„როდესაც მასობრივი საინფორმაციო საშუალებებით ხდება გრიფით საიდუმლო მასალების გასაჯაროვება და თანაც ამას უწყვეტი ხასიათი აქვს, ეს ბევრ რამეზე მეტყველებს. კერძოდ იმაზე, რომ თვითონ საგამოძიებო ორგანო ვერ იცავს ინფორმაციას გასაჯაროვებისგან. ვერ იცავს იმიტომ, რომ საგამოძიებო ორგანოებში არიან ისეთი ადამიანები, რომლებსაც წვდომა აქვთ ინფორმაციებთან და მათ ინტერესში შედის ამ ინფორმაციის გადაცემა“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბარში  პოლიტოლოგი სოსო მანჯავიძე. ამასთან, პოლიტოლოგი დასძენს: „ქართულმა ოცნებამ“ ინტენსიურად უნდა იმუშაოს იმაზე, რომ შეცვალოს იედეოლოგიური მიდგომები, რადგან ამ ნარატივში ის დიდხანს ვერ გაჩერდება“.

for.ge სოსო მანჯავიძეს ესაუბრა.

გიორგი შაქარაშვილის საქმის მასალები, მათ შორის მოწმეთა ჩვენებები, ექსპერტიზის დასკვნა და მთლიანად საგამოძიებო მასალები გასაჯაროვდა პირდაპირ ეთერში. ეს პროცესი გრძელდება და მიმდინარე გამოძიებაზე საქმის მასალები ოპოზიციური მედიის ხელში გადადის. როგორ ხდება მიმდინარე გამოძიების საქმე საჯარო და ვის მიერ ხდება ამ მასალების გამოტანა?

სოსო მანჯავიძე: ამის შესახებ დავწერე სოციალურ ქსელში - ფაქტობრივად, „რეალითი შოუ“ გამოდის. გამოძიება გულისხმობს, რომ გარკვეული მოქმედებები უნდა ტარდებოდეს გაუხმაურებლად. გამომძიებელს აქვს თავისი ტაქტიკა, რომ საქმეზე დაადგინოს სიმართლე. შესაბამისად, საგამოძიებო პროცედურებიც უნდა იყოს გაუხმაურებელი, რომ დაცვის მხარემ, ან ბრალდებულებმა არ შეიმუშაონ კონტრსტრატეგია, არ დამალონ სიმართლე და ა.შ. - ეს ელემენტარულია.

როდესაც მასობრივი საინფორმაციო საშუალებებით ხდება გრიფით საიდუმლო მასალების გასაჯაროვება და თანაც ამას უწყვეტი ხასიათი აქვს, ეს ბევრ რამეზე მეტყველებს. კერძოდ იმაზე, რომ თვითონ საგამოძიებო ორგანო ვერ იცავს ინფორმაციას გასაჯაროვებისგან. ვერ იცავს იმიტომ, რომ საგამოძიებო ორგანოებში არიან ისეთი ადამიანები, რომლებსაც წვდომა აქვთ ინფორმაციებთან და მათ ინტერესში შედის ამ ინფორმაციის გადაცემა.

ფაქტია, რომ საგამოძიებო მასალასთან წვდომა არ აქვს რიგით გამომძიებელს...

- რა თქმა უნდა, ინფორმაციაზე წვდომა არ ექნება კარისკაცს. ინფორმაციაზე წვდომა აქვს გამომძიებელს, მასზე ზედამხედველს. ანუ, ესენი არიან თანამდებობის პირები, რომლებიც მიზანმიმართულად აწვდიან ინფორმაციას ოპოზიციას და მასთან დაკავშირებულ მედიას.

აწვდიან იმიტომ, რომ აქვთ გარანტია ეს ოპოზიცია და მედია მათ არ გაწირავს და ასეც ხდება, ამბობენ, რომ წყაროს არ დაასახელებენ, მაგრამ ყოველთვის ხაზს უსვამენ, რომ წყარო არის შსს-ს გენერალური ინსპექცია...

- როცა ამაზე სახელმწიფო ვერ რეაგირებს, ამას უკვე სახელმწიფოს სისუსტეც არ ჰქვია. საერთოდ, გაუგებრობაში რომ ვართ, ეს იმის ნიშანია. ეს ხომ პირველად და მეორედ არ ხდება?! ამ თვალსაზრისით, სრული ბაქჰანალია გვაქვს - ინფორმაცია, რომელიც საჯაროვდება, მას ელექტრონული და ბეჭვდითი მედია პოლიტიკური მიზნებისთვის იყენებს. სამწუხაროდ, ჩვენთან არ არსებობენ დამოუკიდებელი მედია საშუალებები, პოლიტიკური რუპორები არიან, ამა თუ იმ ძალის პოლიტიკურ შეკვეთებს ასრულებენ, ვინაიდან ფინანსდებიან იმ ძალების მიერ, რომლებსაც პოლიტიკურად მოიხსენიებენ.

რაც შეეხება კონკრეტულად ამ ქეისს - ჩვენ ვცხოვრობთ პოსტ-ზნეობის საზოგადოებაში, მთელს მსოფლიოში ასეა. არავითარი ზნეობრივი მდგენელი აღარ არსებობს. ამის მიზეზი ის არის, რომ არსებობს კანონი, რომლის მიხედვით მედიის მიერ წარმოქმნილი პრობლემა, მედიის მიერვე შიგნით უნდა მოგვარდეს. ანუ, ფაქტობრივად, მედია არის ხელშეუხებელი. რასაც ეს სამი არხი აკეთებს, არ აქვს მნიშვნელობა პოზიციაში იქნება, თუ ოპოზიციაში - ისინი პირდაპირ „ხვრეტენ“ საზოგადოებრივ ზნეობას. გაძლიერებული ცეცხლია გახსნილი. ყველას არეული აქვს ღირებულებათა სისტემა და ვართ ასეთ ქაოტურ მდგომარეობაში.

შაქარაშვილის საქმე არ არის ერთადერთი, რომელზეც საჯარო „გამოძიება“ მიმდინარეობს პირდაპირ ეთერში. ტრადიციად იქცა პირდაპირ ეთერში საქმის მასალებზე საუბარი და მათ შორის გრიფით საიდუმლო მასალების განხილვა. თავისთავად ჩნდება კითხვა, ინფორმაციის ამ ხარისხით გამოტანაზე რატომ დუმს საგამოძიებო ორგანო? ხელისუფლება ამბობს, რომ ყოფილი ხელისუფლების კადრები ცდილობენ ამ სახით შექმნან საბოტაჟი, რაც ასევე დანაშაულია...

- ხელისუფლება მიჩვეულია ამას. კომფორტულად გრძნობს თავს ამ სიტუაციაში. განუწყვეტლივ დღის წესრიგს ქმნის „ნაციონალური მოძრაობა“ და მასზე დაქვემდებარებული მედია საშუალებები. ისინი შეთახზავენ რაღაცა ვერსიას, ტყუილია თუ მართალია, ამას მნიშვნელობა არ აქვს, დაზაფრავენ საზოგადოებას და შემდეგ გამოდის ხელისუფლება ხან ამხელს ამათ და იმაჯვებს, ხან ვერ ამხელს და გაჩუმდება. მერე დგება შემდეგი ეტაპი, როცა ყველა ივიწყებს ამ „დიდ სკანდალს“.

როგორც დაივიწყეს სახელმწიფო გადატრიალების საქმე, მათ შორის გიორგი გაბუნიას „მკვლელობის შეკვეთის“ საქმე და ახლა მობილიზებული არიან შაქარაშვილის გარშემო...

- დიახ. სამწუხაროდ, ცხოვრება ყოველთვის გვაწვდის ასეთ მძიმე მოვლენებს, იწყება ხმაურის დიდი ტლაღა, რაც მთავარია, ვერავინ ვერაფერს გაიგებს, ყველა ერთმანეთს გალანძღავს და მერე ყველას დაავიწყდება. რამდენი წელიწადია ამ რეჟიმში ვცხოვრობთ. მაგალითად, ექიმი ვაჟას მოვლენა გავიხსენოთ, ვინმეს ახსოვს? ახსოვთ რა აურზაური ატყდა? გულზე დაიდეს წარწერა - „მე ვარ ვაჟა ექიმი“ და სად არის ახლა ეს ექიმი ვაჟა? ერთი ერეკლე კუხიანიძე შეეწირა ამ ამბავს, რომელმაც სიმართლე თქვა და სასწრაფოდ გარიცხეს, გააგდეს თემიდან ალუდა ქეთელაურივით.

გარიცხეს იმიტომ, რომ ამ აჟიოტაჟის ფონზე ხელისუფლებამ ვერ გაბედა დაეცვა თავისივე თანაგუნდელი, რომელმაც რეალურად თქვა სიმართლე, რატომაც იყო ვაჟა ექიმი გადასული ოკუპირებულ ტერიტორიაზე...

- ამაშია საქმე, რომ ხელისუფლება მუდმივად არის რეჟიმში, როდესაც ანგარიშს უწევს „ნაციონალური მოძრაობის“ და მას დაქვემდებარებული მედიის მიერ შექმნილ საზოგადოებრივ აზრს, ამ ტყვეობაში არიან. ანუ, „მთავარი“ გამოვარდება შეთხზავს რაღაცა ვერსიას და ხელისუფლების წარმომადგენლები ამის ტყვეობაში არიან.

ხელისუფლებას სიმართლის თქმა უჭირს, როგორ ფიქრობთ, რა არის ამის მიზეზი? ამბობენ, რომ ოპოზიცია განულებულია, მაგრამ ამ განულებულ ოპოზიციასთან პაექრობაში შესვლა უჭირთ...

- იმიტომ, რომ თავის დროზე, არ იქნება მიღებული შესაბამისი ზომები. „ნაციონალურ მოძრაობას“ აქვს სისტემური მიდგომები და იდეოლოგიურად უტევს ხელისუფლებას. დავაკვირდეთ, ბევრი მიდგომა, მათ შორის საგარეო პოლიტიკური იქნება, თუ საშინაო, უცვლელი დარჩა. „ნაციონალური მოძრაობა“ უტევს ნეო-ლიბერალური პოზიციებიდან და ხელისუფლების იდეოლოგიაც ასეთივეა. ხელისუფლებამ ახალი იდეოლოგია არ დაუპირისპირა „ნაციონალურ მოძრაობას“.

არ დაუპირისპირა, თუ ვერ დაუპირსპირა?

- ვერ დაუპირისპირა იმიტომ, რომ სხვა მიდგომა არ აქვთ. შესაბამისად, აღმოჩნდა მოწყვლადი „ნაციონალური მოძრაობის“ იდეოლოგიური თავდასხმებისგან. „ნაციონალური მოძრაობა“ თავს ესხმის ხელისუფლებას, რამდენად ის სუფთად იცავს ნეოლიბერალურ ნარატივს. აქედან გამომდინარე, ხელისუფლებაც ამ პოზიციებიდან იცავს თავს და ყოველთვის მოწყვლადია. პოლიტიკური შეფასება მისცეს „ნაციონალური მოძრაობის“ მმართველობას, ამისთვის არ ჰყოფნის იდეეოლოგიური საწყისების გარკვეულობა. იმიტომ, რომ თვითონ დგანან ამ პოზიციებზე და მეორე მხრივ, ეშინიათ იმ ლობისტების, რომლებიც „ნაციონალური მოძრაობის“ და მათ შორის ბოკერიას ფლანგის უკან დგანან. ეს არის პრობლემა. აქედან გამომდინარეობს ის ხელშეუხებლობაც პატივცემული გვარამიასი და სხვების.

ახლა გაგვახსენდა კეზერაშვილი, ის კეზერაშვილი, რომელიც 2008 წელს თავდაცვის მინისტრი იყო და არ დადგა მისი პასუხისმგებლობის საკითხი. საერთოდ, 2008 წლის აგვისტოს ომის შესახებ არავინ პასუხი არ აგო, თითქოს მე-18 საუკუნის მოვლენა ყოფილიყო. არადა საქმე რასთან გვქონდა ვნახეთ, ეს იყო პირდაპირი ღალატი - ტერიტორიების ჩაბარება, ადამიანური მსხვერპლით. 12 წლის მერე გაახსენდათ, რომ კეზერაშვილი იარაღით ვაჭრობდა, როცა თავიდანვე დასაპატიმრებელი იყვნენ ყველა იმ ავკაცობისთვის, რაც ჩაიდინეს.

კეზერაშვილი ახსენეთ, ნელ-ნელა შემოვიდა ქართულ პოლიტიკაში ტელეკომპანია „ფორმულას“ სახით. რამდენად რთული პრობლემაა ის, რომ ხელისუფლებამ თავის დროზე ვერ გაბედა ამ ადამიანების წინააღმდეგ სისხლის სამართლის აღძვრა და დაპატირმება? ვიცით, რომ საქართველოს მიერ ბრალდებულ ყოფილ მაღალჩინოსნებს პოლიტიკური თავშესაფარი აქვთ მიღებული. პატიმრობაში იყო ვანო მერაბიშვილი და რჩება ბაჩო ახალაია, რომელსაც ყოველი არჩევნების წინ ბრალს უმძიმებენ. ეს რა შედეგამდე მიიყვანს ქვეყანას?

- კარგ შედეგამდე არ მიიყვანს. თუ უწყებებში არ დამყარდება სახელმწიფოებრივი წესრიგი, არ იქნება გაკონტროლებული როგორც პროკურატურა, ასევე სამინისტროები, დეპარტამენტები, სადაც საერთოდ გაუგებარია რა ხდება, საქმე იქამდე მივა, რომ სისტემა დაიწყებს ჩამოშლას და ეს ძალიან ცუდ შედეგამდე მივა. შაქარაშვილის საქმე არის ამის ინდიკატორი, პირდაპირ ვხედავთ ამას. „ქართულმა ოცნებამ“ ინტენსიურად უნდა იმუშაოს იმაზე, რომ შეცვალოს იედეოლოგიური მიდგომები. ამ ნარატივში ის დიდხანს ვერ გაჩერდება. ამიტომ, სასწრაფოდ უნდა შეიცვალოს მიდგომები. მით უმეტეს, რომ მიმდინარეობს ძალიან საინტერესო პროცესები ჰეგემონ სახელმწიფოში - აშშ-ში, სადაც დიდი ალბათობით ტრამპი გაიმარჯვებს.

რაც შეეხება შაქარაშვილის საქმეს, არსებული ინფორმაციით ამ საქმეზე გამოძიებამ უკვე გამოკვეთა მკვლელები, მაგრამ ფაქტია, რომ შაქარაშვილის საქმეში არის კითხვის ნიშნები, ვხედავთ როგორი აქტუალურია თემა და ვხედავთ იმასაც, რომ ოპოზიციური მედიისთვის შაქარაშვილის საქმე გაცილებით მომგებიანია, ვიდრე იგივე გიორგი გაბუნიას ქეისი. ეს მედია ყველაფერს აკეთებს იმისათვის, რომ ამ საქმისგან შექმნან „გირგვლიანი 2“, რასაც ხელს უწყობს საგამოძიებო სტრუქტურა. რამდენად მძიმეა შაქარაშვილის თემა ხელისუფლებისთვის და მით უფრო წინასაარჩევნოდ?

- სანამ არ დადგება შედეგი, ვინმეს დადანაშაულება არის ის ტრენდი, რომელსაც ვხედავთ. საგამოძიებო უწყებამ უნდა გამოავლინოს მკვლელები და დამანაშვეები ამ საქმეში. საქმე იქით მიდის, რომ ეს მკვლელები გამოვლინდებიან და მაქვს ინფორმაცია, ვიცი, რომ გამოკვეთილია ის ადამიანები, რომლებიც უშუალოდ ღებულობდნენ მონაწილოებას ამ უბედურებაში. რაც შეეხება თვითონ მონაწილეებს, რა თქმა უნდა, ყველა ცდილობს, რომ თავისი დანაშაული დამალოს. საქართველოა, ყველას ჰყავს ვიღაცა მფარველი, მაგრამ ფაქტი ერთია - მკვლელები უმკაცრესად უნდა დაისაჯონ. რაც შეეხება იმ ისტერიულ ფონს და საზოგადოებრივ განწყობებს, რომელიც არსებობს, ეს არ უნდა გადაიქცეს სიმართლის დამალვის წყაროდ. ოპოზიციამ ეს საქმე გადააქცია სრულ მარაზმად. როგორც საუბრის დასაწყისში ვთქვი, ზნეობრივი მდგენელი აღარ არის და არ უნდა გვიკვირდეს, მაგრამ რასაც ისინი აკეთებენ, აბსოლუტურად უაპელაციოდ ახალგაზრდა ბავშვებს ბრალს სდებენ იმაში, რომ ისინი სუს-ის სტაჟიანი აგენტები არიან, - არანაირი მექანიზმი არ არის, რომ პასუხი მოთხოვონ. წესით, განმცხადებლებს უნდა იბარებდნენ და ამაზე პასუხს უნდა აგებინებდნენ. არავითი რეაგირება არ არის. ნებისმიერი ადამიანი შეიძლება გალანძღო, უმძიმეს დანაშაულებებში დასდო ბრალი და ამისთვის პასუხს არ აგებ. ადამიანს მორალურად გაანადგურებ და - არაფერი. ასეთ ქვეყანაში ვცხოვრობთ. სამწუხაროდ, საზოგადოება გადაწყობილია ამ მარაზმზე. ის ადამიანი, ვინც ცილისწამებით არის განთქმული, არჩევნებზე ხმებს ღებულობს. „მთავარი“ და „TV პირველი“, რომელიც მტყუან-მართლის საოცარი ტოქსიურობით გამოირჩევა, ხალხი უყურებს... დიდი ხანია ადამიანობის ყოველგვარ ზღვარს გაცდენილი არიან.

გიორგი შაქარაშვილის საქმემ აჩვენა, რომ საარჩევნო კამპანია იქნება აგრესიული?

- მეტსაც გეტყვით, ისინი წაგებას არ აღიარებენ. ანუ, დიხატომია, რომელსაც ამდენი ხანი ნერგავდა ეს ნეოლიბერალური ფრთა, თავის ლოგიკურ დასასრულამდე მივიდა, როცა ის თავის თავს უარყოფს. ცალკე განხილვის თემაა არჩევნები - რა არის დღევანდელ დღეს არჩევნები და ეს დემოკრატიის იმიტაციები, რა მდგომარეობამდე მივიდა ეს დასავლური სისტემა, რომლის იმიტაცისაც ჩვენ აქ ვახდენთ - იქ ეპიცენტრშია, ჩვენთან ჩიხია.

ახალ პარადიგმაზე უნდა გადავიდეთ, თორემ უკვე ყოვლად აუტანელი გახდა ტყუილის ატმოსფეროში ცხოვრება. ამიტომ, ან სისტემა უნდა მივიდეს თვითგაჯანსაღებამდე და ჯანსაღი პოლიტიკური პროცესის შექმნის მცდელობამდე, ან სისტემა იქნება ჩიხური და შედეგებიც არცთუ ისე სახარბიელო.