“გაზპრომის” საქართველოში დაბრუნებამ კიდევ ერთხელ დაამტკიცა, რომ ხელისუფლება ორ სკამზე ჯდომას მიეჩვია - ეს საგარეო კურსის შეცვლა არაა, მაგრამ ძალიან სარისკო თამაშია. ის ერიდება აშკარა კონფრონტაციას რუსეთთან, როგორც ეს წინა ხელისუფლებამ გააკეთა და ამიტომ პატარ-პატარა სურვილებს უსრულებს, თუმცა ამან შეიძლება, ისეთ ჩიხში შეგვიყვანოს, საიდანაც თავის დაღწევა ძალიან გაგვიჭირდება”, - აცხადებს “ქართულ სიტყვასთან” საუბრისას ანალიტიკოსი ზაალ ანჯაფარიძე.

- ბატონო ზაალ, თქვენთან ინტერვიუს ჩაწერა მას შემდეგ გადავწყვიტე, რაც “ფეისბუქზე” თქვენი ერთი საინტერესო და ცოტა პროვოკაციული სტატუსი ვნახე, მინდა, “ნაციონალებმა” აქციები დაიწყონ, ეს ხელისუფლების გამოსაცდელად კარგი იქნებაო...
- “ნაციონალები” უკვე აღარ მალავენ თავიანთ ზრახვებს და საპროტესტო ტალღის ახალი ეტაპის აგორებას აპირებენ. მათმა ერთ-ერთმა სახემ, დავით დარჩიაშვილმა, ცოტა ხნის წინ, ისიც კი დააანონსა, რომ შეიძლება, სამოქალაქო ომის პირასაც დავდგეთ. ვფიქრობ, ისინი გაწერილი გეგმის მიხედვით მოქმედებენ, რომლის დაანონსებაც უფრო ადრე, დაახლოებით, ერთი წლის წინ მოხდა. ამ გეგმის მთავარი შემადგენელი ისაა, რომ “ნაცმოძრაობა” შეეცდება, მისი აზრით, პროდასავლური ორიენტაციის სხვადასხვა პოლიტიკური ჯგუფის თუ ცალკეული სახის კონსოლიდირებას და ამ ქოლგის ქვეშ, საზოგადოების ლიბერალურად განწყობილ წრეებში გარკვეული მხარდაჭერის მოპოვებას, რათა შემდეგ, ხელისუფლებას, რომელსაც პრორუსულ ორიენტაციაში ადანაშაულებს, ერთიანი ფრონტით შეუტიოს.

- რატომაა ეს გეგმა ყოფილებისთვის მომგებიანი?

- მათ იციან, რომ ელექტორატში მხარდაჭერა არ აქვთ და ის მწირი ამომრჩეველიც კი, რომელიც ჰყავთ, თუ ხელისუფლებამ ფატალური შეცდომა არ დაუშვა, შეიძლება, შემოეცალოთ. მათ იციან, რომ ეს თემა ქვეყნის ფარგლებს გარეთ კარგად გაეყიდებათ. დისკუსია, რომ ქვეყანაში რუსეთისკენ მომზირალი ხელისუფლებაა და მას პროდასავლური ძალა უპირისპირდება, დღევანდელი პოლიტიკური კონიუნქტურისთვის კარგად გაყიდვადი თემაა. “ნაციონალებს” ეს მიმართულება შემთხვევით არ აურჩევიათ. ისიც უნდა ითქვას, რომ გარკვეული ჯგუფები, ამ მოწოდებას, ალბათ, გამოეხმაურებიან და აკი, განაცხადეს სხვადასხვა პოლიტიკურ ძალასთან კონსულტაციებს ვიწყებთო.

ისიც ძალიან საგულისხმოა, რომ ბიძინა ივანიშვილზე პერსონალიზირებული საინფორმაციო-პროპაგანდისტულ-ფსიქოლოგიური შეტევა მიდის.

- რას გულისხმობთ?

- მათ იციან, რომ “ქართული ოცნების” მამოძრავებელი და სულისჩამდგმელი ბიძინა ივანიშვილია და თუკი მის ერთგვარ ნეიტრალიზებასა და დემონიზაციას მოახდენენ, ამით “ქართულ ოცნებას” დაასუსტებენ. თუ დღეს ამომრჩეველი “ქართულ ოცნებას” მხარს კიდევ უჭერს, მოდით, ვიყოთ გულახდილები და ვთქვათ, რომ ისევ და ისევ ბიძინა ივანიშვილის ფაქტორის გამო. თუ ამ ფაქტორის დისკრედიტაცია მოხდება, “ნაციონალებისთვის” თავიანთი მიზნების განხორციელება და მოვლენების იმ მიმართულებით წაყვანა, რასაც გეგმავენ, უფრო იოლი იქნება, მაგრამ აქ არსებობს ერთი დიდი “მაგრამ”: საზოგადოება “ნაცმოძრაობას” ისე აღარ ენდობა, როგორც 2003 წელს ენდობოდა.

- მიუხედავად ამისა, განაცხადეთ, რომ “დეჟა ვიუ” დაგეწყოთ...

- ეს საქმე - “ვარდების რევოლუცია” 2003 წელს გამოუვიდათ, მაგრამ მაშინ სააკაშვილი დისკრედიტებული არ იყო და საზოგადოების დიდი ნაწილი, მხარს უჭერდა - ეს ფაქტია და თუ ობიექტურები ვართ, ამის დამალვა არ შეიძლება. დღეს კი, განსხვავებული მდგომარეობაა და ნებისმიერი პოლიტიკური ძალა, ან საზოგადოებრივი ჯგუფი საკუთარი თავის “ნაცმოძრაობასთან” აპელირებას ვერ მოახდენს და თუ ამას მაინც გააკეთებს, საზოგადოების უმრავლესობის მიერ უკუგდებული იქნება.

მეორეც, თუ მაინცდამაინც ის გზა აირჩიეს, რომ ხელისუფლების არაკონსტიტუციური ჩამოშორება მოახდინონ, ჩემი ვარაუდით, არ მგონია, საზოგადოება ამას ისე პასიურად შეხვდეს, როგორც 2003 წელს შეხვდა. ამიტომაც გამოვთქვი ვარაუდი სოციალურ ქსელში, რომ 2003 წელთან ერთგვარი “დეჟა ვიუ” ჩნდება. ეტყობა, “ნაცმოძრაობაში” რეალობის აღქმა დაკარგეს. მათ გარედან სერიოზული მხარდაჭერა აქვთ, რომელიც აიძულებს, რომ ამ მიმართულებით წავიდნენ, ან შეიძლება, იყოს მცდელობა, რომ ასეთი მოქმედებებითა და განცხადებებით გარეშე აუდიტორიასა და საკუთარ ელექტორატსაც თავი შეახსენონ, რომ ჯერ კიდევ ცოცხლობენ, რამის გაკეთების უნარი კიდევ აქვთ, ყველაზე გავლენიანი ოპოზიციური ძალაა და კიდევ შეუძლიათ ქვეყანაში პოლიტიკური კლიმატის ჩამოყალიბება.

- ისე, სხვა ძალები რაში სჭირდება? თუ “დეჟა ვიუზეა” ლაპარაკი, არ გახსოვთ, “ნაცმოძრაობამ” 2003 წელს რევოლუციური ტალღა მარტომ ააგორა...

- ამაში ვერ დაგეთანხმებით. მაშინ მის გვერდით იყვნენ სხვადასხვა ჯურის პოლიტიკური ძალები - “ზვიადისტები”, “რესპუბლიკელები” და ისინი, ვინც მერე “ეროვნული ფორუმი” ჩამოაყალიბა. დღეს კი, აბსოლუტურად განსხვავებული სიტუაციაა და არ ვიცი, ამ პარტიას რისი იმედი აქვს. სავარაუდოდ, ისევ გარე მოკავშირეების. ისიც საკითხავია, რამდენადაა საზოგადოება ახალი რევოლუციისთვის განწყობილი. ისეთი განწყობა ნამდვილად არაა, რასაც შეიძლება, წინასარევოლუციო დაარქვა. “ნაცმოძრაობა” კონტროლირებადი მედიასაშუალებით სტაგნაციის განცდის გაღვივებას ცდილობს, რომ ქვეყანაში არაფერი კეთდება და ყველაფერი უკან მიდის, მაგრამ სწორედ აქ იკვეთება ის სისუსტე, რაც ამჟამინდელ ხელისუფლებას აქვს.

- რა სისუსტეს გულისხმობთ?

- ძალიან დაბალ დონეზეა საზოგადოებასთან კომუნიკაციის ინსტრუმენტები. მართალია, ბოლო დროს ამ სისუსტეებს მიხვდნენ და სიტუაციის გამოსწორება დაიწყეს, მაგრამ ეს საკმარისი არაა. სწორედ ხელისუფლების სისუსტეებზე თამაშობს “ნაცმოძრაობა”, თორემ პოლიტიკური რესურსი ამოწურული რომ აქვს, ეს ბოლო ორი არჩევნების შედეგებმაც აჩვენა.

- საპროტესტო აქციები მაინცდამაინც ახლა, საპარლამენტო არჩევნებამდე ერთი წლით ადრე რატომ დაანონსდა? “ნაცმოძრაობას”, როგორც თქვენ ამბობთ, კონტროლირებადი მედიასაშუალებების დაკარგვის ხომ არ ეშინია?

- “რუსთავი 2”-ის ფაქტორი დიდწილად პოლიტიზირებულია - თეორიულად შეიძლება დავუშვათ, რომ ქიბარ ხალვაში ხელისუფლების დავალებით მოქმედებს. ასეთი ეჭვი ჩნდება და ლეგიტიმურია შეკითხვა, თუ რატომ არ მოითხოვა წილები ორი-სამი წლის წინ და რატომ ითხოვს ახლა, მაგრამ თუ ემოციებს გვერდზე გადავდებთ და ფაქტებით ვიმსჯელებთ, რეალურად, საქმე გვაქვს წმინდა სამართლებრივ დავასთან. შეიძლება, ვივარაუდოთ, რომ ხელისუფლებაში ვიღაცას აწყობს, “რუსთავი 2” ისეთი აღარ იყოს, როგორიც დღესაა, ანუ ინსტრუმენტი ერთი პარტიის ხელშია, მაგრამ მეორეს მხრივ, ამ ტელეკომპანიასთან დაკავშირებით ძალიან ბევრი სამართლებრივი პრობლემა არსებობდა - წლების განმავლობაში, მფლობელები ხუთჯერ შეიცვალა და  ყველა ეს გარიგება საეჭვო იყო. ამიტომ არ მიკვირს, რომ ყოფილი მფლობელების მხრიდან გარკვეული პრეტენზიები არსებობს. ქიბარ ხალვაშს რამდენად აინტერესებს “რუსთავი 2”, ეს ცალკე საკითხია. სავარაუდოდ, იმ ფულის დაბრუნება უნდა, რაც თავის დროზე ამ ტელევიზიაში ჩადო. ვერ იტანს, ასე უსამართლოდ რომ მოექცნენ და უნდა, იმ ძალებზე ერთგვარი გამარჯვება მოიპოვოს, თორემ რაც ასპარეზზე გამოჩნდა, მედიაბიზნესის ინტერესი არ ჰქონია. ტელევიზიაც, თავის დროზე, სხვისი ზეგავლენის ქვეშ მყოფმა იყიდა.

- ვადამდელი არჩევნებიც გააქტიურდა. ბატონო ზაალ, როგორ ფიქრობთ, ეს აუცილებელია?

- ვადამდელი არჩევნების დანიშვნას წინაპირობები სჭირდება, რასაც კონსტიტუცია არეგულირებს. დღეს ისეთი წინაპირობები არ იკვეთება, რომელიც ხელისუფლებას იმის არგუმენტაციას მისცემს, რომ ვადამდელი არჩევნები დანიშნოს. წარმოვიდგინოთ, არჩევნები დაინიშნა, “ნაცმოძრაობამ” პარლამენტში, შეიძლება, გარკვეული რაოდენობა გაიყვანოს, მაგრამ უმრავლესობას ვერ მოიპოვებს და ამიტომ მისთვის ვადამდელ არჩევნებს აზრი არ აქვს.

- ახალ საპარლამენტო არჩევნებში უმრავლესობა, შეიძლება, ვერც “ქართულმა ოცნებამ” მოიპოვოს და “ნაცმოძრაობასაც” სწორედ ეს უნდა...

- შეიძლება, მაგრამ ასეთ დროს მივიღებთ ჭრელ პარლამენტს. რა ინტერესი აქვს “ნაცმოძრაობას”, ეს ჩემთვის ჯერჯერობით გაუგებარია. ვფიქრობ, ვადამდელი არჩევნებით სპეკულირებს, რათა პოლიტიკური დაპირისპირების ტემპერატურა აწიოს. მღვრიე წყალში კი, თევზის დაჭერა ადვილია და “ნაცმოძრაობა” სწორედ ასეთ პოლიტიკურ თამაშსაა მიჩვეული. ასე მოვიდა ხელისუფლებაში და მაშინაც, როცა ხელისუფლებაში იყო, მიზნებს ასე აღწევდა - გვახსოვს რამდენი ხელოვნური პროვოკაცია დადგა.

- ამ ფონზე, ხელისუფლების მოქმედება რამდენად ადექვატურია?

- მოკლედ რომ ვთქვა, ორმოცდაათი-ორმოცდაათზე.

- საგარეო პოლიტიკაშიც ასეა? “გაზპრომის” შემოსვლაზე რა აზრის ხართ?

- რა თქმა უნდა, შეკითხვებს აჩენს, თუ რატომ დაიწყო ხელისუფლებამ მოლაპარაკებები “გაზპრომთან”. ყველამ ვიცით, “გაზპრომი” რასაც წარმოადგენს და თუ ხელისუფლება აპირებს, საქართველოში იმიტომ შემოუშვას, რომ ეკონომიკური დივიდენდები მიიღოს, ძალიან სარისკო თამაშს თამაშობს. ოფიციალური განცხადებების დონეზეა ლაპარაკი, რომ შეთანხმდეს ახალი ტარიფები რუსული გაზის საქართველოს ტერიტორიაზე ტრანზიტზე. როგორც ჩანს, გაზის მოწოდებასთან დაკავშირებით, გარკვეული პრობლემები აზერბაიჯანთანაც შეიქმნა და ხელისუფლება ამიტომ ცდილობს, რომ ალტერნატიული წყარო შექმნას, რათა მოულოდნელობის წინაშე არ აღმოჩნდეს და ამან ქვეყანაში ენერგეტიკული კრიზისი არ გამოიწვიოს, მაგრამ ვიმეორებ: ეს ძალიან სარისკო თამაშია.

- საქართველოში რუსეთის გააქტიურებაც ამ კონტექსტში უნდა განვიხილოთ?

- მგონია, რომ ეს გადაჭარბებული შეფასებებია. თუ რუსეთში ცალკეული პოლიტიკოსი მიდის და იქ ვიღაცას ხვდება, ეს მისი პირადი საქმეა, ის გადაწყვეტილების მიმღები არაა. ვიმეორებ: ეს თემა ზედმეტად აჟიტირებულია იმიტომ, რომ საზოგადოებაში პრორუსულ ძალებს, ყველასთვის ცნობილი მოვლენების გამო, დასაყრდენი არ აქვთ, თუმცა არც იმის გამორიცხვა შეიძლება, რომ საზოგადოებაში გარკვეული პრორუსული სენტიმენტები იღვიძებს, განსაკუთრებით, საშუალო და უფროს თაობაში და ეს იმიტომ, რომ პროდასავლური ძალების მიმართ ნაკლები ნდობაა. შესაძლოა, ესეც ერთ-ერთი მიზეზია, თუ რატომ აქვთ ასეთი გასავალი იმ პერსონებს, რომლებიც პრორუსულ დღის წესრიგს “აწვებიან”, თუმცა მიმაჩნია, რომ თუ პრეტენზია გვაქვს, რომ დემოკრატიული ქვეყანა ვართ, როგორც არ უნდა მოგვწონდეს განსხვავებული პოლიტიკური ორიენტაციის პოლიტიკოსები, ან საზოგადოებრივი ჯგუფები, მათ უნდა ჰქონდეთ საშუალება, კონსტიტუციით მინიჭებული სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების უფლებით ისარგებლონ. მათ მიმართ ზომები შეიძლება, მხოლოდ იმ შემთხვევაში გატარდეს, თუ ანტიკონსტიტუციურ ქმედებებს მიმართავენ...

- როგორ ფიქრობთ, ხელისუფლების საგარეო კურსი მართლა შეიცვალა?

- კურსი კი არ შეიცვალა, ხელისუფლება ორ სკამზე ჯდომის პოლიტიკას ატარებს. როგორც ჩანს, მიაჩნია, რომ რუსეთთან პრაგმატული პოლიტიკის გატარება ჯობია და აუცილებელია, გარკვეულ ზღვრამდე გარკვეული მოთხოვნები და ინტერესები ისე დაუკმაყოფილო, რომ წითელი ხაზები არ გადაკვეთოს, ვიდრე მასთან ისეთ კონფრონტაციში შევიდეს, როგორც ამას წინა ხელისუფლება აკეთებდა, მაგრამ ამ პრაგმატულმა პოლიტიკამ, მეორეს მხრივ, შეიძლება, ისეთ კალაპოტში შეგვიყვანოს, რომ იქედან გამოსვლა ცოტა რთული აღმოჩნდეს იმიტომ, რომ არავინ იცის, რუსეთთან ასე დაახლოების პოლიტიკით ხელისუფლებამ სადამდე შეიძლება შეტოპოს, თუმცა აქაც გარკვეული რისკები არსებობს და ხელისუფლება ამ მიმართულებითაც ძალიან ფრთხილად უნდა იყოს.

- თუკი ქვეყანაში ასეთი პოლიტიკური ფონი შენარჩუნდება, 2016 წლის არჩევნების შემდეგ რას მივიღებთ?

- საპარლამენტო არჩევნებამდე ერთი წელია დარჩენილი, ამიტომ უმადური საქმეა იმის გარკვევა, თუ რა კონფიგურაციას მივიღებთ პარლამენტში. 2011 წელს არავინ ელოდა, რომ პოლიტიკაში ივანიშვილი შემოვიდოდა და ასეთ ძვრებს მოახდენდა. საპარლამენტო არჩევნებამდე შეიძლება, ახალი ძალებიც კი შემოვიდნენ და ახალი ფიგურები გამოჩნდნენ. ჯერჯერობით კი, არსებობს იმის ვარაუდი, რომ პარლამენტი აღარ იქნება ორპარტიული, როგორც ახლაა. ვხედავ იმის ალბათობასაც, რომ პარლამენტში შევა, მინიმუმ, კიდევ ორი პოლიტიკური ძალა.