შალვა ფიფიას განცხადება ციტრუსის სეზონთან დაკავშირებით

შალვა ფიფიას განცხადება ციტრუსის სეზონთან დაკავშირებით

წელს საქართველოში ციტრუსის უხვი მოსავალია. თუ შარშან მანდარინის მოსავალმა 55 ათასი ტონა შეადგინა, წელს რაოდენობამ 100-დან 110 ათას ტონას მიაღწია, რაც გარკვეულწილად „მცირემიწიან ფერმერთა სახელმწიფო დახმარების“ პროგრამით ჩატარებულმა სამუშაოებმა განაპირობა. 

საქართველოს გარდა, ციტრუსის უხვი მოსავალია მანდარინის ექსპორტიორ ისეთ ქვეყნებში, როგორებიცაა ესპანეთი, მოროკო და თურქეთი, რამაც მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა ფასზე და ბევრად უკეთესი ხარისხის, საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისი ციტრუსის ღირებულებაც შემცირდა.

ჭარბი მოსავლისა და შესაბამისად, მაღალი კონკურენციის გამო, საქართველოში მანდარინის საბაზრო ფასმა 35-45 თეთრი შეადგინა.

ხელისუფლებამ ციტრუსის სუფსიდირებისთვის წელს უპრეცედენტო რაოდენობის ფინანსური რესურსი გამოყო. კერძოდ, სახელმწიფომ 13 მილიონ 800 ათასი ლარს გახარჯავს, აქედან 12 მილიონი ლარით სტანდარტული მანდარინის სუფსიდირება ხორციელდება.

სახელმწიფო ერთ კილოგრამ სტანდარტულ მანდარინში 15 თეთრს, ხოლო არასტანდარტულში 10 თეთრს იხდის.

სახელმწიფომ ხელი შეუწყო ჩამბარებელი და დამამზადებლი პუნქტების შექმნას, გადასცა მიწა სიმბოლურ ფასად - 1 ლარად. დღეს მანდარინის ჩამბარებელი 36 პავილიონი (შარშან ფუნქციონირებდა 18) ფუნქციონირებს. ქობულეთის გადამამუშავებელთან მოლაპარაკებებით გადაწყდა, რომ წელს ქარხანა გლეხებისგან 2- ჯერ მეტ არასტანდარტულ მანდარინს (20 000 ტონამდე) ჩაიბარებს.

სოფლის მეურნეობის სამინისტრომ მოლაპარაკებები აწარმოა ყველა საექსპორტო ბაზრის მხარესთან და მიღწეულ იქნა შეთანხმებები საბაჟო ტარიფის დაწევასთან დაკავშირებით.

საქართველომ წარმატებით დაასრულა მოლაპარაკებები რუსულ მხარესთან ბაზარზე მანდარინის დაშვებასთან დაკავშირებით. წელს, 7 წლიანი პაუზის შემდეგ, პირველად გავიდა რუსულ ბაზარზე ქართული მანდარინი.

მკვეთრად გაუარესებულმა კლიმატურმა პირობებმა დაუკრეფავი ციტრუსი დააზიანა და ექსპორტის პროცესი შეაფერხა. ზღვაზე შტორმის გამო პორტში ვერ შემოვიდნენ გემები, რომლებზეც საექსპორტოდ გამზადებული მანდარინი უნდა დატვირთულიყო. დიდთოვლობის გამო ასევე გაჩერებულია მანდარინით დატვირთული 200-მდე ავტომანქანა.

დღეისათვის ბათუმის პორტში შემოსულია 1 ბორანი, ხვალ შემოდის კიდევ 2 ბორანი, რომლებიც უკრაინაში საექსპორტოდ გამზადებული 10 000 ტონამდე მანდარინი დაიტვირთება. დღეის მდგომარეობით, ქვეყნიდან ექსპორტზე 17 ათას ტონაზე მეტი ციტრუსი გავიდა. შედარებისთვის მოგახსენებთ, რომ შარშან საქართველოდან მხოლოდ 10 ათასი ტონა ციტრუსის ექსპორტი განხორციელდა.

ამინდის გაუმჯობესებისთანავე სავარაუდოდ 3-4 დღეში მანდრინის ექსპორტის პროცესი განახლდება, როგორც საზღვაო ისე სახმელეთო გზებით.

2007 – 2011 წლებში მანდარინის რეალიზაციის ხელშეწყობისთვის სახელმწიფოს მიერ არც ერთი თეთრი არ გამოყოფილა. ფერემერებს არ ჰქონდათ საშუალება განეახლებინათ ბაღები, მოევლოთ შესაბამისად, რომ მიეღოთ ხარისხიანი და არა არასტანდარტული მანდარინი. დაკეტილი იყო რუსეთის ბაზარი, რეალიზაციის დიდი ნაწილი იძულების წესით გადადიოდა სხვა მეწარმეების ხარჯზე.