ჩინური კომპანიები სულ უფრო და უფრო ზრდიან მსოფლიოში თავიანთ გავლენას. ყიდულობენ უცხოურ ტექნოლოგიებს, მართვის ტალანტს და, ძალიან ხშირად, საერთაშორისო სავაჭრო მარკებს. მაგრამ ჩინურ კომპანიებს ნაკლებად გამოსდით საკუთარი ბრენდების უცხოეთში წარმატებით გატანა და შეძენილი გლობალური მოთამაშეების ზურგს უკან ამოფარება ძალიან სჭირდებათ.
ჩინეთის ვაჭრობის სამინისტროს ინფორმაციით, მხოლოდ მიმდინარე წლის იანვარში ჩინური უცხოური ინვესტიციების მოცულობამ 4,4 მილიარდი დოლარი შეადგინა, რაც შარშანდელ ანალოგიურ მაჩვენებელს 60 პროცენტით აღემატება. მაგრამ, უზარმაზარი ინვესტიციების მიუხედავად, რამდენადაც გასაკვირი არ უნდა იყოს, 2011 წელს არც ერთი ჩინური ბრენდი არ შევიდა ყველაზე ცნობილი სავაჭრო მარკების ასეულში.
არადა, მცდელობები კარგა ხანია არსებობს. ჯერ კიდევ 1990-იანი წლების დასაწყისში სპორტსმენებისათვის სასმელის მწარმოებელი კომპანია Jianlibao ცდილობდა საერთაშორისო ბაზარზე დამკვიდრებულიყო და ისეთივე გლობალური ბრენდი გამხდარიყო, როგორებიცაა Coca Cola ან Pepsi. მაგრამ უშედეგოდ. ასევე წარუმეტებელი გახლდათ Li Ning-ის, ე.წ. “ჩინური Nike”-ის მცდელობაც. თუმცა, ახალი ბიზნეს-მოდელის წყალობით მას ახლა მეორე შანსი მიეცა.
თუმცა, არსებობს გამონაკლისებიც – რამდენიმე კომპანია, რომლებმაც მსოფლიო აღიარების მოპოვება მოახერხეს. მათგან განსაკუთრებით გამორჩეული გახლავთ კომპიუტერული ტექნიკის საყოველთაოდ აღიარებული მწარმოებლის Lenovo-ს წარმატება.
უნდა ითქვას, რომ ამ სამი კომპანიის მიერ უცხოური ბაზრების ასათვისებლად გაწეული სამუშაოს განხილვა ნათელ წარმოდგენას ქმნის, თუ რაში მდგომარეობს ჩინური ბრენდების წარმატების თუ, უმეტესად, წარუმატებლობის საიდუმლო.
Jianlibao-ს ამბიციები იმით დაიწყო, რომ კომპანია უალკოჰოლო სასმელების ჩინური ბაზრის უპირობო ლიდერი იყო. შინაური წარმატებების გათვალისწინებით, 20 წლის წინ კომპანიის ხელმძღვანელობამ უცხოური ბაზრების ათვისება აქტიურად დაიწყო. 1994 წელს Jianlibao-მ დაიქირავა გამაგრილებელი სასმელების ინდუსტრიის ვეტერანი ჯეკ ში, რომელიც კომპანიის ვიცე-პრეზიდენტი და ჩრდილოეთ ამერიკაში გაყიდვების განყოფილების თავკაცი გახდა.
თავად ში იგონებს, რომ Jianlibao-ს მთავარი შეცდომა ის იყო, რომ, მართალია, კომპანია ძალიან გემრიელ სასმელებს აწარმოებდა, მაგრამ საელწოდება ხელს უშლიდა ნაწარმის საშუალოსტატისტიკურ ამერიკელთა შორის პოპულარობას და, შესაბამისად, ბაზარზე წარმატებას. საერთოდ, დასახელება ბაზარზე ადაპტაციისათვის ძალიან მნიშვნელოვანი რამ გახლავთ, მაგალითად, Coca Cola-ს ჩინეთში წარმატებას ხელი შეუწყო პროდუქტის “კეკოუ კალას” სახელით გამოშვებამ.
ყველაფერს ისიც დაემატა, რომ უცხოური ბაზრების ათვისებით გართულმა Jianlibao-ს თავკაცებმა შიდა ბაზარზე ყურადღება მოადუნეს და ბაზრის წილები ადგილობრივ და უცხოელ კონკურენტებს, მათ შორის, Coca Cola-ს დაუთმეს. იმის ნაცვლად, რომ შეცდომები გამოესწორებინათ, Jianlibao-ს თავკაცებმა ამერიკულ ბაზარზე Coca Cola-სთან ფასების ომი დაიწყეს. არადა, Jianlibao-ს, როგორც სპორტული სასმელის წარმოება ძვირი ჯდებოდა და კომპანიამ დიდძალი წაგება ნახა.
შედეგად, Jianlibao, რომელიც ძალიან კარგ პროდუქტს აწარმოებდა, მარკეტინგული შეცდომების გამო კინაღამ გაბანკროტდა.
რაც შეეხება სპორტული ტანსაცმლის მწარმოებელ კომპანის Li Ning-ს, ისიც შიდა ბაზრის ლიდერი იყო დამ ის დამაარსებელს, ცნობილ სპორტსმენს ლი ნინგს, რომლის სახელმაც ბრენდის წარმატებას ხელი ძალიან შეუწყო, ამბიციები გაუჩნდა. ჰოდა, პეკინის 2008 წლის ოლიმპიადის დასრულების შემდეგ ჩინურმა კომპანიამ პირველი უცხოური განყოფილება ამერიკულ პორტლენდში Nike-ის შტაბ-ბინის გვერდით გახსნა.
მაგრამ სულ რაღაც რამდენიმე წელში ეს განყოფილება დაიხურა. საქმე ისაა, რომ Li Ning-მა იმის ნაცვლად, რომ უცხოური ექსპანსია ბაზარზე საკუთარი ნიშის ათვისებით დაეწყო, უმალ ისეთ გიგანტებთან კონკურენცია წამოიწყო, როგორებიცაა Nike და Adidas. შედეგად, წარუმატებლობამ არ დააყოვნა.
რაც შეეხება Lenovo-ს, მან სახელი ჯერ კიდევ 2005 წელს გაითქვა, როცა IBM-ის პერსონალური კომპიუტერების მწარმოებელი განყოფილება და კომპანია Thinkpad შეიძინა. 2011 წელს კი კომპიუტერების გერმანული მწარმოებელი Medion იყიდა და იაპონურ NEC_თან ერთად ერთობლივი საწარმო დააარსა. ყოველივე ამან, ცხადია, Lenovo-ს დიდი აღიარება მოუტანა.
გარდა ამისა, კომპანიამ სწორად ააწყო ბიზნეს-სტრუქტურა. მისი სათავო ოფისის ფუნქციები გადანაწილებულია პეკინს, პარიზს და ჩრდილოეთ კაროლინაში მდებარე ქალაქ როლის შორის. ამასთან, Lenovo დიდ ყურადღებას უთმობს ახალგაზრდა, 18-43 წლის ასაკის მომხმარებლებს და მათ შორის დიდი პოპულარობით სარგებლობს.
ცხადია, ბევრი ჩინური კომპანია ცდილობს Lenovo-ს გლობალური წარმატების სქემის კოპირებას, მაგრამ ეს ნაკლებად თუ ვინმეს გამოსდის. ჯერჯერობით აშკარაა, რომ ჩინური კომპანიების ბიზნესის განვითარების ტემპი ბრენდების ცნობადობის ზრდისას აშკარად აღემატება.