ივანიშვილზე არც კარგს იტყვის და არც ცუდს. ამბობს, რომ 20 ივნისს უკანონო ბრძანება არ გაცემულა და პოლიტიკურ ველზე ვინ იქნება, ეს არც „ქართულ ოცნებას“ ეკითხება და არც „ნაციონალურ მოძრაობას“. კიდევ ერთი თემა, რაზეც გიორგი გახარიამ ისაუბრა, ეს არის „ნამახვანჰესის“ საკითხი და ამბობს, რომ ბრძანებას ხელი მოეწერა 2019 წელს, ანუ გიორგი კვირიკაშვილის პრემიერობის დროს. ექს–პრემიერი აცხადებს, რომ მისი გუნდი ამნისტიას მხარს არ დაუჭერს, რადგან თვლის, რომ პოლიტიკური თანამდებობის პირებს და მას ამნისტია არ სჭირდება.
რა ნიშას დაიკავებს გიორგი გახარია და ვინ იქნება ლევან ვასაძის ამომრჩეველი? ამ საკითხებთან დაკავშირებით for.ge პოლიტოლოგ რამაზ საყვარელიძეს ესაუბრა.
ქართული საზოგადოება მიეჩვია, რომ ყოფილმა უნდა აკრიტიკოს ხელისუფლება, რაც გიორგი კვირიკაშვილისგან განსხვავებით არ გააკეთა გახარიამ, აირჩია აკადემიური სტილი. ქართული ამომრჩეველი გაზრდილია იმ პოლიტიკურ სტილზე, როცა ერთმანეთს ლანძღავენ, ეს სტილი ახალია ქართული პოლიტიკისთვის და რამდენად მიიღებს ასეთ გახარიას საზოგადოება, რომლითაც ცდილობს ის პოლიტიკაში შემოსვლას?
რამაზ საყვარელიძე: შედეგები ვნახოთ. ქართველ ამომრჩეველს უნდა ასეთი სტილი? ფაქტია, რომ ქართველ ამომრჩეველს არ მოსწონს პოლიტიკური კლასი, სწორედ აგრესიულობის გამო. გეთანხმებით, რომ ქართველი ამომრჩეველი ოპონენტების ლანძღვაზე არის გაზრდილი, მაგრამ კმაყოფილი ამ სტილით არ არის. „ნაციონალური მოძრაობა“ სიამოვნებას იღებს აგრესიულობისგან. ამიტომ, მგონია, რომ თუ ეს სიახლე დამკვიდრდება და მოხერხდება მისი განმტკიცება, ქართველი ამომრჩეველისთვის შეიძლება უფრო მისაღები აღმოჩნდეს ის პოლიტიკური კერძი, რომელსაც მას აქამდე არ აძლევდნენ.
4 თვის წინ გიორგი გახარია ამტკიცებდა, რომ ქვეყანაში კორუფცია არ იყო, უკვე ოპოზიციური ველიდან შემოსული ამბობს, რომ ხელისუფლების მთავარი პრობლემა არის კორუფცია. ამ ნაწილში რამდენად დაინახეთ გახარიას გულწრფელობა, როდესაც მან კორუფციაზე როგორც პრობლემაზე იასუბრა? ფაქტია, რომ სისტემური კორუფცია 4 თვეში ვერ გაჩნდებოდა. იყო ბიზნესომბუდსმენი, ეკონომიკის და შს მინისტრი და ბოლოს პრემიერი. შესაბამისად, თუკი არის კორუფცია, პასუხისმგებელი არ არის გახარია?
– კი ბატონო, არის პასუხისმგებელი. თუკი იმ გუნდში იყო კორუფცია, მას, როგორც პრემიერ–მინისტრს რომ აეტეხა ყვირილი, მაშინ გუნდი გაუშვებდა, მაგრამ დააკვირდით, მან ყურადღება გაამახვილა იმაზე, რომ აბა, ჩემს გუნდში მანახეთ კორუფციის, ან ნეპოტიზმის ხაზით თუ ვინე არისო.
ამ ნაწილშიც შეიძლება გახარიას გულწრფელობის კითხვის ნიშნის ქვეშ დაყენება, რადგან გუნდი, რომელიც მან წარადგინა და რომლებიც იყვნენ ხელისუფლებაში, სწორედ გახარიას „საძმაკაცოა“...
– არც ერთ ქვეყანაში, ლიდერი გუნდს არ აკომპლექტებს სრულიად უცნობი ადამიანებით. აქ გვინდა, რომ უცნობი ადამიანებით დაკომპლექტდეს გუნდი? საქართველოა, ორ ადამიანს შორის ხაზები მაინც მოიძებნება. უახლოესი წარსული გავიხსენოთ, რომელზეც არაფერს ამბობენ ის ადამიანები, რომლებიც ხაზს უსვამენ ნეპოტიზმს და კორუფციას – სააკაშვილის ხელისუფლებაში პირადი კონტაქტით არავინ არ იყო მოყვანილი? პურის მცხობელი მოჰყავდა მიშას მინისტრად. რატომ? – იმიტომ, რომ პირადი სიმპათია ჰქონდა. ამაზე ჩუმად არიან.
„ქართული ოცნების“ რადიკალიზაციის პროცესი სახეზეა“, – აცხადებს გახარია და აქვე დასძენს, რომ სანამ ქართულ პოლიტიკაში არ დამკვიდრდება – „გამარჯვება, შენი ოპონენტის განადგურებას არ ნიშნავს“, ჩვენ ვიქნებით ამ მდგომარეობაში. გახარიამ მმართველ გუნდს ამით ღიად უთხრა, რომ არასწორია ურთიერთობის ის ფორმა, რომელიც აირჩია „ქართულმა ოცნებამ“?
– ლაპარაკია სიტყვის რადიკალიზაციაზე. მართლაც, წარმოუდგენელი სისწრაფით აიყარა „ოცნებამ“ ფაფარი გახარიას დანახვაზე. შუალედური ფრაზებიც რომ ვნახოთ –„რა უნდა გააკრიტიკოს გახარიამ, როცა თვითონ იყო იმ პერიოდში პრემიერი“. ეს ხომ არაა პასუხი იმაზე, რომ შენ მართალი ხარ და ის მტყუანი? ანუ, ბრძოლა დაიწყო და დაიწყო „ქართულმა ოცნებამ“ გაცილებით ადრე, ვიდრე მოსალოდნელი იყო.
რამდენად სწორია ოპონენტთან ურთიერთობის ეს ფორმა, რომელიც აირჩია ხელისუფლებამ და მათ შორის ანალიტიკურმა ჯგუფმა, რომლებიც ამბობენ, რომ არქივი არ იწვის...
– ფაქტია, რომ გახარიას პრესკონფერენციაზე არ იყო „იმედი“ და „პოსტ TV“. ეს დემარში ბევრის მეტყველია. ეს უკვე არის ის რადიკალიზმი, რაზედაც ლაპარაკობდა გახარია. ფაქტია, რომ ჟურნალისტების ეს რადიკალიზმი, მარტო ჟურნალისტების დონეზე არ არის გაჩერებული. ჟურნალისტებს რომც ეთქვათ, რომ არ აინტერესებთ გახარია, მათ ხელმძღვანელობას უნდა ეთქვა, რომ ეს იყო არასწორი პოზიცია. ნამდვილად არ არის სწორი სვლა, მათთვის არის წამგებიანი, რადგან ყველა იმ ადამიანს, ვისთვისაც „ოცნება“ მიუღებელია, გადაიყვანს გახარიას მხარეს.
რაც შეეხება პოლიტოლოგებს, როცა პოლოტოლოგი ახსენებს არქივს, უნდა იცოდეს, რომ პოლიტიკაში არქივი არ მუშაობს. არქივი არ არსებობდა შევარდნაძეზე? – კაცი ცეკას მდივანი იყო, მაგრამ როცა დასჭირდათ, ქვეყანამ მხარი დაუჭირა. არქივი არ არსებობდა გამსახურდიაზე? – მაგრამ დასჭირდა ქვეყანას და მიიღო. არქივის მეტი რა არსებობდა სააკაშვილზე, მაგრამ სად იმუშავა არქივმა? რომელი მაგალითი შეუძლიათ მოიყვანონ სადაც არქივმა ეფექტურად უმუშავა? თუ ხალხისთვის მნიშვნელოვანია პოლიტიკოსი, იქ არქივებზე ლაპარაკი ზედმეტია.
როგორი იქნება გახარიას რეიტინგი ოპოზიციაში გადანაცვლების შემდეგ? 2–3%-ს ვარაუდობს ვახტანგ ძაბირაძე...
– მე მგონია, მეტს მიიღებს. მე ვახსენე ამომრჩეველი, რომლისთვისაც მიუღებელია „ოცნება“, ამ შემთხვევაში არ ვგულისხმობ სხვა პარტიების ამომრჩევლებს, ვგულისხმობ ამომრჩეველს, რომლისთვისაც მიუღებელია „ოცნება“ და ამიტომ არ მიდის არჩევნებზე. მეორე მხრივ არის „ოცნების“ შიგნით მყოფი ამომრჩეველი, რომელსაც არ სჯერა „ოცნების“. „ოცნების“ მოსასხამი კი აქვთ მოსხმული, მაგრამ გული „ოცნებისთვის“ არ უძგერთ. აი, ასეთი ხალხი წავა გახარიასთან და ეს 2–3%–ზე მეტია.
ამომრჩევლის რომელი კატეგორია წავა გახარიასთან? ჩვენ გვყავს ამომრჩეველი, რომელიც არ მიდის არჩევნებზე, ამომრჩეველი, რომელიც ნიჰილისტურად არის განწყობილი და არის „პატრიოტთა ალიანსის“ ამომრჩეველი...
– მე ვფიქრობ, რომ ვასაძე წაიღებს იმ ხმებს, რომელიც „პატრიოტთა ალიანსის“ ამომრჩეველს ეკუთვნის. ეს პარტია ისე მიწყნარდა, ამომრჩეველს დაავიწყდა კიდეც მათი არსებობა. ამავე დროს ლევან ვასაძესთან ის ხმებიც მივა, ვინც მხარს უჭერს „ქართულ მარშს“ და ა.შ. ვასაძეს ნამდვილად არ ექნება ხმების დეფიციტი. გახარიას შემთხვევაში, ალბათ, უფრო ნიჰილისტები, ასევე თვითონ „ოცნების“ შიგნით მყოფი ადამიანები დადგებიან.
შეიძლება ითქვას, რომ მესამე პოლიტიკური ძალის ადგილი შეავსო გახარიამ და როგორ ფიქრობთ, რა ნიშას დაიკავებს?
– ნუმერაცია უკვე მიჭირს იმიტომ, რომ არის ვასაძეც. მინიმუმ ოთხი ვექტორი იქნება. „ნაციონალური მოძრაობა“, რომელიც თითქოს ევროპული ვექტორია, მაგრამ მუშაობს რუსეთზე. „ქართული ოცნება“ რომელიც ცდილობს აიღოს მემარცხენე ხაზი და მიდის ევროპისკენ, ოღონდ რეალურ ნაბიჯებს დგამს ევროპისკენ. ვასაძე, რომელიც ევროსკეპტიციზმის ტიპური წარმომადგენელია იმ განცხადებებით, რაც აქამდე აქვს გაკეთებული და ჩაჯდება მაგ ნიშაში. ამ მოზაიკაში გახარიას რჩება ევროპაზე ორიენტაციის ნიშა, უფრო მემარჯვენე ორიენტაცია იქნება.
ვის კონკურენტად განიხილავთ გიორგი გახარიას და ლევან ვასაძეს? ამ ორი რადიკალურად განსხვავებული პოლიტიკური ძალის შემოსვლა ნიშნავს, რომ პოლიტიკური ველი გათავისუფლდება რადიკალური ოპოზიციისგან? ისევე როგორც „პატრიოტთა ალიანსი“ გაქრა პოლიტიკური ველიდან, ასეთი ბედი ელის თვითმმართველობის არჩევნებში „ნაციონალურ მოძრაობას“?
– ვფიქრობ, თვითმმართველობის არჩევნები არ იქნება საკმარისი. ნაციონალებს თავისი წილი ექნებათ. მეეჭვება, რომ 43%–მდე ხმები ეყოს „ქართულ ოცნებას“. ამიტომ ვფიქრობ, რომ „ოცნება“ მიიღებს გადაწყვეტილებას რიგგარეშე არჩევნებზე. ტრადიციული ოპოზიციიდან ამაზე ატყდება დიდი ზარ–ზეიმი, რომ მათ გაიმარჯვეს, მაგრამ რეალურად ეს იქნება „ქართული ოცნების“ გამარჯვება, რადგან მათ დაბალი აქვთ რეიტინგი.
რიგგარე არჩევნების შედეგად შედგება ახალი პარლამენტი, სადაც ძველი ოპოზიციიდან რაღაცა პროცენტით შევა „ნაციონალური მოძრაობა“, მაგრამ დანარჩენი ოპოზიცია უბრალოდ გაქრება. მეტ ადგილებს აიღებს ვასაძე და გახარია.