კითხვაზე - „დღეს რომ ქალაქ თბილისის მერის არჩევნები ტარდებოდეს, რომელ კანდიდატს მისცემდით ხმას“? გამოკითხულთა 61.2% არჩევანს კახა კალაძეზე, ხოლო 38.8% ნიკანორ მელიაზე შეაჩერებს – ასეთია საერთაშორისო ორგანიზაცია GORBI–ს მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგები. ტრადიციულად, ოპოზიციური სპექტრი კომპანია GORBI–ს კვლევის შედეგებს სანდოდ არ მიიჩნევს და რჩებათ შთაბეჭდილება, რომ კვლევა „ქართული ოცნების“ ოფისში ჩატარდა.

პოლიტოლოგ რამაზ საყვარელიძის შეფასებით, თუ ჩავთვლით, რომ GORBI–ის კვლევა კორექტულად არის ჩატარებული, მელიას 38,8% მაინც დიდი პროცენტია.

for.ge რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.

ამ ეტაპზე დედაქალაქი მერობის კანდიდატები მხოლოდ „ქართულმა ოცნებამ“ და „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ დაასახელეს და შესაბამისად, თბილისის მერობის კანდიდატებს შორის 61,2%–ით კახა კალაძე ლიდერობს, მაგრამ 38,8% აქვს ნიკანორ მელიას, გაცილებით მაღალი, ვიდრე მაშინ, როდესაც დავით ნარმანიამ მეორე ტურში გაიყვანა. მელიას 38,8% რამდენად რეალურია?

რამაზ საყვარელიძე: შეიძლება ნარმანიას დროს მართლაც ნაკლები იყო მელიას რეიტინგი, მაგრამ მას მერე გადადგა მელიამ ხმაურიანი ნაბიჯები. ხმაური კი, ხელს უწყობს პოლიტიკურ რეიტინგს. რაც უფრო ხმაურიანია პოლიტიკოსი, მით უფრო მაღალი რეიტინგის შანსი აქვს. რაც შეეხება შედეგებს, ცოტა ძნელი დასაჯერებელია 38,8%.

რატომ?

– არის IRI–ის კვლევა, რომლის მიხედვით „ნაციონალურ მოძრაობას“ ამხელა შედეგი არ ჰქონდა. მელიას ამომრჩეველი კი ნაციონალები არიან. ამიტომ, სიმართლე გითხრათ, ბოლომდე არ მესმის კვლევის შედეგები. საერთოდ, მოწონება ძალიან ბუნდოვანი რამეა. როცა მოწონებაზე ეკითხებიან (ეს კითხვა მოსწონს IRI–ის და NDI–ის), რითი მოსწონს ადამიანს პოლიტიკოსი, ეს ცოტა ძნელი გასარკვევია. შეიძლება ჩაცმულობით, ან თვალის ფერით და ა.შ. მოწონება ბევრ რამეს გულისხმობს და მათ შორის პოლიტიკურ საქმიანობას. ამიტომ, შეიძლება ძალიან მოგწონდეს, მაგრამ ხმა არ მისცე. თუკი არ დასვი კითხვა – ხვალ, რომ არჩევნები იყოს, ვის მისცემ ხმას? – მარტო მოწონების ნაწილში კითხვა ინფორმატიული პოლიტიკური რეიტინგისთვის არ არის.

დედაქალაქის მერობის კანდიდატები მხოლოდ „ქართულმა ოცნებამ“ და „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ დაასახელეს, ჯერჯერობით, სხვა კანდიდატები არ გვყავს, მაგრამ ის ციფრები, რომელიც GORBI–მა დადო, რაზე მეტყველებს?

– ისევ და ისევ, რა კითხვაა დასმული? თუ მოწონებაა კითხვა, მე არ ვიცი მოწონებიდან რა დასკვნა შეიძლება გაკეთდეს. თუ იქნებოდა კითხვა – ხვალ, რომ არჩევნები იყოს – ასეთ შემთხვევაში მივიღებდით იმას, რომ აირჩევდნენ კალაძეს, რაც ისედაც სავარაუდოა. 61,2% თუ მყარი ციფრია, რა თქმა უნდა, იძლევა იმის თქმის საფუძველს, რომ კალაძე პირველივე ტურში იმარჯვებს, მაგრამ სპორტული ტერმინები რომ გამოვიყენოთ, გააჩნია როგორ გაიშლებიან სხვა კანდიდატები, რომ ერთმანეთს შეუტიონ. თუ მარტო კალაძე და მელია დარჩა მნიშვნელოვან ფიგურად, კალაძე პირველ ტურში გაიმარჯვებს.

თუ გავითვალისწინებთ პოლიტიკური პარტიების სიმრავლეს, ჯერჯერობით მერობის კანდიდატები წარდგენილი არ ჰყავთ, არც გახარია ჩქარობს, მიუხედად იმისა, რომ იყო მოლოდინი გახარიას პარტია იქნებოდა მთავარი კონკურენტი. ოპოზიციის პასიურობა ადასტურებს, რომ მთავარი ფიგურანტები იქნებიან კალაძე და მელია?

– რაღაცა პერიოდი იყო საუბარი, რომ გახარია წარმოადგენდა არველაძის კანდიდატურას, თვითონ გახარიაზეც იყო საუბარი, მაგრამ უშუალოდ გახარია სხვა კალიბრის ფიგურაა, მეეჭვება მის ინტერესში იყოს თბილისის მერობა. მაგრამ თუ არველაძის კანდიდატურა წარმოდგინა, მაშინ ძნელი სათქმელია, როგორ გადათამაშდება ძალები - თბილისისთვის არველაძე ნამდვილად მისაღები და პოპულარული ფიგურაა, ისევე როგორც კალაძე.

ოპოზიციის რიგებში მორალური და პოლიტიკური უპირატესობის მუხტი, რაც ბრძოლას სჭირდება, ცოტა ჩამქრალია. ამის რამდენიმე მიზეზი არსებობს, გაერთიანების ცენტრი გაურთულდათ, საერთოდ ერთმანეთთან ურთიერთობა გაურთულდათ, ნახევარი წელი ქუჩაში იდგნენ და ვერავინ ვერ გაიგო რატომ იდგნენ. წამგებიან სვლებს მარტო მტერი არ ხედავს, მოყვარეც ხედავს.

ნაციონალებს ძალიან ბევრი წამგებიანი ნაბიჯი დაუგროვდათ და მე მგონია, რომ ამანაც, გარკვეული თვალსაზრისით, დაუკარგა ამომრჩველი და იმანაც, რომ ვერაფრით ვერ მოახერხეს ხალხის საჭირო რაოდენობის მობილიზაცია. ამ ყველაფერმა ჩაუქრო მათ საბრძოლო განწყობა. ოპოზიციის ამოცანაა საპარლამენტო არჩევნებამდე მიღწევა. თვითმმართველობის არჩევენზე რეალურ ამოცანას არ ისახავენ, რადგან შეუიარაღებელი თვალითაც ჩანს „ოცნების“ კანდიდატის უპირატესობა.

ის, რომ „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ დაუშვა შეცდომები და ამას ამომრჩეველი ხედავს, ეს პირდაპირ იკითხებოდა IRI–ის კვლევაში, მაგრამ „გორბის“ კვლევა მელიას ნაწილში ამბობს, რომ 38,8% უჭერს მხარს. მელიას პოლიტიკური შეცდომების მიუხედავად, როგორ ფიქრობთ 38,8% არ არის მაღალი მაჩვენებელი?

– ძნელი სათქმელია პოლიტიკაში სად არის შეცდომა და სად არა. იმიტომ, რომ ხმაურიანობა უკვე მომგებიანია, მოსახლეობას ამახსოვრდება. მაგრამ თუ ჩავთვლით, რომ „გორბის“ კვლევა კორექტულად არის ჩატარებული, მაინც მიმაჩნია, რომ დიდი პროცენტია.

კორექტულობას იმ მხრივ ვამბობ, რომ სოციოლოგიაში ყველაზე კორექტული არის მაქსიმალური მიახლოება იმ სიტუაცასთან, რაზედაც აკეთებ პროგნოზს. თუ არჩევნებზე აკეთებ პროგნოზს, მაშინ უნდა ჰკითხო, ვის მისცემს ხმას და აღარ უნდა დაიწყო ლაპარაკი იმაზე, მოგწონს თუ არ მოგწონს. ამიტომ, კითხვაზე – ხვალ, რომ არჩევნები იყოს, ვის მისცემ ხმას? - პასუხად, რომ მიგვეღო 38,8% ძალიან მაღალი იქნებოდა. თუ გაიხსენებთ IRI–ის და NDI–ის კვლევებს, იქ მოწონების და არჩევის პასუხები ერთმანეთს არ ემთხვევა.

გასაგებია, რომ ახალი კანდიდატების შემოსვლით ეს პროცენტი შეიცვლება, მაგრამ რამდენად იქონიებს გავლენას ახალი კანდიდატების შემოსვლა და იძლევა იმის თქმის საფუძველს, რომ თბილისში მეორე ტური გამორიცხულია?

– იმდენად პოპულარულია კალაძე, რომ დიდი შანსია იმისა თბილისში მეორე ტური არ შედგეს. მაგრამ, მეორე მხრივ, გამორიცხული არაფერია, სანამ არ გვეცოდინება თბილისის მერობის კანდიდატების სრული ნუსხა. ჯერ ვსაუბრობთ მხოლოდ ორ ფიგურაზე და მარტო ორ ფიგურაზე თქმა ძნელია. თუ, რომელიმე პარტიამ, ან ე.წ. ფანჩატურის ოპოზიციამ, ან გახარიას ოპოზიციამ იპოვეს ძალიან „თავშისაცემი“ ფიგურა, რაც ძალიან ძნელია, მაგრამ დაუშვათ იპოვეს, მერე უკვე თავიდან უნდა დადგეს საკითხი მეორე ტური იქნება თუ არა. რაც შეეხება რეგიონებს, არც ერთ რეგიონში არ გამოვრიცხავ მეორე ტურის ჩატარებას.