საპარლამენტო უმცირესობის ერთ-ერთი ლიდერის, დავით საყვარელიძის განცხადებით „ქვეყანაში არის ზიზღის თესვის ისტერია“. ამის შესახებ განცხადება მან პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე გააკეთა. ამასთან, დეპუტატმა ოპონენტებს ზიზღის რიტორიკის შეჩერებისკენ მოუწოდა და განაცხადა, რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში, არ არის გამორიცხული, პროცესებმა ქუჩაში გადაინაცვლოს და ვითარება უკონტროლო გახდეს.

„ქვეყანაში არის მასიური ისტერია – ზიზღის თესვის ისტერია, რომელსაც, სამწუხაროდ, ხელისუფლების ზოგიერთი წარმომადგენელი ნავთს ასხამს. ეს ნამდვილად არ მიგვიყვანს კარგ შედეგამდე. რას ველოდებით? სანამ ვინმე ჩვენი სახელით ან ჩვენს წინააღმდეგ ვიღაცას არ მოკლავს და შემდეგ ეს გაუკონტროლებელ პროცესებში გადაიზრდება? რას მივიღებთ ამისგან არ მესმის. ძალიან კარგად ვიცით, რომ ვერავინ ვერავის გაატყავებს, მაგრამ ზიზღის თესვა იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც გაბრაზებულები, ნაწყენები, ან სასჯელაღსრულების დაწესებულებიდან ახალი გამოსულნი არიან, შეიძლება საშიში სიგნალი იყოს“, - განაცხადა საყვარელიძემ.

მისი თქმით, დაუფიქრებელი განცხადებების შედეგად პროცესების ქუჩაში გადანაცვლების შემთხვევაში „ნაციონალურ მოძრაობას“ ვითარების გაკონტროლება გაუჭირდება.

„კარგად გვახსოვს, რა გადაიტანა თბილისმა სწორედ დაუფიქრებელი განცხადებების შედეგად. ნებისმიერი რიტორიკა იმის შესახებ, რომ თქვენ საზიზღრები, მკვლელები, არაადამიანები ხართ, ბავშვებს ჭამდით და ხოცავდით, არის, ფაქტობრივად, ნავთის დასხმა, რაც გამოიწვევს სამოქალაქო დაპირისპირებას - დაუფიქრებელმა განცხადებებმა შეიძლება აქამდე მიგვიყვანოს. ვინ აიღებს პასუხისმგებლობას? ჩვენ ვაფრთხილებთ ყველა ჩვენს მომხრეს, რომ მაქსიმალურად თავშეკავებულად მოიქცნენ ამ შემთხვევაში, მაგრამ ჩვენ ბევრ პროცესს ქუჩაში ვერ გავაკონტროლებთ“, - ამბობს საყვარელიძე.

თავად ის ფაქტი, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ წარმომადგენელი სამოქალაქო დაპირისპირებაზე საუბრობს, ძალიან საყურადღებოდა, რადგან უკანასკნელ პერიოდში ჩვენ ვხედავთ, რომ საპარლამენტო უმცირესობის წარმომადგენლები მოქმედების სტრატეგიას პერიოდულად, ვითარებიდან გამომდინარე ცვლიან. ამდენად, როდესაც საპარლამენტო უმცირესობის წარმომადგენელი სამოქალაქო დაპირისპირებაზე საუბრობს, ერთი, ან მეორე მხარის მხარდამჭერების მიერ შესაძლოა, ეს განცხადება გარკვეულ მინიშნებადაც იქნეს აღქმული და პროცესები შეიძლება მართლაც უმართავი გახდეს. პროცესების დაძაბვის შემდეგ კი უკვე რთულია და ალბათ, მნიშვნელობაც არ აქვს იმის გარკვევას, ვისი ინიცირებული იყო დაპირისპირება. მთავარი ის არის, რომ მოვლენების ამ სცენარით განვითარება ქვეყნისათვის არის საზიანო. თუმცა რეალურად რომ შევხედოთ მოვლენებს, მართლაც რამდენად მოწადინებულია „ნაციონალური მოძრაობა“, ან აქვს თუ არა მას იმის რესურსი, რომ საქმე სამოქალაქო დაპირისპირებამდე მიიყვანოს? ამასთანავე, ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური პროცესებზე როგორ აისახება ის ფაქტი, რომ საპარლამენტო უმცირესობასა და უმრავლესობას შორის შეთანხმება ვერ შედგა, ამ თემებზე for.ge-ს პოლიტოლოგი, მარინა მუსხელიშვილი ესაუბრება.  

მარინა მუსხელიშვილი: „სიმართლე გითხრათ, პრობლემას ვერ ვხედავ იმაში, რომ შეთანხმება ვერ შედგა. პრობლემას უფრო იმაში ვხედავდი, რომ ამ შეთანხმებაში ისეთი პირობები იყო დასმული, რომლებიც მთლად საზოგადოების ინტერესებში არ იქნებოდა. საპარლამენტო უმცირესობისა და უმრავლესობის წარმომადგენლების განცხადებებით გამოაშკარავდა, რომ კონსტიტუცია ისევ განიხილებოდა, როგორც ვაჭრობის საგანი, თანაც ფარული გარიგებების და არა საჯარო განხილვის თემა. მიუღებლად მიმაჩნია, ნებისმიერი კონსტიტუციური ცვლილებების ამ კონტექსტში განხილვა. კონსტიტუცია სავაჭრო საგნად არ უნდა იქცეოდეს. ამიტომ ვფიქრობ, რომ არაფერი ცუდი არ მომხდარა იმით, რომ ეს შეთანხმება ვერ შედგა. თუკი „ნაციონალურ მოძრაობას“ მიაჩნია, რომ მას ხალხის მხარდაჭერა აქვს, საკმარისი ამომრჩეველი ჰყავს და საზოგადოების სოლიდური ნაწილის აზრს გამოხატავს, მას აქვს სრული შესაძლებლობა, რომ დათანხმდეს იმ ცვლილებებს, რომლებსაც მმართველი გუნდი სთავაზობს, წავიდეს იმაზე, რომ ვადამდელი არჩევნები ჩატარდეს და დარწმუნდეს იმაში, ხალხის თვალში სუსტია თუ ძლიერი.

უკანასკნელ დღეებში ნაციონალების რიტორიკა შეცვლილია და ისინი ცდილობენ, რომ გარკვეულწილად, ჩაგრულის პოზიციიდან ისაუბრონ. როგორ ფიქრობთ, ეს მათი ახალი სტრატეგია ქართულ საზოგადოებაზე არის გათვლილი, თუ საერთაშორისო თანამეგობრობისთვის ცდილობენ იმის ჩვენებას, რომ მმართველი გუნდი მათ ჩაგრავს?

- ჩემი აზრით, „ნაციონალურ მოძრაობას“ რეალურად აქვს იმის განცდა, რომ ის დაისჯება. ეს პროცესი მიმდინარეობს და ამიტომ ისინი ცდილობენ, ისე წარმოაჩინონ, თითქოს, უსამართლოდ დაისჯებიან, პოლიტიკური, ან სხვა ტიპის ანგარიშსწორების შედეგად. ბუნებრივია, რომ ნერვიულობენ, მათ ადგილას რომ ვყოფილიყავი, მეც ვინერვიულებდი. უკეთესია, რომ ვითარებიდან გამოსავალი მოძებნონ, მაგრამ გამოსავალი უნდა იდოს მხოლოდ სამართლიანობის, სამართლებრივი ველის და არა ფარული გარიგებების ჭრილში. ფარული გარიგებები და ის რიტორიკა, რომ საკონსტიტუციო ცვლილებებს მხარს არ დავუჭერთ, თუკი ჩვენ სამართლებრივი დევნა გვემუქრება, ეს არ არის ის გზა, რომელიც „ნაციონალურ მოძრაობას“ ხალხის სამსჯავროსგან დაიცავს. გარდა იმისა, რომ არსებობს პოლიტიკური საკითხები და სამართლებრივი დევნა, არსებობს საზოგადოება, საზოგადოებრივი აზრი და ხალხის თვალში ეს ყველაფერი ისე უნდა გამოიყურებოდეს, როგორი მოლოდინიც არის საზოგადოებაში.

ძალიან საინტერესო იყო დეპუტატ დავით საყვარელიძის განცხადება იმასთან დაკავშირებით, რომ ქვეყანაში შეიძლება უმართავი პროცესები დაიწყოს და საქმე სამოქალაქო დაპირისპირებამდე მივიდეს. რამდენად შესაძლებელია ქვეყანაში სამოქალაქო დაპირისპირება და როგორ ფიქრობთ, თავად ნაციონალები ხომ არ ცდილობენ პროცესების ამ გზით წაყვანას?

- სამოქალაქო დაპირისპირებისგან თავის დაცვის მექანიზმი ისევ და ისევ სამართლებრივი პროცედურების დაჩქარება და სიმართლის გამოაშკარავებაა. გარდა სამართლებრივი პროცედურებისა, მიმაჩნია, რომ უნდა შეიქმნას ფართომასშტაბიანი საზოგადოებრივი კომისია, რომელიც ამ ხელისუფლების საქმიანობას გამოიძიებს და დასკვნებს დადებს. ეს არ არის საკითხი, რომელიც შეიძლება მიიჩქმალოს (როგორც ბევრი სხვა საკითხი მიიჩქმალა საქართველოს რეალობაში) და ველოდოთ იმას, რომ ნაციონალები პოლიტიკაში დარჩებიან ისე, როგორც იყვნენ და ისე, როგორც უნდათ რომ დარჩნენ. ისინი არ აღიარებენ თავიანთ დანაშაულს და ეს არის ყველაზე დიდი პრობლემა. აღიარება და მონანიება განტვირთავდა სიტუაციას, შეამცირებდა დაპირისპირებას და ნათელს მოჰფენდა იმას, თუ ვინ არის მართალი და ვინ არის მტყუანი. თუ ისინი დანაშაულებს არ ინანიებენ, დაამტკიცონ თავისი სიმართლე ყველა იმ შემთხვევაში, რომელთან დაკავშირებითაც საზოგადოებას აქვს პრეტენზიები, მაგრამ ამაზე უნდა შედგეს ფართო პროცესი, რადგან ეს არ არის პროცესი, რომელიც ამნისტიით უნდა დასრულდეს.

თქვენ სპეციალური კომისიის შექმნაზე საუბრობთ და როგორ ფიქრობთ, ეს უნდა იყოს ის საპარლამენტო კომისია, რომელზეც მმართველი გუნდი საუბრობდა, თუ მის მუშაობაში საზოგადოების უფრო ფართო ფენებმა უნდა მიიღონ მონაწილეობა იმისთვის, რომ ხალხში სამართლიანობის აღდგენის მოთხოვნა დაკმაყოფილდეს?

- მე არ ვიცი, რა იურიდიული სტატუსი უნდა ჰქონდეს ასეთ კომისიას, მაგრამ ფართო ჩართულობა არის აუცილებელი. ასევე აუცილებელია უცხოელების კონტროლი, რათა ფაქტების დამახინჯებას და შურისძიების მცდელობებს არ ჰქონდეს ადგილი. ამასთანავე, განხილული უნდა იყოს ყველა საკითხი, რომელიც საზოგადოებას „ნაციონალური მოძრაობის“ მიერ შექმნილი რეჟიმის დანაშაულად მიაჩნია.

საზოგადოებაში სამართლიანობის აღდგენის პროცესის მიმართ მუდმივად არის უკმაყოფილება და ეს განცდა ბუტა რობაქიძის საქმეზე გამოქვეყნებულმა კადრებმა კიდევ უფრო გაამძაფრა. გარკვეული მინიშნებებიც გაკეთდა უკვე, რომ თუ ეს პროცესი სათანადოდ არ წარიმართება, შეიძლება თვითონ ხალხმა აღასრულოს სამართალი. როგორ ფიქრობთ, არსებობს საპროტესტო მუხტის ქუჩაში გადანაცვლების საშიშროება?

- ვის წინააღმდეგ არის საპროტესტო მუხტი მიმართული? დღესდღეობით, იგი სულ უფრო მეტად იხრება „ქართული ოცნების“ წინააღმდეგ, რადგან საზოგადოება არ არის კმაყოფილი იმით, თუ რა ტემპით და რა მიმართულებით ვითარდება მოვლენები. ამდენად, ყველაფერი დამოკიდებულია არა საზოგადოებაზე, არამედ ხელისუფლებაზე. მე ვერ ვხედავ იმის პერსპექტივას, რომ ეს პროტესტი ქუჩაში გადავიდეს, რადგან ეს არის სწორედ ის, რაც სამართლიანობის აღდგენას და სიმართლის დადგენას შეუშლის ხელს. მაგრამ მე შემიძლია წარმოვიდგინო სცენარი, როდესაც საზოგადოება ხელისუფლებისადმი პროტესტს გამოხატავს და გარკვეული პროცესების საკუთარ ხელში აღებას და სამართლიანობის აღდგენის პროცესში თანამონაწილეობას მოითხოვს, რადგან მიაჩნია, რომ ის სამართალწარმოების პროცესები, რომლებიც ახლა მიმდინარეობს, საკმარისი არ არის.

რა ფორმით შეიძლება განხორციელდეს საზოგადოების ამ პროცესებში თანამონაწილეობა?

- ერთი ასეთი ფორმა შეიძლება იყოს კომისია, რაზეც ზემოთ მოგახსენეთ. რაც შეეხება იმას, რომ ნაციონალები ცდილობენ, საკუთარი თავი მსხვერპლის როლში წარმოჩენას, მე მგონი, მათ არ უნდა ჰქონდეთ იმის განცდა და იმედი, რომ მათ მიერ ჩადენილი დანაშაულების ფონზე დაუსჯელები დარჩებიან. სიმართლა გითხრათ, არ მესმის, რატომ შეიძლება მათ ამის იმედი ჰქონდეთ.

ქართული საზოგადოება „ნაციონალური მოძრაობის“ არაადეკვატური ქმედებების შემსწრე არაერთხელ გამხდარა და ახლა, როდესაც ისინი პრაქტიკულად კუთხეში არიან მიმწყვდეულები, როგორ ფიქრობთ, პროცესების ესკალაციას ეცდებიან?

- შეიძლება პროცესების ესკალაციას ეცადონ, მაგრამ მიმაჩნია, რომ პროცესების ესკალაციამ შეიძლება ქვეყანას ნეგატიურის ნაცვლად პოზიტიური შედეგიც კი მოუტანოს, რადგან ამით შეიძლება არჩევნებამდე, ან სხვა ტიპის ურთიერთობების გარკვევამდე მივიდეთ, რის შემდეგაც ნაციონალების პრობლემა ერთხელ და სამუდამოდ მოიხსნება და ქვეყანას მიეცემა საშუალება, უფრო სწრაფად და კონსტრუქციულად წავიდეს წინ და არ დაკარგოს დრო იმაზე, რომ დღეს დონაძეა ტელევიზორში, ხვალ კიდე ვიღაც იქნება და ა.შ.

ქალბატონო მარინა, როგორ ფიქრობთ, როდესაც ნაციონალები ასე ხშირად ახსენებენ სამოქალაქო დაპირისპირებას, ხომ არ ეცდებიან ისინი, რომ პროცესები სწორედ ამ მიმართულებით წაიყვანონ?

- „ნაციონალურ მოძრაობას“ მხარდაჭერა აქვს 6% და ამიხსენით, როგორ უნდა მიიყვანონ საქმე სამოქალაქო დაპირისპირებამდე? შეიძლება დესტაბილიზაციის მცდელობა იყოს, რადგან „ნაციონალური მოძრაობა“ ადეკვატურად ვერ აფასებს იმ ვითარებას, რომელშიც იმყოფებიან, მაგრამ საშიში არაფერია, ყველაფერი კარგად იქნება.