ოპოზიციაში გადაბარგებულმა ექსპრემიერმა გასულ კვირას დააფუძნა ახალი პარტია „მოძრაობა სამართლიანი საქართველოსთვის“. რატომ არ იღებდა ზურაბ ნოღაიდელი ხმას ყველა იმ უსამართლობაზე, რომელიც ქვეყანაში სწორედ მისი პრემიერმინისტრობის დროს სუფევდა?
„კვირის პალიტრა“ შეეცადა თავად ზურაბ ნოღაიდელისგან მიეღო პასუხები ყველა იმ შეკითხვაზე, რომელიც საზოგადოებას მის მიმართ გაუჩნდა.
საზოგადოებას აინტერესებს, ვიდრე ოპოზიციურ განცხადებებს გააკეთებდით, არსებობდა თუ არა თქვენი დაჭერის საფრთხეც, წაგართვეს თუ არა მილიონები...
- თქვენ როგორ ატყობთ, ვგავარ შეშინებულ ადამიანს, რომელსაც მილიონები მიატანინეს, რამე წაართვეს ან ჟარგონით რომ ვთქვა, - „დააწერეს?“
თქვენს მომავალ პოლიტიკურ საქმიანობაზე ვიდრე ვისაუბრებდეთ, ჯერ გავარკვიოთ, ხელისუფლების იმედით ცდილობდით თუ არა ბიზნესში წარმატების მოპოვებას. ასე, მაგალითად, „არსენალის“ მიწის ყიდვის შესახებ ტენდერში მხოლოდ ერთმა კომპანიამ „არსენალ დეველოპმენტსმა“ მიიღო მონაწილეობა და გაიმარჯვა კიდეც. თქვენ რა როლი მიგიძღვით ამაში.
- ჩემთვის სულაც არ არის საეჭვო ის, რომ ტენდერში მხოლოდ ერთმა კომპანიამ მიიღო მონაწილეობა. საერთოდ, 2007 წლის შემოდგომიდან მთავრობის მიერ გამართულ ტენდერებში ხშირად მონაწილეობდა თითო-თითო კომპანია, იმიტომ, რომ საქართველოსადმი საინვესტიციო ინტერესი შემცირდა. დღეს საერთოდ, გაუარესებულია მდგომარეობა და ტენდერებში მონაწილეობის სურვილს ერთი კომპანიაც აღარ გამოთქვამს.
„კალა-კაპიტალის“ შექმნილია შპს „არსენალ დეველოპმენტსი“. გავრცელებული ინფორმაციით, „არსენალ დეველოპმენტსმა“ ეკონომიკის სამინისტროსთან ხელშეკრულების პირობები დაარღვია, სექტემბერში ვერ გადაიხადა დაკისრებული გადასახადი. ხომ ვერ გვეტყვით, ახლა რა მდგომარეობაშია ეს კომპანია?
- ამჟამად, როგორც ჩემთვის ცნობილია, „არსენალ დეველოპმენტსსა“ და მთავრობას შორის მოლაპარაკებები წარმოებს ხელშეკრულების ახალ პირობებზე. ამ თემაზე მეტ კომენტარს ვერ გავაკეთებ.
მაგრამ ეკონომიკის სამინისტროს შეეძლო ამ კომპანიისთვის სამართლებრივად მოეთხოვა პასუხი. ჩანს, თქვენი დარჩენა „კალა-კაპიტალში“ დაწყებულ ბიზნეს-პროექტებს საფრთხეს უქმნიდა. ამიტომ ხომ არ მიიღეთ ბიზნესიდან წამოსვლის გადაწყვეტილება?
- არავის შეეძლო სამართლებრივად პასუხი მოეთხოვა „არსენალ დეველოპმენტსისთვის“, იმიტომ, რომ მისი პროექტი ჩავარდა მთავრობის მოქმედებების გამო და მისი განხორციელება რამდენიმე წლის განმავლობაში შეუძლებელია. არ მინდა ამ თემის გაგრძელება. მხოლოდ იმას გეტყვით, რომ ის მოლაპარაკებები, რომელიც ახლა „არსენალ დეველოპმენტსსა“ და ხელისუფლებას შორის მიმდინარეობს, ჩემს პოლიტიკაში დაბრუნებასთან არავითარ კავშირში არ არის.
მაინც დავაზუსტოთ, „კალა-კაპიტალის“ ბიზნესპროექტებში გქონდათ თუ არა ჩადებული საკუთარი თანხები?
- არა, არც ერთი თეთრი არ მქონია ჩადებული ამ ბიზნესპროექტებში. ჩემი მოვალეობა გახლდათ მხოლოდ კომპანიების მართვა, მენეჯმენტი და დამატებითი ინვესტიციების მოზიდვა.
ბრძანეთ, რომ თქვენი შეშინება შეუძლებელია, თუმცა აჭარაში თქვენი გუნდის წარმომადგენლებისა და ნათესავების დაჭერას თქვენს პოლიტიკურ აქტიურობას უკავშირებთ.
- დიახ, აჭარაში ამ უდანაშაულო ადამიანების დაჭერა პირდაპირ უკავშირდება ჩემს პოლიტიკურ აქტიურობას. მათი დაკავება მოხდა მხოლოდ ერთი ნიშნით - ისინი არიან ზურაბ ნოღაიდელის მხარდამჭერები, ზოგიერთი ნათესავიც. ეს არის ხალხი, რომელიც მონაწილეობდა რევოლუციურ პროცესებში, ასლანის წინააღმდეგ. ეს ადამიანები ჩემ გვერდით იდგნენ ყველაზე კრიტიკულ პერიოდში. ალბათ ჰგონია ვიღაცას, რომ მათი დაჭერით დიდ ზიანს მომაყენებს. ამით შეიძლება მხოლოდ დისკომფორტი შემიქმნან, მაგრამ ვიმეორებ, ჩემი შეშინება შეუძლებელია.
ეს ხალხი, რომლებიც ახლა დაჭერილები არიან, მე დავნიშნე თანამდებობებზე. ისინი თავიანთი საქმის პროფესიონალები არიან, წესიერი ადამიანები... მათი დაკავება ალბათ იმასაც უკავშირდება, რომ 14 დეკემბერს ვგეგმავ პირველი რეგიონული კონფერენციის ჩატარებას ბათუმში. ჩვენი პარტიის ერთ-ერთი მთავარი სლოგანი იქნება „საქართველო კლანების გარეშე“, „აჭარა კლანების გარეშე“. ყველამ მშვენივრად იცის, რომ აჭარაში დღეს არის სრულიად უავტორიტეტო, კორუმპირებული კლანი ვარშალომიძის და მისი რეგენტი მამის სახით, რომელთაც ჩვენ აუცილებლად ვაგებინებთ პასუხს იმ ყველაფრის გამო, რაც ხდებოდა ამ ბოლო წლების განმავლობაში. დავაბრუნებინებთ ყველა იმ უკანონოდ მითვისებულ წილს ბიზნესებში, რომელიც გააჩნიათ.
იქნებ დააზუსტოთ, რა ბიზნესწილები გაქვთ მხედველობაში?
- მე კონკრეტული ინფორმაცია მაქვს ყოველთვის, ჰაერზე არასოდეს ვლაპარაკობ. დაზუსტების დროც მალე მოვა, როცა საუბარი შედგება სასამართლოში ან გამომძიებელთან. ვარშალომიძეს თუ ახლავე არ დაატოვებინებენ თანამდებობას და, შესაბამისად, პასუხს არ აგებინებენ კანონის მთელი სიმკაცრით, მაშინ უკვე მის მიერ ჩადენილ უკანონო ქმედებებზე პასუხისმგებლობა მთლიანად გადავა საქართველოს მთავრობასა და პრეზიდენტზე. ვიზრუნებთ, შევცვალოთ ეს ხელისუფლება და შემდეგ ყველას ყველაფერზე მოვთხოვთ პასუხს.
იყო დრო, თქვენ და ვარშალომიძე პარტნიორები იყავით, გქონდათ ერთობლივი საკონსულტაციო ფირმა „ნოღაიდელი, ქავთარაძე, დამენია, ვარშალომიძე“. მის დანიშვნაში ლომის წილი მიგიძღვით. შესაბამისად, მის ქმედებებზე თქვენც ხომ გეკისრებათ პასუხისმგებლობა?
- დიახ, ვაღიარებ, გარკვეულწილად ვარშალომიძეზე პასუხისმგებლობა მეც მეკისრება. მაგრამ არა მის დღევანდელ ქმედებებზე, არამედ იმაზე, რომ ის იქ დაინიშნა თავის დროზე.
როდის გააცნობიერეთ, რომ აჭარაში ეს კლანები არსებობდა და რატომ არ ლაპარაკობდით ამაზე თუნდაც თქვენი პრემიერობის დროს?
- ჩემდა სამწუხაროდ, ნაწილობრივ ამ საკითხშიც მართალი ხართ. ამაზე პასუხისმგებლობა მეკისრება გარკვეულწილად, მაგრამ გეტყვით, რომ ხშირად მქონია საუბარი როგორც პრეზიდენტთან, ასევე შს მინისტრთან და გენერალურ პროკურორთან აჭარაში მიმდინარე მოვლენებზე, იქ არსებულ კორუფციასა და სხვადასხვა პრობლემაზე.
სამწუხაროდ, ამაზე საჯაროდ საუბარი არ მქონია. აჭარას ნამდვილად აქვს იმდენი დამსახურება მთელი ქვეყნის და თუნდაც, ვარდების რევოლუციის წინაშე, რომ არ ჰყავდეს ნულოვანი ავტორიტეტის მქონე ლიდერი.
ამბობენ, თქვენი დაძაბულობა ვარშალომიძესთან მას შემდეგ დაიწყო, რაც მან ქობულეთის გამგებლობიდან თქვენი ნათესავი ნოღაიდელი გაათავისუფლა.
- ქობულეთის გამგებელი ნოღაიდელი მე არც დამინიშნავს და, შესაბამისად, არც მის მოხსნაზე მქონია რეაქცია. ჩემი პოლიტიკური გუნდის წევრი ის არასოდეს ყოფილა და მასზე პასუხს ნამდვილად არ ვაგებ.
მართალია, აჭარელი ხართ, მაგრამ რა გააკეთეთ კონკრეტულად აჭარის რეგიონისთვის, რატომ ელოდებით, რომ იქ მხარდაჭერა გექნებათ?
- დარწმუნებული ვარ, ჩემი მშობლიური კუთხიდან, აჭარიდან საკმაოდ სოლიდური მხარდაჭერა გვექნება. მე პოლიტიკაში ვბრუნდები არა მხოლოდ არჩევნებში მონაწილეობის მისაღებად, არამედ გამარჯვების მოსაპოვებლად. ოპოზიციაში დიდხანს გაჩერებას არ ვაპირებ. აჭარას რაც შეეხება, ის მე საქართველოს სხვა რეგიონებისგან არასოდეს გამომიყვია, ვინაიდან გახლდით საქართველოს ფინანსთა მინისტრი, პრემიერ-მინისტრი.
ადრე მოგება მთლიანად რჩებოდა რეგიონს, თქვენ კი მისი ცენტრალიზაცია მოახდინეთ.
- ასეთი გადაწყვეტილება მაშინ სწორედ იმის გამო მივიღე, რომ ადგილობრივი ხელისუფლების ორგანოები კორუმპირებული იყო. ზედმეტი რესურსების ადგილზე დატოვება მხოლოდ და მხოლოდ პრობლემას წარმოადგენდა. ჩვენ უნდა შევქმნათ თვითმმართველობის ისეთი ახალი სისტემა, რომელიც რეალურ თვითმმართველობაზე იქნება დაფუძნებული, ექნება საკუთარი რესურსებიც, რომელიც სწორად გადანაწილდება.
თქვენს პარტიას „მოძრაობა სამართლიანი საქართველოსთვის“ ჰქვია. საინტერესოა, მაშინ რამდენად იყავით სამართლიანი, როდესაც ქვეყანაში ბიზნესმენებს ავიწროებდნენ, ამასთან დაკავშირებით ხმას რატომ არ იღებდით?
- ჯერ ერთი, ჩემს თავს განვიხილავდი ტექნოკრატ მენეჯერად და შესაბამისად, პოლიტიკურ განცხადებებს საერთოდ არ ვაკეთებდი.
თუმცა, პრემიერ-მინისტრი იყო პოლიტიკური თანამდებობა და ვალდებული იყავით ქვეყანაში უსამართლობაზე ხმა ამოგეღოთ...
- მე მივანიჭე ამ თანამდებობას ის როლი, რომელსაც ჩემთვის საჭიროდ ვთვლიდი... პოლიტიკური განცხადებებისათვის ასპარეზი მთლიანად პრეზიდენტს და სხვებს დავუთმე.
„შირნჰოფერის“ სკანდალის შემდეგ თქვენ ბრძანდებოდით ავსტრიაში, სადაც გითხრეს, რომ საქართველოში ამ ფირმას ბიზნესში ხელს უშლიდნენ და გთხოვეს, რომ პრობლემა გამოგესწორებინათ. - ასე იყო?
- და საქართველოში ჩამოვედი თუ არა, ორ კვირაში გადავჭერი არსებული პრობლემა, „შირნჰოფერს“ იმპორტის საშუალება მიეცა. ავსტრიის კანცლერმა მაშინ ჩამაყენა საქმის კურსში, - თვეების განმავლობაში ეს ფირმა რომ ვერ ახორციელებდა ბიზნესს საქართველოში. დღეს კი ის არის ყველაზე აქტიური კომპანია იმპორტის თვალსაზრისით.
ვინ უშლიდა „შირნჰოფერს“ ხელს საქართველოში?
- ასეთი ინფორმაცია ჩემთვის არ არის ცნობილი და შესაბამისად, ვერ ვისაუბრებ.
თაბუკაშვილის სახლის დანგრევა ხომ იყო დიდი უსამართლობა. როგორც პრემიერ-მინისტრმა რატომ ვერაფერი გააკეთეთ იმისთვის, რომ ეს არ მომხდარიყო?
- თაბუკაშვილის სახლის დანგრევა იყო სერიოზული შეცდომა, რომელზეც ახლაც და მომავალშიც ყოველთვის იქნება საუბარი.
თქვენ ქვეყანაში მეორე პოსტი გეკავათ, პასუხისმგებლობას იზიარებთ თუ არა ყველა იმ უსამართლობაზე, რომელიც ქვეყანაში ხდებოდა, საზოგადოებამ ახლა რატომ უნდა დაგიჯეროთ?
- საზოგადოება საბოლოო ჯამში შეაფასებს ყველაფერს არა იმით, თუ რა ვთქვი, არამედ იმით, რომ 2004-2007 წლებში ეკონომიკა საქართველოში წარმატებით ვითარდებოდა. ეს იყო ყველაზე წარმატებული წლები ბოლო ოცი წლის განმავლობაში.
რა ეკონომიკურ განვითარებასა და წარმატებებზეა ლაპარაკი, როდესაც 2007 წლის ნოემბერში უეცრად „მიხვდა“ ხელისუფლება, რომ ხალხის უდიდესი ნაწილი არის ღატაკი... ვადამდელ არჩევნებზე კი მმართველი პარტიის მთავარი სლოგანი იყო „საქართველო სიღარიბის გარეშე“.
- მას შემდეგ, რაც ეს ლოზუნგი შემოვიდა დღის წესრიგში, საქართველო მხოლოდ და მხოლოდ ღარიბდება, სიღატაკე ღრმავდება. ერთი შეხედვით, თითქოს სწორ სოციალურ პროექტებზე ფულის დახარჯვა, რეალურად, იწვევს ინფლაციას, რითაც ისევ და ისევ ყველაზე დაჩაგრული მოქალაქეები ზარალდებიან. ეს ფენა უფრო ღარიბდება და ღატაკდება. აი, ასეთი შედეგები მივიღეთ.
მას შემდეგ, რაც ოპოზიციური განცხადებები გააკეთეთ, საზოგადოებისთვის ცნობილი გახადეს კონტროლის პალატის ის აქტი, რომელიც ფინანსთა სამინისტროს 2004-2005 წლების მუშაობას ეხებოდა. ამ მასალებით ირკვევა, რომ თქვენს უწყებაში ფინანსური დარღვევები აღმოგიჩინეს. აქედან გამომდინარე, რატომ გაქვთ ხელშეუხებლობის იმედი?
- ამ დასკვნას არ ვიცნობ, პირველად მესმის, რომ ასეთი მასალები არსებობს!
არის მოსაზრებაც, რომ ყველა ყოფილ თანამდებობის პირზე მაკომპრომეტირებელი მასალები არსებობს და ხელისუფლება მათ საჭირო დროს გამოამზეურებს.
-კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, ჩემი შეშინება ან ჩემზე რაიმე სახის ზეწოლა გამორიცხულია. ნებისმიერ მხარესთან დავჯდები და განვიხილავ ნებისმიერ დოკუმენტს, რომელიც ჩემი საქმიანობის პერიოდს უკავშირდება.
კონტროლის პალატის დაბალი რანგის თანამშრომლები ჩემთვის არ წარმოადგენენ რამე სერიოზულ ავტორიტეტს იმისთვის, რომ რაიმე შეფასება მისცენ ჩემ მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებს, მაგრამ თუ სადმე იყო ვთქვათ, დარღვევა ხარჯებში, კი ბატონო, მზად ვარ ყველა ამ საკითხზე ნებისმიერ პირს გავცე პასუხი.
იქნებ ისიც გვითხრათ, სრულიად უქონელი ერთბაშად როგორ გახდით მილიონერი. მამუკა ჯინჭარაძესთან რა კავშირი გქონდათ და მართლაც გიყიდათ თუ არა მან ჯიპი...
- მამუკა ჯინჭარაძე იყო ჩემი მეგობარი, რომელიც, სამწუხაროდ, გარდაიცვალა 2005 წლის დასაწყისში. ჩვენ ვიყავით ბიზნესპარტნიორები. მქონდა სოლიდური ანაზღაურება, შედეგად ბინაც ვიყიდე და მანქანაც. მე მაშინ ვმონაწილეობდი ორ ბიზნესში, ორივე დეკლარირებულია. ვიყავი „სახალხო ბანკის“ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი, ასევე, მქონდა საკონსულტაციო კომპანია, რომელიც უკვე აღნიშნეთ.
თქვენ იყავით „ბაზისბანკის“ ერთ-ერთი დამფუძნებელიც, შემდეგ სხვადასხვა თანამდებობაზე ყოფნისას სანდო პირებზე გადააფორმეთ თქვენი წილი. ყოველთვის იყო საუბარი, რომ ამ ბანკს თქვენი პრემიერმინისტრობის პერიოდშიც რეალურად თქვენვე აკონტროლებდით...
- მე ყოველთვის ღიად ვმონაწილეობდი ბიზნესში. პრემიერმინისტრობის დროს კი არ მქონია არავითარი წილი „ბაზისბანკში“ და ის არც სანდო პირზე გადამიფორმებია. პარლამენტში შემოსავლების და გადასახადების კომიტეტის თავმჯდომარედ როცა ამირჩიეს, ჩავთვალე, რომ „ბაზისბანკიდან“ უნდა წამოვსულიყავი. შემოსავლებსა და გადასახადებზე ზედამხედველობა და ბანკის ერთ-ერთ დამფუძნებლად ყოფნა ინტერესთა კონფლიქტს ქმნიდა.
ახლახან თქვენ ხელისუფლების შეცდომად შეაფასეთ 7 ნოემბერი.
- 7 ნოემბერი იყო მთავრობის უდიდესი შეცდომა, ამაზე უფრო დიდი, დანაშაულებრივი შეცდომა მხოლოდ 8 აგვისტო გახლდათ. ეს არის შეფასება, რომელიც ახლა შემიძლია მოგცეთ. მთავრობა ამ შედეგებს იმკის და ბოლომდე მოიმკის. ეს თემა არ გადავა დღის წესრიგიდან, ვიდრე ეს ხელისუფლება იარსებებს!
როგორ ფიქრობთ, სააკაშვილს ვადამდელი საპარალამენტო და საპრეზიდენტო არჩევნების დანიშვნა ისევ მოუწევს?
- არა ვარ დარწმუნებული, რომ ეს მთავრობა შეძლებს არჩევნების კანონით განსაზღვრულ ვადამდე მიღწევას. ხელისუფლება არის სრულ აგონიაში, მისი მოქმედებები კი არაადეკვატურია. ჩვენი მთავრობისა და ხელისუფლების უპასუხისმგებლო ქმედებების გამო საქართველო კვლავ მოსალოდნელი ხიფათის წინაშე დგას. ჩვენ უნდა გვესმოდეს, რომ კიდევ ომი, ეს არის დამატებითი ტერიტორიების დაკარგვა, ლტოლვილების დამატება და არა საქართველოს გამთლიანება.
როგორ შეაფასებთ სამთავრობო ცვლილებებს?
- ყველაფერი იმას მიანიშნებს, რომ ხელისუფლების საქმე რთულადაა. ზურაბ აბაშიძის მოქმედება მე მგონი ყველაზე ადეკვატურია. ჩემი აზრით, ახლა მთავრობაში მისვლის კი არა, გაქცევის დროა. ნაღდად არ მესმის იმ ადამიანის, რომელიც ახლა მთავრობაში მუშაობას დათანხმდება...
თქვენი აზრით, ხელისუფლებას რატომ ჩამოაშორეს კახა ლომაია?
- ასეთი ცვლილებები შესაძლოა, ირაკლი ალასანიას ფაქტორსაც უკავშირდებოდეს. როგორც ჩანს, ხელისუფლებას ძალიან სურდა ირაკლი ალასანია თვითონ კი არ გადამდგარიყო, არამედ გადაყენებულად მიეჩნიათ. ამიტომ ამათ საგარეო საქმეთა მინისტრი გაანთავისუფლეს და ელჩები გამოიწვიეს... ირაკლი ალასანია თუ პოლიტიკურ აქტიურობას აპირებს, რა მნიშვნელობა აქვს, თვითონ გადადგება თუ გადაყენებული ელჩი იქნება. ნებისმიერ შემთხვევაში იმოქმედებს ისე, როგორც თავად ჩათვლის საჭიროდ.
თქვენ თუ ელოდით, რომ ირაკლი ალასანია განცხადებას დაწერდა და გადადგებოდა?
- ამას მთელი საქართველო ელოდა და ჩემი აზრით, ძალიან სწორადაც მოიქცა...