ვილნიუსში, ნატო-ს სამიტში, რომელიც 11-12 ივლისს იმართება საქართველოს დელეგაციაც მიიღებს მონაწილეობას, რომელსაც საგარეო საქმეთა მინისტრი, ილია დარჩიაშვილი უხელმძღვანელებს. ნატო-ს ვილნიუსის სამიტამდე ღია წერილი გამოაქვეყნა პარლამენტის თავმჯდომარემ, რომლის განცხადებით, საქართველოს და რეგიონული მშვიდობისა და სტაბილურობის უდიდესი საფრთხე ბუნდოვანებაა, რომელიც აგრესიულმა ძალებმა სამართლებრივი, პოლიტიკური და სამხედრო კუთხით იოლად შეიძლება გამოიყენონ.

როგორც შალვა პაპუაშვილი წერს, 2008 წლის აპრილის ბუქარესტის გადაწყვეტილება ამის კლასიკური მაგალითია, როდესაც საქართველოს გაწევრიანების დაპირება ისე გაიცა, რომ იმავდროულად, უარი ეთქვა წევრობის სამოქმედო გეგმაზე - MAP-ზე. მისი თქმით, აღნიშნულმა წინააღმდეგობრივმა გადაწყვეტილებამ შექმნა ბუნდოვანება, რომელმაც შესაძლებლობა მისცა რუსეთს, გამოეყენებინა გეოპოლიტიკური შანსი და კიდევ უფრო გაერთულებინა ვითარება. ამასთან, პაპუაშვილი იმ ოთხ ეჭვს ასახელებს, რომელიც მისი აზრით, სკეპტიკოსების მხრიდან ნატო-ს წევრობის პროგრესისთვის დაბრკოლების შესაქმნელად გამოითქმებოდა.

„თუკი ქართველებს რომელიმე პოლიტიკური მიზანი გვაერთიანებს, უპირველესად, საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანებაა, რაც, სამწუხაროდ, მხოლოდ ჩვენზე არაა დამოკიდებული. 2002 წლის ნოემბერში, ალიანსის წევრობაზე განაცხადის შეტანის შემდეგ, როდესაც პრეზიდენტმა ედუარდ შევარდნაძემ ნატო-ს „ღია კარის“ პოლიტიკის შესახებ მოისმინა, ასეთი რამ თქვა: „გთხოვთ, დიდხანს ნუ გაგვაჩერებთ ღია კარში, შეიძლება ორპირ ქარში გავცივდეთო“, - ნათქვამია შალვა პაპუაშვილის ღია წერილში.

იმის მიუხედავად, რომ საქართველო სტრატეგიულ მზადყოფნაშია გაწევრიანებისთვის, ევროპელი ლიდერები ღია განცხადებაში ადასტურებენ და ხაზს უსვამენ იმას, რომ საქართველო ნამდვილად იმსახურებს, გახდეს ევროატლანტიკური ოჯახის წევრი, თუმცა ამ ეტაპზე ალიანსი გადაწყვეტილების მიღებას არ ჩქარობს. მმართველ გუნდში აცხადებენ, რომ საქართველო არის ნატოს ერთ-ერთი ყველაზე სანდო პარტნიორი და არაწევრ ქვეყნებს შორის ის სახელმწიფო, რომელსაც ერთ-ერთი ყველაზე დიდი წვლილი შეაქვს ნატოს საერთაშორისო მისიებში.

„ჩვენი ქვეყანა არის სტრატეგიულ მზადყოფნაში გაწევრიანებისთვის და პარტნიორებთან ერთად ვმუშაობთ, რომ მიღებული იყოს ის პოლიტიკური გადაწყვეტილება, რასაც საქართველო იმსახურებს - საქართველო ნამდვილად იმსახურებს, რომ გახდეს ევროპული, ევროატლანტიკური ოჯახის წევრი“, - აცხადებს არჩილ თალაკვაძე.

განსხვავებულია ოპოზიციის შეფასება. „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრი პეტრე ცისკარიშვილი აცხადებს, რომ ამ ეტაპზე მნიშვნელოვანია უკრაინასთან დაკავშირებით იქნას მიღებული კონკრეტული გადაწყვეტილება ვილნიუსის სამიტზე, ხოლო მას შემდეგ, რაც, მისი თქმით, „რუსული ოცნება“ შეიცვლება, საქართველოც მეტად დაუახლოვდება ნატო-ს.

„საქართველოს ხელისუფლება არაფერს აკეთებს იმისათვის, რომ ქვეყანა ნატო-ს დაუახლოვდეს. იმისათვის, რომ ნატო-ში გაწევრიანების გზაზე ქვეყანამ წინ წაიწიოს, აუცილებელია ორი მთავარი საკითხი - დემოკრატიულო რეფორმები და პოლიტიკური ნება და სურვილი იმისათვის, რომ გახდე ნატო-ს წევრი. სამწუხაროდ, არც ერთი ამ მიმართულებით „რუსული ოცნება“ არც ერთ ნაბიჯს არ დგამს“, - აცხადებს პეტრე ცისკარიშვილი.

ქართული ოპოზიცია გულშემატკივრობს უკრაინის ნატოში გაწევრიანებას და თვლის, რომ საქართველოს ადგილი ალიანსში ამ ეტაპზე არ არის, თუმცა, ქართული ოპოზიციის მოლოდი არ გაამართლა აშშ-მა და გერმანიამ, რომლებიც გერმანული გამოცემა „ბილდი“-ს ინფორმაციით ნატო-ში უკრაინის წევრობას დაბლოკავენ. გამოცემა საკუთარ წყაროზე დაყრდნობით წერს, რომ ალიანსის ზოგიერთ ქვეყანას არ სურს, გაუხსნას გზა უკრაინას ნატო-სკენ. „ბილდი“ იმოწმებს ბრიტანული „ტელეგრაფის“ ინფორმაციას, რომ გერმანია ემზადება უკრაინის ნატო-ში გაწევრიანების მოთხოვნის დასაბლოკად.

როგორც მედია წერს, ქვეყანამ ოფიციალურად უნდა სთხოვოს ნატო-ს, შეუძლია თუ არა მას გაწევრიანება, ვიდრე პროცესი დაიწყება. „ბილდის“ ინფორმაციით, სწორედ ამისთვის ემზადება უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი.

„სწორედ ამ ოფიციალური თხოვნის აღკვეთა სურს ნატო-ს ზოგიერთ მნიშვნელოვან ქვეყანას, უპირველეს ყოვლისა, გერმანიას და აშშ-ს. სამწუხაროდ, ისინი აქ ერთად იყრიან თავს. ბერლინს და ვაშინგტონს სურდათ საბოლოო განცხადება, რომელიც არ სცდება 2008 წელს ბუქარესტში გაკეთებულ განცხადებას“, - წერს „ბილდი“.

აშშ-ის პრეზიდენტის, ჯო ბაიდენის განცხადებით, უკრაინა ნატო-ში გაწევრიანებისთვის ჯერ მზად არ არის. ბაიდენმა CNN-თან ინტერვიუში განაცხადა, რომ მანამ, სანამ ალიანსი კიევის თავის რიგებში მიღებას განიხილავს, უკრაინაში რუსეთის ომი უნდა დასრულდეს. მისივე თქმით, ამ საკითხზე ვრცლად ესაუბრა უკრაინის პრეზიდენტს, ვოლოდიმირ ზელენსკის და უთხრა, რომ აშშ უკრაინის დახმარებას გააგრძელებს. ბაიდენი ფიქრობს, რომ ალიანსმა უნდა შეადგინოს რაციონალური გზა, რათა უკრაინამ შეძლოს ნატო-ში გაწევრიანებისთვის მომზადება.

„არა მგონია, რომ ნატო-ში ერთსულოვანი იყოს იმასთან დაკავშირებით, შემოუერთდეს თუ არა უკრაინა ნატო-ს ოჯახს ახლა, ამ მომენტში, ომის შუაგულში. მაგალითად, თუ ეს ახლა მოხდება, მაშინ თქვენ იცით - და მე ვგულისხმობ იმას, რასაც ვამბობ - ჩვენ ვალდებული ვართ ნატო-ს ტერიტორიის თითოეული ინჩის მიმართ. ეს არის ვალდებულება, რომელიც ჩვენ ყველამ ავიღეთ, რაც არ უნდა მოხდეს. თუ ომი გაგრძელდება, მაშინ ჩვენ ყველანი ომში ვიქნებით რუსეთთან“, - აღნიშნა ჯო ბაიდენმა.

ნატოს გენერალური მდივანი იენს სტოლტენბერგი აცხადებს, რომ ნატო-ს სამიტზე გააძლიერებენ შეკავებისა და თავდაცვის შესაძლებლობებს, მათ შორის მეტი ინვესტიციით, ასევე გააძლიერებენ უკრაინის მხარდაჭერას, რომ მიაახლოვონ ნატო-სთან. როგორც სტოლტენბერგმა აღნიშნა, წევრობის სამოქმედო გეგმის​ - MAP-ის გარეშე უკრაინის შესაძლო გაწევრიანებაზე კონსულტაციები მიმდინარეობს, საბოლოო გადაწყვეტილება არ მიღებულა, მაგრამ დარწმუნებულია, რომ სამიტზე იქნება ერთიანობა და ძლიერი გზავნილი უკრაინასთან დაკავშირებით.

„ოსლოში, არაფორმალურ მინისტერიალზე წამოვაყენე პაკეტი, რომელიც მოიცავდა სამ ელემენტს. პირველი იყო, რომ ყოფილიყო პრაქტიკული დახმარების პროგრამა, მომხდარიყო უკრაინისა და ნატო-ს ძალების სრული თავსებადობა, რაც დააახლოებს უკრაინას ნატო-სთან; მეორე იყო ნატო-უკრაინის საბჭოს შექმნა; ხოლო მესამე ელემენტი იყო მაპ-ის მოთხოვნის ამოღება, რაც უკრაინისთვის გაწევრიანების პროცესს, ორსაფეხურიანის ნაცვლად, ერთსაფეხურიანს გახდის.

ახლა ჩვენ განვიხილავთ ამ პაკეტს, ამ ელემენტებს და ვცდილობთ, შევთანხმდეთ კონკრეტულ ფორმულირებაზე. არ მოვყვები დეტალებს, მაგრამ მივესალმები, რომ ვმუშაობთ ამ პაკეტის გარშემო. დარწმუნებული ვარ, კარგი, პოზიტიური და ძლიერი გზავნილი გვექნება, როცა ლიდერები შეიკრიბებიან“, - განაცხადა იენს სტოლტენბერგმა.

ერთადერთი სახელმწიფო, რომელიც მხარს ღიად უჭერს უკრაინის ნატოში გაწევრიანებას თურქეთია. რეჯეფ თაიფ ერდოღანის განცხადებით, ეჭვგარეშეა, რომ უკრაინა ნატო-ს წევრობას იმსახურებს.

„ჩვენ ყოველთვის მხარს ვუჭერდით უკრაინის სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას. უკრაინა იმსახურებს ნატო-ს წევრობას. მინდა, თქვენი თანდასწრებით, კიდევ ერთ მომენტს გავუსვა ხაზი; სამართლიანი მშვიდობის დამყარებით არავინ იქნება წაგებული“, - განაცხადა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა.

ნატო-ს მოკავშირეებმა უკრაინის გაწევრიანების გზიდან MAP-ის ამოღებაზე კონსენსუსს მიაღწიეს. ცხადია, რომ ეს გადაწყვეტილება უკრაინის ნატო-ში გაწევრიანების გზას ამოკლებს, მაგრამ რამდენი წელი იქნება უკრაინისთვის ეს გზა მოკლე, ამ ეტპაზე უცნობია. ანალიტიკოსების შეფასებით ალიანსში არსებული პოზიცია სავარაუდოს ხდის, რომ ნატოში უკრაინის გაწევრიანების გზა იქნება საკმაოდ გრძელი და პრობლემური.

ექსპერტი უსაფრთხოების საკითხებში დავით კუხალაშვილი ამბობს, რომ ვითარება, რომელიც საერთშორისო ასპარეზზეა შექმნილი, ცალსახად მიანიშნებს იმაზე, რომ აშშ ძალიან მნიშვნელოვანწილად არის გადართული ჩინეთთან მიმართებაში, ეს იმას ნიშნავს, რომ გარკვეული უყურადღებობა და თუნდაც ეს დამოკიდებულებები განპირობებულია ამ პრობლემებით, რადგან აშშ-ს უფრო დიდი საფრთხე აქვს წინ“. „რაც შეეხება ნატოში მიღება-არმიღების პროცესში უკრაინისთვის უარის თქმას, ესეც ობიექტური რეალობაა და შესაბამისად, პირადპირი და აშკარა ფორმით მესამე მსოფლიო ომის დაწყებას მსოფლიო არ აპირებს. რაც შეეხება თურქეთის პრეზიდენტის პოზიციას, ის საკამოდ კარგი მოთამაშეა, მან იცის რეალობა და შესაბამისად, მიუღწევლის ირგვლივ აკეთებს კონკრეტულ განცხადებებს, რომელიც შეიძლება საზოგადოებრივი აზრის ჩამოყალიბებისთვის, როგორც თურქეთის შიგნით, ასევე თურქეთის გარეთ თურქეთისთვის სასარგებლო იყოს, მაგრამ პროცესისთვის არ მგონია, რომ რაიმე სარგებელი ჰქონდეს. აშშ-ის პრეზიდენტი ცალსახად აფიქსირებს, რომ უკრაინა ჯერ არ არის მზად ნატოს წევრობისათვის. ვფქრობ, ეს კიდევ ერთი ნიშანია იმისა, რომ უკრაინა გამოყენებულ იქნა რუსეთის წინააღმდეგ და ის სარგებელი ვერ მიიღო ამ გამოყებიდან, რასაც უკრაინა და მისი მმართველი ელიტა ელოდა“, - აცხადებს for.ge-სთან საუბრისას დავით კუხალაშვილი.

პოლიტოლოგ სოსო მანჯავიძის განცხადებით, შეიძლება ითქვას, რომ ნატოში უკრაინას ამ ეტაპზე ნამდვილად არ მიიღებენ და ამას აქვს სრულიად კონკრეტული გეოპოლიტიკური მიზეზები. როგორც პოლიტოლოგი აცხადებს, უკრაინის ამ ფორმით ნატოში მიღება ნიშნავს კონკრეტულად საომარ მოქმედებაში ჩაბმას რუსეთის ფედერაციასთან, რაც არის ატომური ომის საფრთხე.

„მეორე, ნატოში უკრაინის მიღება კატეგორიულად მიუღებელია ასევე ჩინეთისთვის, ასევე გეპოლიტიკური მოსაზრებების გამო. შესაბამისად, ასეთი პოლიტიკური თამაშები, რომელიც მიმდინარეობს სხვადასხვა სახელმწიფოების ლიდერების სხვადასხვა პოზიციზიების გამო, ემსახურება უკრაინის წახალისებას, რომ მან შეასრულოს ის როლი, რომელიც აქვს მინიჭებული“, - ამბობს მანჯავიძე.

რაც შეეხება „მაპზე უკეთესის“ მინიჭებას, პოლიტოლოგის განცხადებით, ეს გზა საქართველოს გავლილი აქვს და ისიც გავლილი აქვს, რა შედეგები მოგვიტანა „მაპზე უკეთესმა“.

„აქედან გამომდინარე, ვილნიუსის სამიტიდან უნდა ველოდოთ ისეთ მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებას, როგორიც არის ნატო-უკრაინის საბჭოს შექმნა, ან აშშ-ის მიერ უკრაინისადმი განსაკუთრებული სტატუსის მინიჭებას, თუმცა ეს ამ სამიტის თემის ფარგლებს გარეთ არის. ამას გარდა, გასაგებია, რომ იქნება იარაღის მიწოდების ახალი პაკეტი, მაგრამ ისიც დოზირებული, ვინაიდან გასაგებია როგორ აწვდიან ამ იარაღს უკრაინას - იარაღს აწვდიან ისე, ეს ომი არ გამოვიდეს იმ ფარგლებიდან, რომელიც დამაზიანებელი იქნება დასავლეთის სტრატეგიული ინტერესებისათვის, ან მისი უსაფრთხოებისათვის. შიგნით პოლიტკური დისკურსი დასავლური ელიტების სწორედ ამ მიმართებაში უნდა განვიხილოთ. ანუ, შემაკავებელი და უფრო რადიკალური პოზიციების ბრძოლაში, ეს არის მთავარი“, - აღნიშნა for.ge-სთან საუბრისას სოსო მანჯავიძემ.