ლუვრის ნებისმიერ დამთვალიერებელს ლუვრში შესვლისას შეუძლია 17 ევროდ შეიძინოს ლუვრის სახელმძღვანელო „A Guide to the louvre”. აღნიშნულ სახელმძღვანელოში აღწერილია  მუზეუმში არსებული გამორჩეული ექსპონატები.  სახელმძღვანელოს 356–357 გვერდებზე აღნიშნულია, რომ ლუვრის იმ ოთახში, რომელშიც ბიზანტიური კულტურის ექსპონატები – ხატებია გამოფენილი, არის მე–16 საუკუნის რუსული ხატი სახელად  „ქართული მადონა“ „Georgian Madonna“. აღნიშნულია, რომ ხატი მუზეუმმა შეიძინა 1955 წელს და, რომ ხატის მხატვრობა და ესთეთიკა იმ დროინდელი (მე–16 საუკუნის) რუსული ხატწერის ნიმუშია.

რუსულ წყაროებში აღნიშნულ ხატზე შემდეგი იმფორმაციაა:

Грузинская икона Божией Матери. Материал из Википедии — свободной энциклопедии. Перейти к: навигация, поиск Грузинская икона Божией Матери. Точный мерный список иконы, 1707 год. Иконографический тип:Одигитрия. Место нахождения: оригинал иконы утрачен. Дата празднования 22 августа (4 сентября).

Грузинская икона Божией Матери — икона Богородицы, почитаемая в Русской православной церкви чудотворной. Празднование иконе совершается 22 августа (по юлианскому календарю).

История

Согласно преданию икона имеет грузинское происхождение и при завоевании страны шахом Аббасом в 1622 году была вывезена в Персию. В 1625 году она была приобретена Стефаном Лазаревым, приказчиком ярославского купца Григория Лыткина. В 1629 году когда приказчик Стефан вернулся в Ярославль, то купец Лыткин направил икону в Черногорский (Красногорский) монастырь на реке Пинеге под Архангельском в котором построил церковь и снабдил её необходимой утварью и книгами.

После появления иконы в Красногорском монастыре ей стали приписывать многочисленные чудотворения. В 1654 году Грузинскую икону привезли в Москву для поновления и изготовления нового оклада. В этот год в городе была эпидемия чумы и с привезённым образом связывают ряд исцелений. Так в благодарность за исцеление своего сына серебряных дел мастер Гавриил Евдокимов заказал список с Грузинской иконы для церкви Святой Троицы в Никитниках, который приписывают кисти Симона Ушакова.

Из-за сообщений о чудесах в 1658 году по указу царя Алексея Михайловича и патриарха Никона иконе было установлено празднование 22 августа в день её появления в монастыре. В 1698 году указом было предписано ежегодно приносить Грузинскую икону в Архангельск «ради освящения града и христолюбивых народов, требующих Божией и Ея Богоматери милости». Кроме Архангельска образ носили в Вологду, Великий Устюг, Переславль-Залесский, Москву и в Сибирь.

В 1707 году изографом Оружейной палаты Кириллом Улановым был сделан точный мерный список Грузинской иконы. На его нижнем поле помещена надпись: «[1707] написан сей святый Богоматере образ мерою и начертанием каков в Черногорском монастыре, имянуемыя Грузинския». В иконе находятся 4 мощевика. С иконы были сделаны и другие списки, некоторые из которых почитались чудотворными.

В 1920—1922 годы после закрытия Красногорского монастыря икона исчезает, а затем в 1946 году после открытия монастыря вновь появляется в нём. Архангельский епископ Леонтий (Смирнов) в 1946 году сообщал в Московскую патриархию, что Грузинская икона участвовала в крестном ходе в Архангельске. После этого судьба иконы остаётся неизвестной.

Иконография

Икона относится к типу Одигитрия и близка к изводу Перивлепты. Иконография Грузинской иконы имеет аналоги среди других Грузинских иконописных памятников X—XVI веков и особо была распространена в Кахети.

Дева Мария изображена со слегка повёрнутой и наклонённой к сидящему на её левой руке Богомладенцу Христу. Голова Иисуса немного откинута, в левой руке находится свиток, а правая сложена в благословляющем жесте. Особенностью изображения Иисуса Христа является правая нога, повёрнутая обнажённой подошвой наружу.

Литература

Гусева Э. К. Грузинская икона Божией Матери // Православная энциклопедия. — М.: 2007. — Т. 13. — С. 188—190. — ISBN 5-89572-022-6.

ქართული წყაროც (უწმინდესის და უნეტარესის ფეისბუქიდან ამოღებული „ივერიისად (ქართულად) წოდებული ღვთისმშობლის ხატი, რომელ არს მოსკოვს, ალექსი მიტროპოლიტის მონასტერში (1650)“) მსგავს ისტორიას ყვება აღნიშნულ ხატზე, თუმცა რუსული წყაროს საპირისპიროდ, რომელიც ცალსახად აღნიშნავს, რომ ორიგინალი ხატი 1945 წლიდან დაკარგულად ითვლება, ქართულ წყაროში აღნიშნულია, რომ ხატი არის მოსკოვში ალექსი მიტროპოლიტის მონასტერში. აშკარაა, ქართული წყარო არ ფლობს სწორ ინფორმაციას (ისევე როგორც ორიგინალის ზუსტ ასლს. ხატის მნიშვნელოვანი მახასიათებელი ელემენტი – პატარა ქრისტეს მარჯვენა ქულსი გარეთ არის შემობრუნებული, რაც ჩვენთან არსებულ ასლში დაფარულია). რუსული წყარო და ლუვრის ინფორმაცია ერთმანეთთან თანხვედრაშია. ცალსახაა, რომ ხატი შეიძინა ლუვრმა 1955 წელს, მას შემდეგ რაც მის შესახემ მონაცემები რუსეთში იკარგება 1945 წლიდან. გამოდის, რომ ეს ხატი არავითარი რუსული არ არის და მე–16 საუკუნის სასწაულმოქმედად აღიარებული ქართული ხატია.

რუსეთიდან ხატი ვიღაცამ გაიტანა და ლუვრს მიყიდა. ამის თაობაზე საქართველომ არაფერი იცის!?

სხვას, რომ ყველაფერს თავი დავანებოთ (მართლა როგორ აღმოჩნდა  ეს ხატი რუსეთში და იქიდან ლუვრში? მე რატომღაც საეჭვოდ მეჩვენება ხატის ირანის გზით რუსეთში მოხვედა.), იმაზე მაინც ხომ უნდა ვიზრუნოთ, რომ ლუვრში დაცულ იშვიათ ქართულ ხატს რუსულ ხატად არ მოიხსენიებდნენ. ბევრი ქართული ძეგლია ლუვრში გამოფენილი, რომ ამას ყურადღებას არ ვაქცევდეთ? ასევე, შეიძლება ამ ხატის უკან მოთხოვნა. ეს რთულია, თუმცა პრეცედენტები არსებობს ლუვრიდან კულტურული ძეგლების მესაკუთრე ქვეყნებისთვის დაბრუნებისა (ნაპოლეონის მიერ დატაცემული ნივთები ქვეყნებმა უკან დაიბრუნეს. ამჟამად იტალია ითხოვს დავინჩის მადონას.)