„არ გვაქვს იმის ფუფუნება, მინისტრებს ველოდოთ, როდის ისწავლიან მართვას“

„არ გვაქვს იმის ფუფუნება, მინისტრებს ველოდოთ, როდის ისწავლიან მართვას“

ახალი ხელისუფლების კრიტიკა საკადრო პოლიტიკის გამო შედარებით ცხელმა ამბებმა გადაფარა, როგორიცაა შს ყოფილი მინისტრის და გენშტაბის უფროსის დაკავება, ან თუნდაც საზოგადოებრივი მაუწყებლის ფინანსური შემოწმება, თუმცა მყარი სახელმწიფო სისტემის შექმნა, რომელიც ფაქტობრივად, სახელმწიფოს აშენების ტოლფასია, კვლავ დიდხანს დარჩება საზოგადოებრივი განსჯის თემად. მეორეა, როგორ ვიწყებთ ამ სისტემის შენებას და რა სირთულეები ელის ახალ ხელისუფლებას ამ გზაზე. როდის ისწავლიან ჩინოვნიკები მართვას და რა შეცდომის დაშვების უფლება არ აქვს ახალ ხელისუფლებას, რას ნიშნავს დღეში რამდენჯერმე შეცვლილი გადაწყვეტილებები იმ ფონზე, როდესაც ქვეყანაში წერტილოვანი „აფეთქებები“, თითქმის, ყოველდღიურად ხდება და საზოგადოებაში არსებობს გონივრული ეჭვები ორგანიზატორთა შესახებ, ამ თემებზე ექსპერტი კახა კახიშვილი გვესაუბრება.

ბატონო კახა, მას შემდეგ რაც მთავრობა დამტკიცდა, ახალი ხელისუფლების საკადრო პოლიტიკა საზოგადოებრივი მსჯელობის თემაა. განსაკუთრებით რთული აღმოჩნდა მინისტრების მოადგილეების შერჩევის თემა, გაჩნდა კითხვები, ზოგიერთი გადადგა კიდეც. როგორ ფიქრობთ, რატომ დადგა ასეთი პრობლემა?

- ჩემი აზრით, რეალურად არ იყვნენ მზად ხელისუფლებაში მოსვლისთვის და ამიტომაც  შეიქმნა პირველ ეტაპზე გარკვეული ვაკუუმი. ვნახეთ, რომ დაახლოებით ორი კვირა მხოლოდ მინისტრებზე ლაპარაკობდნენ და მათ არჩევდნენ. ბუნებრივია, ამ გარდამავალ ეტაპზე იყო ბევრი ხალხი, რომელიც მხარს უჭერდა „ქართულ ოცნებას“, მონაწილეობდა ამ მოძრაობაში. ბუნებრივია, რომ დაიწყებოდა დანიშვნები ამ კრიტერიუმებით, ვინ ვის იცნობს, ვინ ვის ენდობა და ა.შ. შეცდომებიც და საზოგადოების რეაქციაც, ბუნებრივია, შეიძლებოდა ყოფილიყო. მაგალითად, კახა კალაძის შემთხვევაში მის მოადგილედ დაინიშნა მისი ყოფილი ბიზნეს-პარტნიორი, რომელსაც იცნობდა და ენდობოდა, როგორც პროფესიონალს, როგორც იურისტს და შესაძლოა, ჩათვალა, რომ ქავთარაძის ყოფნა სამინისტროში მნიშვნელოვნად გაუმაგრებდა მას ზურგს, როგორც მინისტრს.

იგივე მოხდა მაგალითად გამყრელიძის შემთხვევაში, კერესელიძის შემთხვევაში სუბართან, როდესაც კერესელიძე დანიშნეს იმ ნიშნით, რომ მოადგილე წერეთელმა წარუდგინა სუბარს როგორც კარგი პროფესიონალი. მეორე მხრივ, ჩვენ ვნახეთ საზოგადოების რეაგირება.

დარახველიძის შემთხვევაში ადამიანმა ახსნა, რომ არ ჰქონდა იმ კონტექსტით ნათქვამი, რა კონტექსტითაც საზოგადოებამ მიიღო და მიუხედავად ამისა, მაინც ბოდიში მოუხადა საზოგადოებას.

ამ გარდამავალ ეტაპზე ბევრი მსგავსი რამ არის მოსალოდნელი. დარწმუნებული ვარ, შს სამინისტროს რიგებშიც საზოგადოება აღმოაჩენს ისეთ ადამიანებს, რომლებიც გარკვეული დროის მანძილზე პრობლემებს უქმნიდნენ დღევანდელ ხელისუფლებას იგივე ოპოზიციაში ყოფნის დროს და ნაცმოძრაობის მხარდაჭერის გამო, შესაძლოა, აქციებსაც არბევდნენ.

ასეთი გაპარვები იქნება, ასეთი პრობლემები იქნება. მითუმეტეს ვიცით, რომ მინისტრებად ის ხალხია დანიშნული, ვისაც საჯარო სამსახურში მართვის გამოცდილება არ ჰქონია.

საზოგადოებისგან უკმაყოფილება ისმის მაშინაც, როდესაც შევარდნაძის დროინდელ კადრებზეა ლაპარაკი. თუ ასეთი კადრი დღეს ქვეყანას წაადგებოდა, რამდენად ადეკვატურია ამ შემთხვევაში საზოგადოების რეაქცია?

- ვფიქრობ,  რომ იგივე შეცდომის განმეორება და იგივე პოლიტიკის დამკვიდრება, რასაც აკეთებდა ნაციონალური მოძრაობა არ  შეიძლება - არ შეიძლება საზოგადოების გაყოფა სტენდალის ფერებად. ის სწორედ ამას აკეთებდა მთელი 8 წლის მანძილზე, რომ მხოლოდ საკუთარ მომხრეებს ნიშნავდა ნებისმიერ თანამდებობაზე. თანამდებობაზე დანიშვნის პირველი კრიტერიუმი იყო არა რომელიმე დარგის ცოდნა, არამედ ნაცმოძრაობის ერთგულება.

დღეს ამის გაგრძელება არ შეიძლება. მოდით ასე ვთქვათ, ყველა, ვინც შევარდნაძის, საკაშვილის თუ ზვიადის დროს მუშაობდა, საქართველოს მოქალაქეა. დიფერენციაცია იმის მიხედვით უნდა მოხდეს, სად და ვის დროს მუშაობდა კი არა, არამედ, რა დარგის სპეციალისტია. რამდენად დგას სხვაზე მაღლა დარგის განვითარებისა და ცოდნის თვალსაზრისით.

შევარსდნაძისდროინდელ კადრებთან ყველაზე დიდი პრეტენზია ნაცმოძრაობას აქვს იმ ნიშნით, რომ იმ დროს კორუფცია ყვაოდა, ამას ეთანხმება საზოგადოების ნაწილიც, თუმცა ეს გარკვეულწილად ნაციონალური მოძრაობის პიარის გავლენადაც შეიძლება ჩაითვალოს...

- გასაგებია, რომ შევარდნაძისდროინდელ კადრებს აღიქვამენ, როგორც კორუფციულ სქემებში ჩართულ ადამიანებად, მაგრამ გავითვალისწინოთ ისიც, რომ სისტემა ქმნის პატიოსან ადამიანებს და სისტემა არ აძლევს მათ საშუალებას, რომ მოიპაროს. ამას ადასტურებს ნაცმოძრაობაში დანიშნული კადრებიც. ერთია, რომ მიშამ ხელისუფლებაში მოიყვანა ახალგაზრდა კადრები, რომლებსაც შევარდნაძის დროს არ უმუშავიათ, მაგრამ ამან სულაც არ შეუშალა ხელი, რომ ამ ახალგაზრდა კადრებმა თუ რამე გადაწყვეტილება მიიღეს, მხოლოდ პოლიტიკური კუთხით.

შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ერთი მეორეს სჯობს? - ორივე ცუდია. პირველ ადგილას უნდა იყოს ადამიანის პროფესიონალიზმი, ხოლო მის პატიოსნებას უნდა განსაზღვრავდეს სისტემა. უნდა იყოს მკაცრი კონტროლი. შეიძლება, შევარდნაძის დროს ადამიანი იყო ჩართული რაღაც სქემებში - არ ვლაპარაკობ მილიონებისა და მილიარდების მოპარვაზე. სისტემა თუ არ იქნება ისეთი, რომ სახელმწიფო მას მოპარვის საშუალებას არ მისცემს, არ მოიპარავს, მაგრამ მისი ცოდნა სახელმწიფომ უნდა გამოიყენოს.

იგივე შემიძლია ვთქვა სააკაშვილის კადრებზე. თუ ადამიანს არ აქვს ჩადენილი კონკრეტული სისხლის სამართლის დანაშაული, არ მონაწილეობდა ელიტარული კორუფციის სქემებში, საგამოძიებო ორგანოებს არ აქვთ მის მიმართ კითხვები და კითხვებიც რომ ჰქონდეთ, მთავარია, სასამართლომ არ ჩათვალოს ის დამნაშავედ, როგორ შეიძლება ადამიანის გარიყვა საზოგადოებისგან ამ ნიშნით.

დაყოფა, რომ კადრები უნდა მოვიყვანო მხოლოდ „ოცნებიდან“ მხოლოდ და მხოლოდ საზოგადოების პოლიტიზირებას შეუწყობს ხელს.

საერთოდ წინააღმდეგი ვარ საქართველოში პოლიტიკური თანამდებობების შემოღებისა. ჯერ არ არის საქართველოში ისეთი მყარი დემოკრატიული ღერძი, რომ შესაძლებელი იყოს ერთი კონკრეტული თანამდებობის პირის არსებობა სამინისტროში, რომელიც არ მიიღებს პოლიტიკურად მოტივირებულ გადაწყვეტილებებს.

ამიტომაც, საუბარი უნდა იყოს პროფესიონალიზმზე -  ქვეყანა ასაშენებელია! შესაძლებელია, რომელიმე კონკრეტული ადამიანი იყოს პოლიტიკურ თანამდებობაზე, როგორც თავდაცვის მინისტრია, მაგრამ, თავდაცვის სამინისტროში სულ სხვა სტრუქტურაა. მინისტრი თუ სამოქალაქო პირია - გენშტაბის უფროსი ინიშნება პრეზიდენტის მიერ, ხოლო მთავარსარდალი პრეზიდენტია და მართვა დეცენტრალიზებულია.

სხვა სამინისტროებში, როდესაც მინისტრი ნიშნავს მთელ ვერტიკალს, მაგალითად, შს სამინისტროში, არ არის მექანიზმი, რომ ეს არ იქნება პოლიტიკურად მოტივირებული. თუ შს  სამინისტროს პოლიტიკური პირი უნდა ხელმძღვანელობდეს, მაშინ სტრუქტურა უნდა იყოს ისე აწყობილი, რომ შს მინისტრს კადრების დანიშვნისას არ ჰქონდეს წვდომა კადრების პოლიტიკური ნიშნით შერჩევისა.

შს სამინისტროს მაგალითიც რომ ავიღოთ, ამ ეტაპზე სწორედ  რომ პოლიტიკური ნიშნით არ ხდება კადრების დანიშვნა. უკმაყოფილებაა, თუნდაც იმის გამო, რომ ის ადამიანები, რომლებიც მიტინგებს არბევდნენ, თანამდებობებს ინარჩუნებენ...

- ამ შემთხვევაში ეს არასწორი გადაწყვეტილებაა, სამსახურში შეიძლება დარჩეს ის ადამიანი, ვისაც არ ჩაუდენია კონკრეტული სისხლის სამართლის დანაშაული. როდესაც არის შემთხვევა, რომ ვიღაც ჩინოვნიკი აქციებს არბევდა, ან ვიღაცას სამსახურიდან ათავისუფლებდა იმის გამო, რომ მისი სიდედრი აქციაზე იყო, ანუ თუ მას აქვს გამოცდილება პოლიტიკური გადაწყვეტილებების მიღებისა, ეს ნიშნავს, რომ თუ ადრე ნაცმოძრაობის სასარგებლოდ იღებდა გადაწყვეტილებას, ახლა „ქართული ოცნების“ სასარგებლოდ მიიღებს გადაწყვეტილებას. თუ მიიღებს უკანონო ბრძანებას, ის ამას გააკეთებს.

ჩვენ უნდა გვყავდეს ისეთი კადრები, რომლებიც განასხვავებენ უკანონო და კანონიერ ბრძანებებს. რატომ მოიყვანა ნაცმოძრაობამ თანამდებობებზე სულ ახალგაზრდა ხალხი? - იმიტომ, რომ ჰქონდათ განათლება, მაგრამ არ ჰქონდათ მართვის გამოცდილება. ისინი ფიქრობდნენ, რომ მათი უფროსი არის მუდმივი და მის მიერ გაცემული ნებისმიერი უკანონო ბრძანება უნდა შესრულდეს.

პროფესიონალი ასეთ ბრძანებას არ შეასრულებდა. ამიტომაც იყო, რომ ძალიან ბევრი პროფესიონალი დარჩა უმუშევარი, ზოგი თვითონ წავიდა სამსახურიდან, ზოგიც გაუშვეს.

როდესაც გვესმის, რომ ნებისმიერ სამინისტროში ხელმძღვანელ თანამდებობაზე ვერ დაინიშნები, იმიტომ, რომ პარტიამ არ დაგნიშნა, გამოდის, რომ შენივე თანამშრომელს უქმნი გარემოს, რომ ის ან მმართველ პარტიას შეეკრას, რომ გახდეს, მაგალითად, დეპარტამენტის უფროსი, ან ვთქვათ, მინისტრი, ან ოპოზიციას შეეკრას მისი სამსახურში ყოფნის პერიოდში და მიაწოდოს მასალები, რომ შემდგომში ეს სამსახური დაუფასონ და მმართველ რგოლში დანიშნონ.

ამიტომ ვამბობ, რომ დღეს საქართველო არ არის მზად პოლიტიკური თანამდებობების ცნებისათვის, რადგან ეს ჩვენთან არასწორად არის გაგებული.

პოლიტიკურ თანამდებობებზე უცხოეთშიც ინიშნებიან, იგივე დასავლეთში და ნაკლებად სავარაუდოა, ეს პრობლემებს ქმნიდეს...

 - უცხოეთშიც კი, როდესაც პოლიტიკურ თანამდებობებს იკავებენ, ეს არ ნიშნავს, რომ უნდა იყოს იმ საქმის არაპროფესიონალი. მაგალითისთვის ავიღოთ სარკოზი. გვახსოვს, რომ ის იყო შს მინისტრი წლების განმავლობაში. მეორე ვადით საპრეზიდენტო არჩევნებისთვის რომ ემზადებოდა, ხომ შეიძლებოდა, დაერეკა შს მინისტრისთვის და ეთხოვა, მოეწყო ისე, რომ მას ეს საპრეზიდენტო არჩევნები მოეგო. სარკოზიმ ეს ვერ გააკეთა, რადგან იცოდა, მსგავს შემთხვევაში ის პრეზიდენტობას ვადაზე ადრე დაემშვიდობებოდა. ჩვენთან ეს ჯერ კიდევ შესაძლებელია.

მიუხედავად იმისა, რომ დღეს კოალიცია ერთიანია, კოალიციაში შემავალი პარტიები ცდილობენ, ზურგი გაიმაგრონ საჯარო სექტორში, საკანონმდებლო ორგანოში ფრაქციების კონტროლით. იგივე საარჩევნო ადმინისტრაციაში საკუთარი კვოტების გადანაწილებით. ისევ ვიწრო პარტიული ინტერესით ხდება გადაფასება. ცდილობენ, დღეს გაიმაგრონ ზურგი ხელისუფლებაში - ხვალ არჩევნები რომ დაინიშნოს, როცა კოალიცია დაიშლება, კონკურენტებთან შედარებით მყარად რომ იყვნენ. ამის დაშვება არ შეიძლება. ამიტომ ვამბობ, რომ მთავარი კრიტერიუმი უნდა იყოს პროფესიონალიზმი და არა ის, ვინ ვის ლობირებს.

თქვენ ფიქრობთ, რომ ის მინისტრები, რომლებიც არ არიან დარგის სპეციალისტები, თანამდებობებზე არ უნდა დანიშნულიყვნენ? იგივე კახა კალაძე, ირაკლი ღარიბაშვილი...

- ვიცით, რომ შს მინისტრი არის ბიძინა ივანიშვილთან დაახლოებული პირი. მე მაგალითად, მომხრე ვარ, რომ შს სამინისტროს გამოეყოს უშიშროების სამსახური. ზუსტად კრიტიკის ობიექტი გახდა ვანო მერაბიშვილი მაშინ, როდესაც შს და უშიშროების სამინისტროები გააერთიანა და ერთი დიდი მონსტრის მინისტრი გახდა.

როდესაც ეს სამინისტროები ცალ-ცალკე იყო, ყოველთვის ხდებოდა ერთმანეთის კონტროლი და არასდროს არ ყოფილა კარგი ურთიერთობა შინაგან საქმეთა და უშიშროების მინისტრებს შორის, მათსა და პროკურორს შორის, იმიტომ, რომ ეს სამი უწყება ყოველთვის ერთმანეთს აკონტროლებდა.

ახლა, როდესაც ვხედავთ ნაცმოძრაობის მიერ გაერთიანებულ დიდ სამინისტროს და დღესაც არ არის ლაპარაკი იმაზე, რომ უშიშროების ნაწილი გამოეყოს, ისევ ისეთივე მონსტრად რჩება.

კიდევ ერთი თემა - საქართველოს საპროცესო კანონმდებლობის შესაბამისად, პროკურატურა უწევს ზედამხედველობას სამძებრო ღონისძიებების კანონიერებისა და გამოძიების საპროცესო ხელმძღვანელობას. ამითი კი ერთგვარი დისბალანსი იქმნება - როდესაც პროკურორმა იცის, რომ  შინაგან საქმეთა მინისტრი არის ძალიან დაახლოებული ქვეყნის პირველ პირთან, შეძლებს, რომ მყისიერად მოახდინოს რეაგირება შს სამინისტროსი არსებულ დანაშაულზე, მათ მიმართ, ვინც შს მინისტრის დანიშნულები არიან?

მე ვიცი, რომ სააკაშვილის პერიოდში, იმის მიუხედავად, რომ ადეიშვილი იყო იუსტიციის მინისტრი, ვერ ახდენდა რეაგირებას კუდის და სოდის დანაშაულებრივ მოქმედებებზე და ვერ აკეთებდა სამართლებრივ შეფასებას.

იყო შემთხვევა, როდესაც ქალაქის პროკურატურის გადაწყვეტილებას, რომ საქმე გამოეძიებინა კუდის თანამშრომლის მიერ მიწების მითვისების ფაქტზე, გადაყვა ქალაქის პროკურორის მოადგილე და განყოფილების უფროსი.

ჩვენ თუ ვაშენებთ ისეთ სამართლებრივ სახელმწიფოს, სადაც პიროვნებები კი არ შექმნიან სისტემას, არამედ სისტემა იქნება მყარი და ნებისმიერი თანამდებობის პირი დაემორჩილება სისტემის მოთხოვნებს, მაშინ მიდგომები უნდა იყოს აუცილებლად დაბალანსებული.

ქართულმა ოცნებამასეთი ნება გამოხატა და ფაქტობრივად, მოლოდინის რეჟიმში ვართ, როდის გადადგამენ კონკრეტულ ნაბიჯებს...

- „ქართულმა ოცნებამ“ გამოხატა ნება წინასაარჩევნო პერიოდში, როდესაც თქვა, რომ მათი პრიორიტეტია შსს და უშიშროების დაშლა, მაგრამ დღეს ამაზე რეალური საუბარი არ მიდის.

მოდით ასე ვთქვათ, არ არის მხოლოდ შს სამინისტროზე საუბარი. სხვა სამინისტროების მაგალითზეც ვნახეთ, რომ არ არის გამორიცხული, მოხდეს რაღაც მართული საბოტაჟი ქვედა რგოლის მხრიდან.

აქ საშიშროებაა, რომ ის კადრები, რომლებიც ამ 8-9 წლის მანძილზე ინიშნებოდნენ პოლიტიკური ნიშნით, დღეს კი ჩუმად არიან, მაგრამ საკითხავია, რა იქნება ხვალ? ერთია, რომ ყველას ვერ მოხსნი და ყველას გათავისუფლება არც არის სწორი. მაგრამ ამ არმოხსნაში აუცილებლად დარჩება ისეთი ხალხი, რომელიც შესაძლოა, გარკვეული პერიოდი კავშირებს უარყოფს კიდეც ნაცმოძრაობასთან, მაგრამ თუ დასჭირდება ნაცმოძრაობას, ამ კადრებმა შესაძლოა, ქვემოდან სამინისტროს მუშაობას პრობლემა შეუქმნან.

რა ინფორმაციებიც გამოდის სამინისტროებიდან, ფაქტობრივად, თანამშრომელთა რაღაც ნაწილიმეხუთე კოლონასავითარის დარჩენილი. შესაძლოა, ეს სუბიექტური შეფასებაა, მაგრამ ასეთი ინფორმაცია გამოდის ყველა სამინისტროდან...

- ავიღოთ სასჯელაღსრულება, მას შემდეგ რაც ახალაია მივიდა ამ უწყებაში ყველა თანამშრომელი ინიშნებოდა პარტიული ნიშნით. წარმოიდგინეთ, ამ ისედაც მძიმე სისტემაში მთელი ქვედა რგოლი ამ ნიშნითაა დანიშნული. შესაძლოა, ახლა ამაზე არ ლაპარაკობენ, მაგრამ როგორც კი ამისი საჭიროება შეიქმნება, შეეცდებიან საბოტაჟის შექმნას. შესაძლოა, ეს აშკარად არ გააკეთონ, მაგრამ ფარულად იმოქმედებენ, თუკი ასეთ ინსტუქციას მიიღებენ. ამისათვის არის საჭირო პროფესიონალიზმი, რომ უცებ გაიშიფროს, თუკი მსგავსი რამ მოხდება და უცებ გამოვლინდეს ყველაფერი.

უფრო მეტი სიმკაცრე უნდა გამოიჩინოს ამ ხელისუფლებამ? საზოგადოების მხრიდან ასეთი საყვედურებიც ისმის...

- სიმკაცრე კარგი მართვა არ არის. კარგი მენეჯმენტი არ ნიშნავს მკაცრ მენეჯმენტს. სწორედ ამაში იყო სააკაშვილის შეცდომა, რომ სწორი მართვა არ გულისხმობს ისეთ სიმკაცრეს, რომელიც კანონზე მაღლა დგას.

ამიტომ, როდესაც რომელიმე კონკრეტულ დაწესებულებაში დესტაბილიზაციის ნიშნებია, იმას კი არ უნდა ეცადო, რომ როგორმე ჩააწყნარო ახლა, ამ წუთას, რომ როგორმე მედიამ არ გაიგოს. არამედ უნდა ჩაწვდე, ვინ იყო, ვინც უბიძგა, იმ ადამიანს დაერეკა ციხიდან თავის ახლობელთან და ეთქვა, რომ აქ არის პრობლემა.

ვიცით, ასეთ დაწესებულებაში შექმნილი პრობლემა დომინოს პრინციპით გადადის სხვა დაწესებულებებში. ხომ ვნახეთ ერთ-ერთმა პატიმარმა როდესაც დარეკა, რომ სპეცნაზი იყო შეყვანილი ციხეში, უფლებადამცველებმა ნახეს, რომ იქ სპეცნაზი არ იყო. ასეთი პრობლემები მომავალშიც იქნება.

ვხედავთ, რომ ზოგჯერ დღეში რამდენჯერმე ითიშება შუქი, თითქოს მფლობელი არ შეცვლია კომპანიას, თითქოს გადასახადებიც არ შემცირებულა და არ გვეუბნებიან, რომ იაფს ვიხდით და ამიტომ არ გვაქვს შუქი, მაგრამ შუქი მაინც ითიშება - პირდაპირ იკვეთება საბოტაჟის ნიშნები.

იგივე შევარდნაძის დროს გვახსოვს, რომ სპეციალურად ითიშებოდა შუქი იმისათვის, რომ შევარდნაძე საზოგადოების თვალში ცუდად წარმოჩენილიყო და ამით იმან ისარგებლა, ვინც რევოლუციის შემდგომ მოგვევლინა ხელისუფლებაში. ასეთი ტექნოლოგიები მარტივად გასაშიფრია.

და რა უნდა ქნას ხელისუფლებამ, თქვენ რას ურჩევდით?

- სასწრაფოდ უნდა აღიძრას სისხლის სამართლის საქმე, მიუხედავად იმისა, რომ ის არის ინვესტორი და ნაკისრი ვალდებულებების შესრულება უნდა მოსთხოვონ - ახსნას „თელასმა“, როგორ ახერხებდა ელექტროენერგიის სტაბილურად მიწოდებას 2012 წლის 1 ოქტომბრამდე და რატომ ვერ ახერხებს ამას პირველი ოქტომბრის შემდეგ.

პირველივე პრობლემაზე სწრაფი და მყისიერი მოქმედება რომ ყოფილიყო, ეს პრობლემები არ გადაედებოდა სხვა დაწესებულებებს.

იგივე დევნილების შეჭრა ფართებში - ვიცით, რომ ძალიან უჭირთ დევნილებს. როდესაც დევნილები თავადვე აცხადებენ, რომ მათ ამ ფართების დასაკავებლად კონკრეტული თანამდებობის პირმა მისცა ნებართვა, სამართალდამცავი ორგანოები დროულად უნდა დაინტერესდნენ ამ ჯაჭვის გამოვლენით. ხომ არ ჰქონდა ადგილი საბოტაჟის ნიშნებს. იმიტომ, რომ საბოტაჟი არის სისხლის სამართლის დანაშაული საქართველოს კანონმდებლობით.

ასე რომ, არასწორად არის გაგებული, რომ მართვა აუცილებლად მკაცრი უნდა იყოს. ასე გაიგო სააკაშვილმა და ამიტომ აღმოვჩნდით ამ დღეში. სამართლიანი, კანონზე დაფუძნებული მართვა არ ნიშნავს გადაჭარბებულ სიმკაცრეს, მაგრამ ყველამ იცის თავისი ადგილი. ამისათვის საჭიროა, რომ ის, ვინც არის მმართველი, გაცილებით მაღალი დონის პროფესიონალი იყოს, ვიდრე ის, ვინც არის ქვედა რგოლში და ქმნის დესტაბილიზაციას.

ანუ, ის თითქოსდა ქაოსური სიტუაცია, რასაც სავარაუდოდ, ყოფილი მმართველი პარტია უწყობს ხელს, ახალი ხელისუფლების გამოუცდელობით მივიღეთ?

- თავიდანვე, როდესაც თანამდებობებზე დაინიშნენ, მაგალითად, ისევ კალაძის შემთხვევას რომ დავუბრუნდეთ. მან იფიქრა, რომ ეს იყო ჩვეულებრივი პარტიული ორგანიზაცია, სადაც შეუძლია დანიშნოს ის, ვისაც მოისურვებს. „ქართულ ოცნებაში“ ხომ არავინ ეკითხებოდა ეს ან ის ადამიანი რატომ ჰყავდა გვერდით. მან ჩათვალა, რომ სამინისტროშიც შეუძლია მიიყვანოს ნებისმიერი ბიოგრაფიის ადამიანი და საზოგადოება მას არაფერს არ მოჰკითხავს. როგორც კი საზოგადოების მყისიერი რეაქცია გამოიხატა, მან მიიღო გადაწყვეტილება. სწორედ ამიტომ ვამბობ, დღეს არ არის იმისი დრო, რომ მინისტრებმა ახლა ისწასვლონ მართვა, საკუთარ თანამდებობებზე.

სააკაშვილის დროს რომ ხდებოდა, ჯერ მინისტრად მუშაობდა და მერე მიდიოდა უცხოეთში მართვის შესასწავლად. დღეს იმდენად მძიმე დროა და იმდენად ბევრი მსურველია, შექმნან საქართველოში დესტაბილიზაცია, შექმნან შთაბეჭდილება, რომ არაქმედითუნარიანი ხელმძღვანელობაა, არ არის ახლა იმისი დრო, რომ მინისტრებმა დღეში სამჯერ და ოთხჯერ შეცვალონ საკუთარი გადაწყვეტილება. ეს ყველაფერი ზუსტადაც გამოწვეულია გამოუცდელობით.

იგივე სუბარს, კარგად რომ შეესწავლა კერესელიძის პიროვნება, არ ჩავარდებოდა უხერხულ მდგომარეობაში. ამაზეა ლაპარაკი, სპონტანური გადაწყვეტილების მიღება არ შეიძლება.

ისიც კარგია, რომ მცდარ გადაწყვეტილებას აღიარებენ, რასაც ნაციონალური მოძრაობა არ აკეთებდა, მაგრამ ცვლილება მინისტრისგან ორჯერ და სამჯერ მოსახლეობაში იმის განცდას ქმნის, რომ ეს მინისტრი არაპროფესიონალია. დღეს არ გვაქვს იმის ფუფუნება, რომ მოსახლეობამ მინისტრების სწავლების მოლოდინი აიტანოს.

ყველა არის სასიკეთო მოლოდინში. გვახსოვს მინისტრები, რომლების რეზოლუციებს სეიფებში ეძებდნენ, გვახსოვს მინისტრებიც, რომლებიც სხვისი მანქანებით დაკატაობდნენ - ჩვენ ხომ არ გვინდა, ისეთ დროში დაბრუნება?! საქართველოს დღეს წინსვლა და სტაბილური ქვეყნის იმიჯის დამკვიდრება სჭირდება.