საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი ზურაბ ტყემალაძე პარლამენტს ბიზნესმენ ლევან პირველისთვის პოლიტიკური დევნილის სტატუსის მინიჭების მოთხოვნით ოფიციალურად მიმართავს. ამის შესახებ განცხადება ლევან პირველმა გააკეთა. მისი ინფორმაციით, აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით სიტყვიერი მოლაპარაკებები პარლამენტის ადამიანის უფლებათა კომიტეტთან არსებობდა, თუმცა ოფიციალური მიმართვა აქამდე არ ყოფილა. პირველი აცხადებს, რომ მისთვის გაუგებარია, აქამდე რატომ არ მიანიჭეს მას პოლიტიკური დევნილის სტატუსი და აქვე აღნიშნავს, რომ პარლამენტში არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც ეს არ აწყობთ.

„ჩემთვის გაუგებარია, აქამდე რატომ არ მომანიჭეს პოლიტიკური დევნილის სტატუსი და ისიც გაუგებარია, თუ რა პრინციპებით ხელმძღვანელობდნენ ამ სიის შედგენისას, მით უმეტეს თუ გავითვალისწინებთ იმასაც, რომ 1997 წელს პოლიტიკური დევნილის სტატუსი ევროპარლამენტმა მომანიჭა“, -  განაცხადა ლევან პირველმა.

მისივე თქმით, დღევანდელ პარლამენტში არ არსებობს ოპოზიცია, არამედ არის ორი სახელისუფლებო პარტია.

„ჩემთვის ოპოზიცია არ არსებობს. გამონაკლისების გარდა, დღევანდელ პარლამენტში არის გუნდი, რომელიც უბრალოდ ორად გაიყო“, -  აღნიშნა ბიზნესმენმა.

მისივე თქმით, თუკი პოლიტიკური დევნილის სტატუსს მიიღებს და საქართველოში დაბრუნდება, პოლიტიკურ საქმიანობას აუცილებლად გააგრძელებს და ოპოზიციას ჩაუდგება სათავეში. პოლიტიკური დევნილის სტატუსის მაძიებელი ბიზნესმენი საქართველოს პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის წინააღმდეგ სასამართლოში სარჩელის შეტანას აპირებს.

„სარჩელი შემაქვს სააკაშვილის წინააღმდეგ, რადგან ის პირდაპირ ეთერში ცრუ ბრალდებებს მიყენებდა. მან ეთერში მკვლელობაში ბრალდებულად გამომაცხადა მაშინ, როდესაც ნიკა უჩანეიშვილის მკვლელობაში ეჭვმიტანილიც კი არ ვყოფილვარ. ეს იყო ჩემს წინააღმდეგ ცუდად აგორებული შავი პიარი“, - განაცხადა პირველმა.

მის განცხადებებს ადამიანის უფლებათა დაცვის საპარლამენტო კომიტეტის თავმჯდომარე, ეკა ბესელია გამოეხმაურა. ბესელიას თქმით, ლევან პირველისთვის პოლიტდევნილის სტატუსის მინიჭების საკითხს ადამიანის უფლებათა დაცვის კომიტეტთან არსებული სამუშაო ჯგუფი განიხილავს. კომიტეტის თავმჯდომარე აცხადებს, რომ ლევან პირველთან დაკავშირებით განცხადება ზეპირი სახით იყო შეტანილი. სამუშაო ჯგუფმა კი დამატებით ვადაში ის საქმეები უნდა შეისწავლოს, რომლებიც ზეპირი ან წერილობით დონეზე იყო წარდგენილი, თუმცა საკმარისი მტკიცებულებები არ არსებობდა. მისივე თქმით, კომისიამ ორი დღის განმავლობაში რამდენიმე სამუშაო შეხვედრა ჩაატარა და კომიტეტს რამდენიმე ახალ გვართან დაკავშირებით რეკომენდაცია უკვე მისცა.

შეგახსენებთ, ლევან პირველმა საქართველო ისე დატოვა, რომ მის მიმართ არც საქმე ყოფილა აღძრული და არც განაჩენი დამდგარა, თუმცა ლევან პირველთან გარკვეული კითხვები 1999 წელს რესტორან „თამარიონში“ მომხდარ მკლელობასთან დაკავშირებით არსებობდა. კერძოდ, მაშინ საქმე პირველის დაცვის წევრ გიორგი რჩეულიშვილის მიმართ აღიძრა, მაგრამ გარდაცვლილ უჩანეიშვილის ოჯახის წევრები მკვლელობას ლევან პირველს აბრალებდნენ. მას ხელი უშუალოდ გარდაცვლილის მეუღლემ, ვიკა უჩანეიშვილმა დაადო. მაშინ ლევან პირველი „მოქალაქეთა კავშირის“ წევრი და პარლამენტის დეპუტატი იყო.

უნდა მიენიჭოს თუ არა მას პოლიტიკური დევნილის სტატუსი იმ ფონზე, რაც მის გარშემო არსებობს, ამასთან დაკავშირებით ქართველი ექსპერტები ცალსახად აცხადებენ, რომ მას პოლიტდევნილის სტატუსი არ ეკუთვნის.

ვინაიდან ლევან პირველის მიმართ არც საქმე ყოფილა აღძრული და არც განაჩენი დამდგარა, ამიტომ ადამიანის უფლებათა კომიტეტთან არსებული პოლიტპატიმრების საქმეებზე მომუშავე კომისიის წევრი ლევან ჩიტაძე აცხადებს, რომ პირველისათვის პოლიტიკური დევნილის სტატუსის მინიჭება პრაქტიკულად შეუძლებელია. ჩიტაძის თქმით, პოლიტიკური დევნილის სტატუსი არ არის საჩუქარი და პიროვნებისთვის ამ სტატუსის მინიჭება ევროპის საბჭოს მიერ შემუშავებული სპეციალური სტანდარტების შესაბამისად ხდება. უფლებადამცველი აცხადებს, რომ ასეთი პოლიტიკური დევნილის სტატუსი ენიჭებათ ადამიანებს, რომელთა მიმართ ან საქმეა აღძრული, ან განაჩენია დამდგარი, ან ძებნაა გამოცხადებული. ლევან პირველის მიმართ კი მსგავსი სამართლებრივი ღონისძიებები არ გატარებულა.

„როდესაც ჩვენ პოლიტიკური დევნილის სტატუსს ვანიჭებთ, ეს იმას ნიშნავს, რომ ამ ადამიანს საქართველოში ჩამოსვლის უფლება აქვს. შემდეგ კეთდება რეკომენდაცია და გამოსავლის სხვადასხვა გზა არსებობს. ერთი მხრივ, შესაძლოა, ამ ადამიანის მიმართ აღკვეთის ღონისძიება, პატიმრობა შეიცვალოს და მას სამართლიანი სასამართლოს უფლება მიეცეს, რათა თავისი უდანაშაულობა ამტკიცოს. აქედან გამომდინარე, ჩემთვის ცოტა გაუგებარია, როგორ უნდა მივცეთ ლევან პირველს პოლიტდევნილის სტატუსი, თუკი მის წინააღმდეგ საქართველოში არანაირი სამართლებრივი ღონისძიება არ განხორციელებულა“, - აცხადებს ლევან ჩიტაძე.

მისი თქმით, შესაძლოა ლევან პირველს პოლიტიკური მოტივით მოუწია ქვეყნის დატოვება, შესაძლოა, მას დაჭერით ან საქმის აღძვრით ემუქრებოდნენ, მაგრამ რეალურად ასეთი რამ არ მომხდარა. შესაბამისად, მისი საქმე რამდენჯერაც არ უნდა იყოს კომისიის მიერ შესწავლილი, პოლიტიკური დევნილის სტატუსს მაინც ვერ მიანიჭებენ. რაც შეეხება ლევან პირველის განცხადებას იმასთან დაკავშირებით, რომ იგი სააკაშვილის წინააღმდეგ სასამართლოსთვის მიმართვას აპირებს, ლევან ჩიტაძე ამაზე ამბობს, რომ პირველს შეუძლია ამ მიმართულებით ბრძოლა გააგრძელოს და დარწმუნებულია, რომ სამართალს იპოვის.

„ძალიან ბევრმა ადამიანმა, რომელთა მიმართ ხელისუფლების მხრიდან იყო ზეწოლა, ემუქრებოდნენ დაჭერით, ან ოჯახის წევრების სამსახურიდან დათხოვნით და ა.შ. ბევრმა ასეთმა ადამიანმა დატოვა ქვეყანა არჩევნებამდე დიდი ხნით ადრე, მათ შორის ჩემმა მეგობრებმაც. ერთ-ერთი ასეთი დიდი მიგრაცია 2009 წლის აქციების პერიოდში იყო და ამ ადამიანთაგან ბევრმა სხვადასხვა ქვეყანაში პოლიტიკური დევნილის სტატუსიც მიიღო, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ მათ ავტომატურად მიენიჭებათ ეს სტატუსი საქართველოში. ჩვენ რომ რაიმე განსაკუთრებული შემთხვევების დაშვების უფლება გვქონდეს, მის მსგავსად უამრავი ადამიანია ქვეყნიდან გასული და მხოლოდ ლევან პირველისთვის ამ სტატუსის მინიჭება, უბრალოდ, არასწორი იქნება. როგორც მოგახსენეთ, პოლიტიკური დევნილის სტატუსის განსაზღვრისას ევროპის საბჭოს მიერ დადგენილი კრიტერიუმებით ვხელმძღვანელობთ  და ამიტომ, ლევან პირველისთვის ამ სტატუსის მინიჭება მხოლოდ იმ შემთხვევაში იქნება შესაძლებელი, თუ ევროპის საბჭოს რაიმე დამატებით კრიტერიუმებს დაუშვებს“, - ამბობს ლევან ჩიტაძე.

„საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის“ თავმჯდომარე, თამარ ჩუგოშვილი ლევან პირველის მიერ პოლიტიკური დევნილის სტატუსის მიღების მოთხოვნას უცნაურს უწოდებს.

„ჩემთვის უცნობია, რაში გამოიხატება ლევან პირველის პოლიტიკური დევნილობა. ამ საქმეს არ ვიცნობ და სიმართლე გითხრათ, ეჭვიც კი მეპარება, რადგან მოგეხსენებათ, ლევან პირველის გარკვეული ქმედებების კანონიერებასთან დაკავშირებით საზოგადოებაში კითხვები არსებობდა. ლევან პირველი ერთი ახალგაზრდის გარდაცვალებასთანაც ასოცირდებოდა. არ მინდა რაიმე შეცდომა დავუშვა, მაგრამ როგორც ვიცი, გამოძიება უნდა წარმართულიყო და ამ საქმესთან დაკავშირებით უამრავი კითხვა არსებობდა. ამიტომ მისი ეს განცხადება ძალიან გამიკვირდა“, - აცხადებს თამარ ჩუგოშვილი.

მისი თქმით, პოლიტიკური დევნილის სტატუსი უნდა მიიღოს იმ ადამიანმა, რომელსაც არანაირი დანაშაული აქვს ჩადენილი და მისი დაკავება მხოლოდ მისი პოლიტიკური საქმიანობიდან, პარტიული საქმიანობიდან გამომდინარე ხდება, ან ამავე მოტივით უმძიმდება ბრალი. რაც შეეხება ლევან პირველს, თამარ ჩუგოშვილი ამბობს, რომ მის საქმეს „საია“ არ იცნობს და არც არასოდეს გასჩენია განცდა, რომ ლევან პირველი პოლიტიკური მოტივებით იყო დევნილი. ამიტომაც მიაჩნია პირველის ეს მოთხოვნა უცნაურად.

ორგანიზაცია „კონსტიტუციის 42-ე მუხლის“ აღმასრულებელი დირექტორის, ნაზი ჯანეზაშვილის განცხადებით, თუ ლევან პირველის საქმეს ევროპული საბჭოს სტანდარტებით და ასამბლეის რეზოლუციით მივუდგებით, ამ შემთხვევაში მას პოლიტიკური დევნილის სტატუსი არ უნდა მიენიჭოს, თუმცა შესაძლებელია პარლამენტს ჰქონდეს განსხვავებული მიდგომა და ეს სტატუსი მას მაინც მიანიჭოს.

„ძალიან გამიჭირდება ამ საკითხზე პასუხის გაცემა, რადგან ლევან პირველის მიმართ გამოძიება არ დაწყებულა, მასზე საქმე აღძრული არ არის. ამიტომ რა პროცედურით უნდა მიენიჭოს მას პოლიტიკური დევნილის სტატუსი, არ ვიცი, მაგრამ თუ ეს პარლამენტის პოლიტიკური ნება იქნა, შესაძლოა, რაიმე მექანიზმი იყოს გამოძებნილი. ლევან პირველის საქმის შესწავლა უნდა მოხდეს და გაირკვეს, რატომ მიიჩნევს იგი თავს პოლიტიკურ დევნილად, თუმცა ერთი შეხედვით ჩანს, რომ აქ პოლიტიკური დევნილის სტატუსის მინიჭება რთული იქნება“, - ამბობს ნაზი ჯანეზაშვილი.