როგორია ირაკლი ალასანიას მემკვიდრე ირაკლი ქადაგიშვილის პოლიტიკური წარსული, აწმყო და მომავალი
“არ ვთვლი, რომ ირაკლი ალასანიას, როგორც თქვენ ამბობთ, ჩრდილიდან უნდა გამოვიდე. ირაკლი ალასანია პოლიტიკური ფიგურაა, რომელსაც თავისი სახე აქვს და ამ გაგებით მისი კონკურენტი ნამდვილად არ ვიქნები. მეორეც, ჩვენი პოლიტიკური გუნდის ყველა წევრმა პოლიტიკური მოღვაწეობის ისეთი არეალი უნდა ვიპოვოთ, რომ ერთმანეთის ჩრდილში კი არ ვიყოთ, პირიქით, ერთმანეთი გავამდიდროთ”.
თვეზე მეტია, პარტია “თავისუფალ დემოკრატებს” ახალი თავმჯდომარე ჰყავს, რომელიც ძველის სეხნიაა. ისე, ჩვენთვის რომ ვთქვათ, ეს ახალი თავმჯდომარე საზოგადოებისთვის უცნობი პერსონა არაა _ პოლიტიკაში ჯერ კიდევ საბჭოთა ტოტალიტარიზმის დროს ჩაერთო. მერე, საბჭოთა კავშირი დაინგრა და... ზვიად გამსახურდიას ხელისუფლების დამხობის შემდეგ, იმჟამინდელი ედპ-ს რამდენიმე წევრი მთავრობაში მოხვდა, მათ შორის იყო ირაკლი ქადაგიშვილიც, რომელიც საბაჟოს ხელმძღვანელობდა, თუმცა იმის გამო, რომ ქვეყნის მაშინდელ მმართველ ელიტას გულმა “ეს-ენ-გე”-სკენ გაუწია, “ედეპელებმა” და, ცხადია, ქადაგიშვილმაც თანამდებობები დატოვეს... ამავე პერიოდში გია ჭანტურია მოკლეს... ამ თუ სხვა მიზეზების გათვალსიწინებით, ირაკლი ქადაგიშვილი აქტიურ პოლიტიკას ჩამოსცილდა და... პატრიარქის ფონდს ხელმძღვანელობდა... მას შემდეგ კი, რაც ირაკლი ალასანიამ “თავისუფალი დემოკრატები” შექმნა, პარტიის თბილისის ორგანიზაციას ჩაუდგა სათავეში... ერთი სიტყვით, “ქართული სიტყვა” ირაკლი ალასანიას მემკვიდრე ირაკლი ქადაგიშვილს ესაუბრა.
ბატონო ირაკლი, მარტივად რომ ვთქვათ, საქართველოს თავდაცვის მინისტრის პარტიული მემკვიდრე ხართ, ანუ იმ პარტიას ხელმძღვანელობთ, რომელიც ირაკლი ალასანიამ დააფუძნა. ალასანიას მემკვიდრეობა, ალბათ, ერთგვარი გამოწვევაა. ამისთვის მზად ხართ?
(იღიმება) დიახ, ბრძოლისა და შრომისთვის მზად ვარ!
ვერ ვიტყვი, რომ “ახალი სახე” ხართ, მაგრამ წლებია, აქტიურ პოლიტიკაში ჩართული არ იყავით და ცოტა ხომ არ გეშინიათ?
იმის მტკიცებას თუ დავიწყებ, პარტიის თავმჯდომარეობა ჩემთვის განსაკუთრებული პასუხისმგებლობის მატარებელი და მძიმე არაა-მეთქი, მართალი არ ვიქნები. ირაკლი ალასანია მხოლოდ ამ პარტიის კი არა, ახალი ქართული პოლიტიკის ლიდერად რჩება. ჩვენი პარტიის მომავალიც მნიშვნელოვნად სწორედ მასთანაა დაკავშირებული...
ირაკლი ალასანიას თემას აუცილებლად გავაგრძელებ. მანამდე კი, რეპლიკის სახით, აღვნიშნავ, რომ სამთავრობო პარტიის ახალ თავმჯდომარეს ველაპარაკები, არა?
ვანო, იცით, რა?! _ ეს მმართველი პარტია კი არა, მმართველ კოალიციაში შემავალი პარტიაა. იმისთვის, რომ მმართველი პარტია გავხდეთ, გარკვეული დრო, ალბათ, ორი არჩევნები მაინც, გვჭირდება და თუკი ამ არჩევნებში ამომრჩეველი ხმას მოგვცემს, შეგვიძლია, მაშინ ვთქვათ, რომ ჩვენ, როგორც მმართველი პარტია შევდექით და ქვეყნისთვის საქმე გავაკეთეთ!
ისე, პოლიტიკიდან რომ წახვედით, პატრიარქის ფონდს ხელმძღვანელობდით. მერე კი, ისევ პოლიტიკაში დაბრუნების გადაწყვეტილება მიიღეთ. საერთოდ, ითვლება, რომ პოლიტიკა ბინძურია. ჰოდა, პატრიარქის ფონდს კვლავ პოლიტიკა რატომ ამჯობინეთ?
იმის მიმართ, რაც ქვეყანაში ხდებოდა, დიდი შინაგანი პროტესტი მქონდა და 2007 წლის ნოემბრის აქციებშიც ვმონაწილეობდი _ 7 ნოემბრის მოვლენები “რუსთაველზე” ვითარდებოდა, სადაც პატრიარქის ფონდი მდებარეობს და ოფისში გულხელდაკრეფილი ვერ დავჯდებოდი...
7 ნოემბერს გცემეს?
არა... აგვისტოს ომის შემდეგ კი, საბოლოოდ მივხვდი, რომ ამ ქვეყანაში ვითარება კატასტროფისკენ მიდიოდა _ იმას, რაც აგვისტოში მოხდა, მარტივად არ ვუყურებ, ანუ აგვისტოს ომი ხელისუფლების არასწორი ხედვის შედეგი იყო. ამასობაში, ირაკლი ალასანიამ განაცხადა, რომ საჯარო პოლიტიკაში მოდიოდა...
ირაკლი ალასანიას დიდი ხანია, იცნობთ?
დიახ, ირაკლი აფხაზეთის ომში გავიცანი და ერთმანეთის მიმართ წმინდა ადამიანური სიმპათია ყოველთვის გვქონდა...
მოკლედ, ირაკლი ალასანია საჯარო პოლიტიკაში რომ მოვიდა, უთხარით, შენს გვერდით მინდა ყოფნაო?
დიახ...
ბატონო ირაკლი, “ნაციონალურ” ხელისუფლებაზე ზემოქმედება პატრიარქის ფონდიდან უფრო არ შეგეძლოთ? კარგად გამიგეთ და, ლაშა ჟვანია, რომელიც პატრიარქის ფონდს თქვენს მერე ხელმძღვანელობს, პოლიტიკურად უფრო აქტიურია და არც მწვავე საჯარო გამოსვლებს ერიდება... მაშინ, როცა “ნაციონალები”, ვთქვათ, ეკლესიებს ანგრევდნენ, ირაკლი ქადაგიშვილი რატომ დუმდა?
არ გამოვიდოდა, რომ თან ფონდში ვყოფილიყავი და თან _ პოლიტიკაში.
პოზიცია გამოგეხატათ...
საპატრიარქო როგორც საჭიროდ თვლიდა, პოზიციას ისე გამოხატავდა. პატრიარქის ფონდი კი, სხვა _ კულტურული, საგანმანათლებლო და საგამომცემლო საქმიანობით იყო დაკავებული. ამ საქმიანობის მენეჯმენტს ვანხორციელებდი და ჩემს კომპეტენციაში პოლიტიკური განცხადებები არ შედიოდა, თუმცა, როგორც მოქალაქე, ჩემს პოზიციას გამოვხატავდი _ მიტინგებზე დავდიოდი... როცა საჭიროდ ჩავთვალე, რომ პოლიტიკაში ღიად ჩავრთულიყავი, მის უწმინდესობასთან მივედი და ლოცვა-კურთხევა ვთხოვე, რომ ჩემს პირვანდელ, ასე ვთქვათ, საქმიანობას _ პოლიტიკას დავბრუნებოდი. ისე, ჩემი პოლიტიკური ცხოვრება ეკლესიასთან კავშირში გარკვეულწილად ყოველთვის იყო _ 1980 წლიდან, პატრიარქის ლოცვა-კურთხევით, სტიქაროსანი ვარ...
თავის დროზე საბაჟოს ხელმძღვანელადაც უწმინდესის ლოცვა-კურთხევით წახვედით?
ვანო, საბაჟო რა გგონიათ? _ ის საქართველოს ეკონომიკური საზღვარია და 1993 წელს, როცა საბაჟოს ხელმძღვანელად დავინიშნე, ეს სტრუქტურა, პრაქტიკულად, არ არსებობდა. საბაჟოს ერთი წლის განმავლობაში ვხელმძღვანელობდი და გახსოვთ, მაშინ რა სიტუაციაც იყო _ სამოქალაქო ომი და...
ბატონო ირაკლი, მოდით, ახლა “სამოქალაქო აღსარება ჩამაბარეთ” და მითხარით, საბაჟოზე მუშაობისას ქრთამი აგიღიათ?
ყველაფერს გეტყვით...
საბაჟოზე “ფულს აკეთებდით”?
არა, რადგან ჩემი “ცხოვრების წესი” მქონდა და ამ წესისთვის არ მიღალატია... სხვათა შორის, მაშინ “ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის” რამდენიმე წევრი თანამდებობიდან საქართველოს “ეს-ენ-გე”-ში შესვლის გამო გადავდექით და ამით გზა იმ პოლიტიკურ ძალებს გაეხსნათ, რომლებიც ამის შემდეგ ჩამოყალიბდნენ, მოგვიანებით კი, მათი ტრანსფორმაცია “ნაცმოძრაობაში” მოხდა... მოკლედ, ცდუნება, ალბათ, ყველა ადამიანს ჰქონია, წმინდანი არ ვარ და მთელი ჩემი ცხოვრება ცდუნებასთან ბრძოლაა, მაგრამ “ფულის კეთება” და კორუფციული სქმების შედგენა ჩემი პოლიტიკაში ყოფნის მიზანი არასოდეს ყოფილა! ამ მხრივ მარიფათიანი არ ვარ. სხვათა შორის, სახელმწიფოს იმჟამინდელი მეთაური ედუარდ შევარდნაძე მეუბნებოდა, საბაჟოდან ნუ წახვალ, დარჩი, ახალგაზრდა, პერესპექტიული კაცი ხარ და ერთ-ერთი ურთულესი სისტემის მართვას ალღო ადვილად აუღეო, მაგრამ პოლიტიკურ პრინციპებს ვერ ვუღალატებდი.
ბატონო ირაკლი, თქვენი წარსულიდან გამომდინარე, მჯერა, რომ ანტირუსი ხართ...
არა, ანტირუსი არ ვარ...
კარგი, ანტიკრემლისტი ხართ, მაგრამ დღეს ვიღაცები, მაგალითად, “ნაციონალები” კოალიცია “ქართული ოცნების” პრორუსულობაზე მიანიშნებენ. ჰოდა, თუკი ასეთ სიმპტომებს თქვენც იგრძნობთ, კოალიციას დატოვებთ?P
ვანო, სწორად გამიგეთ _ ანტირუსი მაშინაც არ ვყოფილვარ, როცა მე-20 საუკუნის 80-იან წლებში პროკლამაციებს ვავრცელებდი. უბრალოდ, როგორც ქართველი, ჩემი ქვეყნის პოლიტიკური ინტერესების სისხლხორცეული გამტარებელი ვარ... დღეს ბიძინა ივანიშვილი და, საერთოდ, მთავრობა ამბობს, რომ ჩვენი მიზანი და მისწრაფება ევროატლანტიკური სივრცეა, მაგრამ საქართველოს ინტერესებშია, რომ რუსეთთან ისეთ სფეროში, როგორიც, მაგალითად, ვაჭრობაა, კონფრონტაციულ რეჟიმში არ ვიყოთ...
რუსეთი ითხოვს, რომ საქართველომ აფხაზეთისა და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობა აღიაროს...
ეს გამორიცხულია. საქართველოს მხრიდან აფხაზეთისა და ე.წ. სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობის აღიარება უტოპიის სფეროა! ამ დამოუკიდებლობას ვერც საერთაშორისო თანამეგობრობა აღიარებს და ამის შედარება კოსოვოსთან არ შეიძლება!
ბატონო ირაკლი, დიდი პოლიტიკიდან ისევ პარტიულ ცხოვრებას დავუბრუნდეთ. ჰოდა, არ გეშინიათ, რომ, როგორც “თავისუფალი დემოკრატების” თავმჯდომარე, მუდმივად ირაკლი ალასანიას ჩრდილში იქნებით?
ჯერ ერთი, არ ვთვლი, რომ ირაკლი ალასანიას, როგორც თქვენ ამბობთ, ჩრდილიდან უნდა გამოვიდე. ირაკლი ალასანია პოლიტიკური ფიგურაა, რომელსაც თავისი სახე აქვს და ამ გაგებით მისი კონკურენტი ნამდვილად არ ვიქნები. მეორეც, ჩვენი პოლიტიკური გუნდის ყველა წევრმა პოლიტიკური მოღვაწეობის ისეთი არეალი უნდა ვიპოვოთ, რომ ერთმანეთის ჩრდილში კი არ ვიყოთ, პირიქით, ერთმანეთი გავამდიდროთ. ჩვენ ასე ვფიქრობთ...
გასაგებია, რომ თავდაცვის მინისტრია, მაგრამ რატომ არ შეიძლებოდა, რომ “თავისუფალი დემოკრატების” თავმჯდომარე კვლავ ირაკლი ალასანია ყოფილიყო?
აქ ორი მომენტია.
სახელდობრ?
პირველი მომენტი დროის ფაქტორია _ არჩევნები მოდის და პარტიას მომზადება სჭირდება.
საპრეზიდენტო არჩევნებს გულისხმობთ თუ ადგილობრივს?
განსაკუთრებით, _ ადგილობრივს...
ესე იგი, ადგილობრივ არჩევნებში, რომელიც წელიწადნახევარში უნდა ჩატარდეს, კოალიცია “ქართული ოცნება” ერთიანი სიით არ გავა?
ბატონმა ბიძინამ ჩვენს ყრილობაზე განაცხადა, რომ კოალიცია შიგნიდან შემდგომი კონკურენციისთვის ემზადება. ამიტომ, ჩვენ ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებისთვის ვემზადებით და არ გამოვრიცხავ, რომ კოალიციამ მიიღოს გადაწყვეტილება და...
და კოალიციის სუბიექტებმა მონაწილეობა დამოუკიდებლად მიიღოთ, არა?
დიახ...
ეს ხალხში დაბნეულობას არ გამოიწვევს?
არა, რადგან მრავალპარტიულობისკენ რეალურად უნდა წავიდეთ. ირაკლი ალასანიას გადაწყვეტილებაც, რომ პარტიის თავმჯდომარეობა დაეტოვებინა, სწორედ ამისკენ გადადგმული ნაბიჯი იყო. ირაკლი ალასანიას სახელს ვერავინ მოერევა, მაგრამ მან თქვა, პარტია მხოლოდ ერთი ადამიანის სახელს არ უნდა უკავშირდებოდესო... ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნები “თავისუფალი დემოკრატების” საბოლოო ჩამოყალიბებისთვის, ვფიქრობ, ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გამოცდა იქნება...
დღეს ძველი საქმეების ხელახალი გამოძიება ერთობ აქტუალურია. მართალია, 15 წელზე მეტი გავიდა, მაგრამ, ბატონო ირაკლი, გჯერათ გია ჭანტურიას მკვლელობის იმ ვერსიის, რომელიც თავის დროზე შემოგვთავაზეს?
მაშინაც ვამბობდი და ახლაც გავიმეორებ: შემსრულებლების დონეზე შეიძლება, ის ქმედება იყო, რომელიც გამოძიებამ “დადო”, მაგრამ იგივეს შემკვეთზე ვერ ვიტყვი...
ჩემი აზრით, გია ჭანტურიას მკვლელობის გამოძიება, ანუ შემკვეთის დადგენა თქვენთვის ღირსების საქმე უნდა იყოს. ხომ არ ფიქრობთ, რომ ახალ ხელისუფლებას 1995 წლის დეკემბერში მომხდარი მკვლელობის ხელახალი გამოძიების მოთხოვნით მიმართოთ?
საამისოდ, ვფიქრობ, კონსულტაციების გავლა მომიწევს...
“თავისუფალი დემოკრატების” წევრობა თეა წულუკიანმაც შეიჩერა?
დიახ...
ბატონო ირაკლი, პარტიაში რა სიახლეებს გეგმავთ?
მასებზე უნდა გავიდეთ და ეს პროცესი ქალაქიდან კი არა, რეგიონებიდან უნდა დავიწყოთ.
წარმატებებს გისურვებთ, ირაკლი ბატონო!
ესაუბრა ვანო პავლიაშვილი
