ ყველა ნამოქმედარს ისევ ამნისტია შეეხება?

- ამნისტია, ზოგადად, ჰუმანური აქტია და უფლებადაცვითი ორგანიზაციები ამას ყოველთვის მივესალმებოდით, მაგრამ, როცა ნებისმიერი პროცესი თავსმოხვეული და გარედან ნაკარნახევია, ეს გარკვეულ პრობლემას იწვევს, რადგან ხელისუფლება ამ გადაწყვეტილებამდე მიდის არა თავისი ნებით, არამედ გარედან კარნახით. ამის მიუხედავად, თუ ეს ჯდება ადამიანის უფლებების დაცვაში, ასეთი ჰუმანური აქტი, გარედან კარნახით მიღებული იქნება, თუ შიგნიდან იქნება მიღებული, მაინც მისაღებია. 20-21 ივნისის მოვლენებთან დაკავშირებით კი აბსოლუტურად სხვა რამ მოხდა. ეს არის ქვეყნის შიდა პოლიტიკაში გარედან პოლიტიკური ჩარევა სწორედ პოლიტიკური ნიშნით პირის გათავისუფლებისთვის და არა იმ დატვირთვისთვის, რასაც ამნისტია ითვალისწინებს, ანუ ჰუმანურობისთვის. ჰუმანურობისთვის არ მომხდარა ამის კარნახი გარედან, ეს მოხდა რომელიღაც ერთი პოლიტიკური ძალის, საზოგადოების ფართო ნაწილისთვის მიუღებელი პოლიტიკური ძალის, „ნაცმოძრაობის“ ინტერესის დასაკმაყოფილებლად. ეს აქტი ასე აღვიქვი მე პირადად და ჩემმა ორგანიზაციამაც, როგორც ქვეყნის შიდა პოლიტიკაში გარედან ჩარევა, რაც ხელყოფს სუვერენიტეტს, ქვეყნის დამოუკიდებლობას.

თქვენ არასდროს მიგაჩნდათ პოლიტპატიმრებად მელია, რურუა და მისთანანი. თუმცა ოპოზიცია ყველანაირად ცდილობს, ამ იარლიყის მიტმასნებას ამ ადამიანებზე.

- პოლიტპატიმრებად რომ არ მიმაჩნდა ეს ადამიანები, ეს ერთი მხარეა და მეორეა, რომ ამნისტიას ვერ მივესალმები იქიდან გამომდინარე, რომ მან დაკარგა თავისი ფუნქცია ამ კონკრეტულ შემთხვევაში. თქვენ მკითხეთ, ეს ამნისტია ხომ არ წაახალისებს სამომავლოდ მსგავს პროცესებს, ფაქტობრივად, ამნისტია ცხადდება პირზე, რომელიც ახორციელებდა შტურმს პარლამენტზე და, რომელსაც უყურებდა მთელი საქართველო და მთელი მსოფლიო.

მსგავსი აქტი აშშ-ში შეფასდა, როგორც ქვეყნის შიდა ტერორი. როგორ გგონიათ, აშშ-ში ვინმე გარედან მოითხოვდა იმას, ამნისტია გამოეცათ იმ 500-ზე მეტ ადამიანზე, ვინც ამის გამო აშშ-ში, ანუ ჩვენზე უფრო დემოკრატიულ ქვეყანაში იხდის სასჯელს? ევროპა ამერიკას ასეთი ამნისტიის გამოცხადებას მოსთხოვდა? ცხადია, ამას არავინ მოითხოვდა, რადგან ეს იქნებოდა სახელმწიფოებრივი ინტერესების ხელყოფა, რომელიც შიდა ტერორთან გაიგივდა. ძალადობა არ შეიძლება იყოს პატიებული და მიტევებული. ეს პრინციპი, ეს მიდგომა ჩვენთანაც უნდა გავრცელებულიყო. ამიტომ ეს არის მახინჯი, კვაზი ამნისტია, რომელიც მოწყდა მთავარ შინაარსს და შეეხო პირს, რომელიც პირდაპირ იყო ორგანიზატორი, პარლამენტზე შტურმის მაპროვოცირებელი. გამოვრიცხავ, აშშ-ში ამავე მოტივით ციხეში მსხდომ ადამიანებს ოდესმე შეეხოთ ამნისტია. საქართველოსთან მიმართებით ეს არის ძალიან ცუდი პრეცედენტი. ვფიქრობ, ჩვენმა ხელისუფლებამ ამაზე უარი უნდა თქვას.

იმის გამო, რომ 20-21 ივნისის მოვლენებს არ დაერქვა თავისი სახელი, რომ ეს იყო შტურმი პარლამენტზე, დააკავეს პოლიციელები, რომლებიც იცავდნენ სახელმწიფო შენობას და დღემდე ისინი პატიმრობაში რჩებიან. პარალელს გავავლებ ისევ შეერთებულ შტატებთან, იქ ხუთი ადამიანი ემსხვერპლა პოლიციის ხელით კაპიტოლიუმის შტურმს, მაგრამ არც ერთი პოლიციელი დამნაშავედ არ გამოუცხადებიათ, რადგან კაპიტოლიუმში შევარდნას მიეცა ძალადობის, შტურმის და ტერაქტის კვალიფიკაცია. ამიტომ ჩვენი ხელისუფლება ვალდებული იყო, იგივე კვალიფიკაცია მიეცა ზუსტად იმავე მოვლენისთვის. პარლამენტის დამცველები სასჯელს კი არ უნდა იხდიდნენ ციხეში, არამედ ქართული საზოგადოება მათ მადლობას უნდა უხდიდეს იმისთვის, რომ ისინი იცავდნენ კონსტიტუციას და სახელმწიფო ინსტიტუტებს. დღეს კი ორივე ციხეში აღმოჩნდა, ის, ვინც შტურმს ახორციელებდა და ის, ვინც შტურმის განმავლობაში პარლამენტს იცავდა. ეს ხომ ნონსენსია.

დაუსჯელობა ახსენეთ, რომლის ერთ-ერთი სახეა სააკაშვილი. ის უკვე მერამდენედ აპირებს საქართველოში ჩამოსვლას. ამჯერად მაინც გულწრფელია?

- აქ ისევ მთავარია ხელისუფლების როლი. სააკაშვილის რეჟიმი თავის დროზე რომ შეფასებულიყო და დარქმეოდა თავისი სახელი, გასამართლებულიყვნენ ის ადამიანები და ჩამოერთმეოდათ პოლიტიკური საქმიანობის უფლება თუნდაც 25 წლის განმავლობაში (აღარაფერს ვამბობ 50 და მეტი ხნით რომ ჩამორთმეოდათ ეს უფლება), დღეს საქართველოს მოქალაქეობის არმქონე პირი, რომელსაც არც კანონით აქვს უფლება, ჩაერიოს ქართულ პოლიტიკაში და არც არანაირი მორალური უფლება არ გააჩნია, არ გაბედავდა საქართველოს შიდა საქმეებში ჩარევას. როცა ასეთ რამეს მაინც ბედავს, ეს უკვე სახელმწიფოს და ხელისუფლების პრობლემაა.

მართალია, ნაციონალები დიდ დატვირთვას ანიჭებენ სააკაშვილის მიერ ნათქვამ ,,თუ“-ს და ირწმუნებიან, რომ სააკაშვილმა, წინანდელი დაპირებებისგან განსხვავებით, ამჯერად სიტყვა „თუ“ არ ახსენა, ე.ი. ყოველგვარი დათქმის გარეშე უთუოდ ჩამოვა საქართველოშიო. მაგრამ, თუ ასე მოხდება და ის მაინც გაბედავს ჩამოსვლას, მას შეუშვებენ ციხეში და შემდეგ უცხოეთის ჩარევით გაათავისუფლებენ? ამის მოლოდინი აქვს სააკაშვილს?

- თუკი სააკაშვილი გაბედავს და ჩამოვა საქართველოში, რაშიც ეჭვი მეპარება, რომ ეყოს ამის გამბედაობა, თუმც მას სხვა გზა არ დარჩენია, ის ან უნდა ჩამოშორდეს პოლიტიკას, ან უნდა წავიდეს ყველანაირ რისკზე, ანუ ჩამოვიდეს საქართველოში, კანონი მოითხოვს, ის უნდა განთავსდეს ციხეში, სხვაგან მისი ადგილი არ არის. დასავლეთი რას გააკეთებს, ეს ისევ საქართველოს ხელისუფლების პოზიციაზეა დამოკიდებული. არ მგონია და არ წარმომიდგენია, დასავლეთმა გაბედოს და ისეთი კრიმინალის გათავისუფლება მოითხოვოს, როგორიც სააკაშვილია. თუმცა იმის გამო, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ ასეთი ფაქტები დაუშვა (უგულავა, ოქრუაშვილი, მელია) არ გამორიცხავ, დასავლეთმა ეს გაბედოს. ყველა გაგიბედავს იმდენს, რამდენსაც შენ გააბედინებ. სამწუხაროა, რომ საქართველოს ხელისუფლება ამდენ ხანს ამას აბედინებდა, ვინც არ უნდა ყოფილიყო - რუსეთი თუ დასავლეთი. ასეთი რამ არავინ არ უნდა გაგიბედოს, არც შენი ქვეყნის პარტნიორმა, არც დამპყრობელმა, მით უმეტეს, მოკავშირემ ეს არ უნდა გაკადროს. თუ საქართველოს ხელისუფლება ვერ შეძლებს, დაიცვას საკუთარი და ქვეყნის ღირსება, დამერწმუნეთ, არჩევნებში გამარჯვებას კი არა, ნულპროცენტიან ბარიერსაც ვერ გადალახავს. ამიტომ ჩვენი ხელისუფლება უნდა იყოს პრინციპული, დაიცვას ქვეყნის ღირსება, კანონი.

გახარიას შესახებაც მინდა გკითხოთ. გახარიას გუნდის წევრები ადრე ამბობდნენ, რომ მომავალ თანაგუნდელებად მოიაზრებდნენ „ქართული ოცნების“ პროგრესულ ნაწილს, ანუ კალაძის გუნდს. ახლა, როცა კალაძეც კი აღარ არის თავშეკავებული გახარიას მიმართ, რამდენად არის მათი სამომავლო თანამშრომლობა მოსალოდნელი?

- ის, რაც გახარიამ იკადრა, არა მარტო კალაძისთვისაა შეურაცხმყოფელი, რომ ასეთი ადამიანის გვერდით დადგეს, არამედ შეურაცხმყოფელია გახარიას გუნდის ნებისმიერი წევრისთვის. მე არ მიკვირს, რომ დღეს მას თანდათან ტოვებენ ადამიანები, ალბათ, ტოვებენ იმიტომ, რომ მათ დაინახეს საზოგადოების რეაქცია. ქართულ საზოგადოებას ყოველთვის აქვს რეაქცია უღირს საქციელზე. ბუნებრივია, კახა კალაძე იმდენად მზარდი პოლიტიკოსია, მას ასეთი შეცდომა არ მოუვა, არც ზნეობრივად არ დაუშვებს, ოდესმე გახარიას დაემსგავსოს, ან მისკენ გადაიხაროს. კალაძემ კარგად იცის, რომ ეს მისთვისაც ისეთივე ჰარაკირი იქნება, როგორიც გახარიას გუნდის წევრებისთვის აღმოჩნდა ჰარაკირი. ახლაც, როცა გახარიამ მერობის კანდიდატად წამოაყენა საკუთარი თავი, როგორც ჩანს, ეს დავალება მან მიიღო. მისი ნაბიჯი იმაზეა გათვლილი, რომ ზურგში ღრმად ჩასცეს ლახვარი „ქართულ ოცნებას“. აქამდეც ეს იყო მისი მიზანი.