ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს მოქმედი და ყოფილი მოსამართლეები, პრაქტიკოსი იურისტები, მეცნიერები და მკვლევრები მსოფლიოს 13 ქვეყნიდან საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლისა და ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლის საკითხებს განიხილავენ საერთაშორისო კონფერენციაზე, რომელიც საქართველოში პირველად, ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გაიხსნა.
კონფერენციის გახსნას ესწრებოდნენ თსუ რექტორი გიორგი შარვაშიძე, თსუ იურიდიული ფაკულტეტის დეკანი თამარ ზარანდია, თსუ საერთაშორისო სამართლის ინსტიტუტის დირექტორი ირინე ქურდაძე, საერთაშორისო სამართლის ევროპული საზოგადოების (ESIL) პრეზიდენტი პიერ დ’დარჟენტი, საქართველოს თავდაცვის მინისტრის მოადგილე გრიგოლ გიორგაძე, საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილე ხათუნა თოთლაძე, საქართველოში წითელი ჯვრის საერთაშორისო კომიტეტის (ICRC) დელეგაციის ხელმძღვანელის მოადგილე ვალენტინა კიმი, სამხრეთ კავკასიაში გაეროს ადამიანის უფლებათა დაცვის უმაღლესი კომისრის ოფისის წარმომადგენელი ბესარიონ ბოხაშვილი.
კონფერენცია „საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლისა და ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლის ურთიერთმიმართების თანამედროვე გამოწვევები“ ჰიბრიდული ფორმატით მიმდინარეობს. კონფერენციაზე საუბარი იქნება საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლისა და ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სამართლის როლზე მსოფლიოში, სამართლებრივი მეთოდებით ომისა და კონფლიქტების თავიდან აცილების გზებსა და მშვიდობისა და უსაფრთხოების მიღწევის საშუალებებზე.
საერთაშორისო კონფერენციაში მონაწილეობას იღებენ მეცნიერები, მკვლევრები, ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს მოქმედი და ყოფილი მოსამართლეები და პრაქტიკოსი იურისტები გაერთიანებული სამეფოდან, გერმანიიდან, აშშ-დან, ისრაელიდან, ესპანეთიდან, უკრაინიდან, თურქეთიდან, რუმინეთიდან, ინდოეთიდან, სამხრეთ აფრიკიდან, ნიგერიიდან, სერბეთიდან, და საქართველოდან. მათ შორის მოხსენებებით წარსდგებიან ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს მოსამართლე, თსუ პროფესორი ლადო ჭანტურია, ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს ყოფილი მოსამართლე უკრაინიდან, სამართლის დოქტორი, კონფერენციის თანაორგანიზატორი განა იუდკივსკა, რიდინგის უნივერსიტეტის (დიდი ბრიტანეთი) სამართლის სკოლის საერთაშორისო საჯარო სამართლის პროფესორი, სამართლის დოქტორი მარკო მილანოვიჩი, ლივერპულის უნივერსიტეტის (დიდი ბრიტანეთი) პროფესორი ადამიანის უფლებათა სამართალში, სამართლის დოქტორი კონსტანტინ დესტიარაუ, ვესტმინსტერის უნივერსიტეტის (დიდი ბრიტანეთი) საერთაშორისო სამართლის უფროსი ლექტორი, სამართლის დოქტორი მარკო ლონგობარდო, საერთაშორისო სამართლის ევროპული საზოგადოების (ESIL) სამდივნოს წარმომადგენელი, სამართლის დოქტორი ვერონიკა ბილკოვა, გაეროს ადამიანის უფლებათა კომიტეტის ყოფილი ვიცე-თავმჯდომარე, კოლუმბიის სამართლის სკოლის (კოლუმბია) წარმომადგენელი სარა კლივლენდი, იერუსალიმის უნივერსიტეტის (ისრაელი) პროფესორი იაელ რონენი, კოპენჰაგენის უნივერსიტეტის წარმომადგენელი, სამართლის დოქტორი გლებ ბოგუში.
თსუ რექტორის გიორგი შარვაშიძის თქმით, საერთაშორისო კონფერენცია ხელს შეუწყობს საზოგადოებისათვის საერთაშორისო სამართლის საკითხების შესახებ მეტი ინფორმაციის მიწოდებას და ქართველ და უცხოელ მეცნიერებს შორის გამოცდილების გაზიარებას. „საერთაშორისო კონფერენციაზე წარმოდგენილ ყველა მოხსენებაში ასახულია ის მძიმე სიტუაცია, რაც ჩვენს რეგიონშია შექმნილი, საუბარი ეხება საერთაშორისო სამართლის დარღვევის ფაქტებს და ამ დარღვევის აღმოფხვრის მექანიზმებს. ეს კონფერენცია ძალიან კარგი საშუალებაა ევროპის საერთაშორისო სამართლის საზოგადოებაში არსებული შეხედულებების ერთმანეთთან, ქართველ და უცხოელ კოლეგებთან გასაზიარებლად,“ - აღნიშნა თსუ რექტორმა.
კონფერენციის ორგანიზატორები არიან: საერთაშორისო სამართლის ევროპული საზოგადოება (ESIL), ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის და საერთაშორისო დაცვის ცენტრი (CPI, საფრანგეთი).
თსუ იურიდიული ფაკულტეტის საერთაშორისო სამართლის ინსტიტუტის ხელმძღვანელის ირინე ქურდაძის ინფორმაციით, თსუ ძალიან დიდი მასშტაბის კონფერენციას მასპინძლობს, ევროპის საერთაშორისო სამართლის საზოგადოება საქართველოში პირველად ატარებს კონფერენციას, ასევე საერთაშორისო სამართლის ამდენი საერთაშორისოდ აღიარებული მეცნიერი და პრაქტიკოსი ერთი ღონისძიების ფარგლებში პირველად იმყოფება. „კონფერენციაზე მეცნიერები მთელი მსოფლიოდან ერთმანეთს გამოცდილებას გაუზიარებენ და ისაუბრებენ რა შეგვიძლია ჩვენ, როგორც საერთაშორისო სამართლის სპეციალისტებს, გავაკეთოთ იმისთვის, რომ ასეთ არასტაბილურ მსოფლიოში პრობლემების გადაწყვეტის კონტექსტში სამართლებრივი გზები შევთავაზოთ საზოგადოებას,“ - აღნიშნა ირინე ქურდაძემ.
კონფერენციაში მონაწილეობას იღებს ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს ყოფილი მოსამართლე განა იუდკივსკა უკრაინიდან. როგორც მან აღნიშნა, ქართველებსა და უკრაინელებს ომის მძიმე გამოცდილება აქვს, ასეთი სახის საერთაშორისო კონფერენციები კი ხელს უწყობს იმ გზების პოვნას, რაც მშვიდობისა და უსაფრთხოების მშენებლობისთვის აუცილებელი და მნიშვნელოვანია. „საქართველოში შესანიშნავი საერთაშორისო სამართლის სკოლა არსებობს. გვსურს, რომ ისინი იყვნენ ევროპული საერთაშორისო სამართლის საზოგადოების ნაწილი. სამწუხაროდ, ქართველები და უკრაინელები ერთნაირ პრობლემებს ვებრძვით, საერთაშორისო სამართალს შეუძლია გაგვცეს პასუხები ომისა და კონლფიქტების თავიდან აცილების გზების შესახებ. მჯერა, რომ მსოფლიო სამართლებრივი საზოგადოების გაერთიანება, დიალოგი, თანამშრომლობა ხელს შეუწყობს ისეთი სისტემის აშენებას, რომელიც მშვიდობისა და უსაფრთხოების გარანტიაა,“ - განაცხადა განა იუდკივსკამ.
„თვითონ თემა საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლისა და ადამიანის უფლებათა სამართლის თანაფარდობა, განსაკუთრებით საომარი ვითარების დროს საქართველოსთვის აქტუალურია, იმიტომ რომ საქართველო თვითონ იყო მსხვერპლი ამ საერთაშორისო აგრესიის. აქედან გამომდინარე, საკითხები, რომლებიც გვექნება მსჯელობა, სამომავლოდ არამხოლოდ მეცნიერებისთვის, არამედ საერთაშორისო სამართლის და საერთაშორისო თანამეგობრობისთვის იქნება, უაღესად სასარგებლო და საინტერესო“,- განაცხადა ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს მოსამართლემ ლადო ჭანტურიამ. მისივე თქმით, უნივერსიტეტი პირველ რიგში სამეცნიერო დაწესებულებაა, ამიტომ მეცნიერული დისკუსიებისთვის ადგილის გამოყოფა და ამ დისკუსიების ორგანიზება, წარმოაჩენს უნივერსიტეტს, როგორც ერთ-ერთ ლიდერს მთელ მსოფლიოში და მისასალმებელია, რომ ამ ფორუმს ევროპული უნივერსიტეტების და ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს წარმომადგენლები და მაღალი რანგის ექსპერტები ესწრებიან
თსუ იურიდიული ფაკულტეტის დეკანი თამარ ზარანდია მიიჩნევს, რომ „ძალიან მნიშვნელოვანია, საერთაშორისო ჰუმანიტარული სამართლისა და ადამიანის უფლებების საერთაშორისო სამართლის ურთიერთმიმართების საკითხებზე მსჯელობა აკადემიურ სივრცეში შედგეს, რადგან ეს ფორუმი ხელს შეუწყობს თანამშრომლობის გაღრმავებას მომავალში და ასევე ადამიანის უფლებათა დაცვის საკითხებზე მსჯელობას, განსაკუთრებით კონფლიქტის დროს, ეს თემატიკაც მნიშვნელოვანია სწორედ დღევანდელი რეალობების გათვალისწინებით, რომ მსოფლიოში არსებული სიტუაციების გათვალისწინებით.“
როგორც თავდაცვის მინისტრის მოადგილემ გრიგოლ გიორგაძემ აღნიშნა, თავდაცვის სამინისტრო აქტიურად თანამშრომლობს თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტთან განსაკუთრებით საერთაშორისო სამართლის ინსტიტუტთან. „მემორანდუმის ფარგლებში, არაერთი კურსი გვქონდა დაგეგმილი. და განვახორციელეთ, მომავალშიც ვგეგმავთ. განსაკუთრებით, საერთაშორისო სამართლის თემაზე. ჩვენი ქვეყნისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ამ მიმართულებით მსგავსი კონფერენციების მოწყობა და ისეთი სპეციალისტების, გამოცდილი ექსპერტების, პრაქტიკოსების ჩართულობა, როგორიც დღეს ამ კონფერენციაზე არიან წარმოდგენილი. ვფიქრობ, ეს კონფერენცია ძალიან ნაყოფიერი იქნება, როგორც უნივერსიტეტის სტუდენტებისთვის, ასევე ამ კონფერენციაში მონაწილე ყველა პირისათვის.“-დასძინა მინისტრის მოადგილემ.
კონფერენცია ორდღიანია და ეძღვნება საერთაშორისო სამართლის სკოლის ფუძემდებლის, აკადემიკოსის, პროფესორ ლევან ალექსიძის ხსოვნას.
