ელისო ჩაფიძე: „არავინ არ იდარდოს და არ ინერვიულოს“

ელისო ჩაფიძე: „არავინ არ იდარდოს და არ ინერვიულოს“

საზოგადოება სულმოუთქმელად ელოდება ახალი ხელისუფლების სრულ ლეგიტიმაციას, თუმცა ცალკეულ შემთხვევებში შეიძლება ითქვას, რომ აღარც კი ელოდება. რამდენიმე დღეა, სხვადასხვა საკითხებზე გაფიცვები მიმდინარეობს; ვხედავთ დევნილებსაც, რომლებიც ერთ დღესაც ვეღარ ითმენენ და ცარიელ შენობებს იკავებენ; ვიღაცეები წართმეულ ქონებას იბრუნებენ; ვიღაც უკანონო პატიმრების გათავისუფლებას ითხოვს, ვიღაც კი მაღაროელების უფლებებს იცავს და ა.შ. ქუთაისში პარლამენტის პირველი სხდომაც ამ პათოსით შეკრებილი რამდენიმე ჯგუფის საპროტესტო აქციის ფონზე დაიწყო. ახალ ხელისუფლებას საზოგადოების გაზრდილი მოლოდინი არ აბნევს და სამართლიანობის აღდგენას ნაბიჯ-ნაბიჯ, ყველა წესის, კანონისა და პრეცედურის დაცვით აპირებს, ეს ყველაფერი კი გარკვეულ დროს მოითხოვს. ამასობაში, ხომ არ გაცრუვდება ის იმედები, რაც საზოგადოებას გაუჩნდა, ამ თემებზე ტყიბულის მაჟორიტარი დეპუტატი ელისო ჩაფიძე გვესაუბრება.

მოიგო თუ არა „ქართულმა ოცნებამ“ არჩევნები, საზოგადოებაში გაჩნდა მოლოდინი, რომ პირველ რიგში სამართლიანობა აღდგება, თუმცა ეს პროცესი გარკვეულ დროს მოითხოვს. ბოლო დღეებში განვითარებულ მოვლენებს თუ გადავხედავთ, საზოგადოების გარკვეულ ნაწილს მოთმინება ღალატობს და თავის მოლოდინს საკმაოდ ხმაურიანად გამოხატავს...

- ქართველი ხალხის დამსახურებაა სწორედ ის, რომ ქვეყანაში დაიწყო ნორმალური პროცესები. ასე ტრაგიკულად სიტუაციას არ ვაფასებ, რადგან არის საზოგადოების გარკვეული ნაწილი, რომელმაც ძალიან ბევრი სიმწარე ნახა და ეჩქარებათ სამართლიანობის აღდგენა, მაგრამ ჩვენ ნაციონალური მოძრაობისგან სწორედ იმით განვსხვავდებით, რომ ვაპირებთ, ყველაფერი გავაკეთოთ ნელა, მშვიდად და მყარად. ანუ შენობა ერთ დღეში არ შენდება.

ვფიქრობ, ეს უმართავი პროცესები - გაფიცვები, დევნილების შევარდნა სხვადასხვა შენობებში, მაშინ როდესაც არსებობს ბიძინა ივანიშვილის ძალიან მკაფიო დაპირება, რომ თითოეული დევნილის ბედს გადაწყვეტს ინდივიდულურად და ყველა მათგანს შეექმნება საცხოვრებლად ღირსეული პირობები, ვფიქრობ, ეს სულსწრაფობა და, პრინციპში, არასწორი მოქმედებაცაა.

ჩვენ, რა თქმა უნდა, ეტაპობრივად ყველაფერს მოვაგვარებთ, მაგრამ ამით ისინი შეიძლება მხოლოდ დაზარალდნენ. ყოველთვის არის ორხელისუფლებიანობისა თუ გარდამავალი ეტაპები, როდესაც ადამიანებს უჩნდებათ რაღაც დაუსჯელობის განცდა, ან ცდილობენ რაღაც მოასწრონ.

მესმის, რომ საზოგადოების ფსიქიკაზე ნაციონალური მოძრაობის ათწლიანმა მმართველობამ, მათმა შოკისმომვრელმა ქცევებმა ისეთი ზემოქმედება მოახდინა, რომ ხალხი შესაძლოა, ამ ყველაფრის ზეგავლენის ქვეშ არის ისევ.

ძალიან ხშირად წამხალისებლებიც არიან ცალკეული ძალები, რომლებსაც სურთ, რომ აჩვენონ თითქოს მართალია „ოცნებამ“ გაიმარჯვა, მაგრამ მათ ჯერ არაფერი არ შეუძლიათ. მაგრამ საქართველოს მოსახლეობა საკმარისად გონიერია იმისათვის, რომ ეს შეაფასოს და ისეთივე მოთმინებით იყვნენ აღჭურვილები, როგორი მოთმინებითაც ისინი ელოდებოდნენ საპარლამენტო არჩევნებს.

ცალკეული პიროვნებები მაშინაც იყვნენ, როდესაც ამბობდნენ, რომ მარტში, აპრილში ან მაისში ქუჩაში უნდა გამოვვარდნილიყავით და ა.შ. მაგრამ ბიძინა ივანიშვილს აქვს საკმარისი ავტორიტეტი და პოლიტიკური ნება, რომ პოლიტიკური პროცესები განავითაროს მშვიდ ვითარებაში. აჩქარებით, დაპირისპირებით, სატელევიზიო დაჭერებით – ასეთი ტიპის სამართლიანობის დამყარებით საზოგადოება მხოლოდ და მხოლოდ დაკარგავს. ხომ გავხდით ამ 20 წლის განმავლობაში ცივილიზებული ერი - ყველა, ვინც დასასჯელია, დაისჯება, ვინც წასახალისებელია – წახალისდება, მაგრამ ეს უნდა მოხდეს ეტაპობრივად და ისე, რომ ადამიანებს გაუჩნდეთ დასაბუთებულობის განცდა.

არ უნდა მოხდეს ისე, რომ დაიჭერდნენ ადამიანებს, ფულს გადაახდევინებდნენ და შემდეგ უშვებდნენ გარეთ და ინდულგენციებს უწერდნენ. ფაქტობრივად, ეს უფრო ყაჩაღობის შთაბეჭდილებას ტოვებდა მოსახლეობაში, ვიდრე სამართლიანობის და ჩვენ არ ვაპირებთ არც ერთი ადამიანის დევნას სათანადო დასაბუთების გარეშე.

სამართალი ერთ და ორ დღეში არ დგება. შეგახსენებთ, რომ საგამოძიებო ვადა არის 9 თვე და ვისაც ამისთვის მოთმინება არ ყოფნის, ის უნდა მიხვდეს, რომ ეს არის სახელმწიფო, რომელსაც თავისი კანონები გააჩნია. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ჩვენ მივიღებთ უმართავ პროცესებს. მაგრამ კიდევ ერთხელ ვიმეორებ: ეს არის ერთეული შემთხვევები, ეს არ არის მასობრივი და ძალიან დიდი იმედი მაქვს, რომ არც იქნება.

ჩნდება ეჭვი, რომ ეს პროცესები არის მართული. დევნილებს, გაჭირვების მიუხედავად, ასე ორგანიზებულად ამდენი შენობა დიდი ხანია არ დაუკავებიათ. ჭიათურის მაღაროს მუშები ხელფასების გაზრდის, მითუმეტეს – შრომის კოდექსის სასწრაფოდ შეცვლის მოთხოვნით არასოდეს გამოსულან მიუხედავად იმისა, რომ ეს კოდექსი შესაცვლელია და „ქართულმა ოცნებამ“ თავადვე განაცხადა ამის შესახებ...

- ასეთი ეჭვები, ბუნებრივია, ჩნდება, მაგრამ არც მუშებს და არც დევნილებს არ მივაყენებ შეურაცხყოფას. მათ მართლა რეალურად უდგათ პრობლემები, მაგრამ არიან გარკვეული წამახალისებელი ძალები.

მე, მაგალითად, გავიგე, რომ ტყიბულის გაფიცვას ძალიან თანაუგრძნობდნენ ნაციონალური მოძრაობის ადგილობრივი წარმომადგენლები. მეტსაც გეტყვით – დღეს ყველაზე მეტად თუ ვინმეს აწყობს ამ საწარმოების გაჩერება, როგორც ქვანახშირის მაღაროების, ასევე ჭიათურმანგანუმის, ესენი არიან თვითონ დამფუძნებლები, რომლებმაც ძალიან კარგად იციან, რომ მათი ბიზნესი არ არის რეალურად თავისუფალი. ეს არის პოლიტიზირებული ბიზნესი, ეს არის ნაციონალური მოძრაობის წარმომადგენლების ბიზნესი და უფრო მეტსაც ვიტყვი - თავად მიხეილ სააკაშვილის ბიზნესი.

მათ დღეს უნდათ დროებით ამ საწარმოების მუშაობა შეაჩერონ და ერთადერთი, ვინც დაზარალდება, ესენი იქ დასაქმებული ადამიანები არიან. ამიტომ პირდაპირ ვუთხარი მუშებს, რომ მათ არ უნდა მისცენ საბაბი ე.წ ინვესტორს, ისინი დაითხოვოს სამსახურიდან ან წარმოება გააჩეროს. შემდეგ კი უთხრას, ვინაიდან ვერ აწარმოებენ პროდუქციას, ვერ გადაგიხდით ხელფასებს. ეს ნერვების ბრძოლაა, რომელიც სულ რამდენიმე დღე გაგრძელდება.

ჯერჯერობით მხოლოდ ჭორის დონეზე ვიცით, რომ ამ ბიზნესში ჩართულები არიან კუბლაშვილები, მერაბ სამადაშვილი, მიხეილ სააკაშვილი... ეს როგორ დამტკიცდება და როგორ გაირკვევა, ვის სად და რა წილი აქვს. არ ვგულისხმობ მხოლოდ ამ კონკრეტულ ბიზნესს, ბევრ სხვა სფეროში მოგვისმენია ჩინოვნიკების ფარული წილების შესახებ...

- გვეყოლება შესანიშნავი გენერალური პროკურორი, შინაგან საქმეთა მინისტრი და პარლამენტის საგამოძიებო კომისიის ხელმძღვანელი – თინათინ ხიდაშელი. არც ერთი მათგანის კომპეტენციაში ეჭვი არ მეპარება და არც იმაში, რომ ძალიან კარგად შეუძლიათ გამოიძიონ, ვინ რას და როგორ აკეთებს. ეს ყველაფერი ძალიან მალე იქნება და ნურავის ეჩქარება.

არიან რევანშისტულად განწყობილი ადამიანები. მე მათ ფსიქოლოგიას კარგად ვიცნობ, თვითონ მაქვს გამოძიება ჩატარებული ე.წ კომუნისტურ რევანშთან დაკავშირებით. მათ უნდათ, რომ ახლა გადაინაცვლონ უმცირესობაში, თან ბიუჯეტის ფული ხარჯონ, თან ამტკიცონ რომ ოპოზიციაში არიან, შეინარჩუნონ ადგილები, დანიშნონ თავისი გამგებლები და გუბერნატორები და ა.შ. რაც, სხვათა შორის, არაკონსტიტუციურად შემოღებული თანამდებობაა და მათი არსებობა არანაირ ლოგიკაში არ ჯდება. მაგრამ კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, რომ ყველაფერს ექნება თავისი დრო და ადგილი, არავინ არ იდარდოს და ინერვიულოს, ყველა მიიღებს საკუთარს და არც ერთი დანაშაული გამოუძიებელი არ დარჩება.

ბოლო დღეებში, მას შემდეგ, რაც ახალი ხელისუფლების პოლიტიკური ნება გამჟღავნდა, ბევრმა ბიზნესმენმა გადაწყვიტა ქონების ნებაყოფილობით დაბრუნება..

- დიახ, მაგალითად ტელეკომპანია „იმედი“, არველაძემ ხომ კარგად იცოდა, რომ ეს ქონება პატარკაციშვილების ოჯახს წაართვეს...

სასამართლოში თუ წავა ეს საქმეები, ბუნებრივია, ვიღაცის პასუხისმგებლობის საკითხი დადგება. ეს ამ პასუხისმგებლობისთვის თავის არიდების მცდელობაა? დაზარალებული თუ კმაყოფილი იქნება ქონების დაბრუნებით, მან შესაძლოა არც იჩივლოს და შესაბამისარ, არც საქმის მოკვლევა განახლდება...

- სამოქალაქო სამართლის პრინციპებიდან გამომდინარე, სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობა დგება მხოლოდ სისხლის სამართლებრივი დანაშაულის შემთხვევაში. რაც შეეხება ქონებრივ დავებს, ეს არის ორი მხარის გადასაწყვეტი. ჩვენ ხომ სისხლისმსმელები არ ვართ, რომ მოვითხოვოთ, ადამიანები აუცილებლად დაისაჯონ! თუკი პატარკაციშვილების ოჯახი აპატიებს არველაძეს და მის უკან მდგომ ნაცვიონალურ მოძრაობას წლების განმავლობაში მათი ქონების უმართებულო ფლობას, მოგებას, რომელიც შეეძლოთ მიეღოთ თავისი ტელეკომპანიიდან, რა თქმა უნდა, მათ ვერავინ ვერ აიძულებს, რომ აუცილებლად უჩივლონ არველაძეს.

თუმცა ვთვლი, არველაძეს ძალიან ბევრი სამართლებრივი დარღვევა აქვს და მისი პასუხისმგებლობის საკითხი, ისე, როგორც ნაციონალური მოძრაობის სხვა წევრებისა, დადგება, მაგრამ კონკრეტულ შემთხვევაში საქმე რომ სასამართლოში წავიდეს, მხარეებს პირველ რიგში მორიგებას და უკანონოდ წართმეული ქონების დაბრუნებას შესთავაზებენ.

არ ვარ მომხრე, 21-ე საუკუნეში სახელმწიფო ან მისი რომელიმე ინსტიტუცია გამოვიდეს არსენა ყაჩაღის როლში, რომელიც მდიდარს ართმევს და ღარიბს აძლევს. მე ვარ მომხრე, სამართლიანი სასამართლოსი, რაც რა თქმა უნდა, კოტე კუბლაშვილის პირობებში ძალიან ძნელი მისაღწევია, მაგრამ მაინც შესაძლებელია - ვიცი, რომ რამდენიმნე დღის წინ გიორგი მიქიაშვილმა და მისმა ადვიკატმა, ზაზა ხატიაშვილმა მოიგეს საქმე სტრასბურგის სასამართლოში (არაადამიანური მოპყრობის გამო) საქართველოს სახელმწიფოს წინააღმდეგ. ამით იმისი თქმა მინდა, რომ სამართლებრივად უნდა გადაწყდეს ამ ხალხის საკითხი, ყველანაირი სხვა ტიპის შურისძიების წინააღმდეგი ვარ.

რაც არ უნდა უცნაური იყოს, დღეს კოტე კუბლაშვილი აცხადებს, რომ მოსამართლეებზე ზეწოლა ხორციელდება...

- სასაცილოა, ამ შემთხვევაში კოტე კუბლაშვილი მაგონებს შევარდნაძისდროინდელ მოსამართლეებს, როდესაც პატიმრებს წამებისგან გული მისდიოდათ და ისინი პროცესს აგრძელებდნენ. როდესაც ამის შესახებ ვწერდი, ისინი მეუბნებოდნენ, რომ დავისჯებოდი სისხლის სამართლის 186-ე მუხლით, რაც სასამართლოზე ზეწოლას ნიშნავდა.

სიმართლის თქმა ზეწოლას არ ნიშნავს. კოტე კუბლაშვილს მაშინ უნდა დაეჩივლა, როდესაც მიხეილ სააკაშვილი პირდაპირ უკვეთავდა, როგორი გადაწყვეტილებები უნდა მიეღო. სწორედ ის უნდა გაეპროტესტებინა, რომ არ ყოფილიყო ყველანაირი სიბინძურის შემსრულებელი და ახლა იმაზე ლაპარაკი, რომ ვიღაცისგან მასზე ზეწოლა ხორციელდება, მართლა ძალზე სასაცილოა.

ეს არის სასამართლო, რომელსაც გამოაქვს 0,01% გამამართლებელი განაჩენი და ამ სასამართლოს თავმჯდომარე, რომელმაც ფაქტობრივად, სასამართლო აღმასრულებელ ხელისუფლებას ჩააბარა, ზეწოლაზე ლაპარაკობს, სასაციოლოა. დიახ, კოტე კუბლაშვილი უნდა განიცდიდეს საზოგადოების მხრიდან ზეწოლას! დიახ, საზოგადოებამ მას უნდა უთხრას, რომ მის ხელში სასამართლო დაკნინდა და ნოტარიუსის ფუნქციას ასრულებს. მივესალმები ასეთ ზეწოლას, მივესალმები ახალი ღირსეული სასამართლოს დაბადებას, რომელიც არც ერთი პარტიის დაკვეთებს არ განახორციელებს.

სამწუხაროდ, ადამიანის უფლებებზე დისერტაციის დამცველი კოტე კუბლაშვილი იქცა ქართული სასამართლოს დასამარების ერთ-ერთ მთავარ ინიციატორად და მთელი თავისი მოღვაწეობიოს პერიოდში თვალებში შეჰყურებდა მიხეილ სააკაშვილს. როგორ შეიძლება, იმ სასამართლოს ხელმძღვანელმა, რომელმაც გირგვლიანის თემაზე საოცარი გადაწყვეტილება გამოიტანა, ზეწოლაზე ისაუბროს - ეს ხომ სირცხვილია?!

მოსამართლეები შეჩვეულები არიან კარნახით გადაწყვეტილების მიღებას და მათი გამოვლენა, ვინც უკანონო გადაწყვეტილებებს იღებდა, საკმაო დროს მოითხოვს. მოგეხსენებათ, საქართველოში საკმაოდ ბევრი ადამიანია, ვინც უკვე შეიტანა სარჩელი ან ახალი მთავრობის დამტკიცებისთანავე აპირებს სარჩელის შეტანას. ამ დროისთვის კი არაკეთილსინდისიერი მოსამართლეებისგან სასამართლოს გაწმენდა ვერ მოხერხდება, ხომ არ შეიქმნება ამ კუთხით რაიმე ვაკუუმი?

- უმოკლეს ხანში სასამართლო რეფორმა ვერ ჩატარდება ეს არის ძალზე უმწიფარი დამოკიდებულება საკითხის მიმართ. სათანადო ბერკეტები არსებობს, რომ განსაკუთრებით მძიმე გადაწყვეტილებების მიმღები მოსამართლეების მიმართ დაიწყოს დისციპლინური დევნა. რამდენადაც ვიცი, იუსტიციის საბჭოში უამრავი განცხადებაა დაგროვილი, რომელზეც რეაგირება არ არის.

კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ პარლამენტში იქმნება საგამოძიებო კომისია, რომელიც შეისწავლის მსგავს საქმეებს. რაც შეეხება მასობრივ ანგარიშსწორებას, ამისი მომხრე არ ვარ, საქართველოში საკმაოდ ბევრი პატიოსანი და კეთილსინდისიერი მოსამართლეა, შემიძლია მათი სახელებიც კი ჩამოვთვალო – ნათია წკეპლაძე, მიხეილ გოგიშვილი, დავით სულაქველიძე და ა.შ. ეს ადამიანები, სამწუხაროდ, არ ჩანან. არ მგონია, საზოგადოებისათვის მისაღები იყოს, რომ ეს კონტიგენტი ერთიანად სახლში გავუშვათ. საკმარისია სამაგალითოდ დაისაჯონ ის მოსამართლეები, რომლებმაც განსაკუთრებით „ისახელეს“ თავი თავიანთი არაობიექტური გადაწყვეტილებებით, რომლის გამო პირველ ადგილზე ვართ საჩივრების ოდენობით სტრასბურგში. ამის გამო საქართველოს ბიუჯეტმა უნდა იზარალოს, ანუ თითოეულმა ჩვენთაგანმა უნდა ვზღოთ საკუთარი ჯიბიდან იმ უსამართლო გადაწყვეტილებათა შედეგები, რომელიც მათ გამოიტანეს.

არ მგონია, საჭირო ოყოს მასობრივი გასამართლება და ანგარიშსწორება ამ მოსამართლეებისა.10-15 მოსამართლის დასჯა უკანონო გადაწყვეტილებებისთვის კარგი მაგალითი იქნება სხვებისათვის, რომ არ მოიქცნენ ასე. მოქალაქეები ამ ყველაფერს მშვენივრად გააკონტროლებენ იუსტიციის საბჭოში თუ სხვადასხვა უწყებებში გადაწყვეტილებათა გასაჩივრებით.

ყოველთვის წინააღმდეგი ვიყავი, რომ უზენაესმა სასამართლომ მხოლოდ საკასაციო სასამართლოს ფუნქცია დაიმკვიდრა და ახალი გარემოებების გამოკვეთის შემთხვევაში მას აღაც შეუძლია საქმის ხელახალ ძიებაში დაბრუნება და განხილვა. ეს იყო პროცედურების გამარტივება, რომ არ გადაიღალნონ მოსამართლეები, რომლებსაც, სხვათა შორის, საკმაოდ მაღალი ხელფასები აქვთ. მივესალმებოდი ასეთი ნორმის დაბრუნებას.

რაც შეეხება იუსტიციის საბჭოს, ის დაინტერესებული იყო, რომ შესულ საჩივრებზე რეაგირება არ მომხდარიყო...

- სამ ადამიანს ნიშნავს პრეზიდენტი, სამს - აღმასრულებელი, სამს კი – პარლამენტი. ასე რომ, ძალიან მალე ვიქნებით უმრავლესობის წარმომადგენელი იუსტიციის საბჭოშიც და სადაც ქართველმა ხალხმა ნაციონალური მოძრაობა 8 წელი ითმინა, ორი კვირაც მოითმინოს სამართლიანობის აღდგენა.