პაველ დუროვის უფროსმა ძმამ მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა VKontakte სოციალური ქსელის გაშვებასა და Telegram მესენჯერის შექმნაში. ის იყო საკუთარი კრიპტოვალუტისა და მესენჯერის ბლოკჩეინის პლატფორმის კონცეფციის ავტორი. მიუხედავად საერთაშორისო ბიზნეს პროექტებში მონაწილეობისა, მან არ მიატოვა მეცნიერება, რასაც მთელი ცხოვრება ეწეოდა. რუსეთში ცხოვრებისას ის აკრიტიკებდა დონბასის და ყირიმის ოკუპაციას.
BBC იკვლევდა რა არის ცნობილი ნიკოლაი დუროვის შესახებ, მეცნიერებათა აკადემიის მათემატიკური ინსტიტუტის უფროსი მკვლევარის, რომელიც საფრანგეთის ძებნილთა სიაში იყო.
სუფთა მათემატიკური კითხვები
ნიკოლაი პაველზე ოთხი წლით უფროსია. ისინი პეტერბურგელი კლასიკური ფილოლოგის ვალერი დუროვის ოჯახში დაიბადნენ. უფროსმა ძმამ მათემატიკაში გამორჩეული შესაძლებლობები ადრეული ბავშვობიდან გამოავლინა. სკოლის მოსწავლემ მოიგო მათემატიკის საერთაშორისო ოლიმპიადები, ხოლო 2000-იან წლებში გახდა მსოფლიო ჩემპიონი სპორტულ პროგრამირებაში სანკტ-პეტერბურგის უნივერსიტეტის გუნდში.
ლეონიდ ვოლკოვი, ალექსეი ნავალნის მოკავშირე, გამოცხადდა რუსეთში „უცხო აგენტად“, მონაწილეობა მიიღო ერთ-ერთ ოლიმპიადაში, სადაც დუროვის გუნდმა გაიმარჯვა.
„ხელები მოაშორეთ კოლია დუროვს, რას აკეთებთ? ის არის გენიოსი, ნამდვილი და არა კრიმინალი“, - წერს ის იმ ამბების შემდეგ, რაც ნიკოლაი საფრანგეთის ძებნაში შეიყვანეს.
24 წლის ასაკში ნიკოლაი დუროვმა დაიცვა დისერტაცია მათემატიკაში და წავიდა გერმანიაში, ბონში, მაქს პლანკის მათემატიკის ინსტიტუტში.
ნიჭის მაგნიტი
სწორედ ნიკოლაის ბონში ყოფნის დროს დაურეკა პაველმა და უთხრა, რომ ახალ პროექტზე მუშაობდა, წერს ჟურნალისტი კონონოვი. უფროსი ძმისგან განსხვავებით, პაველს არ სურდა არჩევანის გაკეთება „ფიზიკოსებსა და ლირიკოსებს“ შორის: ის სწავლობდა ფილოლოგიის ფაკულტეტზე, მაგრამ სერიოზულად იყო ჩართული პროგრამირებასა და დიზაინში. უნივერსიტეტში სწავლის პარალელურად მან გახსნა durov.com, ვებგვერდი ფილოლოგიის სტუდენტებს შორის კომუნიკაციისთვის და spbgu.ru, ფორუმი პეტერბურგის უნივერსიტეტის სტუდენტებისთვის.
როდესაც პაველმა დაიწყო VKontakte-ზე მუშაობა, ნიკოლაი ჯერ მას დაეხმარა გერმანიიდან რჩევებით, შემდეგ კი პეტერბურგში დაბრუნებულმა დაიწყო საიტის განვითარებაში მონაწილეობა და საბოლოოდ დაიკავა სოციალური ქსელის ტექნიკური დირექტორის პოზიცია, რაც ცნობილი გახდა, როგორც VK. მან ასევე მიიზიდა თავისი ნაცნობები, რომლებიც ხელმძღვანელობდნენ პეტერბურგელ პროგრამისტებს.
„ნიკოლაი დუროვი იყო მაგნიტი, რომელმაც მიიზიდა ნიჭიერი დეველოპერები ამ პროექტში“, - თქვა კონონოვმა BBC-სთან საუბარში.
ანდრეი ლოპატინი, რუსული პროგრამისტების გუნდის მწვრთნელი, ერთ-ერთი მთავარი ადამიანი იყო.
ძმებმა VK დატოვეს 2014 წელს და იმავე წელს ალიშერ უსმანოვის Mail.ru ჰოლდინგმა მიიღო სრული კონტროლი კორპორაციაზე. მაგრამ ნიკოლაი დუროვი აგრძელებდა სოციალურ ქსელში გვერდის შენარჩუნებას კიდევ რამდენიმე წლის განმავლობაში, სადაც მან უკრაინელი რევოლუციონერი ანარქისტის ნესტორ მახნოს ფოტო დადო, როგორც მომხმარებელი. ის ყველაზე ხშირად აზიარებდა პოპულარულ სამეცნიერო სტატიებს, მაგრამ ასევე რეგულარულად აკეთებდა კომენტარს პოლიტიკურ მოვლენებზე.
ის წერდა რუსული ჯარების მიერ „ ყირიმისა და დონბასის ოკუპაციაზე“ და „სამთავრობო უწყებების ტოტალურ კორუფციაზე“, ასევე არჩევნების გაყალბებაზე. მან მიიპყრო ყურადღება ოპოზიციური პოლიტიკოსებისა და ბლოგერების, რომლებიც ახლა რუსეთში უცხო აგენტებად ან ექსტრემისტებად ითვლებიან.
მილიარდობით ინვესტიცია და რიცხვების თეორია
იმ დროისთვის, როდესაც მათ VK-ს დატოვეს, ძმები დუროვები უკვე მუშაობდნენ საკუთარი მესენჯერის გაშვებაზე. როგორც ადრე Vkontakte-ის შემთხვევაში, განვითარებაზე პასუხისმგებელი იყო ნიკოლაი დუროვი და მისი სანქტ-პეტერბურგის პროგრამირების გენიოსების გუნდი. პაველი იყო კომპანიის სახე, მისი ლიდერი და ასევე მონაწილეობდა მომხმარებლის ინტერფეისის დიზაინის შემუშავებაში.
„ნიკოლაი დუროვი გახდა Telegram-ის ტექნიკური დირექტორი, ანუ მთავარი პირი, რომელიც მუშაობდა მონაცემთა გადაცემის პროტოკოლზე, რომელმაც შეიმუშავა ყველა ტექნიკური გადაწყვეტილება, რათა Telegram მუშაობდეს შეუფერხებლად და შეტყობინებები სწრაფად ვრცელდებოდეს“, - აღნიშნავს ჟურნალისტი ნიკოლაი კონონოვი.
ძმების შემდეგი პროექტი იყო საკუთარი დეცენტრალიზებული ქსელის Telegram Open Network (TON) განვითარება და მის საფუძველზე - გრამი კრიპტოვალუტა. ეს პროექტი წარმოიშვა ნიკოლაი დუროვის ინტერესიდან ბლოკჩეინის სისტემებით, როგორც ეს ნათქვამია Telegram-ის თავდაპირველ ტოკენის შეთავაზების დოკუმენტებში.
მათ მოახერხეს 1,7 მილიარდი დოლარის მოზიდვა ინვესტორებისგან, მათ შორის რომან აბრამოვიჩისგან, როგორც ვედომოსტი წერდა. ამასთან, აშშ-ს ფასიანი ქაღალდების და ბირჟის კომისიამ დაბლოკა კრიპტოვალუტის გამოშვება. Telegram-ს მოუწია ჯარიმის გადახდა, ინვესტორებისთვის და ფულის დაბრუნება. ამის მიუხედავად, მესინჯერმა განაგრძო თავისი ელემენტების თანდათანობითი ინტეგრირება, მათ შორის კრიპტო საფულე, ბრაუზერი და საკუთარი აპლიკაციების მაღაზია. ზოგიერთი ეს ფუნქცია მიუწვდომელია მომხმარებლებისთვის აშშ-ში, ამ ქვეყანაში კრიპტოვალუტების მკაცრი რეგულირების გამო.
Politico ირწმუნება, რომ საფრანგეთმა ჯერ კიდევ მარტში გასცა დაპატიმრების ორდერი არა მხოლოდ პაველისთვის, არამედ ნიკოლაი დუროვის მიმართ. პაველ დუროვმა ოთხი დღე გაატარა პარიზში დაპატიმრებაში, რის შემდეგაც მას ბრალი ექვსი მუხლით წაუყენეს. ბრალდებები ნაწილობრივ გამოწვეულია იმით, რომ Telegram არ არეგულირებს პოტენციურად კრიმინალურ შინაარსს და კომპანიის მენეჯმენტი არ ამხელს მომხმარებელთა პერსონალურ მონაცემებს სამართალდამცავი ორგანოების მოთხოვნით მიუხედავად, სანამ სახელმწიფოები არ წარმოადგენენ მტკიცებულებებს, რომ მომხმარებელი დაკავშირებულია ტერორისტულ ორგანიზაციასთან.
ნიკოლაი დუროვი ჯერ კიდევ პეტერბურგში ცხოვრობს და მეცნიერებით არის დაკავებული, წერს გაზეთი კომერსანტი. სავარაუდოდ, უფროს დუროვს რუსეთის გარდა სხვა მოქალაქეობაც აქვს.
